ଇଉକାଲିପଟାସ୍

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ

ଇଉକାଲିପଟାସ୍
Starr 031002-0027 Eucalyptus globulus.jpg
ହାୱାଇ ଦ୍ୱୀପର ଇଉକାଲିପଟାସ୍
ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ
ଜଗତ: Plantae
ଅଶ୍ରେଣୀକୃତ: Angiosperms
ଅଶ୍ରେଣୀକୃତ: Eudicots
ଅଶ୍ରେଣୀକୃତ: Rosids
ଗଣ: Myrtales
କୁଳ: Myrtaceae
ପ୍ରଜାତି: Eucalyptus
ଜାତି: E. globulus
ବାଇନୋମିଆଲ ନାମ
Eucalyptus globulus
E. globulus.JPG

ଇଉକାଲିପଟାସ (Tasmanian Blue Gum, Southern Blue Gum ବା Blue Gum, ଉଦ୍ଭିଦିକ ନାମ Eucalyptus globulus) ହେଉଛି ଏକ ଚିରହରିତ ଦ୍ରୁମ । ଏହା ପୃଥିବୀର ସବୁ ଜଳବାୟୁରେ ବଢ଼ିପାରେ। ଏହାର ଉତ୍ପତ୍ତିସ୍ଥଳ ହେଉଛି ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ । ଏହା ୩୦ରୁ ୫୫ ମିଟର (୯୮ରୁ ୧୮୦ ଫୁଟ) ଉଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ। ସବୁଠାରୁ ଉଚ୍ଚ (୯୦.୭ ମିଟର) ଇଉକାଲିପଟାସ ତାସମାନିଆରେ ଦେଖାଯାଇଛି ।[୧] ଆଗରୁ ତାସମାନିଆରେ ଏହାଠାରୁ ଉଚ୍ଚ ୧୦୧ ମିଟରର ଗଛ ଥିଲା ବୋଲି କେହି କେହି କହିଥାନ୍ତି ।[୨] ତାସମାନିଆ ଓ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଛଡ଼ା ଏହା ଇଉରୋପ, ପର୍ତୁଗାଲ, ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା, ନିଉଜିଲାଣ୍ଡ, ଆମେରିକା, ହାୱାଇ, ମାକାରୋନେସିଆ ଓ କକେସସ ଆଦି ସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । [୩][୪]

ସ୍ୱରୂପ ବର୍ଣ୍ଣନା[ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ଗଛରୁ ବାରମ୍ବର ଫଡ଼ା ଫଡ଼ା ହୋଇ ବଳ୍କଳ ବାହାରିଥାଏ। ପତ୍ର ଗୁଡ଼ିକ ବିପରୀତ ଆବର୍ତୀ, ଅଠାଳିଆ ଓ ଏହାର ଲମ୍ବ ୬ରୁ ୧୫ ସେ.ମି. ହୋଇଥାଏ। ପାକଳ ପତ୍ର ଗାଢ଼ ସବୁଜ ରଙ୍ଗର ହୋଇଥାଏ। ଏହାକୁ ଦଳିଲେ ଏକପ୍ରକାର ସୁଗନ୍ଧ ବାହାରେ। ଏହାର କଢ଼ ଗୁଡ଼ିକ ନଟୁ ଆକାରର ଏବଂ ଏହାର କଢ଼ ଅଗରେ ଏକ ଟୋପି ରହିଥାଏ। ଲହୁଣୀ ରଙ୍ଗର ଫୁଲଗୁଡ଼ିକ ଗୋଟି ଗୋଟି ହୋଇ ଫୁଟିଥାଏ ଓ ଏଥିରୁ ଅତି ସୁଗନ୍ଧଯୁକ୍ତ ମହୁ ଜାତ ହୋଇଥାଏ। ଫଳ ଗୁଡ଼ିକୁ ଟାଣୁଆ ଓ ୧.୫ରୁ ୨.୫ ସେ.ମି. ବ୍ୟାସଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ଗୋଟିଏ ଫଳରେ ୩ରୁ ୬ ଗୋଟି ମଂଜି ରହିଥାଏ। ଏହାର ଚେର ମାଟି ଭିତରେ ବହୁତ ଗଭୀରତାକୁ ଯାଇଥାଏ।

ଫରାସୀ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନୀ ଜ୍ୟାକସ ଲାବିଲାରଡେରେ (Jacques Labillardière) ଏହି ଗଛକୁ ପ୍ରଥମେ ଚିହ୍ନଟ କରିଥିଲେ। (Eucalyptus globulus)(id = 6643)[୫] ସେ ଏହି ଗଛକୁ ରେଚେର୍ଚେ ଉପସାଗରୀୟ ଅଂଚଳରୁ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ।

ଉପଯୋଗ[ସମ୍ପାଦନା]

କାଠ[ସମ୍ପାଦନା]

ଇଉକାଲିପଟାସ ଗଛର କାଠ ହଳଦିଆ ବାଦାମୀ ମିଶା ରଙ୍ଗର ଓ ଓଜନିଆ, ଏହାକୁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କରିବା ସହଜସାଧ୍ୟ ନୁହେଁ। [୬] ଏହା ସେତେ ଶକ୍ତ ନ ହେଲେବି ବିଭିନ୍ନ କାଠ କାମ, ବାଡ଼, ଖୁଣ୍ଟ ଇତ୍ୟାଦିରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ। [୭]

ଗନ୍ଧ ତୈଳ[ସମ୍ପାଦନା]

ଏହାର ପତ୍ରରୁ ରାସାୟନିକ ପଦ୍ଧତିରେ ଗନ୍ଧତୈଳ (ଇଉକାଲିପଟାସ ତୈଳ ବା ନୀଳଗିରି ତେଲ) ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ। ନୀଳଗିରି ତେଲ ଉତ୍ପାଦନରେ ଚୀନ ସବୁଠାରୁ ଆଗୁଆ। [୮][୯]

ଏହି ତୈଳର ବିଭିନ୍ନ ଚିକିତ୍ସୀୟ ଉପଯୋଗ ରହିଛି। ଏହାଛଡ଼ା ଏହା ସୁଗନ୍ଧ ତେଲ, ଜୈବ-କୀଟନାଶକ ଓ ଜୀବାଣୁ ନାଶକ ଗୁଣ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। [୧୦][୧୧][୧୨][୧୩]

ଜଡ଼ିବୁଟି ଚା[ସମ୍ପାଦନା]

ତାସମାନିଆରେ ଏହାର ପତ୍ରରୁ ଚା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ପିଆଯାଏ। [୧୪]

ମହୁ[ସମ୍ପାଦନା]

ଇଉକାଲିପଟାସ ତେଲରୁ ମହୁମାଛିମାନେ ମକରନ୍ଦ ସଂଗ୍ରହ କରି ଯେଉଁ ମହୁ ତିଆରି କରନ୍ତି ତାହା ଗୁଣକାରୀ ଓ ସୁଗନ୍ଧଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ।

ସମ୍ବନ୍ଧିତ ବର୍ଗ[ସମ୍ପାଦନା]

ଅନେକ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ ମତରେ ଇ ଗ୍ଲୋବୁଲସ ବର୍ଗ ଭିତରେ ନିମ୍ନ ଲିଖିତ ଉପବର୍ଗ ଆସିଥାନ୍ତି।

  • E. globulus subsp. bicostata = E. bicostata - Southern Blue Gum, Eurabbie, Victorian Blue Gum
  • E. globulus subsp. globulus = E. globulus - Tasmanian Blue Gum
  • E. globulus subsp. maidenii= E. maidenii - Maiden's Gum
  • E. globulus subsp. pseudoglobulus = E. pseudoglobulus - Gippsland Blue Gum, Victorian Eurabbie

ଏହାକୁ ମେଲବୋର୍ଣର ଉଦ୍ଭିଦ ଉଦ୍ୟାନ [୧୫] ତାସମାନୀୟ ଗୁଳ୍ମ ବଗିଚା [୧୬] ମାନିଥାନ୍ତି କିନ୍ତୁ ରାଜକୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ ଉଦ୍ୟାନ ସିଡ଼ନୀ [୧୭] ଏହା ମାନେନାହିଁ। ଏଠାରେ ଏଇ ଚାରିଗୋଟି ଉପବର୍ଗକୁ ଅଲଗା ଅଲଗା ବର୍ଗ ବୋଲି ଧରାଯାଏ।

ଛପା[ସମ୍ପାଦନା]

ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ[ସମ୍ପାଦନା]

ଔଷଧୀୟ ଗଛଲତାମାନଙ୍କର ତାଲିକା

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. Giant Trees Consultative Committee
  2. Lewin, D. W. 1906: The Eucalypti Hardwood Timbers of Tasmania
  3. "GRIN Taxonomy for Plants - Eucalyptus globulus". United States Department of Agriculture.
  4. ka:ევკალიპტი ევკალიპტი
  5. IPNI citation: Eucalyptus globulus Labill. Voy. i. 153. t. 13; Nov. Holl. Pl. ii. 121.
  6. Cribb, A.B. & J.W., Useful Wild Plants in Australia, Collins 1982, p25 ISBN 0006363970
  7. Index of Species Information, Eucalyptus globulus
  8. Edited by Boland,D.J., Brophy, J.J., and A.P.N. House, Eucalyptus Leaf Oils - Use, Chemistry, Distillation and Marketing, Inkata Press, 1991, p4.
  9. Eucalyptus Oil, FAO Corporate Document Repository
  10. Eucalyptus globulus Monograph, Australian Naturopathic Network
  11. Herbal Monograph: Eucalyptus globulus, Himlaya Healthcare
  12. Eucalyptus globulus, Association of Societies for Growing Australian Plants (ASGAP)[୧]
  13. Young-Cheol Yang, Han-Young Choi, Won-Sil Choi, J. M. Clark, and Young-Joon Ahn, Ovicidal and Adulticidal Activity of Eucalyptus globulus Leaf Oil Terpenoids against Pediculus humanus capitis (Anoplura: Pediculidae), J. Agric. Food Chem., 52 (9), 2507 -2511, 2004.[୨]
  14. Eucalyptus Globulus Labill Leaf Pieces Tea
  15. "A Census of the Vascular Plants of Victoria". Royal Botanic Gardens, Melbourne.
  16. "The Tasmanian Herbarium".
  17. "Flora of New South Wales". Royal Botanic Gardens, Sydney.

ବାହାର ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]