ହଲବୀ ଭାଷା

ହଲବୀ
हलबी / ହଲବୀ
ଦେବନାଗରୀ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ଲେଖାଯାଇଥିବା "ହଲବୀ" ଶବ୍ଦ
Native to	ଭାରତ
ଅଞ୍ଚଳ	ଛତିଶଗଡ଼, ଓଡ଼ିଶା, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର
ଜାତିସତ୍ତା	ହଲବା
ମାତୃଭାଷୀ
	ଇଣ୍ଡୋ-ୟୁରୋପୀୟ ଇଣ୍ଡୋ-ଇରାନ ଭାଷା ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା ପୂର୍ବ ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା ହଲବୀକ୍ ଭାଷା ହଲବୀ
	ଓଡ଼ିଆ ଲିପି, ଦେବନାଗରୀ
ଭାଷା କୋଡ୍
ISO ୬୩୯-୩	hlb
ଗ୍ଲୋଟୋଲୋଗ	halb1244  Halbi
Linguasphere	59-AAF-tb
Halbi-speaking region

ହଲବୀ (ବସ୍ତରୀ, ହଲବା, ହଲଭସ୍, ହଲବୀ, ହଲଭୀ) ହେଉଛି ଏକ ପୂର୍ବ ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା ଅଟେ ଯାହା, ଓଡ଼ିଆ ଏବଂ ମରାଠୀ ମଧ୍ୟରେ ଏକ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ଭାଷା ଅଟେ । ଏହା ଭାରତର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ଅତି କମରେ ୭୬୬,୨୯୭ ଲୋକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କଥିତ ।

ମେହରୀ (କିମ୍ବା ମାହାରୀ) ଭାଷା ଅନ୍ୟ ଉପଭାଷା ସହିତ ପାରସ୍ପରିକ ରୂପେ ବୁଝିବାରେ ଟିକେ କଷ୍ଟ ଅନୁଭବ ହୋଇଥାଏ । ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଷା ବକ୍ତାମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୨୦୦,୦୦୦ (୨୦୦୧ ସୁଦ୍ଧା) ଅନୁମାନ କରାଯାଏ । ଛତିଶଗଡ଼ର ଶିକ୍ଷିତ ଲୋକମାନେ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାରେ ପାରଙ୍ଗମ ଅଟନ୍ତି । କେତେକ ପ୍ରଥମ ଭାଷା ବକ୍ତାମାନେ ଭତ୍ରୀକୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଷା ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ।

ହଲବୀ ପ୍ରାୟତଃ ଏକ ବାଣିଜ୍ୟ ଭିତ୍ତିକ ଭାଷା ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ସାକ୍ଷରତା ହାର କମ ଅଟେ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଓଡ଼ିଆ ଏବଂ ଦେବନାଗରୀ ସ୍କ୍ରିପ୍ଟରେ ଲେଖାଯାଇଛି । ଏହା SOV ଶବ୍ଦ କ୍ରମ (ବିଷୟ-ବସ୍ତୁ-କ୍ରିୟା)ର ବ୍ୟବହାର କରିଥାଏ, ସଂଯୁକ୍ତ କାରକ ଗୁଡିକର ଦୃଢ଼ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଏ ଏବଂ ବିଶେଷ୍ୟ ପୂର୍ବରୁ ବିଶେଷଣ ରଖିଥାଏ ।

ଧ୍ୱନିବିଜ୍ଞାନ

ସ୍ୱରବର୍ଣ୍ଣ

ହଲବୀ ଭାଷାରେ ୬ଟି ସ୍ୱରବର୍ଣ୍ଣ ରହିଛି: /i, e, ə, a, o, u/ । ସମସ୍ତ ସ୍ୱର ଗୁଡିକ ବିପରୀତ ନାସାଲାଇଜେସନ୍ ଦେଖାଇଥାଏ ।

ଧ୍ୱନି

		Labial	Alveolar	Retroflex	Palatal	Velar	Glottal
Nasal	voiced	m	n	(ɳ)	(ɲ)	ŋ
	breathy	mʱ	nʱ
Stop/ Affricate	voiceless	p	t	ʈ	tʃ	k
	aspirated	pʰ	tʰ	ʈʰ	tʃʰ	kʰ
	voiced	b	d	ɖ	dʒ	g
	breathy	bʱ	dʱ	ɖʱ	dʒʱ	gʱ
Fricative			s				h
Approximant	voiced	ʋ	l		j
	breathy		lʱ
Rhotic	voiced		r	(ɽ)
	breathy		rʱ	(ɽʱ)