ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍ , ଭାରତ
Type | ଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ |
---|---|
Location | ମୁମ୍ବାଇ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଭାରତ |
Founded | 1992 |
Owner | ବିଭିନ୍ନ ଘରୋଇ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ, ସରକାରୀ ଏବଂ ବେସରକାରୀ ମାଲିକାନାରେ ଥିବା ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ[୧][୨] |
Key people |
|
Currency | ଭାରତୀୟ ମୁଦ୍ରା () |
No. of listings | ୨,୦୦୨[୩] |
Market cap | US$୩.୪ trillion (August 2021)[୩] |
Volume | ୮୯,୯୮,୮୧୧ crore (US$୧,୯୯୭.୭୪ billion) (FY 2020) |
Indices | NIFTY 50 NIFTY Next 50 NIFTY 500 |
Website | www |
ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଲିମିଟେଡ୍ ( ଏନଏସଇ ) ହେଉଛି ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ମୁମ୍ବାଇରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭାରତର ଅଗ୍ରଣୀ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ | ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଉପରେ ଆଧାର କରି ବାଣିଜ୍ୟ ହୋଇଥିବା ଚୁକ୍ତି ସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ ୨୦୨୧ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲଗାତାର ତିନି ବର୍ଷ ଧରି ଏହା ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଡେରିଭେଟିଭ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଅଟେ ଯାହା ଫ୍ୟୁଚର୍ସ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରି ଆସୋସିଏସନ୍ (FIA)ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ।[୪] ୨୦୨୧ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷ ପାଇଁ ୱାର୍ଲ୍ଡ ଫେଡେରେସନ୍ ଅଫ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍ (WFE)ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ ବାଣିଜ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ ନଗଦ ଇକ୍ୱିଟିରେ ଏନଏସଇ ବିଶ୍ୱରେ ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି | ଏହା କେତେକ ଅଗ୍ରଣୀ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ବୀମା କମ୍ପାନୀଗୁଡିକର ମାଲିକାନା ଅଧୀନରେ ଅଛି | [୫] ୧୯୯୨ରେ ଏନଏସଇ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ବିନିମୟ ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା | ଏକ ଆଧୁନିକ, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ସ୍କ୍ରିନ-ଆଧାରିତ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗାଇବାରେ ଏନଏସଇ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ବିନିମୟ ଥିଲା ଯାହା ଦେଶର କୋଣାନୁକୋଣରେ ଅବସ୍ଥିତ ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ସହଜ ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା | ଆଶିଷକୁମାର ଚୌହାନ ଏନଏସଇର ପରିଚାଳନା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଏବଂ ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଅଧିକାରୀ | ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ BSE ଏବଂ ଏନଏସଇ ଅନେକ ଦୁର୍ନୀତି ଦୁର୍ନୀତିରେ ଜଡିତ ହୋଇଛି ଯେପରିକି ୧୯୯୨ ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟକ୍ ମାର୍କେଟ ଘୋଟଲା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ | [୬] [୭] [୮] [୯] [୧୦] [୧୧] [୧୨]
ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜର ମୋଟ ବଜାର ପୁଞ୍ଜି ୩.୪ ଟ୍ରିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ, ଯାହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ନବମ ବୃହତ୍ତମ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ ପରିଣତ କରିଛି | [୩]
ଏନଏସଇର ଫ୍ଲାଗସିପ୍ ସୂଚକାଙ୍କ, ନିଫ୍ଟି ୫୦, ଏକ ୫୦ ଷ୍ଟକକୁ ନେଇ ଗଠିତ ସୁଚକାଙ୍କ, ଯାହା ଭାରତ ଏବଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ନିବେଶକମାନେ ଭାରତୀୟ ପୁଞ୍ଜି ବଜାରର ମାନକ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି | ଏନଏସଇଦ୍ୱାରା ୧୯୯୬ରେ ନିଫ୍ଟି ୫୦ ସୂଚକାଙ୍କ ଉନ୍ମୋଚନ କରାଯାଇଥିଲା |[୧୩] ତଥାପି, ବୈଦ୍ୟନାଥନ୍ (୨୦୧୬) ଆକଳନ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତି / ଜିଡିପିର ମାତ୍ର ୪% ପ୍ରକୃତରେ ଭାରତର ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛି ।[୧୪]
ଆମେରିକା ପରି ଦେଶ ତୁଳନାରେ ଯେଉଁଠାରେ ଦେଶର ଜିଡିପିର ପ୍ରାୟ ୭୦% କର୍ପୋରେଟ୍ କ୍ଷେତ୍ରର ବୃହତ କମ୍ପାନୀରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ, ଭାରତରେ କର୍ପୋରେଟ୍ କ୍ଷେତ୍ର ଜାତୀୟ ଜିଡିପିର ମାତ୍ର ୧୨-୧୪% (ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୬ ଅନୁଯାୟୀ) ଅଟେ | ଏଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୭,୪୦୦ କମ୍ପାନୀ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି ଯେଉଁଥିରୁ କେବଳ ୪୦୦୦ ବାଣିଜ୍ୟ ବିଏସଇ ଏବଂ ଏନଏସଇରେ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ କରନ୍ତି | ତେଣୁ ବିଏସଇ ଏବଂ ଏନଏସଇରେ ଷ୍ଟକ୍ କାରବାର ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତିର ପ୍ରାୟ ୪% ଅଟେ, ଯାହା ତଥାକଥିତ ଅସଂଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଘରୋଇ ଖର୍ଚ୍ଚରୁ ଏହାର ଆୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଅଧିକାଂଶ ଉତ୍ପନ୍ନ କରେ |[୧୪]
ଇକୋନୋମିକ୍ ଟାଇମ୍ସ ଆକଳନ କରିଛି ଯେ ଅପ୍ରେଲ ୨୦୧୮ ସୁଦ୍ଧା ୬ କୋଟି ଖୁଚୁରା ନିବେଶକମାନେ ଇକ୍ୱିଟିର ସିଧାସଳଖ କ୍ରୟ ମାଧ୍ୟମରେ କିମ୍ବା ମ୍ୟୁଚୁଆଲ୍ ଫଣ୍ଡ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତରେ ଷ୍ଟକରେ ସେମାନଙ୍କର ସଞ୍ଚୟ ବିନିଯୋଗ କରିଥିଲେ।[୧୫] ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବିମଳ ଜାଲାନ କମିଟି ରିପୋର୍ଟରେ ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଭାରତର ଜନସଂଖ୍ୟାର ମାତ୍ର ୧.୩% ଷ୍ଟକ ବଜାରରେ ବିନିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା କି ଆମେରିକାରେ ୨୭% ଏବଂ ଚୀନରେ ୧୦% ଥିଲା ।[୧୬] [୧୭] [୧୮] [୧୯]
ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ "Form No. MGT-9 : EXTRACT OF ANNUAL RETURN" (PDF). Archives.nseindia.com. Retrieved 23 February 2022.
- ↑ "Format of holding of specified securities" (PDF). Static.nseindia.com. Archived from the original (PDF) on 27 April 2022. Retrieved 23 February 2022.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ "Market Statistics – October 2021 – World Federation of Exchanges". Focus.world-exchanges.org.
- ↑ "NSE world's largest derivatives exchange for 3rd straight year". Financialexpress (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-09-10.
- ↑ "Who Owns The Stock Exchanges?". Investopedia.com.
- ↑ "How India's trading queen and mystery guru engulfed NSE in scandal". The Economic Times.
- ↑ Rangan, MC Govardhana. "The fall of NSE: Corruption or hubris?". The Economic Times.
- ↑ "BSE Sensex drops as corruption scandal weighs". Reuters. 25 November 2010.
- ↑ "SEBI penalises BSE, NSE for 'laxity' in Karvy fraud case". 13 April 2022.
- ↑ "Trading 'queen' and mystery guru: Strange tale engulfs NSE in scandal". Business Standard India. 21 March 2022.
- ↑ ""Who'll Invest in India if Scams Like This Happen?": Judge in NSE Case".
- ↑ "Chitra Ramkrishna arrested; CBI grills former NSE CEO in co-location scam after SEBI's mysterious yogi report".
- ↑ "History & Milestones". Nseindia.com. Archived from the original on 14 April 2021. Retrieved 23 February 2022.
- ↑ ୧୪.୦ ୧୪.୧ "National economic debate – Stock markets or rigged casinos – talk by Professor Dr. R. Vaidyanathan (IIM Bangalore) – 21 Jan 2011, Mumbai". National Economic Debates. Retrieved 1 November 2016.
- ↑ Thukral, Arun (24 April 2018). "For those who do not make much money in stocks, here's the catch". The Economic Times. Retrieved 24 April 2018.
- ↑ "Increasing retail investor base: SEBI has a tough job ahead". Moneylife. 2 June 2011. Archived from the original on 24 April 2018. Retrieved 24 April 2018.
- ↑ Jalan, Bimal (1 November 2010). Jalan Committee report 2010 – Review of Ownership andGovernance of Market Infrastructure Institutions (PDF). Mumbai: SEBI. Retrieved 24 April 2018.
- ↑ Chandrasekhar, C.P.; Mallick, Sarat; A, Akriti. The elusive retail investor: How deep can (and should) India's stock markets be? (PDF). SEBI. Retrieved 24 April 2018.
- ↑ Library of Congress, Federal Research Division (30 December 2011). FINANCIAL LITERACY AMONG RETAIL INVESTORS IN THE UNITED STATES (PDF). Washington DC: SEC / The library of congress. Retrieved 24 April 2018.