ଲାଟେରାଲ କ୍ୟାନ୍ଥୋଟୋମି

Lateral canthotomy
ହସ୍ତକ୍ଷେପ
ଫାଇଲ:Canthotomylateral.png Anatomy of the lateral canthus

ଲାଟେରାଲ କ୍ୟାନ୍ଥୋଟୋମି (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Lateral canthotomy) ହେଉଛି ଏକ ଜରୁରୀ ପ୍ରଣାଳୀ ଯାହା ତୀବ୍ର ଅର୍ବିଟାଲ୍ କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (ଓସିଏସ/ OCS) ରୋଗରର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଏହା ଦୃଷ୍ଟି ଶକ୍ତି ସମସ୍ୟା, ବର୍ଦ୍ଧିତ ଇଣ୍ଟ୍ରାଓକୁଲାର ଚାପ (IOP), ଆଖିକୁ ଘୁଞ୍ଚାଇବା କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ ଏବଂ ପ୍ରଭାବିତ ଆଖିରେ ଆଲୋକ ଆଲୋକିତ ହେବାବେଳେ ବିପରୀତ ଆଖିର କନୀନିକା ବିସ୍ତାର ପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଥିଲେ ବ୍ୟବ‌ହାର କରାଯାଇପାରେ । ପ୍ରଣାଳୀ ମାତ୍ରା କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଅଧିକ ସମୟ ଲାଗେ ନାହିଁ ।

ତୀବ୍ର ଓସିଏସର ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ କାରଣ ହେଉଛି ଏକ ଆଘାତ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଗୋଲାକାର ଡୋଳା ବା ଗ୍ଲୋବ ପଛରେ ରକ୍ତସ୍ରାବ ହୁଏ | ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ୱତଃ ରକ୍ତସ୍ରାବ, ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଚକ୍ଷୁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଏବଂ ଅର୍ବିଟାଲ ସଂକ୍ରମଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ । ପ୍ରଣାଳୀ ପ୍ରତିବନ୍ଧକରେ ଭାଙ୍ଗିଯାଇଥିବା ଗ୍ଲୋବ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।

ଏହି ପ୍ରଣାଳୀରେ ଏପିନେଫ୍ରିନ୍ ସହିତ ଲିଡୋକେନ୍ ସହିତ ଚର୍ମର ପାର୍ଶ୍ୱକୁ କାଲୁଆ କରାଯାଏ । ଆଖିର ପାର୍ଶ୍ୱ କୋଣକୁ ହେମୋଷ୍ଟାଟ ସାହାଯ୍ୟରେ ସଂକ୍ଷେପରେ ଚୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଏ । ଏହା ପରେ ଧାର ବିହୀନ କଇଞ୍ଚି ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି ତନ୍ତୁ ମଧ୍ୟରେ ୧ରୁ ୨ସେମି କଟା ଯାଏ । ଲାଟେରାଲ୍ କ୍ୟାନ୍ଥାଲ ଟେଣ୍ଡନ୍ ଖୋଲିବା ପାଇଁ ତଳ ଆଖିପତାକୁ ଟାଣି ଦିଆଯାଏ । ଏହି ଟେଣ୍ଡନର ତଳ ଅଂଶକୁ କଇଞ୍ଚି ସାହାଯ୍ୟରେ କାଟିଦିଆଯାଏ । ଯଦି ଏହା ଯଥେଷ୍ଟ ନୁହେଁ ତେବେ ଉପର ଅଂଶ ମଧ୍ୟ କଟାଯାଇପାରେ ।

ସଫଳତାର ସଙ୍କେତ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଗତିଶୀଳ ତଳ ଆଖିପତା, ଆଇଓପି/ IOP ହ୍ରାସ, ଏବଂ ଉନ୍ନତ ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ପ୍ରଣାଳୀ ପରେ କଟା ଅଂଶ ଖୋଲା ଛାଡ଼ି ଏକ ଜୀବାଣୁରହିତ ଡ୍ରେସିଂରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ କରାଯାଏ । ସମ୍ଭବ ହେଲେ ଶଯ୍ୟାର ମୁଣ୍ଡ ପାଖକୁ ୪୫ ଡିଗ୍ରୀରେ ଟେକି ରଖିବା ଉଚିତ୍ । କିଛି ଦିନ ପରେ ଚକ୍ଷୁ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହା ବନ୍ଦ କରା‌ଯାଇପାରେ ।