ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ଟିକା
| Vaccine description | |
|---|---|
| Target disease | Tick-borne encephalitis virus |
| Type | Killed/Inactivated |
| Clinical data | |
| Trade names | Encepur N, FSME-Immun CC, others |
| ATC code | |
| Identifiers | |
| CAS Number | |
| ChemSpider |
|
| (verify) | |
ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ଟିକା ହେଉଛି ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ (TBE) ରୋଗକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ଏକ ଟିକା । [୧] ଏହି ରୋଗ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଏବଂ ପୂର୍ବ ୟୁରୋପ ଏବଂ ଉତ୍ତର ଏସିଆରେ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ଟିକା ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ୮୭%ରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବଢ଼ିଥାଏ । [୨] ସଂକ୍ରମିତ ଟିକ୍ କାମୁଡ଼ିବା ପରେ ଏହା ଉପଯୋଗୀ ନୁହେଁ। ଏହା ଏକ ମାଂସପେଶୀରେ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ଦେଇ ଦିଆଯାଏ ।
ଏହି ରୋଗ ହେଉଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ସମସ୍ତ ଲୋକଙ୍କୁ ଟିକା ଦେବାକୁ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି। [୧] ଅନ୍ୟଥା ଯେଉଁମାନେ ଅଧିକ ବିପଦରେ ଅଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ଟିକା ସୁପାରିଶ କରାଯାଏ । ତିକି ଡୋଜ୍ ଦେବା ପରେ ପ୍ରତି ତିନିରୁ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରେ ଅତିରିକ୍ ତିନୋଟି ଡୋଜ୍ ଦେବାକୁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଏ | ସୂତ୍ର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଏକ କିମ୍ବା ତିନି ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର ଲୋକଙ୍କଠାରେ ଏହି ଟିକା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ | ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହି ଟିକା ସୁରକ୍ଷିତ ଥିବା ଜଣାପଡିଛି।
ଗମ୍ଭୀର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅସାଧାରଣ ଅଟେ | [୧] ଛୋଟ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଜ୍ୱର, ଏବଂ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ସ୍ଥାନରେ ଲାଲତା ଏବଂ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | ପୁରାତନ ସୂତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଥିଲା |
ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ବିରୋଧୀ ପ୍ରଥମ ଟିକା ୧୯୩୭ରେ ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲା ।[୧] ଏହା ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଜରୁରୀ ଔଷଧ ତାଲିକାରେ ଅଛି | [୩] ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟରେ ଏହାର ପ୍ରତି ଡୋଜ୍ର ମୂଲ୍ୟ £ ୫୦ରୁ £ ୭୦ | ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହି ଟିକା ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ। [୪]
ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟବହାର[ସମ୍ପାଦନା]
ଏହି ଟିକାଗୁଡ଼ିକର ଫଳପ୍ରଦତା ଭଲ ଭାବରେ ଦଲିଲଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି | [୧] ମୂଷାମାନଙ୍କୁ ମାରାତ୍ମକ ଟିକ୍ ବାହିତ ବିଭିନ୍ନ ଧରଣର ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ଭୂତାଣୁଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯାହା ଅନେକ ୟୁରୋପରେ ଏବଂ ପୂର୍ବ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନର ଏସୀୟ ଅଂଶରୁ 30 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ମିଳିଛି | ଏଥିସହ, ଏହା ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ମାନବ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀମାନଙ୍କ ଟୀକାକରଣଦ୍ୱାରା ଆଣ୍ଟିବଡିଗୁଡିକ ସମସ୍ତ ପରୀକ୍ଷିତ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାକୁ ନିରପେକ୍ଷ କରିଥାଏ |
ଗର୍ଭଧାରଣ ଏବଂ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଇବା[ସମ୍ପାଦନା]
ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହି ଟିକା ନିରାପଦ ମନେହୁଏ, [୧] କିନ୍ତୁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ତଥ୍ୟ ନ ଥିବାରୁ ଏହି ଟିକା କେବଳ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏବଂ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଇବା ସମୟରେ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଏ ଯେତେବେଳେ ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ସଂକ୍ରମଣରୁ ସୁରକ୍ଷା ହାସଲ କରିବା ଜରୁରୀ ମନେ ହୁଏ ଏବଂ ଲାଭ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିପଦକୁ ଯତ୍ନର ସହ ବିଚାର କରିବା ପରେ ଦିଆଯାଏ । [୫]
କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ[ସମ୍ପାଦନା]
ସୂତ୍ର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଦୁଇରୁ ତିନୋଟି ଡୋଜ ସୁପାରିଶ କରାଯାଏ | ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରଥମ ଡୋଜମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକରୁ ତିନି ମାସ ହେବା ଅନ୍ତର ରହିବା ଉଚିତ ଏବଂ ତା’ପରେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ମାତ୍ରା ପାଞ୍ଚରୁ ବାର ମାସ ପରେ ଦିଆଯାଏ | ତା’ପରେ ପ୍ରତି ତିନିରୁ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଅନ୍ତରରେ ଅତିରିକ୍ତ ମାତ୍ରା ଦେବାକୁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଏ | [୧]
ଇତିହାସ[ସମ୍ପାଦନା]
ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ବିରୋଧରେ ପ୍ରଥମ ଟିକା ସନ ୧୯୩୭ ମସିହାରେ ମୂଷାଙ୍କ ମସ୍ତିଷ୍କରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା | ପ୍ରାୟ ୨୦ ବର୍ଷ ପରେ ସେଲ୍ କଲଚରରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ଟିକା (ଚିକେନ୍ ଭ୍ରୁଣ ଫାଇବ୍ରୋବ୍ଲାଷ୍ଟ କୋଷ) ବିକଶିତ ହୋଇ ପୂର୍ବ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନର ମାନଙ୍କରେ ସକ୍ରିୟ ଭାଗରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା | ପରେ, ଏକ ଶୁଦ୍ଧ, ନିଷ୍କ୍ରିୟ ଜୀବାଣୁ ଟିକା ବିକଶିତ ହେଲା ଯାହା ପୂର୍ବ ଟିକ୍ ବାହିତ ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍ ଟିକା ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ସକ୍ରିୟ ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା |
ବାଣିଜ୍ୟ ନାମ[ସମ୍ପାଦନା]
ଟୀକାକରଣର ବାଣିଜ୍ୟ ନାମରେ ଏନସେପୁର N, FSME-Immun CC ଏବଂ TICOVAC ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
ବାହ୍ୟ ଲିଙ୍କ୍ |[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ World Health Organization (June 2011). "Vaccines against tick-borne encephalitis : WHO position paper". Weekly Epidemiological Record. 86 (24): 241–56. PMID 21661276.
{{cite journal}}: Unknown parameter|lay-url=ignored (help) ଆଧାର ଭୁଲ: Invalid<ref>tag; name "WHO2011" defined multiple times with different content - ↑ Demicheli V, Debalini MG, Rivetti A (2009). "Vaccines for preventing tick-borne encephalitis". Cochrane Database Syst Rev (1): CD000977. doi:10.1002/14651858.CD000977.pub2. PMC 6532705. PMID 19160184.
- ↑ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- ↑ "3: Infectious Diseases Related to Travel". CDC Health Information for International Travel 2016. Oxford University Press. June 1, 2015. ISBN 978-0199379156. Archived from the original on June 11, 2016.
- ↑ Gabutti, Giovanni; Conforti, Giorgio; Tomasi, Alberto; Kuhdari, Parvanè; Castiglia, Paolo; Prato, Rosa; Memmini, Silvia; Azzari, Chiara; Rosati, Giovanni Vitali (2016). "Why, when and for what diseases pregnant and new mothers "should" be vaccinated". Human Vaccines & Immunotherapeutics. 13 (2): 283–290. doi:10.1080/21645515.2017.1264773. ISSN 2164-5515. PMC 5328236. PMID 27929742.