ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ଵର
| ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱର | |
|---|---|
 ଦୂରରୁ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱରର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଜ୍ୟୋତି | |
  | |
| Country | ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନ |
| Region | ଦେରୱେଜେ, ଅହାଲ୍ ପ୍ରାନ୍ତ |
| Offshore/onshore | onshore |
| Coordinates | 40°15′09″N 58°26′23″E / 40.2525°N 58.4396°E |
| Field history | |
| Discovery | ୧୯୭୧ |
| Abandonment | ୧୯୭୧ |
ଦରୱାଜା ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱର (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Darvaza gas crater, ତୁର୍କମେନୀ ଭାଷାରେ Garagum ýalkymy),[୧][୨][୩] ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନ ଦେଶର ଦେରୱେଜେରେସ୍ଥିତ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଖଣି ବା ପଡ଼ିଆ ।[୪] ଏହି ସ୍ଥାନଟି ନର୍କକୁ ଦ୍ୱାର (Door to Hell ବା Gates of Hell) ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।
ମିଥେନ୍ ଗ୍ୟାସର ବ୍ୟାପ୍ତି ଅଟକାଇବା ପାଇଁ ସୋଭିଏତ ଭୂବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଜାଣିଶୁଣି ଏହି ଗ୍ୟାସ ଗହ୍ୱରରେ ଅଗ୍ନି ସଂଯୁକ୍ତ କରିଥିବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ।[୫] ୧୯୭୧ ମସିହାରୁ ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ବା ପଡ଼ିଆ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଆସିଛି । ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱରର ସର୍ବମୋଟ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ୫୩୫୦ ବର୍ଗ ମିଟର । ଏହାର ବ୍ୟାସ ପ୍ରାୟ ୬୯ ମିଟର ଓ ଗଭୀରତା ପ୍ରାୟ ୩୦ ମିଟର ।[୬]
ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ତୁର୍କମେନୀ ସରକାର ଆଶା କରନ୍ତି ।[୭] ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ପାର୍ଶ୍ୱବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ମରୁ କ୍ୟାମ୍ପିଂ ପାଇଁ ଲୋକପ୍ରିୟ ।
ଭୌଗୋଳିକ ତଥ୍ୟ
[ସମ୍ପାଦନା]ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନର ରାଜଧାନୀ ଆଶ୍ଗବାତରୁ ପ୍ରାୟ ୨୬୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ କାରାକୁମ ମରୁଭୂମି ମଧ୍ୟରେ ଦେରୱେଜେ (ବା ଦରୱାଜା) ନାମକ ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ଗ୍ୟାସୀୟ ଖଣି ପୃଥିବୀର ବୃହତ୍ତମ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଖଣିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗଣା । ପ୍ରାୟ ୭୦ ମିଟର ବ୍ୟାସଯୁକ୍ତ ଗହ୍ୱରରେ ନିଆଁ ଝୁଲ, ଉତ୍ତପ୍ତ କର୍ଦ୍ଦମ ଓ ଅଗ୍ନିଶିଖା ଦେଖି ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଏହାକୁ "ନର୍କକୁ ଦ୍ୱାର" ବୋଲି ନାମିତ କରିଥିଲେ ।[୮] ଏହାର ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଅଂଶଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟ ୬୦ ମିଟର ଚଉଡ଼ା ଓ ୨୦ ମିଟର ଗଭୀର ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟାପ୍ତ ।[୯]
ଇତିହାସ
[ସମ୍ପାଦନା]
ତୁର୍କମେନୀ ଭୂବିଜ୍ଞାନୀ ଆନାତୋଲି ବୁଶ୍ମାକିନ୍ଙ୍କ ମତାନୁସାରେ ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ସୋଭିଏତ ସଂଘର ଯନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଏହି ସ୍ଥାନ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ।[୭] ଏହା ଏକ ବିରାଟ ବଡ଼ ତେଲ ଖଣି ଅଞ୍ଚଳ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଥମେ ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା ।[୧୦] ଯନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଗଚ୍ଛିତ ପ୍ରାକୃତିକ ତେଲର ପରିମାଣ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଏଠାରେ ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ସର୍ବେକ୍ଷଣର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସମୟରେ ଏଠାରେ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଭଣ୍ଡାର ବିଷୟ ଜଣା ପଡ଼ିଲା । ସର୍ବେକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଖନନ ହୋଇଥିବା ସ୍ଥାନ ତମ୍ବୁ ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ମାଟି ଭିତରକୁ ଧସିଯାଇ ଗହ୍ୱର ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣାରେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନହାନି ଘଟିନଥିଲା ।[୭]
ଗହ୍ୱରରୁ ବିଷାକ୍ତ ଗ୍ୟାସ ବାହାରି ପାର୍ଶ୍ୱବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବ୍ୟାପିଯିବା ଆଶଙ୍କା କରି ଯନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଏହି ଗହ୍ୱରରେ ନିଆଁ ଲଗାଇ ଗ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେବା ଉଚିତ ହେବ ବୋଲି ମନେ କଲେ । କିଛି ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ସମସ୍ତ ଗ୍ୟାସ ଜଳିଯିବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୧୯୭୧ ମସିହାରୁ ଏହି ଗହ୍ୱରର ଅଗ୍ନି ପ୍ରଶମିତ ହୋଇନାହିଁ ଏବଂ ଆଗକୁ ମଧ୍ୟ ଏହା ଜଳୁଥିବ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ।[୭]
ଗହ୍ୱରର ପ୍ରଥମ କିଛି ବର୍ଷର ଇତିହାସ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ:[୧୧] କିଛି ସ୍ଥାନୀୟ ଭୂବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ୧୯୬୦ରୁ ମାଟି ଧସି ଗହ୍ୱର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଓ ୧୯୮୦ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏଥିରେ ଅଗ୍ନି ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇନଥିବାର ଅନୁମାନ କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏହି ସମସ୍ତ ଘଟଣାର ବିବରଣୀ ରହିଥିବା ତୁର୍କମେନୀ କିମ୍ବା ସୋଭିଏତ ଅଭିଲେଖ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ ।[୬][୩]
୨୦୧୦ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ ମାସରେ ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଗୁର୍ବାଙ୍ଗୁଲି ବେର୍ଦିମୋହମେଦୋ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ଓ ଏହି ଗହ୍ୱରକୁ ପୋତି ଦେବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ । ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ଏହି ଗହ୍ୱର ରହିଥିବା କାରାକୁମ ମରୁଭୂମିର ଅଂଶକୁ ସେ ସଂରକ୍ଷିତ ପ୍ରାକୃତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଭାବେ ଘୋଷଣା କଲେ ।[୭] ୨୦୧୯ ମସିହାରେ ସେ ଏକ ଟେଲିଭିଜନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଦେଖା ଦେଇଥିଲେ ଓ ଗହ୍ୱର ଚାରିପଟେ କୁଣ୍ଡଳାକାର ପଥରେ ଗାଡ଼ି ଚଳାଇ ନିଜ ମୃତ୍ୟୁ ସମ୍ପର୍କିତ ଗୁଜବକୁ ମିଛ ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ କରିଥିଲେ ।[୧୨]
ନ୍ୟାସନାଲ ଜିଓଗ୍ରାଫିକ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ର ଡାଇ ଟ୍ରାଇଂ (Die Trying) ନାମକ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଦରୱାଜା ଗହ୍ୱର ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୋଇଥିଲା । ୨୦୧୪ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୧୬ ତାରିଖରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ "କ୍ରେଟର୍ ଅଫ୍ ଫାୟାର୍ (Crater of Fire)" ଅଧ୍ୟାୟରେ ଜର୍ଜ୍ କୌରୌନିସ୍ ଏହି ଗହ୍ୱର ମଧ୍ୟକୁ ଯାଇ ସେଥିରୁ କିଛି ନମୁନା ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ ।[୧୩] ୨୦୧୪ ମସିହାର ଗୋଡଜିଲା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ବିଜ୍ଞାପନରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଗହ୍ୱରର ଏକ ଚିତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା ।
ଯଦିଓ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ “ନର୍କକୁ ଦ୍ୱାର” ନାମକରଣ ଓ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଗହ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ କାଳ୍ପନିକ କୌତୁହଳ ସୃଷ୍ଟି କରେ, ଏହି ଗହ୍ୱରକୁ ଭୌଗୋଳିକ ବା ଭୂବୈଜ୍ଞାନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଏକ ସଂଯୋଗ ମାତ୍ର ଭାବେ ବିବେଚିତ କରାଯାଏ ଓ ତେଣୁ ଏହା ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷଣ କରିନଥାଏ । ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଠିକ୍ ତଳେ ରହିଥିବା ଏକ ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ଯୋଗୁଁ ମାଟି ଧସିଯିବା ଓ ଅତି ମନ୍ଥର ହାରରେ ନିଷ୍କାସିତ ଗ୍ୟାସ ଯୋଗୁଁ ବହୁ ବର୍ଷ ଧରି ଅନ୍ୟ ପ୍ରାକୃତିକ କାରଣରୁ ବାଧା ପ୍ରାପ୍ତ ନ ହୋଇ ଗହ୍ୱରର ନିଆଁ ଜଳୁଥିବା ଏହି ଗହ୍ୱର ପଛର ବୈଜ୍ଞାନିକ ବର୍ଣ୍ଣନା । ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଆଖପାଖରେ ଏପରି ବହୁ ସ୍ଥାନରେ ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠର ଫାଟରୁ ଗ୍ୟାସ ନିଷ୍କାସିତ ହୁଏ । କିନ୍ତୁ ମରୁଭୂମିର ବାୟୁ ପ୍ରବାହ ଯୋଗୁଁ ତାହା ବ୍ୟାପ୍ତ ହୋଇ ଦରୱାଜା ଗହ୍ୱର ପରି ଅବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ନାହିଁ । ଦରୱାଜା ପରି ବିଶ୍ୱରେ ଅନେକ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଗ୍ୟାସୀୟ ଗହ୍ୱର ଦେଖିବାକୁ ମିଳନ୍ତି ।
ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ତୋଳନ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ବିକାଶ
[ସମ୍ପାଦନା]୨୦୧୦ ମସିହା ଅପ୍ରେଲ୍ ମାସରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବେର୍ଦିମୋହମଦୋଙ୍କ ପରିଦର୍ଶନ ସମୟରେ ସେ ଏହି ଗହ୍ୱରର ପ୍ରଭାବକୁ ସୀମିତ କରି ଏଠାରୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଜାଳେଣୀ ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ତୋଳନ କରିବା ଓ ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଏକ ଗ୍ୟାସ ଖଣିରେ ପରିଣତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ ।[୯] ସେ ସମୟରେ ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନ ନିଜର ପ୍ରୀକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ପାଦନ ବଢ଼ାଇବା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ, ଚୀନ, ଭାରତ, ଇରାନ, ଋଷ ଓ ପଶ୍ଚିମ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶଙ୍କୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ଯୋଗାଇବାର ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲା । ସେ ସମୟରୁ ବିକଶିତ ହୋଇ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ତୁର୍କମେନିସ୍ତାନର ଗ୍ୟାସ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ୨୨୫୦୦ କୋଟି ଘନ ମିଟର ହେବ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା ।[୯]
ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Soldani, Bianca (2016-06-24). "Turkmenistan's 'door to hell' has been burning for 45 years". Topics (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 2017-02-02. Retrieved 2017-01-27.
- ↑ Geiling, Natasha (2014-05-20). "This Hellish Desert Pit Has Been On Fire for More Than 40 Years". Smithsonian (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2017-01-27.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ Davies, Elliott (2017-01-26). "I traveled to the middle of the desert to see 'The Door To Hell'". Business Insider (in ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 2018-09-12. Retrieved 2017-01-28.
- ↑ Bland, Stephen (2014-04-08). "Turkmenistan Has Its Very Own 'Gate to Hell'". Vice.com (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2017-01-28.
- ↑ "How the Soviets accidentally discovered the 'Gates of Hell'". BBC. 2020-10-23. Retrieved 2020-10-23.
- ↑ ୬.୦ ୬.୧ Nunez, Christina (2014-07-14). "Q&A: The First-Ever Expedition to Turkmenistan's 'Door to Hell'". news.nationalgeographic.com. National Geographic. Retrieved 2017-01-28.
- ↑ ୭.୦ ୭.୧ ୭.୨ ୭.୩ ୭.୪ "Turkmenistan hopes 'Door to Hell' will boost tourism". CTVnews.ca. Relaxnews. Agence France-Presse. 2014-06-22. Retrieved 2017-01-28.
- ↑ "What a 'hell hole'!". Pakistan Daily Times. 2012-09-14. Archived from the original on 2014-06-06. Retrieved 2012-10-11.
- ↑ ୯.୦ ୯.୧ ୯.୨ Gurt, Marat (2010-04-20). "Turkmen president wants to close "Hell's Gate"". Reuters. Retrieved 2012-12-16.
- ↑ Press, Frank; Siever, Raymond (January 2010). Earth. American Geological Institute. p. 22. Retrieved 10 October 2012.
- ↑ Shearlaw, Maeve (2014-07-18). "Dropping in on Turkmenistan's 'door to hell' – in pictures". The Guardian. Retrieved 2017-04-29.
- ↑ "Turkmenistan's leader does doughnuts next to flaming crater to prove he's not dead". ABC News. 2019-08-07. Retrieved 2019-08-08.
- ↑ Christina Nunez (2014-07-16). "Q&A: The First-Ever Expedition to Turkmenistan's "Door to Hell"". National Geographic. Retrieved 2017-01-28.
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲିଂକ୍
[ସମ୍ପାଦନା]