କୃତି ଭାରତୀ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
କ୍ରିତି ଭାରତୀ
Born
କୃତୀ ଚୋପ୍ରା

ଅଗଷ୍ଟ ୧୯, ୧୯୮୭
Alma materJai Narain Vyas University
Organizationସାରଥି ଟ୍ରଷ୍ଟ
Known forବାଲ୍ୟ ବିବାହ କର୍ମୀ

କୃତି ଭାରତୀ (ଜନ୍ମ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯, ୧୯୮୭) ଜଣେ ପୁନର୍ବାସ ମନସ୍ତତ୍ତ୍ୱବିତ୍ ଓ ବାଳ ଅଧିକାର କର୍ମୀ ଅଟନ୍ତି ।[୧] ଭାରତରେ ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ବନ୍ଦ କରିବା ସପକ୍ଷରେ ଲେଖି ସେ ମୁଖ୍ୟ ସମାଚାରରେ ରହିଥିଲେ ।[୨] ଅଣଲାଭକାରୀ ସାରଥି ଟ୍ରଷ୍ଟର ସେ ସ୍ଥାପୟିତା ଓ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିକା ଥିଲେ ଯାହା ମାଧ୍ୟମରେ ବାଲ୍ୟ ବିବାହର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ପିଲାଙ୍କୁ ସେ ଉଦ୍ଧାର କରିଛନ୍ତି ।[୩] ଭାରତିଙ୍କ ଦଳ ୪୪ଟି ବାଲ୍ୟ ବିବାହକୁ ରଦ୍ଦ କରେଇଛନ୍ତି ଓ ପ୍ରାୟ ୧୪୦୦ ବିବାହ ସମ୍ପନ୍ନ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରେଇଛନ୍ତି ।[୪]

ପ୍ରାକ୍ ଜୀବନ[ସମ୍ପାଦନା]

ଭାରତରେସ୍ଥିତ ରାଜସ୍ଥାନ ପ୍ରଦେଶର ଯୋଧପୁର ସହରରେ ୧୯ ଅଗଷ୍ଟ, ୧୯୮୭ ତାରିଖ ଦିନ ଭାରତୀ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥଲେ । ତାଙ୍କ ମାତା ଇନ୍ଦୁ ଚୋପ୍ରାଙ୍କୁ ପିତା ପରିତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ,[୧] ଯେତେବେଳେ ଭାରତୀ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଥିଲେ । ସମାଜରେ ଏହାକୁ କୁନଜରରେ ଦେଖୁଥିବା ଯୋଗୁ ଇନ୍ଦୁଙ୍କୁ ଗର୍ଭପାତ କରି ପୁନର୍ବିବାହ କରିବା ପାଇଁ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନେ ଦାବୀ କରିଥିଲେ । ବାହ୍ୟ ଚାପ ସତ୍ତ୍ୱେ ତାଙ୍କ ମାଆ ତାଙ୍କୁ ଜନ୍ମ ଦେଇ ଏକାକୀ ବଢ଼େଇଥିଲେ ।[୫] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଜଟିଳତା ଯୋଗୁ ଅସମୟରେ (premature) ମାତ୍ର ୭ ମାସରେ ମାତା ତାଙ୍କୁ ଜନ୍ମ କରିଥିଲେ ।[୬] ଶୈଶବ ସମୟରେ ଭାରତୀକୁ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନେ ଶାରୀରିକ ଓ ବାଚନିକ ଭାବରେ ନିର୍ଯାତନା ଦେଇଥିଲେ । ଦଶ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା ବେଳେ ତାଙ୍କୁ ଧିମା ବିଷ ଦିଆଯାଇଥିଲା (slow poison) କିନ୍ତୁ ସେ ବଞ୍ଚିଗଲେ ମଧ୍ୟ ପକ୍ଷାଘାତରେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇ ଶେଯରେ ପଡ଼ିରହିଲେ । ବିଭିନ୍ନ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଅନେକ ଚିକିତ୍ସା କରି ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ସେ ଆରୋଗ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଏହାର ଶ୍ରେୟ ସେ ରେକି (reiki) ଚିକିତ୍ସାକୁ ଦେଲେ ।[୭]

ସୁସ୍ଥ ହେବା ପରେ ଜାତି ପ୍ରଥା, ଧର୍ମ ଓ ସ୍ୱଜନମାନଙ୍କଠାରୁ ନିଜକୁ ମୁକ୍ତ ରଖିବାକୁ ସେ ଭାରତର ଝିଅ ଭାବରେ ନିଜ ନାମ ବଦଳେଇ ଭାରତୀ କରିଦେଲେ ।[୫]

ଶିକ୍ଷା[ସମ୍ପାଦନା]

ପକ୍ଷାଘାତ ଯୋଗୁ ଯଥା ସମୟରେ ସେ ଚତୁର୍ଥ ଗ୍ରେଡ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରିପାରି ନଥିଲେ । ପରେ ସେ ବୋର୍ଡ ପରୀକ୍ଷା ଦେଇ ଦଶମ ଗ୍ରେଡ ପାସ କରିଥିଲେ ।[୮] ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ମନୋବିଜ୍ଞାନରେ ଯୋଧପୁରସ୍ଥିତ ଜୟ ନାରାୟଣ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଡକ୍ଟରେଟ କରିଥିଲେ ।[୭]

ଏନଜିଓ[ସମ୍ପାଦନା]

କଲେଜରେ ପାଠ କରୁଥିବା ବେଳେ ସେ ଅନେକ ଏନଜିଓରେ ଯୋଗଦାନ କରି ପରାମର୍ଶ ସେବା (କାଉନସେଲିଂ) କରୁଥିଲେ । ଜଣେ ୯ ବର୍ଷ ବୟସର ଝିଅ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କେଶ ଥିଲା । ଭାରତିଙ୍କ ମନରେ ଆସିଲା, ଏଭଳି କାଉନସେଲିଂ କରିବା ଏକ ସାମୟିକ ଉପଚାର ଯାହାର କୌଣସି ଲକ୍ଷ ନାହିଁ । ସେହି କେଶର ସେ ପଶ୍ଚାତଧାବନ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ ।[୮]

ଏନଜିଓ ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ବାଳ ଶ୍ରମିକ, ଦାରିଦ୍ୟ ଓ ବାଲ୍ୟ ବିବାହ କରି ଦୁର୍ଦ୍ଦଶାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିବା ପିଲାଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଲେ ଯେଉଁମାନେ ରାସ୍ତାକଡ଼ରେ ବାସ କରୁଥିଲେ । ସାତ ମାସ ପରେ ସେ ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ପାଇଁ ଚାପ ରହୁଥିବା ଲକ୍ଷ କଲେ । ଭାରତରେ ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ଅବୈଧ (illegal) ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଚଳିତ ଅଛି ବିଶେଷତଃ ଗ୍ରାମ ମାନଙ୍କରେ ।[୧] ଭାରତୀଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ରାଜସ୍ଥାନ ଥିଲା ବାଲ୍ୟ ବିବାହର ଅଧିକେନ୍ଦ୍ର (epicenter) ।[୯]

ସାରଥି ଟ୍ରଷ୍ଟ[ସମ୍ପାଦନା]

ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ ଜାଗରୁକତା ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରୁଥିବା କଥା ଭାରତୀ ଲକ୍ଷ କଲେ ଯାହା ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଥିଲା । ଏହିପରି ଭାବରେ ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ତାଙ୍କ ନିଜସ୍ୱ ଅନୁଭୂତିକୁ ନେଇ ସେ ସାରଥି ଟ୍ରଷ୍ଟ ଏନଜିଓ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଏହି ଟ୍ରଷ୍ଟ ତୃଣମୂଳରେ କାମ କରି ବାଲ୍ୟ ବିବାହ କରିଥିବା ପିଲାଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରିତାଙ୍କର କଲ୍ୟାଣ ଓ ପୁନର୍ବାସ କରିବାକୁ ଲାଗିପଡ଼ିଲେ । [୮] ଏହି ପ୍ରଥାର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ଝିଅମାନଙ୍କର ଶିକ୍ଷା, ବ୍ୟବସାୟିକ ଥଇଥାନ ଓ ରୋଜଗାର ପନ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି କରେଇ ନିଜ ଗୋଡ଼ରେ ଠିଆ ହେବାକୁ ସକ୍ଷମ କରେଇଥିଲେ ।[୩]

ଭାରତୀ ୨୦୧୨ ମସିହାରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କେଶ ନିମନ୍ତେ ମୁଖ୍ୟ ସମାଚାରରେ ଥିଲେ । ସେ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଥିଲେ ଯିଏ ବାଲ୍ୟ ବିବାହକୁ ରଦ୍ଦ କରେଇଥିଲେ ।[୧] ସେହି ସମୟଠାରୁ ତାଙ୍କ ଟିମ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ ବିଭିନ୍ନ ଗ୍ରାମ ଓ ସ୍କୁଲ ପରିଦର୍ଶନ କରି ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବାଲ୍ୟ ବ୍ୟବାହାର କ୍ଷତିକାରକ ପ୍ରଭାବ ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରେଇ ମହିଳା ଶକ୍ତି ବିଷୟରେ ଶିକ୍ଷିତ କରିଥିଲେ ।[୧୦] ସେହି ସଂସ୍ଥା ଗୋଟିଏ ହେଲ୍ପଲାଇନ ରଖିଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ କମ ବୟସର କନ୍ୟା ଓ ବର ତାଙ୍କ କେଶ ରିପୋର୍ଟ କରିପାରିବେ । ପ୍ରମାଣ ସହିତ କୌଣସି ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ରିପୋର୍ଟ ପାଇଲେ ଉକ୍ତ ଗ୍ରାମକୁ ଯାଇ ମୁଖିଆମାନଙ୍କୁ ବୁଝେଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିଲେ । ଏଥିରେ ଚେତନା ନ ଆସିଲେ ନ୍ୟାୟୀକ ସାହାଯ୍ୟ ପାଇଁ କୋର୍ଟକୁ ଯାଉଥିଲେ । [୧୧]

ସେହି କାମରେ ସକ୍ରିୟ ଥିଲାବେଳେ ଅସଂଖ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁ ଓ ଧର୍ଷଣ ଧମକ ପାଇଥିଲେ ।[୬] ବାଲ୍ୟ ବିବାହକୁ ମଞ୍ଜୁର କରୁଥିବା ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ବିଚାରଧାରାର ହିନ୍ଦୁ ନେତାମାନେ ଭାରତିଙ୍କର ନାକ କାଟିଦେବାକୁ ଓ ଗଣ ଧର୍ଷଣ କରିବାକୁ ଧମକ ଦେଇଥିଲେ । [୨]

ସାରଥି ଟ୍ରଷ୍ଟ ସାହାଯ୍ୟରେ ୬,୦୦୦ ପିଲା ଓ ୫,୫୦୦ ମହିଳାଙ୍କର ପୁନର୍ବାସ କରେଇଥିଲେ ।[୧୨] ସ୍ଥାପିତ (୨୦୧୧) ହେବାପରଠାରୁ ୪୪ଟି ବିବାହ ରଦ୍ଦ ହୋଇଛି ଓ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ୧,୪୦୦ଟି ବିବାହ ବନ୍ଦ ହୋଇଛି ।[୪]

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ Roberts, Helen (8 November 2013). "'I've had over 50 death threats…but I won't stop saving child brides'". fridaymagazine.ae (in ଇଂରାଜୀ). GN Publishing. Archived from the original on 27 October 2020. Retrieved 7 September 2020.
  2. ୨.୦ ୨.୧ BENGALI, SHASHANK (18 June 2018). "Global Development: An Indian activist fights in court to help child brides and grooms win their lives back". Los Angeles Times. Retrieved 7 September 2020.
  3. ୩.୦ ୩.୧ Brides, Girls Not. "About Girls Not Brides". Girls Not Brides (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 7 September 2020.
  4. ୪.୦ ୪.୧ "Rajasthan court annuls child marriage that took place 14 years ago". Hindustan Times (in ଇଂରାଜୀ). HT Media Limited. 23 November 2017. Retrieved 7 September 2020.
  5. ୫.୦ ୫.୧ Sacheti, Priyanka (1 October 2018). "Thanks To This Woman, There's Hope For Child Brides In Rajasthan". Medium (in ଇଂରାଜୀ). No. The Publisher. A Medium Corporation. Retrieved 7 September 2020.
  6. ୬.୦ ୬.୧ "This woman battled personal odds to become crusader against child marriages". OnManorama (in ଇଂରାଜୀ). Manorama Online. 10 October 2018. Retrieved 7 September 2020.
  7. ୭.୦ ୭.୧ "Battling personal odds to champion the fight against child marriages". gulfnews.com (in ଇଂରାଜୀ). GN Media. Retrieved 7 September 2020.
  8. ୮.୦ ୮.୧ ୮.୨ S., Navya (19 June 2020). "In Conversation with Dr. Kriti Bharti – India's First Child Marriage Annuler". www.icytales.com. Icy Media. Retrieved 7 September 2020.
  9. Thomas, George (12 June 2012). "India's Innocent: Secret Weddings of Child Brides". CBN News (in ଇଂରାଜୀ). CBN News. Retrieved 7 September 2020.
  10. Sacheti, Priyanka (17 September 2018). "Thanks To This Woman, There's Hope For Child Brides In Rajasthan". The Establishment. The Establishment. Retrieved 7 September 2020.
  11. Goswami, Garima (20 May 2019). "Dr. Kriti Bharti: Taking Child Marriage to Courts". darpanmagazine.com (in ଇଂରାଜୀ). DARPAN PUBLICATION LTD. Retrieved 7 September 2020.
  12. "What a woman! She battled personal odds to become crusader against child marriages (IANS Special Series)". Business Standard India. Business Standard Private Ltd. 7 October 2018. Retrieved 7 September 2020.