Jump to content

ଗୁଳିମାଡ଼ କ୍ଷତ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
Gunshot wound
Gunshot injuries, ballistic trauma, bullet wound, firearm-related injuries
Male skull showing bullet exit wound on parietal bone, 1950s.
ବିଭାଗTrauma surgery
ଲକ୍ଷଣPain, deformity, bleeding[୧][୨]
କାରଣGuns
ବିପଦ କାରକIllegal drug trade, access to firearms, substance misuse including alcohol, mental health problems, firearm laws, social and economic differences[୩][୪]
ପ୍ରତିକାରFirearm laws, safer storage[୫][୬]
ଚିକିତ୍ସାTrauma care[୭]
ପୁନଃପୌନିକ1 million (interpersonal violence in 2015)[୮]
ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତା251,000 (2016)[୩]

ଗୁଳିମାଡ଼ କ୍ଷତ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ gunshot wound/ GSW ) ବନ୍ଧୁକ ବା ସେହିଭଳି ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ଗୁଳିଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ଆଘାତକୁ କୁହାଯାଏ ।[୯] [୧୦] ଆଘାତର କ୍ଷୟକ୍ଷତିରେ ରକ୍ତସ୍ରାବ, ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନ, ଅଙ୍ଗ‌ହାନୀ, କ୍ଷତର ସଂକ୍ରମଣ କିମ୍ବା ଶରୀରର କିଛି ଅଂଶ ଚଳାଇବା କ୍ଷମତା ନଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ | [୨] ଶରୀରରେ ଆଘାତର ସ୍ଥାନ, ଶରୀର ଦେଇ ଯାଉଥିବା ଗୁଳି ପଥ ଏବଂ ଗୁଳିର ପ୍ରକାର ଏବଂ ଗତି ଉପରେ ଶରୀରର କ୍ଷତି ନିର୍ଭର କରେ | [୧୧] ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଜଟିଳତାରେ ସୀସା ବିଷକ୍ରିୟା ଏବଂ ଆଘାତୋତ୍ତର ଚାପ ବେମାରୀ (PTSD) ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | [୧] [୨] [୧୨]

ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ହିଂସା ହାର ଦେଶ ଅନୁସାରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ | [୩] ଏହି କାରଣଗୁଡିକରେ ବେଆଇନ ନିଶାଦ୍ରବ୍ୟ କାରବାର, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ସୁଲଭତା, ମଦ୍ୟପାନ, ନିଶାଦ୍ରବ୍ୟର ଅପବ୍ୟବ‌ହାର, ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆଇନ ଏବଂ ସାମାଜିକ ତଥା ଅର୍ଥନୈତିକ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ବର କରିପାରେ।[୩] [୪] ଅଧିକ ବନ୍ଧୁକ ଥିବା ସ୍ଥାନରେ ବିବାଦ ପ୍ରାୟ ମୃତ୍ୟୁରେ ଶେଷ ହୁଏ | [୧୩]

ଚିକିତ୍ସା ଆରମ୍ଭ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଏହା ଯାଞ୍ଚ କରାଯିବା ଉଚିତ ଯେ କ୍ଷେତ୍ରଟି ସୁରକ୍ଷିତ ଅଟେ | [୧୪] ଏହା ପରେ ମୁଖ୍ୟ ରକ୍ତସ୍ରାବ ବନ୍ଦ କରାଯାଏ, ତା’ପରେ ଶ୍ୱାସନଳୀକୁ ଅବରୋଧ ମୁକ୍ତ କରାଯାଏ ଓ ରକ୍ତସଞ୍ଚାଳନ ନିୟମିତ କରାଯାଏ ।[୧୪] ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନିୟମ, ବିଶେଷତଃ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଯାଞ୍ଚ ଏବଂ କ୍ରୟ ପାଇଁ ସଠିକ୍ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅନୁମତି ପ୍ରଦାନ କଲେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରୁ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ହ୍ରାସ ପାଏ | [୫] ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିଲେ ଶିଶୁମାନଙ୍କରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ହ୍ରାସ ହୋଇପାରେ।[୬]

ପାରସ୍ପରିକ ହିଂସାରୁ ୨୦୧୫ ମସିହାରେ ପ୍ରାୟ ଏକ ନିୟୁତ ବନ୍ଧୁକ ଆଘାତ ହୋଇଥିଲା | [୧୫] ୨୦୧୬ ମସିହାରେ, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଯୋଗୁ ବିଶ୍ୱରେ ୨୫୧,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା, ଯାହା ୧୯୯୦ରେ ୨୦୯,୦୦୦ ଥିଲା ।[୩] ଏହି ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟରୁ ୧୬୧,୦୦୦ (୬୪%) ଆକ୍ରମଣ ଯୋଗୁ, ୬୭,୫୦୦ (୨୭%) ଆତ୍ମହତ୍ୟା ଯୋଗୁ ଏବଂ ୨୩,୦୦୦ (୯%) ଦୁର୍ଘଟଣା ଯୋଗୁ ହୋଇଥିଲା | [୩] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୨୦୧୭ରେ ବନ୍ଧୁକ ଯୋଗୁ ପ୍ରାୟ ୪୦,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା ।[୧୬] ୨୦ରୁ ୨୪ ବର୍ଷ ବୟସର ପୁରୁଷମାନଙ୍କର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ମୃତ୍ୟୁ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ | [୩] ଗୁଳି ବିନିମୟ ଯୋଗୁ ଆର୍ଥିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ବର୍ଷକୁ ୧୪୦ ବିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ହୁଏ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି।[୧୭]

ଆଧାର

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. ↑ ୧.୦ ୧.୧ "Gun Shot Wounds - Trauma - Orthobullets". www.orthobullets.com. Retrieved 13 July 2019.
  2. ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ "Gunshot wounds - aftercare: MedlinePlus Medical Encyclopedia". medlineplus.gov (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 13 July 2019.
  3. ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ ୩.୫ ୩.୬ Global Burden of Disease 2016 Injury, Collaborators.; Naghavi, M; Marczak, LB (28 August 2018). "Global Mortality From Firearms, 1990-2016". JAMA. 320 (8): 792–814. doi:10.1001/jama.2018.10060. PMC 6143020. PMID 30167700. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  4. ↑ ୪.୦ ୪.୧ Branas, CC; Han, S; Wiebe, DJ (2016). "Alcohol Use and Firearm Violence". Epidemiologic Reviews. 38 (1): 32–45. doi:10.1093/epirev/mxv010. PMC 4762248. PMID 26811427.
  5. ↑ ୫.୦ ୫.୧ Lee, LK; Fleegler, EW; Farrell, C; Avakame, E; Srinivasan, S; Hemenway, D; Monuteaux, MC (1 January 2017). "Firearm Laws and Firearm Homicides: A Systematic Review". JAMA Internal Medicine. 177 (1): 106–119. doi:10.1001/jamainternmed.2016.7051. PMID 27842178.
  6. ↑ ୬.୦ ୬.୧ Santaella-Tenorio, J; Cerdá, M; Villaveces, A; Galea, S (2016). "What Do We Know About the Association Between Firearm Legislation and Firearm-Related Injuries?". Epidemiologic Reviews. 38 (1): 140–57. doi:10.1093/epirev/mxv012. PMC 6283012. PMID 26905895.
  7. ↑ Breeze, John; Penn-Barwell, Jowan G.; Keene, Damian; O'Reilly, David; Jeyanathan, Jeyasankar; Mahoney, Peter F. (2017). Ballistic Trauma: A Practical Guide (in ଇଂରାଜୀ) (4 ed.). Springer. p. 75. ISBN 9783319613642.
  8. ↑ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  9. ↑ "Gunshot wound definition and meaning | Collins English Dictionary". www.collinsdictionary.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 13 July 2019.
  10. ↑ "Gunshot Injuries; Gunshot wounds (GSW) information". patient.info (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 13 July 2019.
  11. ↑ "Gunshot Injuries; Gunshot wounds (GSW) information". patient.info (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 13 July 2019.
  12. ↑ Aaron, DL; Fadale, PD; Harrington, CJ; Born, CT (May 2011). "Posttraumatic stress disorders in civilian orthopaedics". The Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons. 19 (5): 245–50. doi:10.5435/00124635-201105000-00001. PMID 21536623.
  13. ↑ Cukier, W; Eagen, SA (February 2018). "Gun violence". Current Opinion in Psychology. 19: 109–112. doi:10.1016/j.copsyc.2017.04.008. PMID 29279206.
  14. ↑ ୧୪.୦ ୧୪.୧ ଆଧାର ଭୁଲ: ଅଚଳ <ref> ଚିହ୍ନ; Bre2017 ନାମରେ ଥିବା ଆଧାର ଭିତରେ କିଛି ଲେଖା ନାହିଁ ।
  15. ↑ ଆଧାର ଭୁଲ: ଅଚଳ <ref> ଚିହ୍ନ; GBD2015Pre ନାମରେ ଥିବା ଆଧାର ଭିତରେ କିଛି ଲେଖା ନାହିଁ ।
  16. ↑ McLean, Robert M.; Harris, Patrice; Cullen, John; Maier, Ronald V.; Yasuda, Kyle E.; Schwartz, Bruce J.; Benjamin, Georges C. (7 August 2019). "Firearm-Related Injury and Death in the United States: A Call to Action From the Nation's Leading Physician and Public Health Professional Organizations". Annals of Internal Medicine. 171: 573. doi:10.7326/M19-2441. PMID 31390463.
  17. ↑ Rhee, PM; Moore, EE; Joseph, B; Tang, A; Pandit, V; Vercruysse, G (June 2016). "Gunshot wounds: A review of ballistics, bullets, weapons, and myths". The Journal of Trauma and Acute Care Surgery. 80 (6): 853–67. doi:10.1097/TA.0000000000001037. PMID 26982703.
"https://or.wikipedia.org/w/index.php?title=ଗୁଳିମାଡ଼_କ୍ଷତ&oldid=551723"ରୁ ଅଣାଯାଇଅଛି