Jump to content

କ୍ରନିକ ଥକା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
chronic fatigue syndrome
myalgic encephalomyelitis / chronic fatigue syndrome (ME/CFS),[] myalgic encephalopathy (ME), post-viral fatigue syndrome (PVFS), chronic fatigue immune dysfunction syndrome (CFIDS), systemic exertion intolerance disease (SEID)[]
Artistic depiction of the symptoms by a woman with the condition
ବିଭାଗRheumatology
ଲକ୍ଷଣDecreased ability to do activities, tiredness worsened by activity, unrefreshing sleep, cognitive problems[][]
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ40 to 60 years[]
ଅବଧି> 3 or 6 months[][]
କାରଣUnknown[]
ବିପଦ କାରକFemale, infections, physical or psychological stress, family history[][]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତିBased on symptoms, after ruling out other causes[]
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟChronic fatigue, fibromyalgia, polymyalgia rheumatica, depression, low thyroid, HIV/AIDS, multiple sclerosis[]
ଚିକିତ୍ସାSymptomatic[]
PrognosisVariable[୧୦]
ପୁନଃପୌନିକ0.9% of people[୧୧]

କ୍ରନିକ ଥକା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ chronic fatigue syndrome/CFS ), ଅନ୍ୟ ନାମ କ୍ରନିକ କ୍ଳାନ୍ତ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ, ମ୍ୟାଲଜିକ ଏନସେଫାଲୋମାୟେଲାଇଟିସ ( ME ) ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଅବସ୍ଥା ଯାହାଦ୍ୱାରା କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାର କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ ହୁଏ, କାର୍ଯ୍ୟକଳାପଦ୍ୱାରା କ୍ଳାନ୍ତି ଅଧକ ହୁଏ, ଶୋଇବା ପରେ ସତେଜ ଲାଗେନି ଏବଂ ଜ୍ଞାନଗତ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଯାଏ ।[] [] ଏହି ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଖରାପ ହେବାକୁ ଲାଗେ; ଯଦିଓ ସମୟ ସହିତ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ହୋଇପାରେ ।[] [୧୨] ଯନ୍ତ୍ରଣା ମଧ୍ୟ ପ୍ରାୟଃ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଏ ।[] ଲକ୍ଷଣ ଏପରି ସ୍ତରକୁ ଯାଇପାରେ ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଛଣା ଛାଡିବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହୁଏ ।[]

ରୋଗର କାରଣ ଅସ୍ପଷ୍ଟ; ଯଦିଓ କତିପୟ କାରକଗୁଡିକର ମିଶ୍ରଣ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ।[] ପ୍ରସ୍ତାବିତ ପ୍ରଣାଳୀରେ ସଂକ୍ରମଣ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ହରମୋନାଲ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ମେଟାବୋଲିଜିମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଜେନେଟିକ୍ସ ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ । [] ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ୩ କିମ୍ବା ୬ ମାସରୁ ଅଧିକ ଲକ୍ଷଣ ଉପରେ ଆଧାରିତ, ଯାହା ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାରଣ ବା ଅବସ୍ଥା ହେତୁ ନୁହେଁ ।[] []

ଏହା ଆରୋଗ୍ୟ ସାଧ୍ୟ ନୁହେଁ କିମ୍ବା ଏହାର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କୌଣସି ଚିକିତ୍ସା ନାହିଁ; ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଛି ।[] ପେସିଂ ବା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପରିଚାଳନା ସାହାଯ୍ୟରେ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକର ଅବନତି ନ ହେବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।[] [] ସ୍ଥିତିର କିଛି ଦିଗରେ ପରାମର୍ଶ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ ।[] ୨୦୨୧ସୁଦ୍ଧା ଗ୍ରେଡ୍ ବ୍ୟାୟାମ ଥେରାପି ସୁପାରିଶ କରାଯାଏ ନାହିଁ ।[] ଆକ୍ରାନ୍ତ ରୋଗୀର ସ୍କୁଲରେ ସମସ୍ୟା ହୁଏ ଓ ସାମାଜିକ ଜୀବନରେ ଅନେଜ ବିଘ୍ନ ଘଟେ । [] ଯେତେବେଳେ କିଛି ସମୟ ସହିତ ଉନ୍ନତି ହୁଏ, ଅନ୍ୟମାନେ ଏକ ବର୍ଦ୍ଧିତ ସମୟ ପାଇଁ ଅକ୍ଷମ ହୁଅନ୍ତି | [୧୦] [୧୩]

କ୍ରନିକ୍ ଥକା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ୍ ପ୍ରାୟ ୦.୯% ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ | [୧୧] [୧୪] ୨୦୧୫ ସୁଦ୍ଧା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପ୍ରାୟ ୦.୮ରୁ ୨.୫ ନିୟୁତ ଲୋକ ପ୍ରଭାବିତ ହେବେ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା । [] ୪୦ରୁ ୬୦ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି; ମହିଳାମାନଙ୍କ ସହିତ ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ୧.୫ରୁ ୪ ଗୁଣ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । [୧୧] [] ଏହା ଅବଶ୍ୟ ଅନ୍ୟ ବୟସରେ ୦.୨% ପିଲାଙ୍କ ସମେତ ହୋଇପାରେ । [୧୫] ଅନ୍ତତଃ ପକ୍ଷେ ୧୯୩୦ ଦଶକରୁ ଏହି ଅବସ୍ଥା ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । [] ୧୯୫୦ ଦଶକରେ ଏହାର ନାମ "ବିନାଇନ ମ୍ୟାଲଜିକ ଏନସେଫାଲୋମାୟେଲାଇଟିସ୍" ଥିଲା; ଓ ୧୯୮୦ ଦଶକରେ "କ୍ରନିକ୍ ଥକା ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ" ନାମରେ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥିଲା । [୧୬] [୧୭] [୧୭] ୨୦୦୩ ମସିହାରେ ଦୁଇଟି ଶବ୍ଦ ମିଳିତ ହୋଇଥିଲା ।

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ "What is ME/CFS? | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 29 January 2021. Archived from the original on 17 August 2020. Retrieved 31 July 2022.
  2. Committee on the Diagnostic Criteria for Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome; Board on the Health of Select Populations; Institute of Medicine (10 February 2015). Beyond Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome: Redefining an Illness (PDF). PMID 25695122. Archived (PDF) from the original on 20 January 2017. Retrieved 28 July 2020.
  3. ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ ୩.୫ "Recommendations - Myalgic encephalomyelitis (or encephalopathy)/chronic fatigue syndrome: diagnosis and management - Guidance". NICE. 29 October 2021. Archived from the original on 29 December 2021. Retrieved 15 January 2022.
  4. ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ ୪.୪ ୪.୫ "Symptoms of ME/CFS | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 9 February 2021. Archived from the original on 22 August 2020. Retrieved 31 July 2022.
  5. ୫.୦ ୫.୧ ୫.୨ ୫.୩ "Epidemiology | Presentation and Clinical Course | Healthcare Providers | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 27 April 2021. Archived from the original on 6 June 2020. Retrieved 31 July 2022.
  6. ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ "Possible Causes | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 15 May 2019. Archived from the original on 22 August 2020. Retrieved 31 July 2022.
  7. ୭.୦ ୭.୧ "Etiology and Pathophysiology | Presentation and Clinical Course | Healthcare Providers | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 28 September 2021. Archived from the original on 18 July 2018. Retrieved 31 July 2022.
  8. ୮.୦ ୮.୧ Sapra, A; Bhandari, P (January 2022). "Chronic Fatigue Syndrome". PMID 32491608. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  9. ୯.୦ ୯.୧ ୯.୨ ୯.୩ "Treatment of ME/CFS | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 11 February 2021. Archived from the original on 20 March 2021. Retrieved 31 July 2022.
  10. ୧୦.୦ ୧୦.୧ "Prognosis | Presentation and Clinical Course | Healthcare Providers | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 23 July 2019. Archived from the original on 15 July 2022. Retrieved 31 July 2022.
  11. ୧୧.୦ ୧୧.୧ ୧୧.୨ Lim EJ, Ahn YC, Jang ES, Lee SW, Lee SH, Son CG (February 2020). "Systematic review and meta-analysis of the prevalence of chronic fatigue syndrome/myalgic encephalomyelitis (CFS/ME)". Journal of Translational Medicine. 18 (1): 100. doi:10.1186/s12967-020-02269-0. PMC 7038594. PMID 32093722.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  12. "Chronic fatigue syndrome | Office on Women's Health". www.womenshealth.gov. Archived from the original on 11 June 2022. Retrieved 31 July 2022.
  13. "Severely Affected Patients | Clinical Care of Patients | Healthcare Providers | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 19 November 2019. Archived from the original on 11 December 2020. Retrieved 31 July 2022.
  14. Sandler CX, Lloyd AR (May 2020). "Chronic fatigue syndrome: progress and possibilities". The Medical Journal of Australia. 212 (9): 428–433. doi:10.5694/mja2.50553. PMID 32248536.
  15. "ME/CFS in Children | Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) | CDC". www.cdc.gov (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 2 June 2022. Archived from the original on 28 July 2020. Retrieved 31 July 2022.
  16. Wojcik W, Armstrong D, Kanaan R (June 2011). "Chronic fatigue syndrome: labels, meanings and consequences". Journal of Psychosomatic Research. 70 (6): 500–04. doi:10.1016/j.jpsychores.2011.02.002. PMID 21624573.
  17. ୧୭.୦ ୧୭.୧ Free, Valerie (29 August 2016). Lighting Up a Hidden World: CFS and ME (in ଇଂରାଜୀ). FriesenPress. ISBN 978-1-4602-8050-8. Archived from the original on 31 July 2022. Retrieved 31 July 2022.