Jump to content

ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍ , ଭାରତ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(ଏନଏସଇରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
National Stock Exchange
ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍ , ଭାରତ
National Stock Exchange of India's Logo
Typeଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ
Locationମୁମ୍ବାଇ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ଭାରତ
Founded1992; ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୧" । ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୧" । (1992)
Ownerବିଭିନ୍ନ ଘରୋଇ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ, ସରକାରୀ ଏବଂ ବେସରକାରୀ ମାଲିକାନାରେ ଥିବା ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ[][]
Key people
  • ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଚତୁର୍ବେଦୀ
    (Chairperson)
  • ଆଶିଷକୁମାର ଚୌହାନ
    (MD & CEO)
Currencyଭାରତୀୟ ମୁଦ୍ରା (Indian Rupee ₹)
No. of listings୨,୦୦୨[]
Market capUS$୩.୪ trillion (August 2021)[]
VolumeIndian Rupee ₹୮୯,୯୮,୮୧୧ crore (US$୧,୯୯୭.୭୪ billion) (FY 2020)
IndicesNIFTY 50
NIFTY Next 50
NIFTY 500
Websitewww.nseindia.com
ବାନ୍ଦ୍ରା କୁର୍ଲା କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସ, ମୁମ୍ବାଇରେ ଏନଏସଇ ଅଟ୍ଟାଳିକା

ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଲିମିଟେଡ୍ ( ଏନଏସଇ ) ହେଉଛି ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ମୁମ୍ବାଇରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭାରତର ଅଗ୍ରଣୀ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ | ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଉପରେ ଆଧାର କରି ବାଣିଜ୍ୟ ହୋଇଥିବା ଚୁକ୍ତି ସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ ୨୦୨୧ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲଗାତାର ତିନି ବର୍ଷ ଧରି ଏହା ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଡେରିଭେଟିଭ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଅଟେ ଯାହା ଫ୍ୟୁଚର୍ସ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରି ଆସୋସିଏସନ୍ (FIA)ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ।[] ୨୦୨୧ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ବର୍ଷ ପାଇଁ ୱାର୍ଲ୍ଡ ଫେଡେରେସନ୍ ଅଫ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ୍ (WFE)ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ ବାଣିଜ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ ନଗଦ ଇକ୍ୱିଟିରେ ଏନଏସଇ ବିଶ୍ୱରେ ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି | ଏହା କେତେକ ଅଗ୍ରଣୀ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ବୀମା କମ୍ପାନୀଗୁଡିକର ମାଲିକାନା ଅଧୀନରେ ଅଛି | [] ୧୯୯୨ରେ ଏନଏସଇ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ବିନିମୟ ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା | ଏକ ଆଧୁନିକ, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ସ୍କ୍ରିନ-ଆଧାରିତ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗାଇବାରେ ଏନଏସଇ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ବିନିମୟ ଥିଲା ଯାହା ଦେଶର କୋଣାନୁକୋଣରେ ଅବସ୍ଥିତ ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ସହଜ ବାଣିଜ୍ୟ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା | ଆଶିଷକୁମାର ଚୌହାନ ଏନଏସଇର ପରିଚାଳନା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଏବଂ ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଅଧିକାରୀ | ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ BSE ଏବଂ ଏନଏସଇ ଅନେକ ଦୁର୍ନୀତି ଦୁର୍ନୀତିରେ ଜଡିତ ହୋଇଛି ଯେପରିକି ୧୯୯୨ ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟକ୍ ମାର୍କେଟ ଘୋଟଲା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ | [] [] [] [] [୧୦] [୧୧] [୧୨]

ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜର ମୋଟ ବଜାର ପୁଞ୍ଜି ୩.୪ ଟ୍ରିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ, ଯାହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ନବମ ବୃହତ୍ତମ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ ପରିଣତ କରିଛି | []

ଏନଏସଇର ଫ୍ଲାଗସିପ୍ ସୂଚକାଙ୍କ, ନିଫ୍ଟି ୫୦, ଏକ ୫୦ ଷ୍ଟକ‌କୁ ନେଇ ଗଠିତ ସୁଚକାଙ୍କ, ଯାହା ଭାରତ ଏବଂ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ନିବେଶକମାନେ ଭାରତୀୟ ପୁଞ୍ଜି ବଜାରର ମାନକ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି | ଏନଏସଇଦ୍ୱାରା ୧୯୯୬ରେ ନିଫ୍ଟି ୫୦ ସୂଚକାଙ୍କ ଉନ୍ମୋଚନ କରାଯାଇଥିଲା |[୧୩] ତଥାପି, ବୈଦ୍ୟନାଥନ୍ (୨୦୧୬) ଆକଳନ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତି / ଜିଡିପିର ମାତ୍ର ୪% ପ୍ରକୃତରେ ଭାରତର ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛି ।[୧୪]

ଆମେରିକା ପରି ଦେଶ ତୁଳନାରେ ଯେଉଁଠାରେ ଦେଶର ଜିଡିପିର ପ୍ରାୟ ୭୦% କର୍ପୋରେଟ୍ କ୍ଷେତ୍ରର ବୃହତ କମ୍ପାନୀରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ, ଭାରତରେ କର୍ପୋରେଟ୍ କ୍ଷେତ୍ର ଜାତୀୟ ଜିଡିପିର ମାତ୍ର ୧୨-୧୪% (ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୬ ଅନୁଯାୟୀ) ଅଟେ | ଏଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୭,୪୦୦ କମ୍ପାନୀ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି ଯେଉଁଥିରୁ କେବଳ ୪୦୦୦ ବାଣିଜ୍ୟ ବିଏସଇ ଏବଂ ଏନଏସଇରେ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ କରନ୍ତି | ତେଣୁ ବିଏସଇ ଏବଂ ଏନଏସଇରେ ଷ୍ଟକ୍ କାରବାର ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତିର ପ୍ରାୟ ୪% ଅଟେ, ଯାହା ତଥାକଥିତ ଅସଂଗଠିତ କ୍ଷେତ୍ର ଏବଂ ଘରୋଇ ଖର୍ଚ୍ଚରୁ ଏହାର ଆୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଅଧିକାଂଶ ଉତ୍ପନ୍ନ କରେ |[୧୪]

ଇକୋନୋମିକ୍ ଟାଇମ୍ସ ଆକଳନ କରିଛି ଯେ ଅପ୍ରେଲ ୨୦୧୮ ସୁଦ୍ଧା ୬ କୋଟି ଖୁଚୁରା ନିବେଶକମାନେ ଇକ୍ୱିଟିର ସିଧାସଳଖ କ୍ରୟ ମାଧ୍ୟମରେ କିମ୍ବା ମ୍ୟୁଚୁଆଲ୍ ଫଣ୍ଡ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତରେ ଷ୍ଟକ‌ରେ ସେମାନଙ୍କର ସଞ୍ଚୟ ବିନିଯୋଗ କରିଥିଲେ।[୧୫] ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବିମଳ ଜାଲାନ କମିଟି ରିପୋର୍ଟରେ ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଭାରତର ଜନସଂଖ୍ୟାର ମାତ୍ର ୧.୩% ଷ୍ଟକ ବଜାରରେ ବିନିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା କି ଆମେରିକାରେ ୨୭% ଏବଂ ଚୀନରେ ୧୦% ଥିଲା ।[୧୬] [୧୭] [୧୮] [୧୯]

ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. "Form No. MGT-9 : EXTRACT OF ANNUAL RETURN" (PDF). Archives.nseindia.com. Retrieved 23 February 2022.
  2. "Format of holding of specified securities" (PDF). Static.nseindia.com. Archived from the original (PDF) on 27 April 2022. Retrieved 23 February 2022.
  3. ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ "Market Statistics – October 2021 – World Federation of Exchanges". Focus.world-exchanges.org.
  4. "NSE world's largest derivatives exchange for 3rd straight year". Financialexpress (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2022-09-10.
  5. "Who Owns The Stock Exchanges?". Investopedia.com.
  6. "How India's trading queen and mystery guru engulfed NSE in scandal". The Economic Times.
  7. Rangan, MC Govardhana. "The fall of NSE: Corruption or hubris?". The Economic Times.
  8. "BSE Sensex drops as corruption scandal weighs". Reuters. 25 November 2010.
  9. "SEBI penalises BSE, NSE for 'laxity' in Karvy fraud case". 13 April 2022.
  10. "Trading 'queen' and mystery guru: Strange tale engulfs NSE in scandal". Business Standard India. 21 March 2022.
  11. ""Who'll Invest in India if Scams Like This Happen?": Judge in NSE Case".
  12. "Chitra Ramkrishna arrested; CBI grills former NSE CEO in co-location scam after SEBI's mysterious yogi report".
  13. "History & Milestones". Nseindia.com. Archived from the original on 14 April 2021. Retrieved 23 February 2022.
  14. ୧୪.୦ ୧୪.୧ "National economic debate – Stock markets or rigged casinos – talk by Professor Dr. R. Vaidyanathan (IIM Bangalore) – 21 Jan 2011, Mumbai". National Economic Debates. Retrieved 1 November 2016.
  15. Thukral, Arun (24 April 2018). "For those who do not make much money in stocks, here's the catch". The Economic Times. Retrieved 24 April 2018.
  16. "Increasing retail investor base: SEBI has a tough job ahead". Moneylife. 2 June 2011. Archived from the original on 24 April 2018. Retrieved 24 April 2018.
  17. Jalan, Bimal (1 November 2010). Jalan Committee report 2010 – Review of Ownership andGovernance of Market Infrastructure Institutions (PDF). Mumbai: SEBI. Retrieved 24 April 2018.
  18. Chandrasekhar, C.P.; Mallick, Sarat; A, Akriti. The elusive retail investor: How deep can (and should) India's stock markets be? (PDF). SEBI. Retrieved 24 April 2018.
  19. Library of Congress, Federal Research Division (30 December 2011). FINANCIAL LITERACY AMONG RETAIL INVESTORS IN THE UNITED STATES (PDF). Washington DC: SEC / The library of congress. Retrieved 24 April 2018.