ପେରିନ କ୍ୟାପଟେନ
ପେରିନ କ୍ୟାପଟେନ | |
|---|---|
| ଜନ୍ମ | ୧୨ ଅକ୍ଟୋବର ୧୮୮୮ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୧୯୫୮ |
| ବୈବାହିକ-ସାଥୀ | ଧୁଞ୍ଜିଶା ଏସ. କ୍ୟାପଟେନ |
| ପିତାମାତା(s) | ଆର୍ଦେଶୀର ବିରବାଇ ଦଦିନା |
| ପୁରସ୍କାର | ପଦ୍ମଶ୍ରୀ (୧୯୫୪) |
ପେରିନ ବେନ କ୍ୟାପଟେନ (୧୮୮୮-୧୯୫୮) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ, ସାମାଜିକ କର୍ମୀ, ଜଣାଶୁନା ଭାରତୀୟ ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ତଥା ନେତା ଦାଦାଭାଇ ନାରୋଜିଙ୍କ ନାତୁଣୀ ଥିଲେ ।[୧] ଭାରତ ସରକାର ତାଙ୍କୁ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନିତ କରିଥିଲେ, ଯାହାକି ଦେଶର ଅବଦାନ ପାଇଁ ଚତୁର୍ଥ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ପୁରସ୍କାର [୨] ତାଙ୍କୁ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ପ୍ରଥମ ଗୋଷ୍ଠୀ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଥିଲା ।
ଜୀବନୀ
[ସମ୍ପାଦନା]ପେରିନ ବେନ ୧୨ ଅକ୍ଟୋବର ୧୮୮୮ ମସିହାରେ[୩] ଗୁଜରାଟର କୁଚ୍ ଜିଲ୍ଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ମାଣ୍ଡଭିର ପାର୍ସୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ଆର୍ଦେଶୀର ଜଣେ ଡାକ୍ତର ଏବଂ ଦାଦାଭାଇ ନାଓରୋଜିର ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ପୁତ୍ର ଥିଲେ [୩] ଏବଂ ମାତା ବିରବାଇ ଦଦିନା ଜଣେ ଗୃହିଣୀ ଥିଲେ ।[୪] ସେ ୧୮୯୩ ମସିହାରେ ମାତ୍ର ୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ନିଜ ପିତାଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ । ସେ ମୁମ୍ବାଇରେ ନିଜର ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ପରେ, ସେ ପ୍ୟାରିସର ତୃତୀୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସୋରବୋନ ନୋଭେଲରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରୁ ସେ ଫରାସୀ ଭାଷାରେ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ପ୍ୟାରିସରେ ଥିବାବେଳେ ସେ ଭିକାଇଜୀ କାମାର ସର୍କଲକୁ ଆସି ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଭାଗ ନେବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଲଣ୍ଡନରେ ଗିରଫ ହେବା ପରେ ସେ ବିନାୟକ ଦାମୋଦର ସାବରକରଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ଯୋଜନାରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଥିବା ଜଣାଯାଇଛି ।[୫] ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ, ସେ ୧୯୧୦ ମସିହାରେ ସାବରକର ଏବଂ ଭିକାଇଜୀ କାମାଙ୍କ ସହିତ ବ୍ରୁସେଲ୍ସରେ ଇଜିପ୍ଟର ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।[୬][୭]
୧୯୧୧ ମସିହାରେ ଭାରତ ଫେରିବା ପରେ ପେରିନ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଭେଟିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଆଦର୍ଶଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୧୯ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା, ସେ ତାଙ୍କ ସହ କାମ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୨୦ ମସିହାରେ ସେ ସ୍ବଦେଶୀ ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ନେଇ ଖଦୀ ପିନ୍ଧିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୨୧ ମସିହାରେ, ସେ ଗାନ୍ଧୀ ଆଦର୍ଶ ଉପରେ ଆଧାରିତ ମହିଳା ଆନ୍ଦୋଳନ ରାଷ୍ଟ୍ରିୟ ସ୍ତ୍ରୀ ସଭା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାରେ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ ।[୮]
ପେରିନ ୧୯୨୫ ମସିହାରେ ଓକିଲ ଧୁଞ୍ଜିଶା ଏସ. କ୍ୟାପଟେନଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଏହି ଦମ୍ପତିଙ୍କର କୌଣସି ସନ୍ତାନ ନଥିଲେ । ସେ ବିବାହ ପରେ ନିଜର ସାମାଜିକ ସକ୍ରିୟତା ଜାରି ରଖିଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ଅନେକ ପରିଷଦରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୯୩୦ ମସିହାରେ ଏହି ପଦବୀକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହେବାପରେ ବମ୍ବେ ପ୍ରାଦେଶିକ କଂଗ୍ରେସ କମିଟିର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ସଭାପତି ହେଲେ । ସେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ନାଗରିକ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ କାରାଗାରରେ ରହିଥିଲେ ।
ଯେତେବେଳେ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ଭାରତ ସରକାର ପଦ୍ମ ନାଗରିକ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଣାଳୀ ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ତାଲିକାରେ ପେରିନ କ୍ୟାପଟେନଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ପରେ ୧୯୫୮ ମସିହାରେ ସେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ "Stree Shakthi". Stree Shakthi. 2015. Retrieved 31 March 2015.
- ↑ "Padma Shri" (PDF). Padma Shri. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 11 November 2014.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ Anup Taneja (2005). Gandhi, Women, and the National Movement, 1920-47. Har-Anand Publications. p. 244. ISBN 9788124110768.
- ↑ "Zoarastrians". Zoarastrians. 2015. Retrieved 1 April 2015.
- ↑ "Making Britain". The Open University. 2015. Retrieved 1 April 2015.
- ↑ Sikata Banerjee (2012). Make Me a Man!: Masculinity, Hinduism, and Nationalism in India. SUNY Press. p. 191. ISBN 9780791483695.
- ↑ Bonnie G. Smith, ed. (2008). The Oxford Encyclopedia of Women in World History: 4 Volume Set. Oxford University Press. p. 2752. ISBN 9780195148909.
- ↑ "Shodganga" (PDF). Shodganga. 2015. Retrieved 1 April 2015.