କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀ ଭାଷା
| କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀ | |
|---|---|
| کنڈل شاہی Kunḍal Šāhī | |
 | |
| Native to | Pakistan |
| ଅଞ୍ଚଳ | Neelam Valley |
ମାତୃଭାଷୀ | ପ୍ରକାଶନରେ ଅସୁବିଧା: ଅଜଣା ଚିହ୍ନ "୨" । |
Indo-European
| |
| ଭାଷା କୋଡ୍ | |
| ISO ୬୩୯-୩ | shd |
| ଗ୍ଲୋଟୋଲୋଗ | kund1257 |
| Lua error in ମଡ୍ୟୁଲ:Location_map at line 522: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Azad Kashmir" does not exist. | |
| Coordinates: 34°33′17″N 73°50′38″E / 34.5548°N 73.8439°E | |
କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀ (کنڈل شاہی, କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀ) ହେଉଛି ଏକ ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା ଯାହା ପାକିସ୍ତାନର ଆଜାଦ କାଶ୍ମୀରର ନୀଲମ ଉପତ୍ୟକାର କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀ ଗ୍ରାମରେ ପ୍ରାୟ ୭୦୦ ଲୋକ କହିଥାନ୍ତି ।[୧] ଏହା ଏକ ଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ଭାଷା ଏବଂ ଏହାର ବକ୍ତାମାନେ ହିନ୍ଦକୋ ଆଡ଼କୁ ଗତି କରୁଛନ୍ତି ।[୨]
ଧ୍ୱନି ବିଜ୍ଞାନ
[ସମ୍ପାଦନା]ନିମ୍ନଲିଖିତ ସାରଣୀଗୁଡ଼ିକରେ କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀର ଧ୍ୱନି ବିଜ୍ଞାନ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ।[୩]
ସ୍ୱର ବର୍ଣ୍ଣ
[ସମ୍ପାଦନା]ଦାର୍ଦିକ ଭାଷାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀ ଅସାଧାରଣ ଅଟେ କାରଣ ଏହାର ସମ୍ମୁଖ ଗୋଲାକାର ସ୍ୱର ରହିଛି ।[୪]
| Front | Central | Back | ||
|---|---|---|---|---|
| unrounded | rounded | unrounded | rounded | |
| Close | i iː | y yː | u uː | |
| Close-Mid | e eː | øː | ə | o oː |
| Open-Mid | ɛ ɛː | ʌ | ɔ ɔː | |
| Open | a aː | |||
ଧ୍ୱନି
[ସମ୍ପାଦନା]| Labial | Alveolar | Retroflex | Palatal | Velar | Glottal | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nasal | m | n | ɳ | (ŋ) | |||
| Plosive/ Affricate |
voiceless | p | t | ʈ | tʃ | k | |
| aspirated | pʰ | tʰ | ʈʰ | tʃʰ | kʰ | ||
| voiced | b | d | ɖ | dʒ | ɡ | ||
| Fricative | voiceless | f | s | ʃ | x | h | |
| voiced | z | ||||||
| Lateral | l | ||||||
| Flap | ɾ | ɽ | |||||
| Approximant | j | w | |||||
ସଙ୍କଟାପନ୍ନ
[ସମ୍ପାଦନା]କୁଣ୍ଡଳ ଶାହୀ ଭାଷା ଗୁରୁତର ଭାବେ ସଙ୍କଟାପନ୍ନ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଛି । ଏଠାରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିବା ଭାଷାର ସଂଖ୍ୟା ୫୦୦ରୁ କମ୍ ବକ୍ତା ଅଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶଙ୍କ ବୟସ ୪୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ।[୫]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ "Kundal Shahi". Ethnologue (in ଇଂରାଜୀ).
- ↑ A. Rehman, Khawaja; L. G. Baart, Joan (2005). "A First Look at the Language of Kundal Shahi in Azad Kashmir" (PDF). SIL International.
- ↑ Baart & Rehman 2005, pp. 10–13.
- ↑ Baart & Rehman 2005.
- ↑ "A first look at the language of Kundal Shahi in Azad Kashmir". 28 January 2013.