ଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା
| Institute of Odia Studies and Research | |
|---|---|
 | |
| ଅବସ୍ଥାନ | , India |
ଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା (ଆଇ. ଓ. ଏସ୍. ଆର୍.) ହେଉଛି ଏକ ଭାଷା ଗବେଷଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ। ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଆ ଜ୍ଞାନର ଭାଷା ତଥା ବିକାଶର ଭାଷା ଭାବେ ବିକଶିତ କରିବା। ଏହା ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଓଡ଼ିଆ ଅନୁଷ୍ଠାନ[୧] ଏବଂ ଏକ ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। [୨][୩][୪][୫][୬] ବିଗତ ଦଶ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ଆଲୋଚନା ଗୋଷ୍ଠୀ, ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସ୍ତରୀୟ ସେମିନାର ଏବଂ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରିଛି।[୭][୮][୯]
ଗବେଷଣା କାର୍ଯ୍ୟ[ସମ୍ପାଦନା]
ମାନବ ସମ୍ବଳର ବିକାଶ ପାଇଁ ଗବେଷଣା ନିମନ୍ତେ ଏହି ସଂସ୍ଥା ସର୍ବଦା ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଇଆସିଛି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଆଇଓଏସଆର କେଉଁ ଗବେଷଣା କରାଯିବ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଜାତୀୟ ସ୍ତରର ସେମିନାର ଏବଂ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରି ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେଉଛି[୧୦] । ଗତ ୧୫ ବର୍ଷ ଧରି ଅନୁଷ୍ଠାନ ପକ୍ଷରୁ ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୧୫ଟି ଜାତୀୟସ୍ତରୀୟ ଆଲୋଚନାଚକ୍ର ଓ ୭ଟି ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି।
ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଭାଷା ଭାବରେ ଓଡ଼ିଆ[ସମ୍ପାଦନା]
ଅନୁଷ୍ଠାନର ପ୍ରଥମ ଗବେଷଣା ପ୍ରକଳ୍ପ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଆଧାରିତ ଥିଲା। ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମାନ୍ୟତାପାଇଁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ପ୍ରାଚୀନ ଇତିହାସ ଓ ଗୌରବ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି ଏକ ଗବେଷଣା ପତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲା। ଏହି ଅଧ୍ୟୟନରେ ଓଡ଼ିଆ ଏକ ୫୦୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ଭାଷା, ଭାଷାର ୨୫୦୦ ବର୍ଷର ଇତିହାସ, ୨୦୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା ସାହିତ୍ୟ ଏବଂ ୨୦,୦୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ପୁରୁଣା ପ୍ରାଚୀନ ଗୁମ୍ଫାରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଲିପିକୁ ଉପସ୍ଥାପିତ କରି ଓଡିଆ ଭାଷା, ଲିପିର ଇତିହାସକୁ ବଦଳାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ବିଶେଷ କରି ଭାରତର ସମସ୍ତ ଲିପିର ଉତ୍ପତ୍ତି ଓଡ଼ିଶାରୁ ବୋଲି ଏହି ଗବେଷଣା ପତ୍ରରୁ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଘୋଷଣା ଅନୁଯାୟୀ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମାନ୍ୟତା ମିଳିଛି। ଦୁଇ ବର୍ଷର ଗବେଷଣା ପରେ ଏହା ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ ଗୌରବ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହ ବିଶ୍ୱରେ ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ଓ ସମୃଦ୍ଧ ଭାଷା ଭାବରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ମହତ୍ତ୍ୱ ଦେଇଛି।[୧୧]
ବୁଝାମଣାପତ୍ର[ସମ୍ପାଦନା]
- ୨୦୧୪ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦ ତାରିଖରେ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ସହିତ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନ ବିଭାଗର ସିଏମଜିଆଇ ସହ ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲା। ଏଥିରେ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରଶାସନରେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ବ୍ୟବହାରକୁ ନେଇ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା । ଆଇଓଏସଆର ସରକାରୀ ଭାଷା ସହଚର ଏବଂ ସରକାରି ନଥି ନାମକ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏବଂ ସମ୍ପାଦିତ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଇଂରାଜୀ ଏବଂ ଓଡ଼ିଆରେ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସରକାରୀ ନୋଟ୍ସ ଅର୍ଡର ଲେଖିଥିଲା[୧୨]।
- ୨୦୧୪ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ପହିଲାରେ ଆଇଓଏସଆର ଇନ୍ଦିରା ମହିଳା ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ କାର୍ଯ୍ୟ ସଂଗଠନ (ଆଇଡବ୍ଲ୍ୟୁଓଭିଏ), ଓଡ଼ିଶା ସହିତ ଏକ ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଗବେଷଣା, ଶିକ୍ଷାଦାନ, ତଦାରଖ ଏବଂ ଏକତ୍ରିତ କରିବା ଏବଂ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶାର ସାମାଜିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସଂଗଠିତ କରିବା ରେ ମିଳିତ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଥିଲା ।
- ଗଣନାତ୍ମକ ଭାଷାବିଜ୍ଞାନ ଓ ଗବେଷଣା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମରେ ଆଇଓଏସଆର ପକ୍ଷରୁ ଭୁବନେଶ୍ୱରସ୍ଥିତ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସହ ୧୫.୦୩.୨୦୧୬ରେ ଏକ ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି ।
- ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ବୈଷୟିକ ପୁସ୍ତକ ଅନୁବାଦ ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଅଖିଳ ଭାରତୀୟ ବୈଷୟିକ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦ (ଏଆଇସିଟିଇ) ସହ ୧୮ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୧ରେ ଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (ଆଇଓଏସଆର) ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି ।[୧୩] କେନ୍ଦ୍ର ଶିକ୍ଷାମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ଏହି ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ସେ ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣରେ କହିଥିଲେ ଯେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଅଧ୍ୟୟନ ସାମଗ୍ରୀ ବିକଶିତ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେଉଥିବା ସହଯୋଗ ମାତୃଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଦିଗରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ, ଯାହା ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି (ଏନଇପି)-୨୦୨୦ର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସୁପାରିସ । ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ୨୦୨୨ ଶିକ୍ଷାବର୍ଷରୁ ଡିଗ୍ରୀ ଓ ଡିପ୍ଲୋମା ସ୍ତରରେ ଓଡ଼ିଆରେ ବୈଷୟିକ-ପୁସ୍ତକ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଓ ପ୍ରଚଳନ (ମୁଖ୍ୟତଃ ଏଆଇସିଟିଇ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ/ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥିବା ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ମଡେଲ୍ ଗ୍ରନ୍ଥ-ପୁସ୍ତକର ଅନୁବାଦ)।[୧୪]
ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ[ସମ୍ପାଦନା]
ଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ପକ୍ଷରୁ ଏହାର ପରବର୍ତ୍ତୀ ରୂପରେଖ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ୨୦୧୪ ଜାନୁଆରି ୨ ଓ ୩ ତାରିଖ ଦୁଇ ଦିନ ଧରି ଆୟୋଜିତ ଓଡ଼ିଆକୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଭାଷା ମାନ୍ୟତା ମିଳିବା ପରେ ବାର୍ଷିକ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଆଞ୍ଚଳିକ ଐତିହ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତିର ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଭାଷା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ଏବଂ ଭାଷା ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ।
- ପ୍ରଥମ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ: ଜୟଦେବ ଭବନ, ଭୁବନେଶ୍ୱର (୨୦୧୪)[୧୫]
- ଦ୍ବିତୀୟ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ: ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (୨୦୧୫)[୧୬][୧୭]
- ତୃତୀୟ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ: ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ, ଓୟୁଏଟି ଓ ଆଇଆଇଟି, ଭୁବନେଶ୍ୱର (୨୦୧୬)[୧୮]
- ଚତୁର୍ଥ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ: ଏନଆଇଏସଟି, ବ୍ରହ୍ମପୁର (୨୦୧୭)
- ପଞ୍ଚମ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ: ରେଭେନ୍ସା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ, କଟକ (୨୦୧୯)
- ଷଷ୍ଠ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ: ସମ୍ବଲପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ, ସମ୍ବଲପୁର (୨୦୨୦)
- ସପ୍ତମ ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ: ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ, ପୁରୀ (୨୦୨୧)।[୧୯]
ପ୍ରକାଶନ[ସମ୍ପାଦନା]
ଓଡ଼ିଆ ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥାାପକ୍ଷରୁ ୬ଟି ଗବେଷଣା ପୁସ୍ତକ, ୫ଟି ଜାତୀୟ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ ସନ୍ଦର୍ଭ ଗ୍ରନ୍ଥ ଏବଂ ବାର୍ଷିକ ଗବେଷଣା ଜର୍ଣ୍ଣାଲ 'ଭାଷା' ନିୟମିତ ଭାବରେ ପ୍ରକାଶ କରୁଛି ।
ଗବେଷଣା ପୁସ୍ତକ[ସମ୍ପାଦନା]
- କହିବାର ନୋହେ ସେ କଟକ ଛଟକକୁ- ସୁବ୍ରତ କୁମାର ପୃଷ୍ଟି (୨୦୧୮) [୨୦]
- ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଉତ୍ପତ୍ତି ଓ କ୍ରମବିକାଶ -ସୁବ୍ରତ କୁମାର ପୃଷ୍ଟି (୨୦୧୮) [୨୧]
- ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଭାଷା ଓଡ଼ିଆ -ସୁବ୍ରତ କୁମାର ପୃଷ୍ଟି (୨୦୧୭) [୨୨]
- ଭାଷା ବିମର୍ଷ ନଟବର ଶତପଥୀ (୨୦୧୮)
- ହିନ୍ଦୁବାଦ ଓ ଜଗନ୍ନାଥ- ପଞ୍ଚାନନ କାନୁନଗୋ (୨୦୧୮)
- ଜନ୍ମସ୍ଥାନରୁ କବରସ୍ଥାନ। ଧାରା ୩୭୦: ପଞ୍ଚାନନ କାନୁନଗୋ (୨୦୨୦)
ସନ୍ଦର୍ଭ ଗ୍ରନ୍ଥ[ସମ୍ପାଦନା]
- "Language, Literature, Culture and Integrity" Vol I, ISBN 978-81-933604-0-8 (2016)
- "Language, Literature, Culture and Integrity" Vol II, ISBN 978-81-942780-0-9 (2019)[୨୩]
- "Language, Literature, Culture and Integrity" Vol III, ISBN 978-81-942780-5-4 (2020)
- "Language, Literature, Culture and Integrity" Vol IV, ISBN 978-81-942780-3-0 (2020)[୨୪]
ଲାଇବ୍ରେରୀ[ସମ୍ପାଦନା]
ଆଇଓଏସଆର ୫୩୨୫ଟି ପୁସ୍ତକ, ୫ଟି ଦୈନିକ ଓ ୫ଟି ମାସିକ ପତ୍ରିକା ସହ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ଭାଷା ପାଠାଗାର ଖୋଲିଛି। ମାନ୍ୟବର ଆଇନ ଓ ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ମନ୍ତ୍ରୀ ଡ. ଅରୁଣ କୁମାର ସାହୁ ଏବଂ ମାନ୍ୟବର ଗଣଶିକ୍ଷା ଓ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରୀ ଦେବୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଭୁବନେଶ୍ବରରେ ଏହି ପାଠାଗାରକୁ ଉଦ୍ ଘାଟନ କରିଛନ୍ତି.[୨୫][୨୬]
ସହାୟକ ସୂଚୀ[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ "Odia Bhasar Shastriyamanyata prapti pare Odia Viswavidyalaya o Kendriya Odia Bhasa Sansthan Pratistha nimitta Jatiya Alochanachakrara Bibarani". Utkal Prasanga. 1 (71): 25–30. August 2014.
- ↑ "Language versity on the cards". The Times of India. 11 July 2011.
- ↑ "Odia Biswabidyalaya pain Bill Asiba". The Samaja. 17 Dec 2012.
- ↑ "Odishare heba Odia ViswaVidyalaya". The Prameya. 7 May 2012.
- ↑ "Odia Bhasapain Ekaka Odia Viswavidyalaya prastaba Bicharadhina". The Sambad. 25 Aug 2013.
- ↑ "Shastriyamanyata pare Lakshya Odia Viswavidyalaya". The Prameya. 10 September 2013.
- ↑ "Font problem hits Odia". the Telegraph. Retrieved July 7, 2014.
- ↑ "ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ପାଇଁ ବୌଦ୍ଧିକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆବଶ୍ୟକ". No. 11. The Dharitri. 13 Jan 2020.
- ↑ "ନୂତନ ଶିକ୍ଷାନୀତିରେ ଓଡ଼ିଆ ମାଧ୍ୟମକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ". The Sambad. Sep 29, 2020.
- ↑ "Scholars join hands to demand Odia institute". The Telegraph. 12 May 2014.
- ↑ "Odisha govt joins classical chorus for Odia". The Times of India. 3 June 2013.
- ↑ "IOSR handed over administrative files required for official use of Odia to Odisha Govt". Odisha Diary bureau. April 23, 2017.
- ↑ "Union Minister Dharmendra Pradhan witnesses MoU signing between AICTE and IOSR". PIB. Retrieved 18 October 2021.
- ↑ "AICTE, IOSR ink pact for engineering education in Odia". The New Indian Express. 19 Oct 2021.
- ↑ "Bharata Prathama Bhasa Sammilani udjapita". The Samaja. 4 January 2014.
- ↑ "Dwitiya Jatiya Bhasa Sammilani March 30ru". The Samaja. 26 January 2015.
- ↑ "Centre nod to classical language institute". The Times of India. 31 March 2015.
- ↑ "Jatiya Bhasa Sammilani Udghatita". The Dharitri. 26 March 2016.
- ↑ "National Language Conference to be held in Puri". The Times of India. 14 March 2021.
- ↑ Prusty, Subrat Kumar (2018). kahibar nohen se kataka chatakaku (1st ed.). BJB Nagar, Bhubaneswar-14, Odisha: Institute of Odia Studies and Research. ISBN 978-81-933604-4-6.
{{cite book}}: CS1 maint: location (link) - ↑ Prusty, Subrat Kumar (2018). Odia Bhasara Utpatti o Kramabikash (1st ed.). BJB Nagar, Bhubaneswar-14, Odisha: Institute of Odia Studies and Research. ISBN 978-81-933604-6-0.
{{cite book}}: CS1 maint: location (link) - ↑ Prusty, Subrat Kumar (2017). Sastriya Bhasa Odia (1st ed.). BJB Nagar, Bhubaneswar-14, Odisha: Institute of Odia Studies and Research.
{{cite book}}: CS1 maint: location (link) - ↑ "Language, Literature & Integrity". Researchgate.
- ↑ Language, Literature & Integrity, (Volume: IV). "Language, Literature & Integrity". Researchgate.
- ↑ "Prathama Bhasa Pathagara udghatita". The Samaja. 24 February 2017.
- ↑ "Library for Love of Odia". The Telegraph. 26 Feb 2017.