ପରଟା

ପରଟା
	ଆଳୁ ପରଟା
ଅନ୍ୟ ନାମ	Paratha, parauntha, palata, farata, parontay, prontha
ମୂଳ ସ୍ଥାନ	ଭାରତ
ଅଞ୍ଚଳ ବା ରାଜ୍ୟ	ଭାରତୀୟ ଉପ ମହାଦ୍ୱୀପ
ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ	ଅଟା, ମଇଦା, ପାଣି, ଘିଅ, ବଟର
	Cookbook: ପରଟା; Media related to Media: ପରଟା at Wikimedia Commons; ;

ପରଟା (ଉର୍ଦ୍ଦୁ: پراٹھا, ତାମିଲ: பராட்டா) ଭାରତୀୟ ରୁଟିର ବିଶିଷ୍ଟ ରୂପ ଅଟେ । ଏହା ଉତ୍ତର ଭାରତରେ ଯେତେ ଲୋକପ୍ରିୟ, ପାଖାପାଖି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ସେତିକି ଲୋକପ୍ରିୟ ଅଟେ । ବାସ ଫରକ ଏତିକି ଯେ, ଉତ୍ତର ଭାରତରେ ଅଟାରେ ପରଟା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣରେ ମଇଦାରେ ପରଟା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାନ୍ତି । ପ୍ରତିଦିନ ଉତ୍ତରୀ ଭାରତୀୟ ମହାଦ୍ୱୀପରେ ଲୋକମାନେ ସକାଳ ଭୋଜନରେ ପରଟା ହିଁ ଖାଇଥାନ୍ତି । ଉତ୍ତରରୁ ଦକ୍ଷିଣ ଏବଂ ପୂର୍ବରୁ ପଶ୍ଚିମ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ। ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଏହା ଟିକେ ତୈଳ ଯୁକ୍ତ ଥିବା କାରଣରୁ ସୀମିତ ମାତ୍ରାରେ ଉପଭୋଗ କରାଯାଇ ପାରେ ।

ପରଟା ପାଖାପାଖି ରୁଟି ପରି ତିଆରି କରାଯାଏ । ଫରକ କେବଳ ଏତିକି ଯେ, ରୋଟିକୁ ତାୱାରେ ସେକିବା ପରେ ପୁନଶ୍ଚ ଜାଲି ଉପରେ ରଖାଯାଇ କିଛି ସମୟ ଫୁଲେଇ ବାକୁ ଦିଆଯାଏ କିନ୍ତୁ ପରଟାକୁ କେବଳ ତାୱା ଉପରେ ଘିଅ କିମ୍ବା ତେଲ ଦେଇ ସେକାଯାଏ ।^[୧] ପରଟା ଶବ୍ଦ ଉପରୀ+ଅବର୍ତରୁ ଆସିଛି । ଉପରୀମାନେ ଉପର ଏବଂ ଅବର୍ତ୍ତମାନେ ଚାରିପଟେ ବୁଲେଇବା । କେବଳ ତାୱାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ରୁଟି କିମ୍ବା ପରଟାକୁ ସେକିବାର ବିଧିକୁ ଲକ୍ଷ ରଖାଯାଉ । ଏହାକୁ ସମତାପ ମିଳିବା ପାଇଁ ଏହାକୁ ଲଗାତାର ଉପର ପଟୁ ବୁଲେଇ-ଲେଉଟେଇ ସେକାଯାଏ । ଫୁଲକା ପରି ପରଟାର ଧାର ଫୁଲେନାହିଁ , କେବଳ ମଝି ପରସ୍ତ ଫୁଲିଥାଏ । ସିଧା ଶବ୍ଦରେ ପର୍ତ ଯୁକ୍ତ ଅଟାର ବ୍ୟଞ୍ଜନ= ପର୍ତ+ଅଟା = ପରଟା = ପରଠା ।^[୨]

ଭାରତ ଏବଂ ବିଦେଶରେ ଏହି ଖାଦ୍ୟ ବହୁ ପ୍ରଚଳିତ । ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ କେରଳ ପରଟା ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଅଟେ । ଏହାକୁ ସେଠାରେ ପ୍ରୋଟ୍ଟା କୁହାଯାଏ । ଏଥିରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଚିକ୍କଣ ସହିତ ବହୁତ ପତ୍ର ରହିଥାଏ । ପରଟାକୁ ଭାରତୀୟ ଲୋକ ମାଲେସିଆ ଏବଂ ମାରିଶସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନେଇଯାଇଥିଲେ , ଯେଉଁଠାରେ ଏହାକୁ ଫରାଟା ଏବଂ ସିଙ୍ଗାପୁରରେ ରୁଟି କନାଈ କିମ୍ବା ରୁଟି ପ୍ରାଟା କୁହାଯାଏ । ମିଆଁମାରରେ ଏହାକୁ ପଲାତା କୁହାଯାଇଥାଏ ।

ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନୀ ରୋଷେଇ ଘରେ ବହୁ ପ୍ରକାର ପରଟା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ ।^[୩] ସବୁଠାରୁ ସହଜ ସାଧା ପରଟା ହୋଇଥାଏ । ସାଧା ପରଟା ମଧ୍ୟ ବହୁପ୍ରକାର ହୋଇଥାଏ , ଯେପରି ଗୋଲ ପରଟା, ତ୍ରିକୋଣ ପରଟା, ଚତୁର୍ଭୁଜ ପରଟା ।^[୪] ଏଥିରୁ ସର୍ବାଧିକ ଲୋକପ୍ରିୟ ଆଳୁ ପରଟା ଅଟେ । ବହୁ ଗୃହିଣୀ ବର୍ଷସାରା ମୌସମୀ ପରିବା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପଦାର୍ଥର ପରିବାରେ ଭରବା ପରଟା ତିଆରି କରିଥାନ୍ତି । ରୋଷେଇର ପ୍ରୟୋଗ ଧର୍ମିତାରେ ପରଟାର ବିବିଧତା ଲଗାତାର ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହିରୂପେ ପରଟାର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରକାର ଅଟେ :-

ସାଧା ପରଟା -
- ଗୋଲ, ତ୍ରିକୋଣ, ଚତୁର୍ଭୁଜ
- ଲଚ୍ଛା ପରଟା
- ଲୁଣ, ଜୁଆଣିର ପରଟା
- ଚିନି ପରଟା
- ପୁଦିନା ପରଟା, ମେଥି, ପାଳକ ଆଦିକୁ ଅଟାରେ ମିଶାଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପରଟା
ଭରବା ପରଟା
- ଆଳୁ ପରଟା
- ମୂଲି ପରଟା
- କୋବି ପରଟା
- ପିଆଜ ପରଟା
- ମିଶାମିଶି ପାରିବା ପରଟା
- ଛତୁ ପରଟା
- ପନିର ପରଟା
- ନବରତ୍ନ ପରଟା
ମାଂସାହାରୀ
- କୀମା ପରଟା
- ମୁଗଲାଇ ପରଟା
- ଅଣ୍ଡା ପରଟା

ଦିଲ୍ଲୀର ଚାନ୍ଦିନୀ ଚୌକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମୁଗଲ କାଳରୁ ଆଜାଦି ପ୍ରାପ୍ତ ନାନାବାଇର ଏକ ବଜାର ଏବେ ପରଟା ଗଳି ନାମରେ ନାମରେ ପ୍ରଚଳିତ । ଏଠାରେ ବହୁ ପ୍ରକାର ପରଟା ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମିଳିଥାଏ । ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଭରବା ପରଟାର ଏକ ଅନ୍ତରଣ ହେଉଛି ପୁରନ ପୋଲି । ଏହା ମିଠା ହୋଇଥାଏ ।