ମିର୍ଜା ଗାଲିବ
 |
 | ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ନିୟମାବଳୀ ଅନୁସାରେ ଲେଖାହେବା ଉଚିତ । (February 2016) |
ମିର୍ଜା ଆସାଦୁଲ୍ଲା ବୈଗ ଖାଁ غاؔلب ग़ालिब | |
|---|---|
.jpg) ମିର୍ଜା ଆସାଦୁଲ୍ଲା ବୈଗ ଖାଁ(circa 1860-1869) | |
| ମୂଳନାମ | مرزا اسد اللہ بیگ خان |
| ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ | ୨୭ ଡିସେମ୍ବର ୧୭୯୭ କଳା ମହଲ, ଆଗ୍ରା,  India |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୧୫ ଫେବୃଆରୀ ୧୮୬୯ (ବୟସ ୭୧) ଗଲି କ୍ୱସିମ ଜାନ, ବଲିମରନ ଚାନ୍ଦନି ଚୋକ, ବର୍ତ୍ତମାନର ଗାଲିବ କି ହାୱେଲି, ଦିଲ୍ଲୀ, ଭାରତ |
| ଛଦ୍ମନାମ | ଗାଲିବ |
| ବୃତ୍ତି | କବି |
| ଜାତୀୟତା | ଭାରତ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ |
| ସମୟ | ମୋଗଲ ଯୁଗ, ବ୍ରିଟିଶ ରାଜ |
| ଶୈଳୀ | ଗଜଲ, କ୍ୱସିଦା, ରୁବାଇ, କ୍ୱତ'ଆ |
| ବିଷୟ | ପ୍ରେମ, ଦର୍ଶନଶାସ୍ତ୍ର, ସୁଫିବାଦ |
ପରିଚୟ
[ସମ୍ପାଦନା]ଗାଲିବ ବା ମିର୍ଜା ଆସାଦୁଲ୍ଲା ବୈଗ ଖାଁ ମୋଗଲ ଯୁଗର ଲୋକପ୍ରିୟ ଶାୟର ବା କବି ଥିଲେ | ସେ ବହୁତ ଗଜଲ ଓ ନଜମା ଲେଖିଥିଲେ | ତାଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଓ ସାହିତ୍ୟ ଉପରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ସମାଲୋଚନାତ୍ମକ ପୁସ୍ତକମାନ ଲେଖାଯାଇଛି | ମିର୍ଜା ଗାଲିବ ୨୭ ଡିସେମ୍ବର ୧୭୯୭ ମସିହାରେ ଆଗ୍ରାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଓ ୧୫ ଫେବୃଆରୀ ୧୮୬୯ରେ ୭୧ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଦିଲ୍ଲୀଠାରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା | ସେ ଗଜଲ ଗୁଡ଼ିକରେ ତାଙ୍କ ଉପନାମ (ତଖଲ୍ଲୁସ/pen-name) ଗାଲିବ ଓ ଅସଦ୍ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ । ସେ ମୋଗଲ ଯୁଗର ଶେଷ ବିଖ୍ୟାତ କବି ଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ କବିତା ଗୁଡ଼ିକ ଉର୍ଦ୍ଦୁ ଏବଂ ପାର୍ସୀ ଭାଷାରେ ଲେଖିଥିଲେ । ଆଜି ମଧ୍ୟ ସେ କେବଳ ଭାରତରେ ନୁହେଁ ପାକିସ୍ଥାନ ଏବଂ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଟନ୍ତି ।
ପିଲାଦିନ
[ସମ୍ପାଦନା]ମିର୍ଜାଙ୍କ ବାପା ପରିବାର ସହ ସମରକନ୍ଦରୁ ଆଗ୍ରାରୁ ଚାଲି ଆସିଥିଲେ | ବାପାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଗାଲିବଙ୍କ ପରିବାର ତାଙ୍କ ଦାଦାଙ୍କ ଦେଖାଶୁଣାରେ ରହିଲେ | ଗାଲିବ ଆଗ୍ରାରେ ପାଠ ପଢିବାକୁ ଲାଗିଲେ | ମାତ୍ର ୧୦ କି ୧୧ ବର୍ଷ ବୟସରୁ ସେ ଶାୟରୀ ରଚନା କରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚମତ୍କୃତ କରିଦେଇଥିଲେ | ସେ ମୁଲ୍ଲାଅବଦୁଲ ସମଦ ଇରାନୀଙ୍କଠାରୁ ପାର୍ଶୀ ମଧ୍ୟ ଶିକ୍ଷା କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ | ମାତ୍ର ୧୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ବିବାହ ହୋଇଯାଇଥିଲା |
ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜୀବନ
[ସମ୍ପାଦନା]୧୮୧୦ରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ସ୍ଥାୟୀ ଭାବେ ବସବାସ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ | ସେଠାରେ ସେ ଶହଶହ ଶାୟରୀ ରଚନା କରିଥିଲେ | ଅର୍ଥାଭାବରୁ ସେ ରୁଣକରି ଚଳୁଥିଲେ | ଆର୍ଥିକ ସଙ୍କଟ ଏବଂ ରୁଗ୍ମ ସ୍ୱାସ୍ଥାବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ୧୮୬୮ରେ ତାଙ୍କ ମହାପ୍ରାୟାଣ ଘଟିଥିଲା | ଗାଲିବଙ୍କ ଅଧିକାଂଶ ଶାୟରୀ କଳ୍ପନାଯୁକ୍ତ ହେବାସହ ନୂତନ ବିଚାରଧାରା ସମ୍ପର୍ଣ ଥିଲା | ନୂଆ ଉପମା ଆଦିର ବ୍ୟବହାର ତାଙ୍କ ରଚନା ଗୁଡିକୁ ଏକ ନୂତନ ପରିଚୟ ଦେଇଥିଲା | ତେବେ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ୩୦ ବର୍ଷପରେ ତାଙ୍କ ଲେଖା ଗୁଡିକୁ ପ୍ରକୃତ ସମ୍ମାନ ମିଳିଲା |
କବ୍ର ବା ମଜାର
[ସମ୍ପାଦନା]ଗାଲିବଙ୍କ କବ୍ର ଦିଲ୍ଲୀର ହଜରତ ନିଜାମୁଦ୍ଦିନଠାରେ ଥିବା ଗୁମ୍ବଦ ବା ମକବାର ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ ଆଉଲିଆ ପାଖରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏଠାରେ ଥିବା ଚିତ୍ରରେ ତାହା ଦେଖାଯାଉଛି । ଏବଂ ଏବି କବ୍ରରେ ଲେଖାହୋଇଛି
<ଗୀତ>”
ମଜେ ଜାହାଁ କେ ଆପନି ନଜର ମେ ଖାକ ନାହିଁ
ସିୱା-ଏ-ଖୁନ-ଏ-ଜିଗର, ସୋ ଜିଗର ମେ ଖାକ ନାହିଁ"
ଏହାର ଇଂରାଜୀ ଅନୁବାଦ ହେଲା ।
(The happiness of the world is nothing for me
for my heart is left with no feeling besides blood.)
ଶେର
[ସମ୍ପାଦନା]ତାଙ୍କର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପଙ୍କତି ଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
(୧) ଥା ଜୀନ୍ଦଗୀ ମେଁ ଖଟକା ଲଗା ହୁଆ
ଉଡବସେ ପେସ୍ତାରଭି ମେରା ରଙ୍ଗ ଜବ ଦିଆ |
(୨) କୈଦ-ଏ-ହୟାତ-ଓ-ବନ୍ଦ-ଏ-ଗମ, ଅସଲ ମେ ଦୋନୋ ଏକ ହେ
ମୋତ ସେ ପହଲେ ଆଦମୀ ଗମ ସେ ନିଜାତ ପାଏ କ୍ୟୁଁ ।
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]https://www.britannica.com/biography/Mirza-Asadullah-Khan-Ghalib
http://timesofindia.indiatimes.com/bombay-times/remembering-1857-in-2007/articleshow/2035354.cms
http://www.news18.com/news/india/no-memorial-for-ghalib-at-his-birthplace-agra-658448.html