ଜଟିଳ ସ୍ଥାନୀୟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ
| Complex regional pain syndrome | |
|---|---|
| Reflex sympathetic dystrophy (RSD), causalgia,[୧] reflex neurovascular dystrophy (RND) | |
 Left leg affected by complex regional pain syndrome following a tibial bone fracture. | |
| ବିଭାଗ | Neurology, anesthesiology |
| ଲକ୍ଷଣ | Region of pain, swelling, skin changes, limited range of motion, temperatures changes[୨] |
| ଅବଧି | Short or long-term[୧] |
| କାରଣ | Following tissue injury[୨] |
| ବିପଦ କାରକ | Psychological stress[୨] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on symptoms after ruling out other potential causes[୨] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Neuropathy, cellulitis, erythromelalgia, vasculitis, chronic venous insufficiency, lymphedema, deep vein thrombosis, Raynaud’s, porphyria[୨] |
| ଚିକିତ୍ସା | Physiotherapy, medications, cognitive behavioral therapy[୨] |
| Prognosis | Variable[୧] |
| ପୁନଃପୌନିକ | 6 per 100,000 people per year[୨] |
| Patient UK | Complex regional pain syndrome |
ଜଟିଳ ସ୍ଥାନୀୟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Complex regional pain syndrome ବା ସିଆରପିଏସ/ CRPS ) ଏକ ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ ଆଘାତପ୍ରାପ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଦୀର୍ଘକାଳ ଧରି ଅତ୍ୟଧିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ତଥା ପ୍ରଦାହ ହୁଏ । [୧] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଫୁଲା, ଚର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଗଣ୍ଠିର ସୀମିତ ଗତି ଏବଂ ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ତାପମାତ୍ରା ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇପାରେ | [୨] ସାଧାରଣତଃ ଏହା ଗୋଟିଏ ଅଙ୍ଗରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଯଦିଓ ଅନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରେ | [୨]
ସିଆରପିଏସ କାହିଁକି ଘଟେ ତାହା ଅସ୍ପଷ୍ଟ | [୧] ସାଧାରଣତଃ କିଛି ତନ୍ତୁ ଆଘାତ, ବିଶେଷତଃ ହାଡ ଭଙ୍ଗା ପରେ ହୋଇଥାଏ | [୨] ମାନସିକ ଚାପ ଏହି ସଙ୍କଟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ | [୨] ଏହାର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାର୍ଯ୍ୟପ୍ରଣାଳୀରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ସ୍ନାୟୁ ସଂକ୍ରମଣ, ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ଡିସ୍ରେଗୁଲେସନ୍ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସମ୍ଭେଦନଶୀଳତା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ ।[୨] ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ସ୍ନାୟୁଜନିତ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଯେଉଁଥିରେ ଦୁଇଟି ଉପ-ପ୍ରକାର ଅଛି | [୨] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । [୨]
ଚିକିତ୍ସା ଫଳାଫଳର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରମାଣ ସାମଗ୍ରିକ ଭାବେ ଖରାପ ଅଟେ | [୩] ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଫିଜିଓଥେରାପି, ସଂଜ୍ଞାନାତ୍ମକ ବ୍ୟବହାରାତ୍ମକ ଥେରାପି, ଷ୍ଟିରଏଡ, ଗାବାପେଣ୍ଟିନ୍, ଡୁଲୋକ୍ସେଟିନ୍, ଲିଡୋକେନ ପ୍ୟାଚ୍, ଓପିଅଏଡ, କେଟାମିନ, ବାଇଫସଫୋନେଟ ଏବଂ ସ୍ନାୟୁ ଅବରୋଧକ ଦିଆଯାଇପାରେ ।[୨] [୪] ଫିଜିଓଥେରାପିର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକରେ ଗ୍ରେଡେଡ୍ ମୋଟର ଇମାଜେରି ଏବଂ ଦର୍ପଣ ଚିକିତ୍ସା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | [୫] ଫଳାଫଳଗୁଡ଼ିକ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ | [୧]
ସିଆରପିଏସ ନୂତନ ଭାବରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧୦୦,୦୦୦ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୬ ଜଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ | [୨] ମହିଳାମାନେ ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ତିନି ଗୁଣ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି। [୨] ପ୍ରାୟ ୪୦ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଏହି ରୋଗ ହୋଇଥାଏ। [୧] ଏହି ଅବସ୍ଥା ପ୍ରଥମେ ୧୮୬୪ ମସିହାରେ ସିଲାସ ୱେର ମିଚେଲଙ୍କଦ୍ୱାରା ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। [୬]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ "Complex Regional Pain Syndrome Fact Sheet | National Institute of Neurological Disorders and Stroke". www.ninds.nih.gov. Retrieved 9 March 2021.
- ↑ ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ ୨.୧୦ ୨.୧୧ ୨.୧୨ ୨.୧୩ ୨.୧୪ ୨.୧୫ ୨.୧୬ Guthmiller, KB; Varacallo, M (January 2021). "Complex Regional Pain Syndrome". PMID 28613470.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ O'Connell, NE; Wand, BM; McAuley, J; Marston, L; Moseley, GL (30 April 2013). "Interventions for treating pain and disability in adults with complex regional pain syndrome". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4 (4): CD009416. doi:10.1002/14651858.CD009416.pub2. PMC 6469537. PMID 23633371.
- ↑ O'Connell, NE; Wand, BM; McAuley, J; Marston, L; Moseley, GL (30 April 2013). "Interventions for treating pain and disability in adults with complex regional pain syndrome". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4 (4): CD009416. doi:10.1002/14651858.CD009416.pub2. PMC 6469537. PMID 23633371.
- ↑ O'Connell, NE; Wand, BM; McAuley, J; Marston, L; Moseley, GL (30 April 2013). "Interventions for treating pain and disability in adults with complex regional pain syndrome". The Cochrane database of systematic reviews (4): CD009416. doi:10.1002/14651858.CD009416.pub2. PMID 23633371.
- ↑ Buschbacher, Ralph M. (2002). Practical Guide to Musculoskeletal Disorders: Diagnosis and Rehabilitation (in ଇଂରାଜୀ). Butterworth-Heinemann. p. 269. ISBN 978-0-7506-7357-0.