ସାମୋଆ

Independent State of Samoa

*Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa* (Samoan)
Independent State of Samoa; Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa (Samoan)
Flag	Coat of arms
	ରାଷ୍ଟ୍ରାଦର୍ଶ: "Faʻavae i le Atua Sāmoa"; "Samoa is founded on God"
	ଜାତୀୟ ସଙ୍ଗୀତ: O le fuʻa o le saʻolotoga o Samoa; "The Banner of Freedom"; The National Anthem of Samoa
ରାଜଧାନୀ	ଅପିଆ; 13°50′S 171°45′W / 13.833°S 171.750°W
ବୃହତ୍ତମ ସହର	Apia
ସରକାରୀ ଭାଷା	Samoan; English;
ଜାତି (2001)	92.6% Samoans; 7.0% Euronesians; 0.4% Europeans; 0.1% East Asian;
ଧର୍ମ	Christianity (official)
ଜାତୀୟତା	Samoan
Government	Unitary parliamentary democracy
• O le Ao o le Malo	Va'aletoa Sualauvi II
• Prime Minister	Naomi Mataʻafa
ବିଧାନ ମଣ୍ଡଳ	Legislative Assembly
Independence from New Zealand
• Treaty of Berlin	14 June 1889
• Tripartite Convention	16 February 1900
• Colonization by Germany	1 March 1900
• Colonization by New Zealand	30 August 1914
• League mandate	17 December 1920
• UN trusteeship	13 December 1946
• Western Samoa Act 1961	1 January 1962
କ୍ଷେତ୍ରଫଳ
• ମୋଟ	2,842 km2 (1,097 sq mi) (167th)
• ଜଳଭାଗ (%)	0.3
ଲୋକସଂଖ୍ୟା
• November 2016 census	192,342
• ଘନତା	68/km2 (176.1/sq mi)
ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ସମତୁଲ୍ୟ କ୍ରୟଶକ୍ତି)	2016 estimate
• ମୋଟ	$1.046 billion
• ମୁଣ୍ଡପିଛା	$5,368
ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (ସାଙ୍କେତିକ)	2016 estimate
• ମୋଟ	$876 million
• ମୁଣ୍ଡପିଛା	$4,496
ମାନବ ବିକାଶ ସୂଚନାଙ୍କ (2014)	0.702; high · 105th
ମୁଦ୍ରା	Tala (WST)
ସମୟ ମଣ୍ଡଳ	UTC+13b (UTC+13:00)
• Summer (DST)	UTC+14 (UTC+14:00)
ରାସ୍ତା ଚାଲିବା ପାଖ	leftc
ଟେଲିଫୋନ କୋଡ଼	+685
Internet TLD	.ws
	Head of state.; Since 31 December 2011.; Since 7 September 2009.;

ସାମୋଆ ଦେଶ ବା ସାମୋଆ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର , ଦକ୍ଷିଣ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ଦେଶ । ଏହା ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଥିବା ଏକ ଦ୍ୱିପପୁଞ୍ଜ ହିସାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ଏହାର ପ୍ରମୁଖ ଭାଗ ଦୁଇଟି ହେଉଛନ୍ତି ସଭାଇ ଏବଂ ଉପୋଲୂ । ଦେଶର ରାଜଧାନୀ ହେଉଛି ଅପିଆ । ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ପ୍ରାୟ ୧୦୦୦ ବର୍ଷ ଆଗରୁ ପ୍ରଥମେ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆର ଅଧିବାସୀମାନେ ଏଠାକୁ ଆସି ସେମାନଙ୍କର ବସତି ସ୍ଥାପନ କରିଥିବାର ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ୟୁରୋପୀୟମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଫରାସୀ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ଏଠାକୁ ଆସିଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ପରେ ୧୭୦୦ ଖ୍ରୀ.ଅରେ ଇଂରେଜମାନେ ସେଟାକୁ ଆସିଥିଲେ । ୧୮୩୦ରେ ସେମାନେ ସେଠାରେ ଉପନିବେଶ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଜର୍ମାନୀ ଓ ବ୍ରିଟେନ ପରସ୍ପରର ଶତ୍ରୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ହୋଇଥିବାରୁ, ଜର୍ମାନୀ ପ୍ରଥମେ ସାମୋଆ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା । ୧୯୧୪ରେ ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏହାକୁ ଅଧିକାର କରିନେଇଥିଲା । ପରେ ୧୯୪୬ ମସିହାରେ ଏହା ଜାତିସଂଘର ଏକ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲା । ୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୬୨ରେ ସାମୋଆ ପ୍ରଥମ ପଲିନେସୀୟ ଦେଶ ଭାବରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଥିଲା ଓ ଏହାକୁ "କମନ୍ ୱେଲଥ ରାଷ୍ଟ୍ର" ଗୁଡିକର ସଦସ୍ୟ ଭାବେ ମାନ୍ୟତା ମିଳିଥିଲା । ୧୫ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୭୬ରେ ଏହାକୁ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ଏକ ସାଧାରଣତନ୍ତ୍ର ଦେଶ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।^[୭] ଏହି ଦେଶର ଅଧିବାସୀମାନେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଭ୍ରମଣ କରିବାରେ ମହିର ଥିଲେ ଓ ଦେଶର ଅବସ୍ଥିତି ଅନ୍ୟମାନକୁ ମହାସାଗର ମାଧରେ ଦିଗ ନିରୂପଣ କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲା , ତେଣୁକରି ୟୁରୋପୀୟମାନେ ଏହାକୁ "ଦିଗବାରେଣୀ ଦ୍ୱିପପୁଞ୍ଜ" ମଧ୍ୟ କହିବାର ନଜିର ଅଛି । ^[୮]^[୯]

ଇତିହାସ[ସମ୍ପାଦନା]

ସାମୋଆ ଦେଶର ସବୁଠୁ ପୁରୁଣା ତଥ୍ୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ନିଉଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଦେଶର ବୈଜ୍ଞାନିକ ମାନଙ୍କ ପାଖରେ ରହିଛି । ସେମାନକ ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଦେଶ "ଲପିତ" ଯୁଗର ପ୍ରାୟ ୩୦୦୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ^[୧୦]

Interior of Samoan house, Apia, Urville 1842.

ସ୍ୱାଧୀନତା[ସମ୍ପାଦନା]

ଶାସନ[ସମ୍ପାଦନା]

ଭୌଗଳିକ ଅବସ୍ଥିତି[ସମ୍ପାଦନା]

ଅର୍ଥନୀତି[ସମ୍ପାଦନା]

ସଂସ୍କୃତି[ସମ୍ପାଦନା]

↑ "Samoa". CIA – The World Factbook. Archived from the original on 2016-05-21. Retrieved 2017-10-01.
↑ "Census 2016 Preliminary Count". Samoa Bureau of Statistics. p. 3. Archived from the original on 17 September 2017. Retrieved 2 February 2017.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ "Samoa". International Monetary Fund.
↑ "2015 Human Development Report Statistical Annex" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. p. 13. Retrieved 14 December 2015.
↑ Staff/Agencies (31 December 2011). "Samoa skips Friday in time zone change". ABC Australia. Archived from the original on 8 January 2012. Retrieved 16 January 2012.
↑ Chang, Richard S. (8 September 2009). "In Samoa, Drivers Switch to Left Side of the Road". The New York Times. Retrieved 23 May 2010.
↑ "List of Member States: S". United Nations. Retrieved 27 November 2007.
↑ "The Navigator Islands". The Argus. 2 January 1882.
↑ "Samoa – The Heart of Polynesia". Polynesian Culture Center. Archived from the original on 24 July 2011.
↑ Green, Roger C.; Leach, Helen M. (1989). "New Information for the Ferry Berth Site, Mulifanua, Western Samoa". Journal of the Polynesian Society. 98 (3): 319–330. Archived from the original on 10 May 2011. Retrieved 30 January 2011.

[cia-1] "Samoa". CIA – The World Factbook. Archived from the original on 2016-05-21. Retrieved 2017-10-01.

[census2016-2] "Census 2016 Preliminary Count". Samoa Bureau of Statistics. p. 3. Archived from the original on 17 September 2017. Retrieved 2 February 2017.

[imf2-3] ୩.୦ ^୩.୧ ^୩.୨ ^୩.୩ "Samoa". International Monetary Fund.

[HDI-4] "2015 Human Development Report Statistical Annex" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. p. 13. Retrieved 14 December 2015.

[Samoa_Changes_Timezone-5] Staff/Agencies (31 December 2011). "Samoa skips Friday in time zone change". ABC Australia. Archived from the original on 8 January 2012. Retrieved 16 January 2012.

[6] Chang, Richard S. (8 September 2009). "In Samoa, Drivers Switch to Left Side of the Road". The New York Times. Retrieved 23 May 2010.

[UN-7] "List of Member States: S". United Nations. Retrieved 27 November 2007.

[8] "The Navigator Islands". The Argus. 2 January 1882.

[CC-9] "Samoa – The Heart of Polynesia". Polynesian Culture Center. Archived from the original on 24 July 2011.

[green-10] Green, Roger C.; Leach, Helen M. (1989). "New Information for the Ferry Berth Site, Mulifanua, Western Samoa". Journal of the Polynesian Society. 98 (3): 319–330. Archived from the original on 10 May 2011. Retrieved 30 January 2011.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]

[୮]

[୯]

[୧୦]