Jump to content

ତ୍ରିପୁନ୍ଦ୍ରା

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ଜଣେ ନର୍ତ୍ତକୀ ନିଜ ମଥାରେ ତ୍ରିପୁନ୍ଦ୍ରା ସହିତ
ଜଣେ ଶୈବ ସାଧୁ ନିଜ ମଥାରେ ତ୍ରିପୁନ୍ଦ୍ରା ସହିତ

ତ୍ରିପୁନ୍ଦ୍ରା (ସଂସ୍କୃତ: ତ୍ରିପୁରା ତିନୋଟି ଚିହ୍ନ) ଏକ ତିଳକ ଏବଂ ଭାରତରେ ମୂଳ ସହିତ ଏକ ଶରୀର କଳା ଅଟେ ।ମଥାରେ ତିନୋଟି କ୍ଷେତ୍ରିଜ ରେଖା ମାନ ହୋଇଥାଏ , ସାଧାରଣ ଭାବେ ପବିତ୍ର ରେଖାରେ ତିଆରି ଡଟ ସହିତ ଏବଂ ଶିବ ପରମ୍ପରାରେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଏହା ଏକ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅର୍ଥ ହୋଇଥାଏ । ଏକ ବିଷ୍ଣୁ ପରମ୍ପରାର ସମ୍ବନ୍ଧିତ ରେଖା କୁ(ଉର୍ଦ୍ଧଭ ପୁନ୍ଦ୍ରା) କୁହାଯାଏ । []

ଇତିହାସ

[ସମ୍ପାଦନା]

ମଧ୍ୟ କାଳୀନ ଯୁଗ ହିନ୍ଦୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ଯେପରି' (ଭସମଜାବାଳା ଉପନିଷଦ), (ବ୍ରିହାଜ୍ଜାବାଳା ଉପନିଷଦ) ଏବଂ (କଳାଗ୍ନି ରୁଦ୍ର ଉପନିଷଦ)ରେ ଏହି ଅଭ୍ୟାସ ଉପରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରାଯାଇଛି । [] ତିନି ପାଉଁଶ ରେଖା ର ରୂପକ ମହତ୍ତ୍ୱ, ଦିବସରେ କୁହାଯାଇଛି କି, ଏହି ପରମ୍ପରା ତାଙ୍କୁ ତିନି ବୈଦିକ ଅଗ୍ନି, ତିନି ଓମ , ତିନି ଗୁଆ ରୂପେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ତିନି ସଂସାର, ତିନି ଆତ୍ମମାନ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ, ତିନି ବେଦ ଏବଂ ଶିବଙ୍କ ତିନି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଅଟେ ।[][]

  1. James Lochtefeld (2002), "Urdhvapundra", The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 2: N–Z, Rosen Publishing, ISBN 978-0823931798, page 724
  2. Klostermaier, Klaus K. (1984). Mythologies and Philosophies of Salvation in the Theistic Traditions of India. Wilfrid Laurier Univ. Press. pp. 131, 371. ISBN 978-0-88920-158-3.
  3. Deussen 1997, pp. 789–790.
  4. Deussen, Paul (1997). Sixty Upanishads of the Veda. Motilal Banarsidass Publ. pp. 789–790. ISBN 978-81-208-1467-7.