ମହାଧମନୀ ବିଦାରଣ

Aortic transection
	Segments of the aorta, with the thoracic aorta in green.
ବିଭାଗ	Vascular surgery, cardiac surgery
ଲକ୍ଷଣ	Abdominal pain, chest pain, back pain, shortness of breath, trouble swallowing
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ	Sudden
କାରଣ	Aortic aneurysm, major trauma
ଚିକିତ୍ସା	Surgery
Prognosis	Poor
ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତା	80 to 90% of cases
	[ଉଇକିଡାଟାରେ ବଦଳ କରନ୍ତୁ]

ବା

ମହାଧମନୀ ବିଦାରଣ ବା ଫାଟିବା, (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Aortic rupture) ହେଉଛି ଏକ ସାଂଘାତିକ ଦୁଃଖଦ ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ ଶରୀରର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଧମନୀ, ଯାହାକୁ ମହାଧମନୀ କୁହାଯାଏ, ତାହାର ପୁରା କାନ୍ଥ ଫାଟିଯାଏ ।^[୪] ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ହଠାତ୍ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଭୟଙ୍କର ଉଦର ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଛାତି ଯନ୍ତ୍ରଣା କିମ୍ବା ପିଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୋଇପାରେ । ^[୧] ^[୨] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ହାଲୁକା ମୁଣ୍ଡ, ଅଣନିଶ୍ୱାସ କିମ୍ବା ଖାଦ୍ୟ ଗିଳିବାରେ ଅସୁବିଧା ହୋଇପାରେ ।^[୧] ^[୫]

କାରଣଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ଆଘାତ ଯାହା ଅଦାଢ଼ୁଆ ବା ଅନୁବେଶକାରୀ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ଆଓର୍ଟିକ ଆନିଉରିଜ୍ମର ଜଟିଳତା ( ପେଟ କିମ୍ବା ଥୋରାସିକ୍ ) ହୋଇପାରେ ।^[୧] ମେଡିକାଲ ଇମେଜିଙ୍ଗ, ସାଧାରଣତଃ ସିଟି ସ୍କାନଦ୍ୱାରା ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।^[୧] ଏହା ମହାଧମନୀ ବ୍ୟବଚ୍ଛେଦନଠାରୁ ଭିନ୍ନ, ଯାହା କେବଳ ଆଓର୍ଟା ଭିତର କାନ୍ଥରେ ହେଉଥିବା ଛିଦ୍ରକୁ ବୁଝାଏ ।^[୬]

ଆନିଉରିଜ୍ମ ଭାଙ୍ଗିବା ପୂର୍ବରୁ ମରାମତି କରି ଏହାର ପ୍ରତିଷେଧ କରାଯାଏ ।^[୭] ଫାଟିବା ମାତ୍ରେ ବଞ୍ଚିବାର ସୁଯୋଗ ଦେବା ପାଇଁ ତୁରନ୍ତ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ।^[୧] ଅଧିକାଂଶ (୮୫%) ରୋଗୀ ତୁରନ୍ତ ମରିଯାଆନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ପ‌ହଞ୍ଚିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଞ୍ଚନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୩୦% ଚିକିତ୍ସା ସତ୍ତ୍ୱେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରନ୍ତି ।^[୧] ^[୩]

ଆଓର୍ଟା ଫାଟିବା ଅପେକ୍ଷାକୃତ ସାଧାରଣ ଭାବେ ଦେଖାଯାଏ ।^[୩] ମୋଟର ଯାନ ଧକ୍କା ହେତୁ ଏହା ୨୦% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୃତ୍ୟୁରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ ।^[୧] ଏହି ଅବସ୍ଥାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବର୍ଣ୍ଣନା ଆଣ୍ଡ୍ରିଆସ୍ ଭେସାଲିଅସଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୧୫୫୭ ମସିହାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।^[୩]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦୦ ^୧.୦୧ ^୧.୦୨ ^୧.୦୩ ^୧.୦୪ ^୧.୦୫ ^୧.୦୬ ^୧.୦୭ ^୧.୦୮ ^୧.୦୯ ^୧.୧୦ Lotfollahzadeh, S; Seligson, MT; Marx, WH (January 2023). "Aortic Rupture". Statpearls. PMID 29083613.
↑ ^୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ "Abdominal aortic aneurysm". www.nhsinform.scot (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 6 June 2023. Retrieved 12 June 2023.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ O'Conor, CE (July 2004). "Diagnosing traumatic rupture of the thoracic aorta in the emergency department". Emergency medicine journal : EMJ. 21 (4): 414–9. PMID 15208221.
↑ "Aortic Dissection: Causes, Symptoms & Treatments". Cleveland Clinic (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 23 May 2023. Retrieved 12 June 2023.
↑ Jeanmonod, D; Yelamanchili, VS; Jeanmonod, R (January 2023). "Abdominal Aortic Aneurysm Rupture". PMID 29083705. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
↑ "Ruptured Aortic Aneurysm Information Page. Causes". patient.info (in ଇଂରାଜୀ). 28 June 2020. Archived from the original on 8 March 2013. Retrieved 12 June 2023.
↑ "Aortic aneurysm, dissection and rupture". British Heart Foundation (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 8 June 2023. Retrieved 12 June 2023.

[Stat2023-1] ୧.୦୦ ^୧.୦୧ ^୧.୦୨ ^୧.୦୩ ^୧.୦୪ ^୧.୦୫ ^୧.୦୬ ^୧.୦୭ ^୧.୦୮ ^୧.୦୯ ^୧.୧୦ Lotfollahzadeh, S; Seligson, MT; Marx, WH (January 2023). "Aortic Rupture". Statpearls. PMID 29083613.

[NHS2023-2] ୨.୦ ^୨.୧ ^୨.୨ ^୨.୩ "Abdominal aortic aneurysm". www.nhsinform.scot (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 6 June 2023. Retrieved 12 June 2023.

[Oc2004-3] ୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ O'Conor, CE (July 2004). "Diagnosing traumatic rupture of the thoracic aorta in the emergency department". Emergency medicine journal : EMJ. 21 (4): 414–9. PMID 15208221.

[4] "Aortic Dissection: Causes, Symptoms & Treatments". Cleveland Clinic (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 23 May 2023. Retrieved 12 June 2023.

[5] Jeanmonod, D; Yelamanchili, VS; Jeanmonod, R (January 2023). "Abdominal Aortic Aneurysm Rupture". PMID 29083705. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[6] "Ruptured Aortic Aneurysm Information Page. Causes". patient.info (in ଇଂରାଜୀ). 28 June 2020. Archived from the original on 8 March 2013. Retrieved 12 June 2023.

[7] "Aortic aneurysm, dissection and rupture". British Heart Foundation (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 8 June 2023. Retrieved 12 June 2023.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]