Jump to content

ଉପେନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ଉପେନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର
ଜନ୍ମ(1917-02-18)୧୮ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୧୭
ବାଜପୁର, ଖୋର୍ଦ୍ଧା, ଓଡ଼ିଶା
ମୃତ୍ୟୁ୨ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୨(2012-01-02) (ବୟସ ୯୪)
ପୁରୀ, ଓଡ଼ିଶା
ଜାତୀୟତା ଭାରତୀୟ
ବୃତ୍ତିଅଧ୍ୟାପକ

ଉପେନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର, (୧୮ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୧୭ - ୨ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୨) ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ ଓ ଅଧ୍ୟାପକ । ଉପେନ୍ଦ୍ର ୧୯୧୭ ମସିହା ଫେବୃଆରୀ ୧୮ ତାରିଖରେ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା ବାଜପୁରଠାରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । [] ଜଣେ ମେଧାବୀ ଛାତ୍ର ଭାବେ ପରିଚିତ ଉପେନ୍ଦ୍ର କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ବାଲିଆ ଏଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଟ୍ରେନିଙ୍ଗ ସ୍କୁଲରେ ସହକାରୀ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ନିଜର କର୍ମମୟ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ସେ ପୁରୀ ସାମନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଭାବେ ଯୋଗଦାନ କରିଥିଲେ । ପୁରୀଠାରେ ୨୦୧୨ମସିହା, ଜାନୁଆରୀ ୨ତାରିଖ ଦିନ (୯୪ବର୍ଷ)ରେ ସେ ଦେହତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ ।[] ଶିକ୍ଷା ଓ ବାଲ୍ୟ ଜୀବନ

ତାଙ୍କ ବାଲ୍ୟ ଜୀବନ ଥିଲା ସଂଘର୍ଷମୟ । ଗ୍ରାମ୍ୟ ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ବୃତ୍ତି ଲାଭ ସହ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ଖୋର୍ଦ୍ଧା ହାଇସ୍କୁଲରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଯୋଗ ଦେଲେ । ଆର୍ଥିକ ଅସ୍ୱଚ୍ଛଳତା ଯଦିଓ ତାଙ୍କ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସାଜିଥିଲା ମାତ୍ର ସେ ତାକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିପାରିଥିଲେ । ଖୋର୍ଦ୍ଧା ହାଇସ୍କୁଲର ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷକ, ଗାଳ୍ପିକ ବାଙ୍କନିଧି ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ସବଡିଭିଜନର ଅଫିସର ଔପନ୍ୟାସିକ, ପ୍ରାବନ୍ଧିକ ଗୋବିନ୍ଦ ତ୍ରିପାଠୀ ଉପେନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ପ୍ରତିଭାକୁ ଚିହ୍ନି ପାରିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ସହଯୋଗରୁ ଶ୍ରୀ ମିଶ୍ର ସମସ୍ତ ବାଧାବିଘ୍ନକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ୧୯୩୭ ମସିହାରେ କୃତିତ୍ବର ସହ ମାଟ୍ରିକ ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେଲେ । ତତ୍ପରେ ରେଭେନ୍ସାରେ ଅଧ୍ୟୟନ ପୂର୍ବକ ୧୯୩୯ରେ ଆଇ ଏ ପାସ୍ କଲେ । ପାରିବାରିକ ଅସ୍ବଚ୍ଛଳତା ଯୋଗୁଁ ବହୁ ଚେଷ୍ଟା ସତ୍ତ୍ବେ ମଧ୍ୟ ସ୍ନାତକ ଶିକ୍ଷାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେଲେ ।

ଜୀବନ ଜୀବିକା

ଶିକ୍ଷକତାର ଅଭିଳାଷ ନେଇ ସେ ପୁନଶ୍ଚ କଟକ ଟ୍ରେନିଂ ସ୍କୁଲରେ ତାଲିମ ନେଲେ । ସେଠାରେ ପ୍ରତି ପରୀକ୍ଷାରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରି ଶେଷରେ ୧୯୪୧ରେ ଟ୍ରେନିଂ ଶେଷ କଲେ । ପରେ ସହକାରୀ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ରେଭେନ୍ସା କଲିଜିଏଟ ସ୍କୁଲରେ ଅସ୍ଥାୟୀ ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଲେ । ତେବେ ଅଳ୍ପଦିନ ପରେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ବାଲିଆସ୍ଥିତ ଏଲିମେଣ୍ଟାରୀ ଟ୍ରେନିଂ ସ୍କୁଲରେ ସହକାରୀ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଇ ସେଠାରେ ଦୁଇ ବର୍ଷ କାର୍ଯ୍ୟ କଲାପରେ ୧୯୪୪ରେ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ସ୍କୁଲକୁ ବଦଳି ହେଲେ । ତାପରେ ସେ ଘରୋଇ ଭାବେ ପରୀକ୍ଷା ଦେଇ ସ୍ନାତକ ଓ ୧୯୪୬ରେ ଡି.ଇଡି ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେଲେ। ପରେ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଓଡିଆ ଭାଷା ସାହିତ୍ୟରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଉପାଧି ଲାଭ କଲେ ।

ଏହାପରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ଜୀବିକାର ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ । ଶିକ୍ଷକତାରୁ ଅବସର ନେଇ ସେ ୧୯୪୭ରେ ପୁରୀ ସାମନ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଲେ । ସେଠାରୁ ଯାଜପୁର ନୃସିଂହ ଚୌଧୁରୀ କଲେଜରେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବେ ଯୋଗ ଦେଇ କଲେଜର ବହୁବିଧ ଉନ୍ନତି କରି ପାରିଥିଲେ । କଲେଜର ଦ୍ବିତଳ ପ୍ରାସାଦରେ ବିଦ୍ୟୁତ ସଂଯୋଗୀକରଣ କରିବା ସହ ଜଳ ଯୋଗାଣର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଥିଲେ । କଲେଜ ପରିସରସ୍ଥ ଏକ ବିଶାଳ ପୁଷ୍କରିଣୀକୁ ବାହ୍ୟ ଅକ୍ତିଆରରୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲେ । ୧୯୭୦ରୁ ମୟୂରଭଞ୍ଜ, କେନ୍ଦୁଝର, ଫୁଲବାଣୀ, ଗଞ୍ଜାମ ଆଦି ଜିଲ୍ଲାରେ ଶିକ୍ଷା ମଣ୍ଡଳାଧିଶ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଶେଷରେ ବ୍ରହ୍ମପୁରରୁ ୧୯୭୪ରେ ଅବସର ନେଲେ ।[]

ରଚନାବଳୀ

[ସମ୍ପାଦନା]
  • ସୌରଜଗତ
  • ବୈଦ୍ୟରତ୍ନ ମାଗୁଣୀ ବ୍ରହ୍ମା
  • ବୈଦ୍ୟରତ୍ନ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର
  • ଔପନ୍ୟାସିକ ଫକୀର ମୋହନ
  • ମହାମହୋପାଧ୍ୟାୟ ସଦାଶିବ
  • ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ହିଁ ସମ୍ପଦ ୧ମ (୧୯୯୬) ଓ ୨ୟ (୨୦୧୫)

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ

[ସମ୍ପାଦନା]
  • ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା, ୧୯୮୦[]
  • ଯଦୁମଣି ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦ ପୁରସ୍କାର
  • ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସମ୍ମାନ
  • ଅଭିନନ୍ଦନିକା ବିଷ୍ଣୁପ୍ରିୟା ସ୍ମୃତି ପୁରସ୍କାର
  • ସହକାର ମକର ମିଳନ ସମ୍ମାନ
  • ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ପୁସ୍ତକ ଉତ୍ସବ ସମ୍ମାନ
  • ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଲେଖକ ସାମ୍ମୁଖ୍ୟ ପୁରସ୍କାର
  • ଦ୍ୱାରକା ନାଥ ଦାସ ସ୍ମୃତି ପୁରସ୍କାର
  1. ଖବର, ୩ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୨, ପୃଷ୍ଠା-୬
  2. "ସାହିତ୍ୟିକ ଉପେନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ରଙ୍କ ପରଲୋକ". ଧରିତ୍ରୀ. ୩ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୨. p. ୭. Retrieved 28 September 2021. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help)
  3. ମହାନ୍ତି, ନଗେନ୍ଦ୍ର ନାଥ (୨୦୦୫). ଓଡ଼ିଆ ଚରିତ କୋଷ. ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରତିମା ନାଥ ଟ୍ରଷ୍ଟ. pp. ୧୨୧.
  4. "ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀଦ୍ୱାରା ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧିତ ହୋଇଥିବା ସାହିତ୍ୟିକ/ ସାହିତ୍ୟିକା". ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ. Retrieved 28 September 2021.