କ୍ରିକେଟ
 A bowler bowling to a batsman. The paler strip is the cricket pitch. The two sets of three wooden stumps on the pitch are the wickets. The two white lines are the creases. | |
| Highest governing body | International Cricket Council |
|---|---|
| First played | 16th century (modern) |
| Characteristics | |
| Team members | 11 players per side substitute fielders (only) are permitted in cases of injury or illness |
| Mixed gender | Single |
| Categorization | Team, Bat-and-ball |
| Equipment | Cricket ball, cricket bat, wicket: stumps, bails |
| Venue | Cricket field |
| Olympic | 1900 Summer Olympics only |
କ୍ରିକେଟ ଏକ ଖେଳର ନାମ ଯାହା ବ୍ୟାଟ ଏବଂ ବଲକୁ ନେଇ ୧୧ଜଣ ବିଶିଷ୍ଟ ଦୁଇ ଦଳ ଏକ କ୍ରିକେଟ ପଡ଼ିଆରେ ଖେଳନ୍ତି ଓ ପ୍ରତି ଦଳରେ ୧୧ ଜଣ ଖେଳାଳୀଙ୍କୁ ନେଇ ଖେଳାଯାଇଥାଏ । ପଡ଼ିଆର ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ୨୨ଗଜ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ଆୟତ୍ତାକାର କ୍ଷେତ୍ର ଥାଏ ଯାହାକୁ ପିଚ୍ କୁହାଯାଏ । ଏହାର ଦୁଇ ମୁଣ୍ଡରେ ତିନୋଟି କରି କାଠ ନିର୍ମିତ ବାଡ଼ି ପୋତା ଯାଇଥାଏ ଯାହାକୁ ଉଇକେଟ କହନ୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ତିନୋଟି ସ୍ଟମ୍ପ ଥାଏ । ପ୍ରତି ଉଇକେଟ ଆଗରେ ଗୋଟିଏ କରି କ୍ରିଜ ଥାଏ । ଦୁଇ ଦଳ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଦଳକୁ ବ୍ୟାଟିଙ୍ଗ ଦଳ ଓ ଅନ୍ୟଟିକୁ କ୍ଷେତ୍ରରକ୍ଷକ ଦଳ କୁହାଯାଏ । ଏଥିରେ ଗୋଟିଏ ଦଳ ପ୍ରଥମେ ବ୍ୟାଟିଂ କରି ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଦୌଡ(Run) ସ୍କୋର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ବେଳେ, ଦ୍ୱିତୀୟ ଦଳ ବୋଲିଂ ତଥା କ୍ଷେତ୍ରରକ୍ଷଣ (ଫିଲ୍ଡିଂ | Fielding) କରିଥାନ୍ତି । ବ୍ୟାଟିଂ କରୁଥିବା ଦଳର ସମସ୍ତ ଖେଳାଳୀ ଆଉଟ କିମ୍ବା ଏକ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଓଭରର ବୋଲିଂ ଶେଷ ହେବା ପରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଦଳ ବ୍ୟାଟିଂ କରି, ପ୍ରଥମ ଦଳ ସ୍କୋର କରିଥିବା ଦୌଡ (Run)କୁ ହାସିଲ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥାନ୍ତି । ଖେଳର ପରିଣାମ ସର୍ବାଧିକ ଦୌଡ(Run) ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ଖେଳ ହେଲା କ୍ରିକେଟ । ବର୍ତ୍ତମାନ କ୍ରିକେଟ ତିନୋଟି ଫର୍ମାଟରେ ଖେଳା ଯାଊଛି, ଯଥା ଟେଷ୍ଟକ୍ରିକେଟ, ଏକ ଦିବସୀୟ ବା ୱନ୍ ଡେ କ୍ରିକେଟ ଏବଂ ଟ୍ୱେଣ୍ଟି ଟ୍ୱେଣ୍ଟି କ୍ରିକେଟ ।
ଖେଳ ଆରମ୍ଭରେ ଗୋଟିଏ ଦଳର ଦୁଇ ଜଣ ବ୍ୟାଟ୍ସମ୍ୟାନ ଓ ଅନ୍ୟ ଦଳର ୧୧ଜଣ କ୍ଷେତ୍ରରକ୍ଷକ ପଡ଼ିଆକୁ ଯାଆନ୍ତି । ପିଚ୍ର ଗୋଟିଏ ମୁଣ୍ଡରୁ ଜଣେ ଖେଳାଳୀ ବା ବୋଲର୍ ଗୋଟିଏ ବଲ୍ ଧରି ଅନ୍ୟ ମୁଣ୍ଡରେ ଥିବା ଉଇକେଟ ଦିଗକୁ ଲକ୍ଷ କରି ଫୋପାଡ଼ନ୍ତି । ବିପକ୍ଷ ଦଳର ବ୍ୟାଟ ଧରିଥିବା ଖେଳାଳି ବା ସ୍ଟ୍ରାଇକର୍ ନିଜ ପାଖରେ ଥିବା ଉଇକେଟକୁ ବଲ୍ ବାଜିବାରୁ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ବଲ୍କୁ ମାରି ବିପରୀତ ଦିଗରେ ଥିବା ପିଚ୍ ଦିଗକୁ ଦୌଡ଼େ ଓ ସେଠାରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ଖେଳାଳୀ ବା ନନ୍-ସ୍ଟ୍ରାଇକର୍ ମଧ୍ୟ ତାର ବିପରୀତ ଦିଗର ଉଇକେଟ ଆଡ଼କୁ ଦୌଡ଼େ ଅର୍ଥାତ ଉଭୟ ଖେଳାଳୀ ସ୍ଥାନ ବିନିମୟ କରନ୍ତି । ଉଭୟ ଖେଳାଳୀ ଗୋଟିଏ ଥର ଦୌଡ଼ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ କଲେ ଏକ ରନ୍ ହିସାବ କରାଯାଏ । ଉଇକେଟରେ ବଲ୍ ବଜେଇବାକୁ ବୋଲର୍ ଲକ୍ଷ ରଖିବା ସହ ରନ୍ ନ କରେଇ ଦେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ । ଜଣେ ବ୍ୟାଟ୍ସମ୍ୟାନ ବାହାରି ଗଲେ ଆଉ ଜଣେ ତା ବଦଳରେ ଆସି ଖେଳେ ।
ଆଉଟ କରିବା ନିମନ୍ତେ ବିଭିନ୍ନ ପନ୍ଥା ଅଛି । ସାଧାରଣତଃ ଉଇକେଟରେ ବଲ୍ ବାଜିଲେ ଆଉଟ ଦିଆଯାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବ୍ୟାଟ୍ସମ୍ୟାନ ବଲ ମାରି ସାରିବା ପରେ ବିପକ୍ଷ ଦଳ ସଭ୍ୟ କ୍ରିକେଟ ପଡ଼ିଆ ଭିତରେ ବଲ ଧରି ପକାଇଲେ ବ୍ୟାଟ୍ସମ୍ୟାନ ଆଉଟ୍ ହୁଏ । ରନ୍ ନେବା ନିମନ୍ତେ ଦୌଡ଼ୁଥିବା ବେଳେ ଉଇକେଟରେ ବଲ୍ ବାଜିଲେ ରନ୍ ଆଉଟ୍ ଦିଆଯାଏ ।
ଇତିହାସ
[ସମ୍ପାଦନା]ଏହି ଖେଳର ପ୍ରକୃତ ଆରମ୍ଭ ସମୟ ଜଣାନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ପ୍ରାୟ ୫୦୦ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା |
ନୀତି ନିୟମ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]ବାହାର ତଥ୍ୟ
[ସମ୍ପାଦନା]
ଉଇକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସରେ Cricket-ସମ୍ପର୍କିତ ମିଡ଼ିଆ
 | ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ । |