Jump to content

ମଙ୍କିପକ୍ସ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ମଙ୍କିପକ୍ସ
ମଙ୍କିପକ୍ସ ରାସ୍ (The rash of monkeypox)
ବିଭାଗସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ (Infectious disease
ଲକ୍ଷଣଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ମାଂସପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଫୋଟକା ଯୁକ୍ତ ରାସ୍, ଫୁଲା ଲସିକା ଗ୍ରନ୍ଥି []
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବାର ୫-୨୧ ଦିନ ପରେ []
ଅବଧି୨ରୁ ୫ ସପ୍ତାହ []
କାରଣମଙ୍କିପକ୍ସ ଭୂତାଣୁ (Monkeypox virus)[]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତିଭୂତାଣୁ ଡିଏନଏ ପରୀକ୍ଷା କରି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । []
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟହାଡ଼ଫୁଟି, ବସନ୍ତ (smallpox)[]
ପ୍ରତିକାରଗୋବୀଜ ଟିକା (Smallpox vaccine)[]
ଔଷଧସିଡୋଫୋଭିର (Cidofovir)[]
ପୁନଃପୌନିକକ୍ୱଚିତ[]
ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତାପ୍ରାୟ ୧୦[]

ମଙ୍କିପକ୍ସ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ monkeypox) ଏକ ମଙ୍କିପକ୍ସ ଭୂତାଣୁ (monkeypox virus) ଜନିତ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ (infectious disease) ।[] ଏହି ରୋଗରେ ଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ମାଂସପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଫୋଟକା ଯୁକ୍ତ ରାସ୍, ଥକ୍କା ଅନୁଭବ ଓ ଫୁଲା ଲସିକା ଗ୍ରନ୍ଥି (swollen lymph nodes) ଆଦି ଲକ୍ଷଣ ଓ ଚିହ୍ନ ଦେଖାଯାଏ ।[] ପରେ ପରେ ରାସ୍, ଫୋଟକା (blisters) ଓ ତା ଉପରେ କ୍ରସ୍ଟ ତିଆରି ହୋଇଯାଏ । ହୁଏ । [] ଭୂତାଣୁ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବାର ପ୍ରାୟ ୧୦ ଦିନ ପରେ ରୋଗ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ।[] ଲକ୍ଷଣ ସବୁ ୨-୫ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହେ ।[]

ରୋଗୀର ଦେହ ତରଳ ପଦାର୍ଥ, ପଶୁ କାମୁଡ଼ା ବା ରାମ୍ପୁଡ଼ା, ବୁସ ମାଂସ (bush meat) ସ୍ପର୍ଶ ତ‌ଥା ବ୍ୟବ‌ହାର, ଓ ସଂକ୍ରମିତ ଲୋକ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଲେ ଏହି ମଙ୍କିପକ୍ସ ରୋଗ ସଂକ୍ରମଣ ହୁଏ ।[] ଆଫ୍ରିକାର କେତେକ ମୂଷା ଜାତୀୟ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା (rodent) ଏହି ଭୂତାଣୁ ବ୍ୟାପେ ।[] ରୋଗ‌ଗ୍ରସ୍ତ ସ୍ଥାନରୁ କିଛି ପଦାର୍ଥ ନେଇ ଭୂତାଣୁ ଡିଏନଏ (DNA) ପରୀକ୍ଷା କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । [] ହାଡ଼ଫୁଟି ଭଳି ଏହି ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ ।[]

ଗୋବୀଜ ଟିକା (smallpox vaccine) ଏହାର ପ୍ରତିଷଧ ଭାବରେ କାମ କରୁଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ।[] ସିଡୋଫୋଭିର (Cidofovir) ଔଷଧ ଦେଇ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।[] ସଂକ୍ରମିତ ରୋଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୧୦% ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ସଙ୍କଟ ଥାଏ ।[]

ମଧ୍ୟ (Central) ଓ ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକାରେ (West Africa) ସାଧାରଣଃ ଏହି ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ ।[] ସନ ୧୯୫୮ରେ ପରୀକ୍ଷାଗାର ମାଙ୍କଡ଼ (monkey) ଦେହରେ ପ୍ରଥମେ ଏହି ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲା । [] ସନ ୧୯୭୦ରେ କଙ୍ଗୋ ଦେଶରେ (Democratic Republic of the Congo) ପ୍ରଥମେ ମଣିଷ ଦେହରେ ଏ ରୋଗ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ।[] ୨୦୦୩ରେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏକ ମହାମାରୀ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ଏକ ପୋଷା ପଶୁ ବିକ୍ରୟ କରୁଥିବା ଓ ଗାମ୍ବିଆନ (Gambian) ରୋଡେଣ୍ଟ ଆମଦାନୀ କରି ବିକୁଥିବା ଦୋକାନରୁ ବ୍ୟାପିଥିବା ଜଣାଗଲା ।[]

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ ୧.୭ ୧.୮ "Signs and Symptoms Monkeypox". CDC (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
  2. ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ "About Monkeypox". CDC (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
  3. ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ "2003 U.S. Outbreak Monkeypox". CDC (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
  4. ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ McCollum, AM; Damon, IK (January 2014). "Human monkeypox". Clinical Infectious Diseases. 58 (2): 260–7. doi:10.1093/cid/cit703. PMID 24158414.
  5. ୫.୦ ୫.୧ "Transmission Monkeypox". CDC (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
  6. ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ "Monkeypox". CDC (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 May 2015. Archived from the original on 15 October 2017. Retrieved 15 October 2017.
[ସମ୍ପାଦନା]
ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ