ପଞ୍ଜାବ ରାଜ୍ୟ ଏଜେନ୍ସି

ପଞ୍ଜାବ ରାଜ୍ୟ ଏଜେନ୍ସି ବ୍ରିଟିଶ ଶାସକ ମାନେ 1930 ମସିହା ରେ ସ୍ଥାପନ କରିଥିବା ଏକ ରାଜନୈତିକ ସଂଗଠନ । ଏହା କୁ କେନ୍ଦ୍ର ଭାରତ ଏଜେନ୍ସି ଓ ରାଜପୁଟାନା ଏଜେନ୍ସି ଢାଞ୍ଚା ରେ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ଉତ୍ତର ଭାରତ ରେ ଥିବା 40 ଟି ରାଜ୍ୟ ବିଷୟ ରେ ଦେଖା ରେଖା କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲା । .^[୧] ^[୨]

1947 ମସିହା ରେ ଏଠି ମଧ୍ୟ ରୁ କିଛି ରାଜ୍ୟ ପାକିସ୍ଥାନ ଅଦିନା ରେ ରହିବା ବେଳେ ବାକି ରାଜ୍ୟ କ୍ରମଶଃ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ସଂଘ ସହ ମିଳିତ ହେଇଯାଇଥିଲେ ।

ଇତିହାସ

1814-16 ମସିହା ରେ ହେଇଥିବା ଆଙ୍ଗ୍ଲୋ- ନେପାଲୀ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଉତ୍ତରାଞ୍ଚଳ ର ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ବ୍ରିଟିଶ ମାନଙ୍କ ରକ୍ଷ୍ୟଣ କୁ ଆସିଥିଲେ ଓ ସେମାନଙ୍କୁ ପଞ୍ଜାବ ରାଜ୍ୟ ଓ ସିମଳା ପାର୍ବତ୍ଯ ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ ର4ଅଖା ଯାଇଥିଲା । ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ କେବଳ ତେହରି ଗର୍ହବାଳ ରାଜ୍ୟ ଛାଡି ବାକି ସବୁ କୁ ବ୍ରିଟିଶ ର ପଞ୍ଜାବ ପ୍ରୋଭିନ୍ସ ରେ ରଖା ଯାଇଥିଲା । ^[୩]

ପଞ୍ଜାବ ରାଜ୍ୟ ଏଜେନ୍ସି 1933 ରେ ଗଠିତ ହେଇ ପଞ୍ଜାବ ମୂଳ ରାଜ୍ୟ ସମୂହ କୁ ସେଥିରେ ସାମିଲ କରାଗଲା ଓ ତାହାର ଦାୟିତ୍ଵ ପଞ୍ଜାବ ର ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣର ଙ୍କୁ ଦିଆ ଗଲା । ସେହିପରି ସିମଳା ପାର୍ବତ୍ଯ ରାଜୟା ସମୂହ କୁ ମଧ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ କରି ତାହାର ଦାୟିତ୍ଵ ସିମଳା ର ଉପ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣର ଙ୍କୁ ଦିଆ ଗଲା । ^[୪] ଏହି ଏଜେନ୍ସି ଶିମଳା ଠାରେ ଥିବା ଗଭର୍ଣର ଜେନରେଲ ଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପରିଚାଳିତ ହଉଥିଲା । ^[୫]

1947 ରେ ଦେଶ ସ୍ଵାଧୀନ ହେଲା ପରେ ଭାରତୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ର ରାଜ୍ୟ ସବୁ ସେଥିରେ ମିଶ୍ରଣ ହେଲେ ଓ ତେହରି ଗରବାଳ ରାଜ୍ୟ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ କୁ ଯିବା ସହ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ସବୁ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ସହ ମିଶ୍ରଣ ହେଲେ । ପରେ ଉତ୍ତରାଞ୍ଚଳ ରାଜ୍ୟ ହେଲା ବେଳକୁ ତେହରି ଗରବାଳ ସେହି ପ୍ରଦେଶ ରେ ରହିଲା ।

ରାଜକୀୟ ରାଜ୍ୟ ସମୂହ

ପଞ୍ଜାବ ରାଜ୍ୟ ଏଜେନ୍ସି

ସେଲୁଟ ରାଜ୍ୟ ସବୁ , କ୍ରମାନୁସାରେ :

Patiala, title Maharaja, Hereditary salute of 17-guns (19-guns local)
Bahawalpur (now in Pakistan), title Nawab, Hereditary salute of 17-guns (later promoted to 21 guns by the Pakistani president)
Jind, title Maharaja, Hereditary salute of 13-guns (15-guns personal and local)
Kapurthala, title Maharaja, Hereditary salute of 13-guns (15-guns personal and local)
Nabha, title Maharaja, Hereditary salute of 13-guns (15-guns local)
Bilaspur (Kahlur), title Raja, Hereditary salute of 11-guns
Chamba, title Raja, Hereditary salute of 11-guns
Faridkot, title Raja, Hereditary salute of 11-guns
Maler Kotla (Malerkotla), title Nawab, Hereditary salute of 11-guns
Mandi, title Raja, Hereditary salute of 11-guns
Sirmur (Nahan), title Maharaja, Hereditary salute of 11-guns
Suket (Sundarnagar), title Raja, Hereditary salute of 11-guns
Loharu, title Nawab, Hereditary salute of 9-guns

ସାଲୁଟ ବିହୀନ ରାଜ୍ୟ

ମମଦୋତ
ପଟାଉଡି

ପୁନଶ୍ଚ ଦେଖଣା

Political integration of India

ଆଧାର ସମୂହ

↑ David P. Henige (2004). Princely states of India: a guide to chronology and rulers. Orchid Press. ISBN 978-974-524-049-0.
↑ Princely States of India
↑ V. Verma, The Emergence of Himachal Pradesh: A Survey of Constitutional Developments, pp. 41-42
↑ John Hutchison and JP Vogel, History of Punjab Hill states; Lahore 1933
↑ Ramesh Chandra Bisht, International Encyclopaedia Of Himalayas, Vol. 3, p. 104

[1] David P. Henige (2004). Princely states of India: a guide to chronology and rulers. Orchid Press. ISBN 978-974-524-049-0.

[2] Princely States of India

[3] V. Verma, The Emergence of Himachal Pradesh: A Survey of Constitutional Developments, pp. 41-42

[4] John Hutchison and JP Vogel, History of Punjab Hill states; Lahore 1933

[5] Ramesh Chandra Bisht, International Encyclopaedia Of Himalayas, Vol. 3, p. 104

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]