ଝାଲାୱର ଜିଲ୍ଲା , ରାଜସ୍ଥାନ

ଝାଲାୱର ଜିଲ୍ଲା (Rajasthani: झालावाड जिल्हा) ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ରାଜସ୍ଥାନର ଏକ ଜିଲ୍ଲା । ଏହା କୋଟା ଜିଲ୍ଲା , ବରଣ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶର ଗୁନା ଜିଲ୍ଲା , ରାଜଗଡ ଜିଲ୍ଲା ଓ ସହଜପୂର ଜିଲ୍ଲାଦ୍ୱାରା ପରିବେଷ୍ଟିତ ।ଝାଲାୱର ଏକ ଏଇତିହାସିକ ସହର ଓ ଜିଲ୍ଲାର ମୁଖ୍ୟ ଦପ୍ତର ଏଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।

ବ୍ୟୁପତ୍ତି

ଜିଲ୍ଲାର ନାମକରଣ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ଝଲାସ ପ୍ରଜାତିର ରାଜପୁତ ବଂଶଜଙ୍କ ଅନୁସାରେ ହୋଇଛି ।

ଇତିହାସ

ପ୍ଯର୍ବତନ ଝାଲାବର ରାଜ୍ୟ ହିସାବରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ ଥିବା ଅଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ଏହି ଜିଲ୍ଲା ହୋଇଛି । 1838ରେ ବ୍ରିଟିଶ ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଏହି ରାଜ୍ୟ କୋଟା ରାଜ୍ୟରୁ ଅଲଗା ହେଇ ଗଠିତ ହେଇ ତତ୍କାଳୀନ ରାଜାଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରା ଯାଇଥିଲା ।

ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତି

ମାଳବ ମାଳଭୂମି ଅଞ୍ଚଳର ହାଦୋତି ଖଣ୍ଡରେ ଏହି ଜିଲ୍ଲା ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ରାଜ୍ୟର କେନ୍ଦ୍ରାଞ୍ଚଳ ଫେଇ କାଲୀ ସିନ୍ଧ ନଦୀ ପ୍ରବାହିତ ।

ଆର୍ଥିକ ପରିସ୍ଥିତି

2006 ମସିହାରେ ଏହାକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଦେଶର 250^[୧]ଟି ଆର୍ଥିକ ଭାବେ ପଛୁଆ ଜିଲ୍ଲା ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଏହା ଉନ୍ନୟନ ପାଇଁ ପଛୁଆ ଅଞ୍ଚଳ ଉନ୍ନୟନ ଫଣ୍ଡରୁ ସହାୟତା ପାଇଥାଏ । (BRGF).^[୧]

Divisions

The district is divided into six sub-divisions: Jhalawar, Aklera, Bhawani Mandi, Pirawa, Khanpur and Manohar Thana.

ଜନସଂଖ୍ୟା

2011 ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ଝାଲବାର ଜିଲ୍ଲାର ଜନସଂଖ୍ୟା 1,411,327^[୨] ଥିଲା ଯାହା ସ୍ୱିଜର୍ଲାଣ୍ଡ^[୩] ଦେଶର ଜନସଂଖ୍ୟା ବା ଆମେରିକୀୟ ରାଜ୍ୟ ହାୱାଇ ^[୪]ସହ ସମତୂଲ୍ୟ । ଏହି ରାଜ୍ୟ ଭାରତର 349 ତମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଥିବା ବେଳେ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ପ୍ରତି ଜନସଂଖ୍ୟା 227 । 2001ରୁ 2011 ମଧ୍ୟରେ ଜନବୃଦ୍ଧି ହାର 10.57 ଥିଲା । ସାକ୍ଷ୍ୟରତା ହାର 62.13% ଓ ମହିଳା ପୁରୁଷ ଅନୁପାତ 945: 1000 ରହିଥିଲା ।

ଏହି ଜିଲ୍ଲା ଅନେକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଗୁଜଯର , ଭିଲ ,ମିନା ପରି ଜନଜାତିର ଲୋକ ବସବାସ କରନ୍ତି ।