ଆମାଇଲ ନାଇଟ୍ରାଇଟ
Clinical data | |
---|---|
Other names | Isoamyl nitrite, nitramyl, 3-methyl-1-nitrosooxybutane, pentyl alcohol nitrite (ambiguous), poppers, banapple gas |
Pharmacokinetic data | |
Onset of action | Within 30 sec[୧] |
Duration of action | About 4 min[୧] |
Identifiers | |
| |
Chemical and physical data | |
Formula | C5H11NO2 |
Molar mass | 117.148 g·mol−1 |
3D model (JSmol) | |
Density | 0.872 g/cm3 |
Boiling point | 99 °C (210 °F) |
Solubility in water | Slightly soluble mg/mL (20 °C) |
| |
| |
(verify) |
ଆମାଇଲ ନାଇଟ୍ରାଇଟ ହେଉଛି ଏକ ରାସାୟନିକ ଯୌଗିକ ପଦାର୍ଥ ଏବଂ ଔଷଧ । [୨] [୩] ଏହି ଔଷଧ ଭାବରେ ଏହା ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଛାତି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ସିଆନାଇଡ୍ ବିଷ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି । [୧] [୨] ଛାତି ଯନ୍ତ୍ରଣା ପାଇଁ ସାଧାରଣତଃ ଏହା ବଦଳରେ ନାଇଟ୍ରୋଗ୍ଲିସିରିନ୍ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । [୩] ଏହା ପ୍ରଶ୍ୱାସଦ୍ୱାରା ମନୋରଞ୍ଜନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ଓ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମନକୁ ହାଲୁକା କରିଥାଏ ଏବଂ ଯୌନ କ୍ରିୟାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣେ । [୧] [୩] ଏହାର ପ୍ରଭାବ ୩୦ ସେକେଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ପ୍ରାୟ ୪ ମିନିଟ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥାଏ । [୧]
ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଚର୍ମର ଲାଲ ପଡ଼ିବା ଏବଂ ମୁଣ୍ଡ ହାଲୁକା ହେଇପାରେ । [୧] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମୂତ୍ରାଶୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହରାଇବା, ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ ଏବଂ ଅଇ ଲାଗିପାରେ ।[୧] ବଡ଼ ମାତ୍ରା ଯୋଗୁ ମେଥେମୋଗ୍ଲୋବିନେମିଆ ହୋଇପାରେ । [୧] ପ୍ରତ୍ୟାହାର ସହିତ ଔଷଧ ବନ୍ଦ କରାଗଲେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ପ୍ରତି ସହନଶୀଳତା ହୋଇପାରେ । [୨] ଏହା ଏକ ଫଳ ବାସ୍ନା ଭଳି ଲାଗୁଥିବା ଏକ ହଳଦିଆ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ।[୪] [୨] ଔଷଧ ଭାବରେ ଏହା ରକ୍ତନଳୀକୁ ସ୍ଫିତ କରି କାମ କରେ। [୨]
ଆମାଇଲ ନାଇଟ୍ରାଇଟ ପ୍ରଥମେ ୧୮୪୪ରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୧୮୫୭ରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବହାରରେ ଆସିଥିଲା ।[୫] ଏହା ଏକ ସାଧାରଣ ଔଷଧ ଭାବରେ ଉପଲବ୍ଧ ଥିଲା; ତଥାପି, ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଆଉ ଅନୁମୋଦିତ ନୁହେଁ । [୬] [୧] ଏହା ୧୯୬୦ ଦଶକରେ ସମଲିଙ୍ଗୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟଦ୍ୱାରା ସାଧାରଣ ମନୋରଞ୍ଜନ ବ୍ୟବହାରରେ ଆସିଥିଲା। [୨] [୪] ସାଧାରଣତଃ “ପପର୍ସ” ଏବଂ “ପର୍ଲସ” ନାମରେ ଏଗୁଡ଼ିକ ପରିଚିତ ଥିଲେ । [୨] ବ୍ୟୁଟାଇଲ ନାଇଟ୍ରାଇଟ୍ ଏବଂ ଆଇସୋ<a href="./ବଟାଇଲ୍ ନାଇଟ୍ରାଇଟ୍ |" rel="mw:WikiLink" data-linkid="132" data-cx="{"adapted":false,"sourceTitle":{"title":"Butyl nitrite","thumbnail":{"source":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Butyl_nitrite_3d_structure.png/80px-Butyl_nitrite_3d_structure.png","width":80,"height":31},"description":"Chemical[permanent dead link] compound","pageprops":{"wikibase_item":"Q3342208"},"pagelanguage":"en"},"targetFrom":"mt"}" class="cx-link" id="mwPw" title="ବଟାଇଲ୍ ନାଇଟ୍ରାଇଟ୍ |">ବ୍ୟୁଟାଇଲ</a> ନାଇଟ୍ରାଇଟ୍ ବେଳେବେଳେ ମନୋରଞ୍ଜନ ପାଇଁ ଆମିଲ୍ ନାଇଟ୍ରାଇଟ୍ ବୋଲି ଦାବି କରି ବିକ୍ରି ହୁଏ । [୨]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ ୧.୭ ୧.୮ "Amyl Nitrite Inhalant - FDA prescribing information, side effects and uses". Drugs.com. Archived from the original on 3 May 2021. Retrieved 13 October 2020.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ ୨.୫ ୨.୬ ୨.୭ Fisher, Gary L.; Roget, Nancy A. (2012). Encyclopedia of Substance Abuse Prevention, Treatment, and Recovery (in ଇଂରାଜୀ). SAGE Publications. p. 71. ISBN 978-1-4522-6601-5. Archived from the original on 2021-05-05. Retrieved 2020-11-11.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ Stimmel, Barry (2002). Alcoholism, Drug Addiction, and the Road to Recovery: Life on the Edge (in ଇଂରାଜୀ). Psychology Press. p. 274. ISBN 978-0-7890-0553-3. Archived from the original on 2021-05-05. Retrieved 2020-11-11.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ Rietschel, Robert L.; Fowler, Joseph F.; Fisher, Alexander A. (2008). Fisher's Contact Dermatitis (in ଇଂରାଜୀ). PMPH-USA. p. 49. ISBN 978-1-55009-378-0. Archived from the original on 2021-05-03. Retrieved 2020-11-11.
- ↑ Fischer, Jnos; Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. XXX. ISBN 9783527607495. Archived from the original on 2021-05-03. Retrieved 2020-09-19.
- ↑ Fraunfelder, Frederick T.; Fraunfelder, Frederick W.; Chambers, Wiley A. (2008). Drug-Induced Ocular Side Effects: Clinical Ocular Toxicology E-Book (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 164. ISBN 978-0-323-31985-0. Archived from the original on 2021-05-03. Retrieved 2020-10-13.