Jump to content

ଏମିସ ଲୋକ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
ଏମିସ
Pangcah
阿美族
ଏମିସ ପତି-ପତ୍ନୀଙ୍କ ପୂର୍ବ-WWII ପୋଷ୍ଟକାର୍ଡ
ସମୁଦାୟ ଜନସଂଖ୍ୟା
200,604 (2014)
ସଂଖ୍ୟାଧିକ ଜନସଂଖ୍ୟା ଥିବା ଅଞ୍ଚଳ
ଚୀନୀ ଗଣରାଜ୍ୟ, ତାଇୱାନ
ଭାଷାସମୂହ
ଏମିସ ଭାଷା, ତାଇୱାନୀ ମନ୍ଦାରିନ
ଧର୍ମ
ଏନିମିଜିମ, ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନିଟି
ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ
ସକିଜୟା ଲୋକ, ତାଇୱାନୀ ମୂଳନିବାସୀ

ଏମିସ ଲୋକ (ଏମି କିମ୍ବା ପଙ୍ଗକା) ଏକ ଅଷ୍ଟ୍ରୋନେସିଆନ ଜାତୀୟ ସମୂହ ଅଟନ୍ତି, ଏବଂ ତାଇୱାନର ମୂଳ ଏସିଆ ଭାଷା (ଏମିସ) ଅଟେ । ସେମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଭାବେ ଏମିସ ଭାଷା କୁହନ୍ତି ଏବଂ ଯାଇୱାନ ବାସୀ ଆଦୀବାସିମାନଙ୍କୁ ୧୬ତମ ଆଧିକାରିକ ରୂପେ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରାପ୍ତ ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଏକ ଅଟେ । ଏମିସର ପାରମ୍ପରିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ପାହାଡ଼ ଏବଂ ତଟୀୟ ପର୍ବତ (ହୁଆଟୁଙ୍ଗ ଘାଟୀ), ତଟୀୟ ପାହାଡ଼ ଏବଂ ହେଙ୍ଗଚୁନ ଉପଦ୍ୱୀପ ପାଇଁ ପ୍ରଶାନ୍ତ ତଟୀପ ମଇଦାନ ମଧ୍ୟରେ ଲମ୍ବା ଏବଂ ସଙ୍କୀର୍ଣ୍ଣ ଘାଟୀ ସାମିଲ ରହିଛି ।

୨୦୧୪ ମସିହାରେ, ଏମିସର ନମ୍ବର ୨୦୦,୬୦୪ ।[] ଏହା ତାଇୱାନର ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱଦେଶୀ ଆବାଦୀର ପାଖାପାଖି ୩୭।୦୧% ରହିଥିଲା, ଜାହାଦ୍ୱାରା ତାଙ୍କୁ ସବଠାରୁ ବଡ଼ ସ୍ୱଦେଶୀ ସମୂହ ମିଳିଥିଲା ।[] ଏମିସ ମୁଖ୍ୟରୂପେ ନିଜ ତଟୀପ ସ୍ଥାନ କାରଣ ମାଛଧରାଳୀ ଅଟନ୍ତି, ସେମାନେ ପରମ୍ପରା ଋପେ "ମାଟ୍ରିନିଆଲିଟି" ଅଟନ୍ତି ।[] ପରମ୍ପରାଗତ ଋପେ ଏମିସ ଗ୍ରାମ ଏସିଆର ଦେଶୀ ଲୋକା ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ବଡ଼ ଥିଲା । ସାଧାରଣତଃ ୫୦୦ ଓ ୧୦୦୦ ମଧ୍ୟରେ ଆଜିର ତାଇୱାନରେ ଆମିସରେ ସହର ଆଦୀବାସିର ବହୁମତ ସାମିଲ ରହିଛି ଏବଂ ପୂରା ଦ୍ୱୀପର ପାଖାପାଖି ବହୁ ସହର ସମୁଦାୟର ବିକାଶ ହୋଇଛି । କିଛି ଦଶକୋରେ, ଏମିସ ଏକ୍ସଗୋମୀଙ୍କୁ ଭି ହନ ତାଇୱାନୀ ଏବଂ ତା'ସହିତ ଅନ୍ୟ ସ୍ୱଦେଶୀ ଲୋକାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଛନ୍ତି ।[]

ଚିହ୍ନତ ଏବଂ ବର୍ଗୀକରଣ

[ସମ୍ପାଦନା]

ଏମିସ ଲୋକା ସାଧାରଣତଃ ନିଜକୁ ପଙ୍ଗକା କହିଥାନ୍ତି, ଯାହାର ଅର୍ଥ ମାନବ ଅଟେ । ଆଜିର ତାଇୱାନରେ ଏମିସର ପ୍ରୟୋଗ ଅଧିକ ଥର କରାଯାଇଥାଏ । ଏକ ଅନୁମାନ ଏହା ରହିଛିକି ମୂଳ ରୂପେ ଏହାକୁ ପୟୁମା ଲୋକଦ୍ୱାରା ପଙ୍ଗକାକୁ ଡାକିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ କାରଣ ପଙ୍ଗକା ଉତ୍ତରରେ ରହୁଥିଲା । ଏକ ଅନ୍ୟ ଅନୁମାନ ଏହା ରହିଛି କି ତାୟତିଙ୍ଗ ପ୍ଲେନରେ ରହୁଥିବା ଲୋକ ଏମିସ କହନ୍ତି କାରଣ ସେମାନଙ୍କ ପୂର୍ବଜ ଉତ୍ତରରୁ ଆସିଥିଲେ । ପରେ ସ୍ପଷ୍ଟିକରଣ Banzoku Chōsa Hōkokushoରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଥିଲା,[] ଏହା ଇଙ୍ଗିତ କରିଥାଏ କି ମାନବ ବୈଜ୍ଞାନିକଦ୍ୱାରା ଫଲାଙ୍ଗ ଏମିସ ରୂପେ ବର୍ଗୀକୃତ କରାଯାଇଛି, ସେମାନଙ୍କ ନିକଟ ଆନୁବାଂଶିକ ପରିବାର ବର୍ଗ ଫିଲିପିନୋ ଲୋକ ଅଟନ୍ତି ।[][]

ଅନ୍ୟ ବାର୍ତ୍ତା

[ସମ୍ପାଦନା]

ପରିବାର ସମେତ ପାରିବାରିକ ମାମଲାକୁ ମହିଳା ଗୃହସ୍ତଦ୍ୱାରା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଏ, ଏମି ପରମ୍ପରାରେ ଭୁତ ଲୋକ ଏମିକୁ ଦେଖି ନଥାଇ ପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଭୁତ ଲୋକ ଏମିକୁ ଶୁଣିଥାଇ ପାରନ୍ତି । ସଙ୍ଗୀତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଏନ୍ମା (ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ), ତାଙ୍କର ଦ୍ୱିତୀୟ ଆଲବମ - "ଦି କ୍ରସ ଅଫ ଚେଞ୍ଜେସ"ରେ ନିଜ ଗୀତ ଓ "ରିଟନ ଟୁ ଇନୋସେନ୍ସ"ରେ ଏକ ଏମି ଚାଣ୍ଟର ବ୍ୟଭାର କରିଥିଲେ । ଏହି ଗୀତ ୧୯୯୬ ଗ୍ରୀଷ୍ମ କାଳୀନ ଓଲିଓମ୍ପିକ୍ସର ଥିମ ଗୀତ ଥିଲା ।

ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପାରମ୍ପରିକ ସମାରୋହ "ହାରଭେଷ୍ଟ ପର୍ବ" ଅଟେ । ଏମିର ହାରଭେଷ୍ଟ ପର୍ବ ଲୋକ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଧନ୍ୟବାଦ ଏବଂ ଦେବତା ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଶଂସା ଏବଂ ଆସୁଥିବା ବର୍ଷରେ ଫସଲ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା ହୋଇଥାଏ । ଏହା ସବୁ ଜୁଲାଇ ମାସରୁ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।[]

ଫୋଟୋ ଗ୍ୟାଲେରି

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. Chia-chen, Hsieh; Wu, Jeffrey (15 February 2015). "Amis remains Taiwan's biggest aboriginal tribe at 37.1% of total". FocusTaiwan.tw. The Central News Agency. Retrieved 30 April 2015.
  2. "Table 28: Indigenous population distribution in Taiwan-Fukien Area", National Statistics, Republic of China, Taiwan: Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan (DGBAS), archived from the original on 2007-03-12, retrieved 2006-08-30.
  3. "Ami", Ethnologue.
  4. Olson, James Stuart, An Ethnohistorical Dictionary of China, Google.
  5. "Survey Reports on the Savages", Banzoku Chōsa Hōkokusho 蕃族調査報告書, vol. 8, Taihoku (Taipei), 1913–1918, p. 4{{citation}}: CS1 maint: location missing publisher (link).
  6. plbi-03-08-05 1..11 (PDF), PLOS journals[permanent dead link].
  7. HPGL (PDF), vol. 64, Stanford, 2001, p. 432, archived from the original (PDF) on 2010-02-14.
  8. Amis Harvest Festival held in East Taiwan, The China Post July 28, 2005, retrieved in April 8, 2011