ବଣାଇ ରାଜ୍ୟ

ବଣାଇ ରହୟ  (ଓଡ଼ିଆ: ବଣାଇ), ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ ସମୟ ରେ ଥିବା ଏକ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ । ଏହା ଏକଦା ଛୋଟନାଗପୁର ରାଜ୍ୟ ସମୂହ ର ଅଂଶ ବିଶେଷ ଥିଲା ଓ ଏହାର ରାଜଧାନୀ ବଣାଇଗଡ ଠାରେ ଥିଲା । ବର୍ତମାନ ଏହା ଓଡିଶା ର ସୁନ୍ଦରଗଡ ଜିଲ୍ଲା ରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହାର ଆୟତନ 8,907 ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଓ 1892 ରେ ଏହାର ଜନସଂଖ୍ୟା 24,026 ଥିଲା 

ଇତିହାସ 

ପ୍ରାଚୀନ ବଣାଇ ରାଜ୍ୟ 12 ତମ ଶତାବ୍ଦୀ ରେ ଜଯପୁର କାଚବାହା ରାଜପୁତ ବଂଶ ର ଚାରି ଭାଇ ଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଦ୍ଵାରା ସ୍ଥାପିତ ହେଇଥିଲା । ସେମାନେ ପୁରୀ କୁ ତୀର୍ଥ ଯାତ୍ରା ରେ ଆସିଥିବା ସମୟ ରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ କୁ ଅକ୍ତିଆର କୁ ନେଇ ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ ସ୍ଥାପନ କରି ରହିଗଲେ । ଆଉ ଜଣେ ଭାଇ ତାଳଚେର ରାଜ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରି ଶାସକ ଭାବେ ରହିଥିବା ଏଲେ ଅନ୍ୟ ଦୁଇ ଭାଇ ନିହତ ହେଇଥିଲେ ।

Tବଣାଇ ର ଶାସକ ରାଠୋର ରାଜପୁତ ଥିଲେ ଓ ସରେଇକେଲା , ଖରସୁଆ ଓ ରେଢାଖୋଲ ଶାସକ ମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କିତ ଥିଲେ । 1948 ଏପ୍ରିଲ 15 ରେ ବଣାଇ ର ଶେଷ ଶାସକ ଭାରତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରାସଙ୍ଘ କୁ ନିଜର ରାଜ୍ୟ ସମର୍ପଣ କରିଥିଲେ ।

ଶାସକ 

ବଣାଇ ରାଜ୍ୟ ର ଶାସକ ଙ୍କୁ " ରାଜା " ଉପାଧି ରେ କୁହାଯାଉଥିଲା । 

ବଣାଇ ର ରାଜା  ସବୁ 

• 1804–1851 : ଦୟାନିଧି ଚନ୍ଦ୍ର deo(died 1851)
• 1851–1876 : ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଓ 
• 1876-1898 : ଇନ୍ଦ୍ର ଦେଓ 
• 1898 -1902 : ନୀଳାମ୍ବର ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଓ 
• 19 Feb 1902 – 1947? : ଧରଣିଧର ଦେଓ 

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା 

• Eastern States Agency
• Chota Nagpur States