କର୍ଣପ୍ରୟାଗ
Karṇaprayāga
कर्ण प्रयाग Karnprayag, Karna Prayag | |
|---|---|
city | |
 The Alaknanda River flowing in from the left meets the Pindar River (center background) to flow on as the Alaknanda again (foreground) at Karnaprayag | |
| Country |  India |
| State | Uttarakhand |
| District | Chamoli |
| Elevation | 1,451 m (4,760 ft) |
| Population (2001) | |
| • Total | ୬,୯୭୬ |
| Languages | |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| ଯାନବାହାନ ପଞ୍ଚୀକରଣ | UK |
| Website | uk |
କର୍ଣପ୍ରୟାଗ, ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ଉତ୍ତରଖଣ୍ଡର ଏକ ସହର ଓ ମୁନ୍ସିପାଲିଟି । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ପାଞ୍ଚଟି ପ୍ରୟାଗ ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ଅନନ୍ୟତମ ଓ ଏହା ଅଳକାନନ୍ଦା ନଦୀ ଓ ପିଣ୍ଡର ନଦୀର ସାଙ୍ଗମା ସ୍ଥଳରେ ରହିଛି ।
ଜନସଂଖ୍ୟା
[ସମ୍ପାଦନା]2001 ମସିହା ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ଏଠାକାର ଜନସଂଖ୍ୟା 6976 ଥିଲା । ଏଥିରୁ ପୁରୁଷ ସଂଖ୍ୟା 56 %ଥିବା ସ୍ଥଳେ ମହିଳା ସଂଖ୍ୟା 44 % ଥିଲା । 6 ବର୍ଷରୁ କମ ସଂଖ୍ୟା ଏଠାରେ 13 % ରହିଥିଲା । କର୍ଣପ୍ରାୟଗର ସାକ୍ଷ୍ୟରତା ହାର 76% ଥିଲା ।
ଭୌଗୋଳିକ ଅବସ୍ଥିତି
[ସମ୍ପାଦନା]ଏହାର ଭୌଗୋଳିକ ଅବସ୍ଥିତି 30°16′N 79°15′E / 30.27°N 79.25°E.[୧] ଏହା ସମୁଦ୍ରପତ୍ତନଠାରୁ ହାରାହାରି 4,760 ଫୁଟ ଉପରେ ରହିଛି । ପିଣ୍ଡାରି ନଦୀ ଓ ଅଳକାନନ୍ଦା ଏଠାରେ ମିଶୁଥିବା ବେଳେ ବରଫାବୃତ ନନ୍ଦା ଦେବୀ ପର୍ବତ , ତ୍ରିଶୂଳ , ଦ୍ରୋଣ ଗିରି , ନାରଦ ଗୁନ୍ଥି , ମୃଗଠୁଣି ଓ ମାଇକଟୋଲି ପର୍ବତ ଏହା ନିକଟରେ ରହିଛି ।
ଦର୍ଶନୀୟ ସ୍ଥଳ
[ସମ୍ପାଦନା]ଭାରତର 5ଟି ପ୍ରୟାଗ , ଯାହାକୁ ପଞ୍ଚ-ପ୍ରୟାଗ କୁହା ଯାଇଥାଏ ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ,ବିଷ୍ଣୁ ପ୍ରୟାଗ , ନନ୍ଦା ପ୍ରୟାଗ, କର୍ଣ ପ୍ରୟାଗ , ରୁଦ୍ର ପ୍ରୟାଗ ଓ ଦେବ ପ୍ରୟାଗ । ଇଲାହାବାଦ , ଯେଉଁଠାରେ ଗଙ୍ଗା , ଯମୁନା ଓ ସରସ୍ୱତୀ ନଦୀର ଟୃ-ସାଙ୍ଗମା ଘଟିଥାଏ ତାହାକୁ " ପ୍ରୟାଗ" କୁହାଯାଏ । ଏହା ଭାରତୀୟ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଏକ ବହୁତ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ ତୀର୍ଥ ସ୍ଥଳୀ ଭାବରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । କର୍ଣ ପ୍ରୟାଗଠାରେ ମହାଭାରତର କର୍ଣ ଆସି ସେହି ସ୍ଥଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା କରିଥିଲେ ବୋଲି କୁହାଯାଇଥାଏ । କର୍ଣ ପ୍ରୟାଗଠାରେ ଏକ ପୁରାତନ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ରହିଛି ଯାହା ଦେବୀ ଉମାଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ।
ମହାଦାନୀ କର୍ଣ ଓ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ କୂଟନୀତି
[ସମ୍ପାଦନା]ଭିନ୍ନ ଏକ ବର୍ଣ୍ଣନା ଅନୁସାରେ ଏଠାରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ରେ କର୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କଦ୍ୱାରା ବଧ ହେବା ପରେ ସମାଧି ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ଗଳ୍ପଟି ଅତି ରୋଚକ ହେଇଥାଏ । ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜୁନ ଙ୍କ ରଥ ସାରଥି ହେଇ ତାଙ୍କୁ ସବୁ କୌଶଳ ଅନୁସାରେ କୌରବ ବୀରମାନଙ୍କୁ ଜିତିବାରେ ସାହାଜ୍ଯ କରୁଥିଲେ । ମହାବୀର କର୍ଣ ତାଙ୍କ ଜୀବନ କାଳ ମଧ୍ୟରେ ମହା ଦାନୀ ଭାବରେ ବହୁତ ପୂଣ୍ୟ ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ । ସେ ଯିଏ ଯାହା ମାଗୁଥିଲେ ତାହା ନିଶ୍ଚୟ ଦାନ କରୁଥିଲେ । ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଅର୍ଜୁନ ଯାହା କାଲେ ଭି କର୍ଣଙ୍କୁ ନିହତ କରିପାରୁ ନ ଥିଲେ । କର୍ଣଙ୍କ ରଥ ଛକ ଥରେ ଭୂମି ଭିତରେ ଦବି ଯାଇଥିଲା ବେଳେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ପରାମର୍ଶରେ ଅର୍ଜୁନ ନିରସ୍ତ୍ର କର୍ଣଙ୍କ ଉପରେ ଅଞ୍ଜଳିକା ଅସ୍ତ୍ର ପ୍ରୟୋଗ କାଲେ । ମାତ୍ର ଧର୍ମଦେବତା କର୍ଣଙ୍କୁ ରକ୍ଷୟା କରୁଥିବାରୁ ସେ ନିହତ ହାଉନଥିବା କଥା ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜାଣିପାରିଲେ । ଧର୍ମ ଦେବତାଙ୍କ ରକ୍ଷଣ ମିଳୁଥିବା ଯାଏ କର୍ଣଙ୍କୁ କେହି ମରିପାରିବେ ବହି ଯାନୀ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଉପାୟ ଚିନ୍ତା କଲେ । ସେ ଏକ ବ୍ରାହ୍ମଣ ବେଶରେ କର୍ଣଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଅର୍ଜିତ ସମସ୍ତ ଧର୍ମ ଦାନ ହିସାବରେ ମାଗିଲେ । ମହାଦାନୀ କର୍ଣ ସେଇ ମୁହୂର୍ତରେ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଅର୍ଜିତ ଧର୍ମକୁ ରକ୍ତ ହିସାବରେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ରୂପୀ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରିଦେଲେ । ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ସେହିଠାରେ କର୍ଣଙ୍କୁ ତାବକର ବିଶ୍ୱରୂପ ଦର୍ଶନା କରେଇଥିଲେ । ତାହା ପରେ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଶରଦ୍ୱାରା କାରଣ ନିହତ ହେଲେ । ଅର୍ଜିତ ଧର୍ମ ଚାଲିଯାଇଥିବା ହେତୁ ଆଉ ଧର୍ମଦେବତା ତାଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷ୍ୟା ଦେଇପାରିନଥିଲେ । କର୍ଣ ମୃତ୍ୟୁ ଆଗରୁ ଭଗବାନଙ୍କ ମାୟା ବିଷୟ ଜାଣି ମଧ୍ୟ ଦୁଖିତ ନ ହେଇ ତାଙ୍କୁ ମରଣ ପରେ ଏପରି ଏକ ସ୍ଥାନରେ କବର ଦେବାକୁ କହିଥିଲେ ଯେଉବଠାରେ କାହାର ପଦ ପାଟଣା ହେଇନଥିବ । ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ କର୍ଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଶରଦ୍ୱାରା ନିହତ ହେଲା ପରେ କର୍ଣଙ୍କୁ ନେଇ କର୍ଣ ପ୍ରୟାଗଠାରେ ସମାଧି ଦେଇଥିଲେ ।[୨]
ଗମନାଗମନ
[ସମ୍ପାଦନା]213 କିଲୋମିଟର ଦୁରବର୍ତୀ ଦେହେରାଡୁନଠାରେ ଏହାର ନିକଟତମ ବିମାନ ବନ୍ଦର ରହିଛି ।ରିଷିକେଶଠାରେ ଏଠାକୁ ଆସିବାକୁ ରେଳ ସୁବିଧା ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ରିଷିକେଶରେ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଟ୍ରେନ ରହଣି ନ ଥିବାରୁ ଯାତ୍ରୀମାନେ ହରିଦ୍ୱାର ଷ୍ଟେସନ ଦେଇ ଆସିପାରନ୍ତି । ଜାତୀୟ ରାଜପଥ 58 ଏହି ସ୍ଥାନ ନିକଟରେ ଯାଇଥିବାରୁ କର୍ଣ ପ୍ରୟାଗକୁ ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ବଦ୍ରୀନାଥରୁ ସଡକ ପଥରେ ସୁବିଧାରେ ଆସି ହୁଏ ।
ଗ୍ୟାଲେରି
[ସମ୍ପାଦନା]-
ଦେବପ୍ରୟାଗ -
ରୁଦ୍ରପ୍ରୟାଗ -
କର୍ଣପ୍ରୟାଗ -
ବିଷ୍ଣୁପ୍ରୟାଗ
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ "Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)". Census Commission of India. Archived from the original on 2004-06-16. Retrieved 2008-11-01.
- ↑ M.P. Veerendra Kumar. Haimavatabhoovil. Mathrubhumi Books. p. 734. ISBN 978-81-8264-560-8.
ବାହାର ଲିଙ୍କ
[ସମ୍ପାଦନା]କର୍ଣପ୍ରୟାଗ, ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ଉତ୍ତରଖଣ୍ଡର ଏକ ସହର ଓ ମୁନ୍ସିପାଲିଟି । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ପାଞ୍ଚଟି ପ୍ରୟାଗ ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ଅନନ୍ୟତମ ଓ ଏହା ଅଳକାନନ୍ଦା ନଦୀ ଓ ପିଣ୍ଡର ନଦୀର ସାଙ୍ଗମା ସ୍ଥଳରେ ରହିଛି ।