"କନକ ବୁଦ୍ଧ (ବିଗ୍ରହ)" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ
କନକ ବୁଦ୍ଧ (ବିଗ୍ରହ) ନୂଆ ବିଷୟ ଲେଖାଗଲା ଟ୍ୟାଗ: 2017 source edit |
ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ଦିଆଗଲା ଟ୍ୟାଗ: 2017 source edit |
||
୨୫ କ ଧାଡ଼ି: | ୨୫ କ ଧାଡ଼ି: | ||
'''କନକବୁଦ୍ଧ''', ସରକାରୀ ଭାବରେ ନାମ '''ଫ୍ରା ଫୁଥ ମହା ସୁବନ୍ନ ପତିମକୋନ''' ({{lang-th|พระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร}}; {{lang-sa|Buddhamahāsuvarṇapaṭimākara}}), ଥାଇ ନାମ '''ଫ୍ରା ସୁଖୋଥାଇ ଟ୍ରଇମିତ''' ({{lang-th|พระสุโขทัยไตรมิตร}}), [[ଥାଇଲାଣ୍ଡ]]ର ଏକ କନକ ବୁଦ୍ଧ ବିଗ୍ରହ ଯାହାର ଓଜନ ୫.୫ ଟନ ବା ୫,୫୦୦ କେଜି । ଇତିହାସରେ ଏକଦା ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ଲୁଚେଇବା ପାଇଁ ଏହା ଉପରେ ସ୍ତୁକକୋ ([[:en:stucco|stucco]]) ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଓ ରଙ୍ଗୀନ କାଚ ମଡ଼େଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । [[ଥାଇଲାଣ୍ଡ]]ର [[ବାଙ୍ଗକକ]]ରେ ଥିବା ୱାଟ ଟ୍ରେମିଟର ଏକ ମନ୍ଦିରରେ ଏହା ଥିଲା ଓ ଏହି ରୂପରେ ଏହା ୨୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ରହିଥିଲା ଯାହାର ସାମାନ୍ୟ ପାଗୋଡ଼ା ମୂଲ୍ୟ ଥିଲା । ୧୯୫୫ ମସିହାରେ ଏହା ସ୍ଥାନାନ୍ତର କଲାବେଳେ କିଛି ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଛାଡ଼ିଗଲାରୁ ଅଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଥିବା ସୁନା ଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଥିଲା । |
'''କନକବୁଦ୍ଧ''', ସରକାରୀ ଭାବରେ ନାମ '''ଫ୍ରା ଫୁଥ ମହା ସୁବନ୍ନ ପତିମକୋନ''' ({{lang-th|พระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร}}; {{lang-sa|Buddhamahāsuvarṇapaṭimākara}}), ଥାଇ ନାମ '''ଫ୍ରା ସୁଖୋଥାଇ ଟ୍ରଇମିତ''' ({{lang-th|พระสุโขทัยไตรมิตร}}), [[ଥାଇଲାଣ୍ଡ]]ର ଏକ କନକ ବୁଦ୍ଧ ବିଗ୍ରହ ଯାହାର ଓଜନ ୫.୫ ଟନ ବା ୫,୫୦୦ କେଜି । ଇତିହାସରେ ଏକଦା ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ଲୁଚେଇବା ପାଇଁ ଏହା ଉପରେ ସ୍ତୁକକୋ ([[:en:stucco|stucco]]) ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଓ ରଙ୍ଗୀନ କାଚ ମଡ଼େଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । [[ଥାଇଲାଣ୍ଡ]]ର [[ବାଙ୍ଗକକ]]ରେ ଥିବା ୱାଟ ଟ୍ରେମିଟର ଏକ ମନ୍ଦିରରେ ଏହା ଥିଲା ଓ ଏହି ରୂପରେ ଏହା ୨୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ରହିଥିଲା ଯାହାର ସାମାନ୍ୟ ପାଗୋଡ଼ା ମୂଲ୍ୟ ଥିଲା । ୧୯୫୫ ମସିହାରେ ଏହା ସ୍ଥାନାନ୍ତର କଲାବେଳେ କିଛି ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଛାଡ଼ିଗଲାରୁ ଅଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଥିବା ସୁନା ଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଥିଲା । |
||
==ଇତିହାସ== |
|||
ଏହାର ଉତ୍ସ ଅନିଶ୍ଚିତ ଅଟେ । ୧୩ଶ-୧୪ଶ ମସିହାରେ ସୁଖୋଥାଇ ରାଜବଂଶର ଶୈଳୀରେ ତିଆରି ହୋଇଛି । ବିଗ୍ରହର ମୁଣ୍ଡଟି ଅଣ୍ଡାକୃତି ହୋଇଛି ଯାହା ସୁଖୋଥାଇର ହେବା ସୂଚନା ଦେଉଛି । ସୁଖୋଥାଇରେ ଏକ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଭାବ ଥାଏ<ref name="blogspot2007">{{cite web |last=McKenzie |first=Peter |url=http://languageinstinct.blogspot.ca/2007/05/golden-budda-and-man-himself.html |title=The Golden Buddha and the Man Himself |publisher=Languageinstinct.blogspot.ca |date=2007-05-07 |access-date=2013-06-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130621112918/http://languageinstinct.blogspot.ca/2007/05/golden-budda-and-man-himself.html |archive-date=21 June 2013 |url-status=dead }}</ref> ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ଭଳି ଧାତବ ପଦାର୍ଥ ଭାରତରୁ ଆନୀତ ହୋଇଥାଏ, ବିଶେଷତଃ ପାଲା ରାଜତ୍ଵ ସମୟରେ ।<ref>{{cite web |title=Frontline Magazine (India) |archive-url=https://web.archive.org/web/20111006075040/http://frontline.in/archives.htm |archive-date=6 October 2011 |page=71 |date=May 13–26, 1989|url=http://frontline.in/archives.htm }}</ref> |
|||
[[File:Buddah 2IMG 7906.jpg|upright|thumb|ସୁକୋଥାଇ ଅମଳରେ ବିଗ୍ରହର ମୁଣ୍ଡ]] |
|||
[[File:Side view of buddha statue.jpg|thumb|ବିଗ୍ରହର ପାର୍ଶ୍ଵ ଦୃଶ୍ୟ]] |
|||
କୌଣସି ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଏହି ବିଗ୍ରହକୁ ଚୋରୀରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ତା ଉପରେ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଦିଆଯାଇଥିଲା । ତାହା ଉପରେ ମୋଟା ପ୍ଲାଷ୍ଟର ସ୍ତର ଦେଇ ତା’ ତ ଉପରେ ଛୋଟ ଛୋଟ ରଙ୍ଗୀନ କାଚ ସ୍ତର ଦିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="blogspot2007"/> ୧୭୬୫-୧୭୬୭ ବର୍ମା-ଶ୍ୟାମ ଯୁଦ୍ଧରେ ଆୟୁଥାୟା ଧ୍ଵଂସ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଦିଆ ହୋଇଥିବା ବିଶ୍ଵାସ କରାଯାଏ । ଯୁଦ୍ଧ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଧ୍ଵଂସ ସ୍ତୂପ ମଧ୍ୟରୁ ଏହି ବିଗ୍ରହ ଆବିଷ୍କାର କରାଯାଇଥିଲା । |
|||
ଶ୍ୟାମର ରାଜା [[ବୁଦ୍ଧ ଯୋଡଫା ଚୂଳଲୋକେ]] ([[:en:Buddha Yodfa Chulaloke|Buddha Yodfa Chulaloke]]) (ରାମ ୧) ୧୮୦୧ ମସିହାରେ ବାଙ୍ଗକକକୁ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ରାଜଧାନୀ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କରିଥିଲେ ଓ ପୁରୁଣା ଭଙ୍ଗା ମନ୍ଦିରରୁ ବିଗ୍ରହ ସଂଗ୍ରହ କରି ନୂଆ ମନ୍ଦିର ତିଆରି କରିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।<ref name="orgfree1"/> |
|||
ରାଜା [[ଜେସାଦାବୋଦିନ୍ଦ୍ର]] ([[:en:Jessadabodindra|Rama III|]]) ସମୟରେ ୧୮୨୪-୧୮୫୧ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ସେହି ବିଗ୍ରହକୁ ବାଙ୍ଗକକରେ ୱାଟ ଛୋଟନରମ (ଫ୍ରାୟ କ୍ରାଇ) ମୂଖ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ତଥାପି ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଭିତରେ ଥିଲା ।<ref>{{cite web |url=http://johnchocce.weebly.com/phra-sukhothai-trimitr-golden-buddha.html |title=Phra Sukhothai Trimitr (Golden buddha) |publisher=Johnchocce.weebly.com |date=1955-05-25 |access-date=2013-06-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131016084335/http://johnchocce.weebly.com/phra-sukhothai-trimitr-golden-buddha.html |archive-date=16 October 2013 |url-status=live }}</ref> |
|||
ଆଧୁନିକ ଏସିଆଟିକ ଚାଇନାଟାଉନ ପାଖରେ ଥିବା ୱାଟ ଛୋଟନରମ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଅଭାବରୁ ବନ୍ଦ କରି ୧୯୩୫ ମସିହାରେ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଗଲା ।<ref name="wordpress1"/> ସେହି ସମୟରେ ଶହ ଶହ ଛୋଟ ପାଗୋଡ଼ା ଭଳି ୱାଟ ଟ୍ରାଇମିଟ ମଧ୍ୟ ଏକ ଛୋଟ ପାଗୋଡ଼ା ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲା । ଏହି ବିଗ୍ରହ ରଖିବା ନିମନ୍ତେ ବଡ ଘର ନଥିବାରୁ ଗୋଟିଏ ଟିଣ ଛାତ ଥିବା ଘରେ ୨୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରଖାଯାଇଥିଲା । ପ୍ରାୟ ୨୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି ବିଗ୍ରହ ଲୋକ ଲୋଚନ ଅନ୍ତରାଳରେ ରହିଥିଲା । <ref>{{cite web|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=18,1271,0,0,1,0 |title=The Golden Buddha at Wat Traimit |access-date=2009-11-08 |last=Miller |first=Jeffrey |date=2005-06-02 |work=The Korea Times |publisher=The Buddhist Channel |archive-url=https://web.archive.org/web/20101110110144/http://buddhistchannel.tv/index.php?id=18,1271,0,0,1,0 |archive-date=2010-11-10 |url-status=dead }}</ref> |
୦୭:୪୫, ୨୨ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୨ ଅନୁସାରେ କରାଯାଇଥିବା ବଦଳ
କନକ ବୁଦ୍ଧ Phra Phuttha Maha Suwanna Patimakon (พระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร) | |
---|---|
ଅବସ୍ଥିତି | Wat Traimit, Samphanthawong, Bangkok |
ପ୍ରକାର | ବୁଦ୍ଧ ବିଗ୍ରହ, ମରବିଜୟ ଆକୃତି |
ଉପାଦାନ | ସୁନା |
ଉଚ୍ଚତା | 3 metres (9.8 ft) |
ଅର୍ପିତ | ବୁଦ୍ଧ |
କନକବୁଦ୍ଧ, ସରକାରୀ ଭାବରେ ନାମ ଫ୍ରା ଫୁଥ ମହା ସୁବନ୍ନ ପତିମକୋନ (Thai: พระพุทธมหาสุวรรณปฏิมากร; ସଂସ୍କୃତ: Buddhamahāsuvarṇapaṭimākara), ଥାଇ ନାମ ଫ୍ରା ସୁଖୋଥାଇ ଟ୍ରଇମିତ (Thai: พระสุโขทัยไตรมิตร), ଥାଇଲାଣ୍ଡର ଏକ କନକ ବୁଦ୍ଧ ବିଗ୍ରହ ଯାହାର ଓଜନ ୫.୫ ଟନ ବା ୫,୫୦୦ କେଜି । ଇତିହାସରେ ଏକଦା ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ଲୁଚେଇବା ପାଇଁ ଏହା ଉପରେ ସ୍ତୁକକୋ (stucco) ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଓ ରଙ୍ଗୀନ କାଚ ମଡ଼େଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଥାଇଲାଣ୍ଡର ବାଙ୍ଗକକରେ ଥିବା ୱାଟ ଟ୍ରେମିଟର ଏକ ମନ୍ଦିରରେ ଏହା ଥିଲା ଓ ଏହି ରୂପରେ ଏହା ୨୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ରହିଥିଲା ଯାହାର ସାମାନ୍ୟ ପାଗୋଡ଼ା ମୂଲ୍ୟ ଥିଲା । ୧୯୫୫ ମସିହାରେ ଏହା ସ୍ଥାନାନ୍ତର କଲାବେଳେ କିଛି ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଛାଡ଼ିଗଲାରୁ ଅଭ୍ୟନ୍ତରରେ ଥିବା ସୁନା ଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଥିଲା ।
ଇତିହାସ
ଏହାର ଉତ୍ସ ଅନିଶ୍ଚିତ ଅଟେ । ୧୩ଶ-୧୪ଶ ମସିହାରେ ସୁଖୋଥାଇ ରାଜବଂଶର ଶୈଳୀରେ ତିଆରି ହୋଇଛି । ବିଗ୍ରହର ମୁଣ୍ଡଟି ଅଣ୍ଡାକୃତି ହୋଇଛି ଯାହା ସୁଖୋଥାଇର ହେବା ସୂଚନା ଦେଉଛି । ସୁଖୋଥାଇରେ ଏକ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଭାବ ଥାଏ[୧] ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ଭଳି ଧାତବ ପଦାର୍ଥ ଭାରତରୁ ଆନୀତ ହୋଇଥାଏ, ବିଶେଷତଃ ପାଲା ରାଜତ୍ଵ ସମୟରେ ।[୨]
କୌଣସି ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଏହି ବିଗ୍ରହକୁ ଚୋରୀରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ତା ଉପରେ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଦିଆଯାଇଥିଲା । ତାହା ଉପରେ ମୋଟା ପ୍ଲାଷ୍ଟର ସ୍ତର ଦେଇ ତା’ ତ ଉପରେ ଛୋଟ ଛୋଟ ରଙ୍ଗୀନ କାଚ ସ୍ତର ଦିଆଯାଇଥିଲା ।[୧] ୧୭୬୫-୧୭୬୭ ବର୍ମା-ଶ୍ୟାମ ଯୁଦ୍ଧରେ ଆୟୁଥାୟା ଧ୍ଵଂସ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଦିଆ ହୋଇଥିବା ବିଶ୍ଵାସ କରାଯାଏ । ଯୁଦ୍ଧ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଧ୍ଵଂସ ସ୍ତୂପ ମଧ୍ୟରୁ ଏହି ବିଗ୍ରହ ଆବିଷ୍କାର କରାଯାଇଥିଲା । ଶ୍ୟାମର ରାଜା ବୁଦ୍ଧ ଯୋଡଫା ଚୂଳଲୋକେ (Buddha Yodfa Chulaloke) (ରାମ ୧) ୧୮୦୧ ମସିହାରେ ବାଙ୍ଗକକକୁ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ରାଜଧାନୀ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କରିଥିଲେ ଓ ପୁରୁଣା ଭଙ୍ଗା ମନ୍ଦିରରୁ ବିଗ୍ରହ ସଂଗ୍ରହ କରି ନୂଆ ମନ୍ଦିର ତିଆରି କରିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ।[୩] ରାଜା ଜେସାଦାବୋଦିନ୍ଦ୍ର (Rama III|) ସମୟରେ ୧୮୨୪-୧୮୫୧ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ ସେହି ବିଗ୍ରହକୁ ବାଙ୍ଗକକରେ ୱାଟ ଛୋଟନରମ (ଫ୍ରାୟ କ୍ରାଇ) ମୂଖ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ତଥାପି ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଭିତରେ ଥିଲା ।[୪] ଆଧୁନିକ ଏସିଆଟିକ ଚାଇନାଟାଉନ ପାଖରେ ଥିବା ୱାଟ ଛୋଟନରମ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଅଭାବରୁ ବନ୍ଦ କରି ୧୯୩୫ ମସିହାରେ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଗଲା ।[୫] ସେହି ସମୟରେ ଶହ ଶହ ଛୋଟ ପାଗୋଡ଼ା ଭଳି ୱାଟ ଟ୍ରାଇମିଟ ମଧ୍ୟ ଏକ ଛୋଟ ପାଗୋଡ଼ା ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲା । ଏହି ବିଗ୍ରହ ରଖିବା ନିମନ୍ତେ ବଡ ଘର ନଥିବାରୁ ଗୋଟିଏ ଟିଣ ଛାତ ଥିବା ଘରେ ୨୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରଖାଯାଇଥିଲା । ପ୍ରାୟ ୨୦୦ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି ବିଗ୍ରହ ଲୋକ ଲୋଚନ ଅନ୍ତରାଳରେ ରହିଥିଲା । [୬]
- ↑ ୧.୦ ୧.୧ McKenzie, Peter (2007-05-07). "The Golden Buddha and the Man Himself". Languageinstinct.blogspot.ca. Archived from the original on 21 June 2013. Retrieved 2013-06-23.
- ↑ "Frontline Magazine (India)". May 13–26, 1989. p. 71. Archived from the original on 6 October 2011.
- ↑ ଆଧାର ଭୁଲ: ଅଚଳ
<ref>
ଚିହ୍ନ;orgfree1
ନାମରେ ଥିବା ଆଧାର ଭିତରେ କିଛି ଲେଖା ନାହିଁ । - ↑ "Phra Sukhothai Trimitr (Golden buddha)". Johnchocce.weebly.com. 1955-05-25. Archived from the original on 16 October 2013. Retrieved 2013-06-20.
- ↑ ଆଧାର ଭୁଲ: ଅଚଳ
<ref>
ଚିହ୍ନ;wordpress1
ନାମରେ ଥିବା ଆଧାର ଭିତରେ କିଛି ଲେଖା ନାହିଁ । - ↑ Miller, Jeffrey (2005-06-02). "The Golden Buddha at Wat Traimit". The Korea Times. The Buddhist Channel. Archived from the original on 2010-11-10. Retrieved 2009-11-08.