ଦୈହିକ ଲକ୍ଷଣ ବ୍ୟାଧି
| Somatic symptom disorder | |
|---|---|
| Somatoform disorder | |
Video explanation | |
| ବିଭାଗ | Psychiatry |
| ଲକ୍ଷଣ | Excessive concern or anxiety regarding physical symptoms[୧] |
| ଅବଧି | Long-term[୨] |
| କାରଣ | Unclear[୩] |
| ବିପଦ କାରକ | Family history, substance misuse, unemployment, history of child abuse[୨][୩] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Other medical conditions, malingering, generalized anxiety disorder, substance use disorder, chronic fatigue syndrome[୧][୪] |
| ଔଷଧ | SSRIs[୩] |
| ଚିକିତ୍ସା | Counselling, medications[୪] |
| ପୁନଃପୌନିକ | ~6%[୩] |
ଦୈହିକ ଲକ୍ଷଣ ବ୍ୟାଧି (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Somatic symptom disorder, ପୂର୍ବତନ somatoform disorder) ରୋଗରେ ଶାରୀରିକ ଲକ୍ଷଣ ବିଷୟରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଚିନ୍ତା କିମ୍ବା ଉଦ୍ବେଗ ଜାତ ହୁଏ [୧] ଏହା ଏପରି ସ୍ତରରେ ଯାଇଥାଏ ଯେ ସାଧାରଣ କାର୍ଯ୍ୟ ବ୍ୟାହତ ହୁଏ | [୧] ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ଏକ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ରୋଗ ସମସ୍ୟା ହେତୁ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ହୋଇନପାରେ | [୩] ଏହା ଆଭଏଡାଣ୍ଟ ପରସନାଲିଟି ବ୍ୟାଧି କିମ୍ବା ଅବସେସିଭ-କମ୍ପଲସିଭ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୋଇପାରେ | [୩]
ଏହାର କାରଣ ଅଦ୍ୟାବଧି ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହିଛି। [୩] ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ, ପଦାର୍ଥ ଅପବ୍ୟବହାର, ବେକାର ସମସ୍ୟା ଏବଂ ଶିଶୁ ନିର୍ଯ୍ୟାତନା ଭଳି କାରକମାନଙ୍କ ଯୋଗୁ ଏହା ହୋଇପାରେ । [୫] [୩] ଅତି କମରେ ଛଅ ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ରୋଗ ଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । [୧] ଏହାର ଅନ୍ୟ କେତେକ ସମ୍ପର୍କୀୟ ରୋଗ ଥାଏ ଯେପରିକି ରୂପାନ୍ତର ବ୍ୟାଧି (conversion disorder), ଫ୍ୟାକ୍ଟିସିଅସ ବ୍ୟାଧି (factitious disorder) ଓ ରୋଗ ଚିନ୍ତେ ବ୍ୟାଧି (illness anxiety disorder) | [୪] ଏହା ବାହାନାକାରୀ ରୋଗଠାରୁ ଭିନ୍ନ ଯେଉଁଥିରେ କୌଣସି ଲାଭ ପାଇଁ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖେଇ ଦିଆଯାଏ | [୪]
ଏହାର ଚିକିତ୍ସାରେ ପରାମର୍ଶ ମୂଖ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ଯେପରିକି କଗନିଟିଭ ବିହେଭିଅରାଲ ଥେରାପି ଓ ଏସଏସଆରଆଇ ଭଳି ଔଷଧ ଦିଆଯାଏ | [୪] ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ଜୀବନ ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରେ ନାହିଁ ବୋଲି ଦୃଢ଼ ଭାବରେ କହିବାକୁ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରୟାସ କଲେ ସାହାଯ୍ୟ ମିଳିଥାଏ | [୩] ମିଥ୍ୟା ଯୁକ୍ତାତ୍ମକ ଚିନ୍ତା ଏବଂ ନକାରାତ୍ମକ ଫଳାଫଳଗୁଡିକ ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଶ୍ୱାସନାର ଫଳାଫଳ ନ ଥିବାରୁ ଅତ୍ୟଧିକ ପରୀକ୍ଷଣକୁ ଏଡ଼ାଇବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି। [୩] ୯୦% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରୋଗୀଙ୍କର ଏହି ରୋଗ ୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଚାଲିଥାଏ। [୩]
ଦୈହିକ ଲକ୍ଷଣ ବ୍ୟାଧି ଜନସଂଖ୍ୟାର ୬%କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି | [୩] ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ମହିଳାମାନେ ପ୍ରାୟ ୧୯ ଗୁଣ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି। [୩] ପିଲାଦିନର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଭାଗରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ, ଯଦିଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହୋଇନପାରେ | [୫] ପ୍ରାଚୀନ ଇଜିପ୍ଟୀୟମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହି ଅବସ୍ଥା ପ୍ରଥମେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପରେ ୨୯୦୦ ଶତକରେ ଏହାକୁ ହିସ୍ଟେରିଆ କୁହାଗଲା (hysteria) । [୬] ୨୦୧୩ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଡାଏଗନୋଷ୍ଟିକ ଓ ସ୍ଟାଟିସ୍ଟିକାଲ ମାନୁଆଲ ଅଫ ମେଣ୍ଟାଲ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର ପୁସ୍ତକର ପଞ୍ଚମ ସଂସ୍କରଣ (DSM-V)ରେ ଏହାର ସାମ୍ପ୍ରତିକ ନାମ ଦିଆଯାଇଥିଲା | [୩]
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Fifth ed.). American Psychiatric Association. 2013. pp. 311-315. doi:10.1176/appi.books.9780890425596.156852. ISBN 978-0-89042-555-8.
{{cite book}}: Cite has empty unknown parameter:|1=(help) - ↑ ୨.୦ ୨.୧ LaFrance WC (July 2009). "Somatoform disorders". Seminars in Neurology. 29 (3): 234–46. doi:10.1055/s-0029-1223875. PMID 19551600.
- ↑ ୩.୦୦ ୩.୦୧ ୩.୦୨ ୩.୦୩ ୩.୦୪ ୩.୦୫ ୩.୦୬ ୩.୦୭ ୩.୦୮ ୩.୦୯ ୩.୧୦ ୩.୧୧ ୩.୧୨ ୩.୧୩ D'Souza, RS; Hooten, WM (January 2020). "Somatic Syndrome Disorders". PMID 30335286.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ ୪.୪ Kurlansik, SL; Maffei, MS (1 January 2016). "Somatic Symptom Disorder". American family physician. 93 (1): 49–54. PMID 26760840.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ LaFrance WC (July 2009). "Somatoform disorders". Seminars in Neurology. 29 (3): 234–46. doi:10.1055/s-0029-1223875. PMID 19551600.
- ↑ Sadock, Benjamin J.; Kaplan, Harold I.; Sadock, Virginia A. (2007). Kaplan & Sadock's Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences/clinical Psychiatry (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 634. ISBN 978-0-7817-7327-0.