ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ

ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ
ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ
	ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ ରୋଗ‌ଗ୍ରସ୍ତ ବୟସ୍କା ମହିଳାଙ୍କର ମେରୁଅସ୍ଥି ଚିପା ଅସ୍ଥିଭଗ୍ନ ଯୋଗୁ ପିଠି ବଙ୍କା ହୋଇଯାଇଛି ।
ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ
ସ୍ପେଶାଲିଟି	Rheumatology
ଆଇସିଡ଼ି-୧୦	M80.-M82.
ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍	733.0
ଓଏମ୍‌ଆଇଏମ୍	166710
ରୋଗ ଡାଟାବେସ	9385
ମେଡ଼ିସିନ-ପ୍ଲସ	000360
ଇ-ମେଡ଼ିସିନ	med/1693 ped/1683 pmr/94 pmr/95
Patient UK	ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ
MeSH	D010024
	[ଉଇକିଡାଟାରେ ବଦଳ କରନ୍ତୁ]

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Osteoporosis

ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ ଏକ ରୋଗ ଯେଉଁଥିରେ ହାଡ଼ର ଶକ୍ତି କମିଯାଇ ଅଧିକ ଅସ୍ଥିଭଗ୍ନ ସମ୍ଭାବନା ରହେ । ବୃଦ୍ଧ ବୟସରେ ଅସ୍ଥିଭଗ୍ନର ଏହା ସର୍ବାଧିକ ସାଧାରଣ କାରଣ ।^[୧] ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନର ସାଧାରଣ ସ୍ଥାନ: ପିଠି ହାଡ଼, ପ୍ରବାହୁ (forearm) ଓ ହିପ ।^[୨] ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନ ନ ହେଲା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାର ସାଧାରଣତଃ ଲକ୍ଷଣ ନ ଥାଏ । ଏହି ରୋଗରେ ଅସ୍ଥି ଏତେ ଦୁର୍ବଳ ହୁଏ ଯେ ସାମାନ୍ୟ ଚାପ ବା କୌଣସି ଚାପ ନ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ଆପେ ଆପେ ଭାଙ୍ଗିଯାଏ । ଅସ୍ଥି ଭଗ୍ନ ପରେ ଦୈନନ୍ଦିନ କର୍ମ ସମ୍ପାଦନ କରିବାରେ ଅସୁବିଧା ହୁଏ କ୍ରନିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୁଏ ।^[୧] ଓଡ଼ିଆରେ ଏହି ରୋଗର ପ୍ରତିଶବ୍ଦ: ହାଡ଼ପୋରିଆ, ପୋଲା ହାଡ଼ ରୋଗ, ଛିଦ୍ରାଳ ଅସ୍ଥି ରୋଗ ।

ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ ରୋଗରେ ସାଧାରଣ ପିକ ବୋନ ମାସ ଅପେକ୍ଷା କମ କ୍ଷୟ ଓ ସାଧାରଣ ଅସ୍ଥି କ୍ଷୟ ଅପେକ୍ଷା ବେଶୀ କ୍ଷୟ ହୁଏ । ଏସ୍ଟ୍ରୋଜେନ ସ୍ତର ମେନୋପଜ ବା ଋତୁବନ୍ଦ ପରେ କମିଯିବାରୁ ଅସ୍ଥି କ୍ଷୟ ହୁଏ । ଅନେକ ରୋଗ ଓ ଚିକିତ୍ସା ପଦ୍ଧତିରେ ଅସ୍ଥିକ୍ଷୟ ହୁଏ ଯେପରିକି ମଦ୍ୟାସକ୍ତି, ଆନୋରେକ୍ସିଆ ନର୍ଭୋସା, ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜ୍ମ, ଉଫୋରେକଟୋମି ଓ ବୃକ୍‌କ ରୋଗ । ବାତଔଷଧ (ଆଣ୍ଟିସିଜର ମେଡିକେସନ), କେମୋଥେରାପି, ପ୍ରୋଟୋନ ପମ୍ପ ଇନହିବିଟର, ସିଲେକ୍ଟିଭ ସେରୋଟୋନିନ ରିଅପଟେକ ଇନହିବିଟର ଓ ସ୍ଟେରଏଡ ଔଷଧ ନେଲେ ଅସ୍ଥିକ୍ଷୟ ଅଧିକ ହୁଏ । ବ୍ୟାୟାମ ଅଭାବ ଓ ଧୁମ୍ରପାନ ମଧ୍ୟ ରୋଗ ସଙ୍କଟ ହୋଇପାରେ ।^[୧] ଅସ୍ଥି ସାନ୍ଦ୍ରତା ବା ବୋନ ଡେନସିଟି ଯୁବ ବୟସ୍କର ୨.୫ ଏସଡି ତଳକୁ ଥିଲେ ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।^[୩] ଡୁଆଲ ଏନର୍ଜି ଏକ୍ସ-ରେ ଆବସର୍ପସିଓମେଟ୍ରିଦ୍ୱାରା ହିପରେ ଏହି ମାପ କରାଯାଏ ।^[୩]

କ୍ଷତିକାରକ ଔଷଧ ଦୂର କରି ଓ ଉପ‌ଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରି ଏହି ରୋଗକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରାଯାଏ । ଉପ‌ଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ, ବ୍ୟାୟାମ ଓ ନ ପଡ଼ିଯିବା ନିମନ୍ତେ ଚେଷ୍ଟିତ ହେଲେ ଅସ୍ଥିଭଗ୍ନ ପ୍ରତିରୋଧ କରିହେବ । ଜୀବନ‌ଚର୍ଯ୍ୟାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଧୁମ୍ରପାନ ନିଷେଧ ଓ ଆଲକୋହୋଲ ପାନ ବନ୍ଦ ଇତ୍ୟାଦି ବ‌ହୁତ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।^[୧] ପୂର୍ବରୁ ଓଷ୍ଟିଓପୋସୋସିସ ଜନିତ ଅସ୍ଥିଭଗ୍ନ ଥିଲେ ବାଇଫସଫୋନେଟ ଔଷଧ ଦେଲେ ଉପକାର ମିଳେ,^[୪]^[୫] କିନ୍ତୁ କେବଳ ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ ଥିଲେ କମ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ ।^[୪]^[୫]^[୬] ଅନ୍ୟ କେତେକ ଔଷଧ ମଧ୍ୟ ଉପକାରୀ ହୁଏ ।^[୧]^[୭]

ବୟସ ବୃଦ୍ଧି ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ ଏକ ସାଧାରଣ ରୋଗ ହୋଇଯାଏ ।^[୧] ପଚାଶ ଦଶକର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ୧୫ % (ଗୋରା ଲୋକ) ଓ ୮୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପରେ ୭୦ % ଏହି ରୋଗ ଭୋଗନ୍ତି ।^[୮] ପୁରୁଷମାନଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ରୋଗ ହୁଏ ।^[୧] ବିକଶିତ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି ଅନୁସାରେ ୨ରୁ ୮ % ପୁରୁଷ ଓ ୯ରୁ ୩୮ % ମହିଳାଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।^[୯] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଏହି ରୋଗ ହାର ଜଣାଯାଇ ନାହିଁ ।^[୧୦] ସନ ୨୦୧ରେ ୟୁରୋପ ୟୁନିଅନରେ ୨୨ ନିୟୁତ ମହିଳା ଓ ୫.୫ ନିୟୁତ ପୁରୁଷଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ହୋଇଥିଲା ।^[୧୧] ଆମେରିକାରେ ସେହି ବର୍ଷ (୨୦୧୦) ୮ ନିୟୁତ ମହିଳା ଓ ୧ରୁ ୨ ନିୟୁତ ପୁରୁଷଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ହୋଇଥିଲା ।^[୯]^[୧୨] ଗୋରା ଲୋକ ଓ ଏସିଆ ଲୋକଙ୍କର ରୋଗ ସଙ୍କଟ ଅଧିକ ଥାଏ ।^[୧] ଗ୍ରୀକ ଶବ୍ଦ ପୋରସ ହାଡ଼ରୁ ଏହି ଓଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ ନାମ ଆସିଛି ।^[୧୩]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ ^୧.୪ ^୧.୫ ^୧.୬ ^୧.୭ "Handout on Health: Osteoporosis". August 2014. Retrieved 16 May 2015.
↑ Golob, AL; Laya, MB (May 2015). "Osteoporosis: Screening, Prevention, and Management". The Medical clinics of North America. 99 (3): 587–606. PMID 25841602.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ WHO Scientific Group on the Prevention and Management of Osteoporosis (2000 : Geneva, Switzerland) (2003). "Prevention and management of osteoporosis : report of a WHO scientific group" (PDF). p. 7, 31. ISBN 9241209216. Archived from the original (PDF) on 2007-07-16. Retrieved 2015-09-12.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
↑ ^୪.୦ ^୪.୧ Wells, GA; Cranney, A; Peterson, J; Boucher, M; Shea, B; Robinson, V; Coyle, D; Tugwell, P (23 January 2008). "Alendronate for the primary and secondary prevention of osteoporotic fractures in postmenopausal women". The Cochrane database of systematic reviews (1): CD001155. PMID 18253985.
↑ ^୫.୦ ^୫.୧ Wells, G; Cranney, A; Peterson, J; Boucher, M; Shea, B; Robinson, V; Coyle, D; Tugwell, P (23 January 2008). "Risedronate for the primary and secondary prevention of osteoporotic fractures in postmenopausal women". The Cochrane database of systematic reviews (1): CD004523. PMID 18254053.
↑ Wells GA, Cranney A, Peterson J, Boucher M, Shea B, Robinson V, Coyle D, Tugwell P (Jan 23, 2008). "Etidronate for the primary and secondary prevention of osteoporotic fractures in postmenopausal women". Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD003376. doi:10.1002/14651858.CD003376.pub3. PMID 18254018.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
↑ "Screening for Osteoporosis: Systematic Review to Update the 2002 U.S. Preventive Services Task Force Recommendation [Internet]". Agency for Healthcare Research and Quality. 2010. PMID 20722176. {{cite journal}}: Cite uses deprecated parameter |authors= (help)
↑ "Chronic rheumatic conditions". World Health Organization. Retrieved 18 May 2015.
↑ ^୯.୦ ^୯.୧ Wade, SW; Strader, C; Fitzpatrick, LA; Anthony, MS; O'Malley, CD (2014). "Estimating prevalence of osteoporosis: examples from industrialized countries". Archives of osteoporosis. 9 (1): 182. PMID 24847682.
↑ Handa, R; Ali Kalla, A; Maalouf, G (August 2008). "Osteoporosis in developing countries". Best practice & research. Clinical rheumatology. 22 (4): 693–708. PMID 18783745.
↑ Svedbom, A; Hernlund, E; Ivergård, M; Compston, J; Cooper, C; Stenmark, J; McCloskey, EV; Jönsson, B; Kanis, JA; EU Review Panel of, IOF (2013). "Osteoporosis in the European Union: a compendium of country-specific reports". Archives of osteoporosis. 8 (1–2): 137. PMID 24113838.
↑ Willson, T; Nelson, SD; Newbold, J; Nelson, RE; LaFleur, J (2015). "The clinical epidemiology of male osteoporosis: a review of the recent literature". Clinical epidemiology. 7: 65–76. PMID 25657593.
↑ King, Tekoa L.; Brucker, Mary C. (2011). Pharmacology for women's healt. Sudbury, Mass.: Jones and Bartlett Publishers. p. 1004. ISBN 9780763753290.

[NIH2014-1] ୧.୦ ^୧.୧ ^୧.୨ ^୧.୩ ^୧.୪ ^୧.୫ ^୧.୬ ^୧.୭ "Handout on Health: Osteoporosis". August 2014. Retrieved 16 May 2015.

[Gol2015-2] Golob, AL; Laya, MB (May 2015). "Osteoporosis: Screening, Prevention, and Management". The Medical clinics of North America. 99 (3): 587–606. PMID 25841602.

[WHOcriteria-3] ୩.୦ ^୩.୧ WHO Scientific Group on the Prevention and Management of Osteoporosis (2000 : Geneva, Switzerland) (2003). "Prevention and management of osteoporosis : report of a WHO scientific group" (PDF). p. 7, 31. ISBN 9241209216. Archived from the original (PDF) on 2007-07-16. Retrieved 2015-09-12.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)

[Wells2008-4] ୪.୦ ^୪.୧ Wells, GA; Cranney, A; Peterson, J; Boucher, M; Shea, B; Robinson, V; Coyle, D; Tugwell, P (23 January 2008). "Alendronate for the primary and secondary prevention of osteoporotic fractures in postmenopausal women". The Cochrane database of systematic reviews (1): CD001155. PMID 18253985.

[Wells2008a-5] ୫.୦ ^୫.୧ Wells, G; Cranney, A; Peterson, J; Boucher, M; Shea, B; Robinson, V; Coyle, D; Tugwell, P (23 January 2008). "Risedronate for the primary and secondary prevention of osteoporotic fractures in postmenopausal women". The Cochrane database of systematic reviews (1): CD004523. PMID 18254053.

[Wells2008b-6] Wells GA, Cranney A, Peterson J, Boucher M, Shea B, Robinson V, Coyle D, Tugwell P (Jan 23, 2008). "Etidronate for the primary and secondary prevention of osteoporotic fractures in postmenopausal women". Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD003376. doi:10.1002/14651858.CD003376.pub3. PMID 18254018.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[7] "Screening for Osteoporosis: Systematic Review to Update the 2002 U.S. Preventive Services Task Force Recommendation [Internet]". Agency for Healthcare Research and Quality. 2010. PMID 20722176. {{cite journal}}: Cite uses deprecated parameter |authors= (help)

[WHOEpi-8] "Chronic rheumatic conditions". World Health Organization. Retrieved 18 May 2015.

[Wade2014-9] ୯.୦ ^୯.୧ Wade, SW; Strader, C; Fitzpatrick, LA; Anthony, MS; O'Malley, CD (2014). "Estimating prevalence of osteoporosis: examples from industrialized countries". Archives of osteoporosis. 9 (1): 182. PMID 24847682.

[Han2008-10] Handa, R; Ali Kalla, A; Maalouf, G (August 2008). "Osteoporosis in developing countries". Best practice & research. Clinical rheumatology. 22 (4): 693–708. PMID 18783745.

[Sve2013-11] Svedbom, A; Hernlund, E; Ivergård, M; Compston, J; Cooper, C; Stenmark, J; McCloskey, EV; Jönsson, B; Kanis, JA; EU Review Panel of, IOF (2013). "Osteoporosis in the European Union: a compendium of country-specific reports". Archives of osteoporosis. 8 (1–2): 137. PMID 24113838.

[Will2015-12] Willson, T; Nelson, SD; Newbold, J; Nelson, RE; LaFleur, J (2015). "The clinical epidemiology of male osteoporosis: a review of the recent literature". Clinical epidemiology. 7: 65–76. PMID 25657593.

[13] King, Tekoa L.; Brucker, Mary C. (2011). Pharmacology for women's healt. Sudbury, Mass.: Jones and Bartlett Publishers. p. 1004. ISBN 9780763753290.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]

[୮]

[୯]

[୧୦]

[୧୧]

[୧୨]

[୧୩]