ଘାତକ ଅନିଦ୍ରା
Fatal insomnia | |
---|---|
ବିଭାଗ | Psychiatry, sleep medicine |
ଲକ୍ଷଣ | Progressive trouble sleeping, mental health problems, poor coordination, weight loss, excessive sweating[୧] |
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | 40–60 years[୧] |
କାରଣ | Genetic mutation, sporadic[୨] |
ବିପଦ କାରକ | Family history[୨] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Sleep study, PET scan, genetic testing[୧] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Creutzfeldt–Jakob disease, Alzheimer’s disease, frontotemporal dementia, Huntington disease, dementia with Lewy bodies[୨] |
ଚିକିତ୍ସା | Supportive care[୩] |
Prognosis | Life expectancy 7 months to 6 years[୩] |
ପୁନଃପୌନିକ | Rare[୨] |
ଘାତକ ଅନିଦ୍ରା ଏକ ବିରଳ ବ୍ୟାଧି ଯାହା ନିଦ୍ରାହୀନତା ସୃଷ୍ଟି କରେ | [୩] ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଧୀରେ ଧୀରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଏବଂ ସମୟ ସହିତ ଉତ୍କଟ ହୁଏ | [୨] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା, ଖରାପ ସମନ୍ୱୟ, ଓଜନ ହ୍ରାସ ଏବଂ ଅତ୍ୟଧିକ ଝାଳ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ | [୧] ଯେତେବେଳେ ଲୋକମାନେ ଶୋଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ପ୍ରାୟ ପ୍ରବଳ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖନ୍ତି | [୨] ମୃତ୍ୟୁ ସାଧାରଣତଃ ଲକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ୬ରୁ ୩୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥାଏ । [୧]
ଘାତକ ଅନିଦ୍ରା ହେଉଛି ମସ୍ତିଷ୍କର ଏକ ପ୍ରିଅନ୍ ରୋଗ ।[୩] ଏହା ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରୋଟିନ୍ ମ୍ୟୁଟେସନ ଯୋଗୁ ହୋଇଥାଏ |[୩] ମ୍ୟୁଟେସନ୍ ସାଧାରଣତଃ ଅଟୋସୋମାଲ ଡୋମିନାଣ୍ଟ ଆକାରରେ ପିତାମାତାଙ୍କଠାରୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ସୂତ୍ରରେ ଆସିଥାଏ, ଯଦିଓ କ୍ୱଚିତ୍ ଏକ ନୂତନ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇପାରେ | [୧] ଏକ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଯୋଗୁ ହେଉଥିବା ଏହି ରୋଗ ସାଂଘାତିକ ପାରିବାରିକ ଅନିଦ୍ରା (FFI) ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା, ଯଦିଓ ଏହି ରୋଗ ଅନିୟମିତ ଭାବରେ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ସ୍ପୋରାଡିକ୍ ଘାତକ ଅନିଦ୍ରା (sFI) ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | [୨] ନିଦ୍ରା ଅଧ୍ୟୟନ, ପିଇଟି ସ୍କାନ ଓ ଜେନେଟିକ ପରୀକ୍ଷଣ କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ | [୧]
ଘାତକ ଅନିଦ୍ରା ଆରୋଗ୍ୟ ହୋଇଥିବା ଜଣାଯାଇ ନାହିଁ | [୧] [୨] ଏହା ଏକ ବିରଳ ରୋଗ ଅଟେ | [୨] ପୁରୁଷ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ସମାନ ଭାବରେ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି | [୨] ପ୍ରାୟ ୪୦ରୁ ୬୦ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ରୋଗ ସାଧାରଣତଃ ହୁଏ । [୧] ଏହି ରୋଗରେ ପ୍ରଥମେ ଜଣେ ଇଟାଲୀୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥିବା ଲିପିବଦ୍ଧ ଅଛି ଯିଏ ୧୭୬୫ ମସିହାରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ । [୪]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ ୧.୭ ୧.୮ "Fatal familial insomnia". Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD) – an NCATS Program. Retrieved 17 May 2019.
- ↑ ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ "Fatal Familial Insomnia". NORD (National Organization for Rare Disorders). Retrieved 17 May 2019.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ "Fatal Insomnia - Neurologic Disorders". Merck Manuals Professional Edition (in କାନାଡିୟ ଇଂରାଜୀ). Retrieved 17 May 2019.
- ↑ Max, D. T. (2007). The Family that Couldn't Sleep: A medical mystery (in ଇଂରାଜୀ). New York: Random House Trade Paperbacks. p. 4.