ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଭିଡିଓୱିକି/ହେପାଟାଇଟିସ ସି

ଭିଡିଓୱିକି/ହେପାଟାଇଟିସ ସି (Tutorial)
ଭିଡିଓୱିକି/ହେପାଟାଇଟିସ ସି (Tutorial)
	Link to Commons
Steps for video creation
Step 1	Preview my changes (10 sec)
Step 2	Upload to Commons (10 min)

ଉପକ୍ରମ

ହେପାଟାଇଟିସ ସି ଏକ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ଯାହା ହେପାଟାଇଟିସ ସି ଭୂତାଣୁ ଯୋଗୁ ହୁଏ ଓ ଯକୃତକୁ ଆକ୍ରମଣ କରେ ।^[୧]

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ

ସଂକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭରେ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ନ ଦେଖାଯାଇପାରେ ବା ସାମାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ।^[୨] ବେଳେବେଳେ ଜ୍ୱର, ଗାଢ଼ ପରିସ୍ରା, ଉଦର ଯନ୍ତ୍ରଣା ବା ହଳଦିଆ ଚର୍ମ ଦେଖାଯାଏ ଯାହାକୁ କାମଳ କୁହାଯାଏ । ^[୨]

ଭୂତାଣୁ ନିର୍ମୁଳ ହୁଏନି

ପ୍ରାୟ ୮୦% ଲୋକଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସଂକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲେ ଭୂତାଣୁ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ମୁଳ ହୋଇପାରେନି ଓ ଯକୃତରେ ରହିଯାଏ । ^[୨]

ସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରଭାବ

ଅନେକ ବର୍ଷ ରୋଗ ରହିଗଲେ ଜଟିଳ ହୋଇ ସ୍ଟିଏଟୋହେପାଟାଇଟିସ ବା ଚର୍ବିଳ ଯକୃତ, ସିରୋସିସ୍ ଓ ହେପାଟୋସେଲ୍ୟୁଲାର କର୍କଟ ବା ଯକୃତ କର୍କଟ ହୋଇପାରେ ।^[୨] ସାରା ପୃଥିବୀରେ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗର ୨୭% ଓ ହେପାଟୋସେଲ୍ୟୁଲାର କର୍କଟ ରୋଗର ୧୫% ଏହି ହେପାଟାଇଟିସ ସି ବେମାରୀ ଯୋଗୁ ହୁଏ ।^[୩]

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରଭାବ

ଯକୃଟ ଅକମୀ ହୋଇଗଲେ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ, ଆସାଇଟିସ ବା ଉଦରରେ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ଜମିଯାଏ ଓ ଏସୋଫେଜିଆଲ ଭାରିସେସ ବା ପାକସ୍ଥଳୀ ଭାରିସେସ ହେବା ଫଳରେ ରକ୍ତନଳୀ ସ୍ଫୀତ ହୋଇ ସାଂଘାତିକ ରକ୍ରସ୍ରାବ ହୋଇପାରେ ।^[୧]

ବିସ୍ତାର

ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଔଷଧ ବ୍ୟବ‌ହାର, ଡାକ୍ତରୀ ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ଅନୁପ‌ଯୁକ୍ତ ବିଶୁଦ୍ଧିକରଣ, ଡାକ୍ତରୀ ଛୁଞ୍ଚି ଜନିତ କ୍ଷତ ଓ ରକ୍ତ ପରିଧାନ ସମୟରେ ରକ୍ତରୁ ରକ୍ତକୁ ଏହି ଭୂତାଣୁ ସଞ୍ଚରିତ ହୋଇଥାଏ । ^[୨]^[୪] ସଂକ୍ରମିତ ମାତାଠାରୁ ଶିଶୁକୁ ଜନ୍ମ ସମୟରେ ଏହାର ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରେ । ^[୨]

ଆକସ୍ମିକ ସଂସ୍ପର୍ଶ ଓ ରକ୍ତ ସ୍କ୍ରୀନିଙ୍ଗ

ବାହ୍ୟ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଲେ ରୋଗ ବିସ୍ତାର ହୁଏ ନାହିଁ ଓ ଉପ‌ଯୁକ୍ତ ସ୍କ୍ରୀନିଙ୍ଗ ପରେ ରକ୍ତ ପରିଧାନ କଲେ ୨ ନିୟୁତରେ ଜଣକର ସଂକ୍ରମଣ ସଙ୍କଟ ରହିପାରିବ । ^[୨]

ହେପାଟାଇଟିସ ପରିବାର

ହେପାଟାଟିସ ଏ, ବି, ସି, ଡି ଓ ଇ, ଏହି ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାର ହେପାଟାଟିସ ଭୂତାଣୁ ମଧ୍ୟରୁ ଏହା ଗୋଟିଏ ।^[୫]

ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ

ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା କରି ଭୂତାଣୁର ଆରଏନଏ ପାଇଲେ ବା ଏହାର ଆଣ୍ଟିବଡି ମିଳିଲେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହୋଇଯାଏ । ^[୨] ରୋଗ ସଙ୍କଟ ଥିବା ସମସ୍ତ ଲୋକଙ୍କର ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ସୁପାରିସ କରାଯାଏ ।^[୨]

ପ୍ରତିଷେଧ

ହେପାଟାଇଟିସ ବିରୁଦ୍ଧରେ କୌଣସି ଟିକା ଅଦ୍ୟାବଧି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇନାହିଁ । ^[୨]^[୬] ଏହା ନିମନ୍ତେ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଔଷଧ ବ୍ୟ‌ବ‌ହାରକାରୀ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର୍ମୀମାନଙ୍କର ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ, କଣ୍ଡୋମ ବ୍ୟବ‌ହାର ଓ ଦାନ କରାଯାଉଥିବା ରକ୍ତର ଉପ‌ଯୁକ୍ତ ସ୍କ୍ରୀନିଙ୍ଗ କରି ପ୍ରତିଷେଧ ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଇପାରେ ।^[୭]

ଚିକିତ୍ସା

ସୋଫୋସବୁଭିର ବା ସିମେପ୍ରେଭିର ଭଳି ଭୂତାଣୁ ବିରୋଧୀ ଔଷଧ ବ୍ୟବ‌ହାର କରି ୯୫% ଲୋକ କ୍ରନିକ ବା ସ୍ଥାୟୀ ସଂକ୍ରମଣରୁ ଆରୋଗ୍ୟ ଲାଭ କରିପାରିବେ ।^[୨]^[୭] ଏହି ଔଷଧ ଗୁଡ଼ିକ ଦାମିକା କିନ୍ତୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ।^[୭]

ପୁର୍ବ ପିଢ଼ୀ ଚିକିତ୍ସା

ପୁର୍ବ ପିଢ଼ୀ ଚିକିତ୍ସାରେ ଦିଆଯାଉଥିବା ପେଜିଣ୍ଟରଫେରନ ଓ ରିବାଭିରିନ ଔଷଧଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟୟସାପେକ୍ଷ କିନ୍ତୁ ଆରୋଗ୍ୟ ହାର ୫୦%ରୁ କମ୍ ଓ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଅଧିକ ରହୁଛି ।^[୭]^[୮]

ଯକୃତ ଫେଲ୍‌ର ଚିକିତ୍ସା

ସିରୋସିସ୍ ବା ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗ ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲେ ଯକୃତ ପ୍ରତ୍ୟାରୋପଣ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ ।^[୯] ଯକୃତ ପ୍ରତ୍ୟାରୋପଣ କରିବା ନିମନ୍ତେ ହେପାଟାଇଟିସ ସି ଏକ ଅଗ୍ରଣୀ ରୋଗ କିନ୍ତୁ ଅପରେଶନ ପରେ ଭୂତାଣୁର ପୁନରାବୃତ୍ତି ହୁଏ ।^[୯]

ରୋଗାନୁଶୀଳନ

ସନ ୨୦୧୫ରେ ପୃଥିବୀର ୨% ଲୋକ ହେପାଟାଇଟିସ ସି ରୋଗାକ୍ରାନ୍ତ ହେବା ଫଳରେ ଯକୃତ କର୍କଟ ହୋଇ ୧୬୭,୦୦୦ ଲୋକ ଓ ସିରୋସୋସ୍ ହୋଇ ୩୨୬,୦୦୦ ଲୋକ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଛନ୍ତି ।^[୧୦]^[୧୧] ଏହି ରୋଗ ମୂଖ୍ୟତଃ ଆଫ୍ରିକା, ମଧ୍ୟ ଓ ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ଦେଖାଯାଏ ।^[୭]

ଇତିହାସ

ପୂର୍ବରୁ ଅଣହେପାଟାଇଟିସ ଏ ବା ବି ନାମକରଣ ହୋଇଥିବା ଏହି ରୋଗର ହେପାଟାଇଟିସ ସି ନାମକରଣ ୧୯୭୦ରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ହୋଇ ସନ ୧୯୮୯ରେ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ।^[୧୨] ହେପାଟାଇଟିସ ସି ରୋଗ କେବଳ ମାନବ ଓ ସିମ୍ପାଞ୍ଜିଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଏ ।^[୧୩]

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ Ryan KJ, Ray CG, eds. (2004). Sherris Medical Microbiology (4th ed.). McGraw Hill. pp. 551–2. ISBN 978-0-8385-8529-0.
↑ ^୨.୦୦ ^୨.୦୧ ^୨.୦୨ ^୨.୦୩ ^୨.୦୪ ^୨.୦୫ ^୨.୦୬ ^୨.୦୭ ^୨.୦୮ ^୨.୦୯ ^୨.୧୦ "Hepatitis C FAQs for Health Professionals". CDC. January 8, 2016. Archived from the original on 21 January 2016. Retrieved 4 February 2016.
↑ Alter, MJ (2007-05-07). "Epidemiology of hepatitis C virus infection". World Journal of Gastroenterology. 13 (17): 2436–41. doi:10.3748/wjg.v13.i17.2436. PMC 4146761. PMID 17552026.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)^{[permanent dead link]}
↑ Maheshwari, A; Thuluvath, PJ (February 2010). "Management of acute hepatitis C". Clinics in Liver Disease. 14 (1): 169–76, x. doi:10.1016/j.cld.2009.11.007. PMID 20123448.
↑ "Viral Hepatitis: A through E and Beyond". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. April 2012. Archived from the original on 2 February 2016. Retrieved 4 February 2016.
↑ Webster, Daniel P; Klenerman, Paul; Dusheiko, Geoffrey M (2015). "Hepatitis C". The Lancet. 385 (9973): 1124–1135. doi:10.1016/S0140-6736(14)62401-6. ISSN 0140-6736. PMC 4878852. PMID 25687730.
↑ ^୭.୦ ^୭.୧ ^୭.୨ ^୭.୩ ^୭.୪ "Hepatitis C Fact sheet N°164". WHO. July 2015. Archived from the original on 31 January 2016. Retrieved 4 February 2016.
↑ Kim, A (September 2016). "Hepatitis C Virus". Annals of Internal Medicine (Review). 165 (5): ITC33–ITC48. doi:10.7326/AITC201609060. PMID 27595226.
↑ ^୯.୦ ^୯.୧ Rosen, HR (2011-06-23). "Clinical practice. Chronic hepatitis C infection". The New England Journal of Medicine. 364 (25): 2429–38. doi:10.1056/NEJMcp1006613. PMID 21696309.
↑ GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
↑ GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/S0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
↑ Houghton M (November 2009). "The long and winding road leading to the identification of the hepatitis C virus". Journal of Hepatology. 51 (5): 939–48. doi:10.1016/j.jhep.2009.08.004. PMID 19781804.
↑ Shors, Teri (2011-11-08). Understanding viruses (2nd ed.). Burlington, MA: Jones & Bartlett Learning. p. 535. ISBN 978-0-7637-8553-6. Archived from the original on 2016-05-15.

[Sherris2004-1] ୧.୦ ^୧.୧ Ryan KJ, Ray CG, eds. (2004). Sherris Medical Microbiology (4th ed.). McGraw Hill. pp. 551–2. ISBN 978-0-8385-8529-0.

[CDC2016-2] ୨.୦୦ ^୨.୦୧ ^୨.୦୨ ^୨.୦୩ ^୨.୦୪ ^୨.୦୫ ^୨.୦୬ ^୨.୦୭ ^୨.୦୮ ^୨.୦୯ ^୨.୧୦ "Hepatitis C FAQs for Health Professionals". CDC. January 8, 2016. Archived from the original on 21 January 2016. Retrieved 4 February 2016.

[World2007-3] Alter, MJ (2007-05-07). "Epidemiology of hepatitis C virus infection". World Journal of Gastroenterology. 13 (17): 2436–41. doi:10.3748/wjg.v13.i17.2436. PMC 4146761. PMID 17552026.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)^{[permanent dead link]}

[Mah2010-4] Maheshwari, A; Thuluvath, PJ (February 2010). "Management of acute hepatitis C". Clinics in Liver Disease. 14 (1): 169–76, x. doi:10.1016/j.cld.2009.11.007. PMID 20123448.

[5] "Viral Hepatitis: A through E and Beyond". National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. April 2012. Archived from the original on 2 February 2016. Retrieved 4 February 2016.

[Web2015-6] Webster, Daniel P; Klenerman, Paul; Dusheiko, Geoffrey M (2015). "Hepatitis C". The Lancet. 385 (9973): 1124–1135. doi:10.1016/S0140-6736(14)62401-6. ISSN 0140-6736. PMC 4878852. PMID 25687730.

[WHO2015-7] ୭.୦ ^୭.୧ ^୭.୨ ^୭.୩ ^୭.୪ "Hepatitis C Fact sheet N°164". WHO. July 2015. Archived from the original on 31 January 2016. Retrieved 4 February 2016.

[Kim2016-8] Kim, A (September 2016). "Hepatitis C Virus". Annals of Internal Medicine (Review). 165 (5): ITC33–ITC48. doi:10.7326/AITC201609060. PMID 27595226.

[NEJM2011-9] ୯.୦ ^୯.୧ Rosen, HR (2011-06-23). "Clinical practice. Chronic hepatitis C infection". The New England Journal of Medicine. 364 (25): 2429–38. doi:10.1056/NEJMcp1006613. PMID 21696309.

[GBD2015Pre-10] GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)

[GBD2015De-11] GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/S0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)

[pmid19781804-12] Houghton M (November 2009). "The long and winding road leading to the identification of the hepatitis C virus". Journal of Hepatology. 51 (5): 939–48. doi:10.1016/j.jhep.2009.08.004. PMID 19781804.

[13] Shors, Teri (2011-11-08). Understanding viruses (2nd ed.). Burlington, MA: Jones & Bartlett Learning. p. 535. ISBN 978-0-7637-8553-6. Archived from the original on 2016-05-15.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]

[୮]

[୯]

[୧୦]

[୧୧]

[୧୨]

[୧୩]