Jump to content

ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
Diaphragmatic rupture
Diaphragmatic injury, diaphragmatic tear
An X-ray showing a raised diaphragm on the right due to a rupture of the diaphragm on that side.[]
ବିଭାଗCardiothoracic surgery
ଲକ୍ଷଣDifficulty breathing, chest pain[]
କାରଣPhysical trauma[]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତିMedical imaging, exploratory surgery[]
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟPneumothorax, abdominal free air[]
ଚିକିତ୍ସାSurgery, nasogastric tube[]
ପୁନଃପୌନିକUncommon[]
ମୃତ୍ୟୁ ସାନ୍ଦ୍ରତା4 to 15% risk of death[]

ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟ, (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Diaphragmatic rupture) ହେଉଛି ଏକ ମାଂସପେଶୀ ଫାଟ ଯାହା ଛାତି ଓ ଉଦର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନରେ ଥାଏ ଓ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।[] ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ଛାତି ଏବଂ ପେଟରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ଅସୁବିଧା ଏବଂ ଫୁସଫୁସ ଶବ୍ଦ କମିଯିବା ।[] [] ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ପେଟରେ ଥିବା ବିଷୟବସ୍ତୁ ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ମଧ୍ୟରେ ହାର୍ନିଆ ହୋଇ ଛାତିରେ ପ୍ରବେଶ କରେ । ଡାଇଫ୍ରାଗମେଟିକ୍ ହର୍ନିୟନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରେ, ଯାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଅନ୍ତନଳୀରେ ଚିପି ହୋଇପାରେ ।[]

ସାଧାରଣତଃ ଶାରୀରିକ ଆଘାତରୁ ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟିଯାଏ ।[] ଏହା ଆଘାତ (୬୦%) ପରି ହୋଇପାରେ ଯେପରିକି ଛୁରାମାଡ଼ କିମ୍ବା ଧାରହୀନ ଆଘାତ (୪୦%) ଯେପରିକି ମୋଟର ଯାନ ଧକ୍କା ଯୋଗୁ ହୋଇପାରେ ।[] ପ୍ରାୟ ୮୦% କ୍ଷେତ୍ରରେ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱ ଜଡିତ ଥାଏ ।[] ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ ରଞ୍ଜନରଶ୍ମୀ, କ ques ଶଳରେ ଏକ୍ସ-ରେ, ଗଣିତ ଟମୋଗ୍ରାଫି କିମ୍ବା ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀ ସର୍ଜରୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | [] ତଥାପି ଚିହ୍ନଗୁଡିକ ଏକ୍ସ-ରେ କିମ୍ବା ସିଟି ସ୍କାନରେ ଦେଖାଯାଇନପାରେ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ପରି ଦେଖାଯାଏ ।[]

ଯେତେବେଳେ ଫାଟ ଆବିଷ୍କୃତ ହୁଏ, ଏହାର ମରାମତି ପାଇଁ ସାଧାରଣଃ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ।[] ଏହା ସେହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ହୁଏ ଯାହା ମୂଳରୁ ପାଇବାକୁ ବିଫଳ ହୋଇଥାଇପାରେ ।[] ଅନୁମାନ କରାଯାଉଥିବା ଆଘାତ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଆଘାତ ପେଟ କିମ୍ବା ଛାତି ମାଧ୍ୟମରେ ଯାଇପାରେ | [] ପେଟକୁ ସଙ୍କୁଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ନାସୋଗାଷ୍ଟ୍ରିକ୍ ନଳୀ ରଖାଯାଇପାରେ ।[] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଘାତମଧ୍ୟ ଥାଇପାରେ ଏବଂ ଫଳାଫଳ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଘାତ ଅପେକ୍ଷା ଡାଇଫ୍ରାଗମାଟିକ୍ ଆଘାତ ଉପରେ ଅଧିକ ନିର୍ଭର କରେ ।[]

ମଧ୍ୟଚ୍ଛଦା ଫାଟ ଏକ ଅଭାବନୀୟ ଘଟଣା ।[] ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଆଘାତ ଅନୁଭବ ଲାଗିଛି, ତାହା ୧% ରୁ କମ୍ ଥାଏ । [] [] ନାରୀମାନଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପୁରୁଷମାନେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି | [] ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ଆଘାତରେ ମୃତ୍ୟୁର ବିପଦ ୪% ଏବଂ ଧାରହୀନ ଆଘାତରେ ୧୫% ଥାଏ ।[] ଅନ୍ତତ ପକ୍ଷେ ଷୋଡ଼ଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଆମ୍ବ୍ରୋଏସ୍ ପାରେ ଏହି ଅବସ୍ଥା ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।[] []

  1. Hariharan D, Singhal R, Kinra S, Chilton A (2006). "Post traumatic intra thoracic spleen presenting with upper GI bleed! A case report". BMC Gastroenterol. 6: 38. doi:10.1186/1471-230X-6-38. PMC 1687187. PMID 17132174.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  2. ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ ୨.୧୦ Furák, József; Athanassiadi, Kalliopi (February 2019). "Diaphragm and transdiaphragmatic injuries". Journal of Thoracic Disease. 11 (Suppl 2): S152–S157. doi:10.21037/jtd.2018.10.76. ISSN 2072-1439. PMC 6389556. PMID 30906579.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  3. ୩.୦୦ ୩.୦୧ ୩.୦୨ ୩.୦୩ ୩.୦୪ ୩.୦୫ ୩.୦୬ ୩.୦୭ ୩.୦୮ ୩.୦୯ ୩.୧୦ ୩.୧୧ ୩.୧୨ ୩.୧୩ Simon, LV; Lopez, RA; Burns, B (January 2022). "Diaphragm Rupture". StatPearls. PMID 29262087.
  4. ୪.୦ ୪.୧ Sangster, G; Ventura, VP; Carbo, A; Gates, T; Garayburu, J; D'Agostino, H (February 2007). "Diaphragmatic rupture: a frequently missed injury in blunt thoracoabdominal trauma patients". Emergency radiology. 13 (5): 225–30. doi:10.1007/s10140-006-0548-y. PMID 17136377.
  5. Fleisher, Gary R.; Ludwig, Stephen (2010). Textbook of Pediatric Emergency Medicine (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 1471. ISBN 978-1-60547-159-4. Archived from the original on 2023-01-21. Retrieved 2023-01-21.