ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ ଆକିଲେସ ଟେଣ୍ଡନ
| ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ ଆକିଲେସ ଟେଣ୍ଡନ (Achilles tendon rupture) | |
|---|---|
| Achilles tendon tear,[୧] Achilles rupture[୨] | |
 ଆକିଲେସ ଟେଣ୍ଡନ | |
| ବିଭାଗ | ଅସ୍ଥିଶଲ୍ୟ ବିଜ୍ଞାନ (Orthopedics), ଆଶୁ ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ (emergency medicine) |
| ଲକ୍ଷଣ | ଗୋଇଠିରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା [୩] |
| ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | ହଠାତ୍[୩] |
| କାରଣ | ବଳପୂର୍ବକ ପାଦକୁ ପ୍ଲାଣ୍ଟାର ଫ୍ଲେକସନ (plantar flexion) କଲେ, ସିଧା ସଳଖ ଆଘାତ (trauma), ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ଟେଣ୍ଡିନାଇଟିସ (tendonitis)[୪] |
| ବିପଦ କାରକ | ଫ୍ଲୋରୋକୁଇନୋଲୋନ (Fluoroquinolones), ବ୍ୟାୟାମର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ରିଉମାଟଏଡ ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ, ଗାଉଟ୍, (କର୍ଟିକୋସ୍ଟିରଏଡ) (corticosteroid)[୧][୫] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | ଲକ୍ଷଣ ଅନୁସାରେ ଓ ଶାରୀରିକ ପରୀକ୍ଷା (examination), ମେଡିକାଲ ଇମେଜିଙ୍ଗ (medical imaging)[୫] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | ଆକିଲେସ ଟେଣ୍ଡିନାଇଟିସ (Achilles tendinitis), ଆଙ୍କଲ ସ୍ଟ୍ରେନ (ankle sprain), କାଲକାନିଅମର (calcaneus) ଆଭଲସନ ଅସ୍ଥିଭଗ୍ନ (avulsion fracture) [୫] |
| ଚିକିତ୍ସା | ଅର୍ଥୋପେଡିକ ପ୍ଲାସ୍ଟର (Casting) ବା ଅପରେଶନ [୬][୫] |
| ପୁନଃପୌନିକ | ବାର୍ଷିକ ୧୦,୦୦୦ ଲୋକରେ ଜଣେ । [୫] |
ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ ଆକିଲେସ ଟେଣ୍ଡନ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Achilles tendon rupture) ନାମ ଦିଆଯାଏ ଯେତେବେଳେ ବଳାଗଣ୍ଠି ବା ଆଙ୍କଲ୍ (ankle) ପଛପାଖରେ ଥିବେ ଆକିଲେସ ଟେଣ୍ଡନ (Achilles tendon) ଛିଣ୍ଡିଯାଏ ।[୫] ଏଥିରେ ଗୋଇଠିରେ ହଠାତ୍ ପ୍ରବଳ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୁଏ ।[୩] ଟେଣ୍ଡନ ଛିଣ୍ଡିବା ସମୟରେ ଶବ୍ଦ ହୁଏ ଓ ଚାଲିବା କଷ୍ଟକର ହୁଏ ।[୪]
କାଫ ମାଂସପେଶୀ କର୍ମରତ ଥିବାବେଳେ ହଠାତ୍ ପାଦ ଡର୍ସିଫ୍ଲେକ୍ସ (bending up of the foot) ହେଲେ, ସିଧା ସଳଖ ଆଘାତପ୍ରାପ୍ତ ହେଲେ ବା ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ଟେଣ୍ଡୋନାଇଟିସ (tendonitis) ରୋଗ ଥିଲେ ଏହି ଟେଣ୍ଡନ ଛିଣ୍ଡିଯାଏ ।[୪][୫] ବିଭିନ୍ନ ଔଷଧ ଓ ରୋଗ ଯେପରିକି ଫ୍ଲୋରୋକୁଇନୋଲୋନ (Fluoroquinolones), ବ୍ୟାୟାମର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ରିଉମାଟଏଡ ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ, ଗାଉଟ୍, (କର୍ଟିକୋସ୍ଟିରଏଡ) (corticosteroid) ଥିଲେ ଏହି ଛିଣ୍ଡିବା ସଙ୍କଟ ରହେ । [୧][୫] ଲକ୍ଷଣ ଅନୁସାରେ, ଶାରୀରିକ ପରୀକ୍ଷା (examination) ଓ ମେଡିକାଲ ଇମେଜିଙ୍ଗ (medical imaging) କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । [୫]
କୌଣସି କାମ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଗଣ୍ଠିରେ ଅବୟବମାନଙ୍କୁ ଚଳପ୍ରଚଳ କଲେ ଏହାର ପ୍ରତିଷେଧ ହୋଇପାରେ ।[୪] ଚିକିତ୍ସା ନିମନ୍ତେ ପାଦ ଓ ଗୋଡ଼ ଆଙ୍ଗୁଠିମାନ ଅଳ୍ପ ପରିମାଣରେ ତଳ ଆଡ଼କୁ ରଖି (pointed down) ପ୍ଲାସ୍ଟର (casting) କରାଯାଏ ବା ଅପରେଶନ କରାଯାଏ ।[୬][୫][୨] ୪ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ଓଜନ ନେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଏ । [୬][୭] ପ୍ଲାସ୍ଟର କଲେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୨୫% ଲୋକଙ୍କର ଆଉଥରେ ଛିଣ୍ଡିଯିବା ସମ୍ଭାବନ ରହେ ।[୫] ଚାରି ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ଚିକିତ୍ସା ଆରମ୍ଭ ନହୋଇଥିଲେ ଫଳାଫଳ ଭଲ ହୁଏନାହିଁ । [୮]
ପ୍ରତି ବର୍ଷ ପ୍ରତି ୧୦,୦୦୦ ଲୋକରେ ଜଣକର ଆକିଲେସ ଟେଣ୍ଡନ ଛିଣ୍ଡିଯାଏ ।[୫] ମହିଳାଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପୁରୁଷମାନଙ୍କର ଅଧିକ ଛିଣ୍ଡୈ ।[୧] ତିରିଶରୁ ପଚାଶ ଦଶକ ମଧ୍ୟରେ ସାଧାରଣତଃ ଏଭଳି ହୁଏ ।[୫] ଗ୍ରୀସ ଦେଶର ହିରୋ ଆକିଲେସଙ୍କ Achilles ନାମାନୁସାରେ ସନ ୧୬୯୩ରେ ଏହାର ନାମକରଣ ହୋଇଛି ।[୯]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ "Achilles Tendon Tears". MSD Manual Professional Edition. August 2017. Retrieved 26 June 2018.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ Ochen, Yassine; Beks, Reinier B; van Heijl, Mark; Hietbrink, Falco; Leenen, Luke P H; van der Velde, Detlef; Heng, Marilyn; van der Meijden, Olivier; Groenwold, Rolf H H; Houwert, R Marijn (7 January 2019). "Operative treatment versus nonoperative treatment of Achilles tendon ruptures: systematic review and meta-analysis". BMJ: k5120. doi:10.1136/bmj.k5120.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ Hubbard, MJ; Hildebrand, BA; Battafarano, MM; Battafarano, DF (June 2018). "Common Soft Tissue Musculoskeletal Pain Disorders". Primary Care. 45 (2): 289–303. doi:10.1016/j.pop.2018.02.006. PMID 29759125.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ Gossman, WG; Bhimji, SS (January 2018). "Achilles Tendon, Rupture". StatPearls. PMID 28613594.
- ↑ ୫.୦୦ ୫.୦୧ ୫.୦୨ ୫.୦୩ ୫.୦୪ ୫.୦୫ ୫.୦୬ ୫.୦୭ ୫.୦୮ ୫.୦୯ ୫.୧୦ ୫.୧୧ ୫.୧୨ Ferri, Fred F. (2015). Ferri's Clinical Advisor 2016 E-Book: 5 Books in 1 (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 19. ISBN 9780323378222.
- ↑ ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ El-Akkawi, AI; Joanroy, R; Barfod, KW; Kallemose, T; Kristensen, SS; Viberg, B (March 2018). "Effect of Early Versus Late Weightbearing in Conservatively Treated Acute Achilles Tendon Rupture: A Meta-Analysis". The Journal of Foot and Ankle Surgery : Official Publication of the American College of Foot and Ankle Surgeons. 57 (2): 346–352. doi:10.1053/j.jfas.2017.06.006. PMID 28974345.
- ↑ van der Eng, DM; Schepers, T; Goslings, JC; Schep, NW (2012). "Rerupture rate after early weightbearing in operative versus conservative treatment of Achilles tendon ruptures: a meta-analysis". The Journal of Foot and Ankle Surgery : Official Publication of the American College of Foot and Ankle Surgeons. 52 (5): 622–8. doi:10.1053/j.jfas.2013.03.027. PMID 23659914.
- ↑ Maffulli, N; Ajis, A (June 2008). "Management of chronic ruptures of the Achilles tendon". The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume. 90 (6): 1348–60. doi:10.2106/JBJS.G.01241. PMID 18519331.
- ↑ Taylor, Robert B. (2017). The Amazing Language of Medicine: Understanding Medical Terms and Their Backstories (in ଇଂରାଜୀ). Springer. p. 2. ISBN 9783319503288.
ବାହ୍ୟ ଲିଙ୍କ
[ସମ୍ପାଦନା]| ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ | |
|---|---|
| ବାହାର ଉତ୍ସ |