ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
"Shahenshah-e-Qawwali"

The Sabri Brothers

The Sabri Brothers & Ensemble
Background information
ଜନ୍ମସ୍ଥାନKalyana, East Punjab, India
ଶୈଳୀQawwali
କାର୍ଯ୍ୟକାଳ1956 – 2021
ଲେବଲ
ପୁରୁଣା ସଭ୍ୟGhulam Farid Sabri (1956–94)
Kamal Ahmed Khan Sabri (1956–2001)
Maqbool Ahmed Sabri (1956–2011)
Amjad Fareed Sabri (1982–1996)
Mehmood Ghaznavi Sabri
(1974 – 21 June 2021)

ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ (ପଞ୍ଜାବୀ ଭାଷାରେ, ଉର୍ଦ୍ଦୁ: صابری برادران) ପାକିସ୍ଥାନ ଦେଶର ଏକ ସଙ୍ଗୀତ ଦଳ ଯିଏ କ୍ରିଷ୍ଟି ଅର୍ଡ଼ର (Chishti Order) ସ‌ହିତ ନିକଟ ସମ୍ପର୍କ ରଖିଥିଲେ ଓ ସୁଫି କବାଲି ଗୀତ ପରିବେଷଣ କରୁଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କୁ ଏକ ସର୍ବକାଳୀନ ଶ୍ରେଷ୍ଠ କବାଲି ଦଳର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଇଛି । ଗୁଲାମ ଫରିଦ ସାବ୍ରି ଓ ତାଙ୍କ ଭାଇ ମକବୁଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରି ଏହି ଦଳର ନେତ୍ରୁତ୍ୱ ନେଉଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କୁ ଅନେକ ସମୟରେ କବାଲିର ଶାହ-ଏନ-ଶାହ (କବାଲି ଦଳର ରାଜାଙ୍କର ରାଜା) ଓ ପାକିସ୍ଥାନର ଭ୍ରାମ୍ୟମାଣ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ କୁହାଯାଉଥିଲା । ମକବୁଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରି ମାତ୍ର ୧୧ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଏହି ଦଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ ଯାହାକୁ ବଚ୍ଚା କବାଲି ପାର୍ଟି କୁହାଯାଉଥିଲା । ନିଜ ପିତାଙ୍କ ପ୍ରରୋଚନାରେ ତାଙ୍କ ବଡ଼ ଭାଇ ଗୁଲାମ ଫରିଦ ସାବ୍ରି ଅଳ୍ପ କାଳ ମଧ୍ୟରେ ସେହି ଦଳ ସ‌ହିତ ଯୋଗଦାନ କରି ସେହି ଦଳର ନେତା ହେଲେ ଓ ଦଳର ନାମ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ ରଖାଗଲା ।[୧] ଆମେରିକା ଓ ପଶ୍ଚିମ ଦେଶମାନଙ୍କରେ କବାଲି ପରିବେଷଣ କରିବାରେ ସେହି ଦଳ ପ୍ରଥମ ଥିଲେ; ୧୯୭୫ ମସିହାରେ ନିୟୁ ୟୋର୍କରେ କାର୍ଞ୍ଜି ହଲରେ ସେମାନେ ପ୍ରଥମ ଏସିଆ କଳାକାର ଭାବରେ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ।[୨] ସାରା ପୃଥିବୀରେ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ ଅନେକ ଭାବପୂର୍ଣ୍ଣ କବଳି ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କର ବିରାଟ ମହତ୍ୱ ଥିଲା ।

ପ୍ରାକ୍ ଜୀବନ[ସମ୍ପାଦନା]

Ghulam Farid Sabri

ସାବ୍ରି ଭାଇମାନେ ତାଙ୍କ ପିତା ଇନାୟତ ହୁସେନ ସାବ୍ରିଙ୍କଠାରୁ ସଙ୍ଗୀତ ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ପିତା ତାଙ୍କ ପୁତ୍ରମାନଙ୍କୁ କବାଲି ଓ ଭାରତୀୟ କ୍ଲାସିକାଲ ସଙ୍ଗୀତ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଇଥିଲେ । ଗୁଲାମ ଫରିଦ ସାବ୍ରି, କମଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରି ଓ ମକବୁଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରି ଇତ୍ୟାଦି ଭାଇମାନେ ଉସ୍ତାଦ ଫତେଃଦିନ ଖାନ, ଉସ୍ତାଦ ରମଜାନ ଖାନ ଓ ଉସ୍ତାଦ ଲତାଫତ ହୁସେନଙ୍କଠାରୁ ଅଧିକ ସଙ୍ଗୀତ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ କରିଥିଲେ । ହଜରତ ହାଇରାତ ଅଲି ଶାହ ୱାର୍ସିଙ୍କଠାରୁ ସେମାନେ କବିତା ଲେଖିବା ଜ୍ଞାନ ପାଇଥିଲେ ।

ପରିବେଷଣ[ସମ୍ପାଦନା]

୨୦ ଜୁନ ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ ରୟଲ ଆଲବର୍ଟ ହଲରେ ଅନଷ୍ଠିତ ୱର୍ଲଡ ଅଫ ଇସଲାମ ଫେଷ୍ଟିଭାଲରେ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ।[୩] ଏପ୍ରିଲ ୧୯୭୮ରେ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ ନିୟୁ ୟୋର୍କ ପରିଭ୍ରମଣ କରୁଥିବା ବେଳେ 'କବାଲି' ଆଲବନ ରେକର୍ଡ଼ କରେଇଥିଲେ । ନିୟୁ ୟୋର୍କ ଟାଇମସ ଏହାକୁ ଅରାଲ ଇକ୍ୱିଭାଲେଣ୍ଟ ଅଫ ଡାନ୍ସିଙ୍ଗ ଡର୍ଭିସେସ (the aural equivalent of dancing dervishes) ଓ ଅନୁଭର ସଙ୍ଗୀତ ନାମ ଦେଇଥିଲେ ।[୪]

ଭାରତ ପରିଭ୍ରମଣ ସମୟରେ ୧୯୭୭ରେ ବଲିଉଡର ନାମୀ କଳାକାରମାନେ ତାଙ୍କର କନସର୍ଟରେ ଯୋଗଦାନ କରିଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ସେମାନେ 'ଅଫତାବ ଏ ରିସାଲତ ମଦିନେ ମେଇ ହାଏ' ରେକର୍ଡ଼ କରିଥିଲେ ଯାହା ୧୯୭୯ରେ ବଲିଉଡର ସୁଲତାନ ଏ ହିନ୍ଦ ଖ୍ୱାଜା ଗରିବ ନ‌ୱାଜ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ପରିବେଷଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଅଫତାବ ଏ ରିସାଲତଙ୍କର ସଙ୍ଗୀତ ଭିଡିଓ ଏକ ବ୍ଲକ ବୁଷ୍ଟର ହୋଇଥିଲା । [୫]

ବିଶାଳ ବିବାଦ[ସମ୍ପାଦନା]

ଅନେକ ଲୋକ ମନେକରନ୍ତି ନୁସରତ ଫତେ ଅଲି ଖାନ ଅପେକ୍ଷା ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସଙ୍କର ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର ଅଧକ ସାହସପୁର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା ।[୬] ଅଜିଜ ଖାନ ଆଲ୍ଲାଙ୍କ ସମୀପରେ ଥିବା ଭଳି ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଥିଲେ ଓ ୩୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଦୋହା କ‌ହିଥିଲେ । ମହିଳା ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ସୃଷ୍ଟିକୁ ନୁସରତ ଅତି ସୁନ୍ଦର ଓ ପୁର୍ଣ୍ଣତା ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଥିଲେ ।

ପରମ୍ପରା ପ୍ରାପ୍ତ[ସମ୍ପାଦନା]

  • ଅଲ-ମସଜିଦ ଆନ-ନବ‌ୱି (Al-Masjid an-Nabawi) ପାଖରେ ଥିବା ମଦିନା ଶରିଫରେ ପ୍ରଦର୍ଶନର ଗୌରବ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ।
  • ସେମାନେ ପାର୍ଶୀ ଭାଷାରେ ଉତ୍ତମରୂପେ ଗାଉଥିଲେ ଓ ଅମିର ଖୁସ୍ରୁଙ୍କର କବିତାକୁ ସଙ୍ଗୀତମୟ କରି ତୋଳୁଥିଲେ ।[୭]
  • ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସୁଫି ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ ଅବିଦା ପରବୀନ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସଙ୍କର ଶିଷ୍ୟା ଥିଲେ । ଗୋଟିଏ ଇଣ୍ଟରଭିୟୁରେ ଅବିଦା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ଯେ ସେ ମନ କୁନ୍ତୋ ମଉଲା ଗୀତଟି ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସଙ୍କଠାରୁ ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ ଓ ପ୍ରେରଣ ପାଇଥିଲେ ।[୮]
  • ୨୦୦୬ ମସିହାର ଅମାତୁଲ୍ଲା ଆର୍ମସ୍ଟ୍ରଙ୍ଗ ଗୋଟିଏ ବ‌ହି ଲେଖିଥିଲେ ଯାହାର ନାମ ଥିଲା ଦି ଲ୍ୟାପ ଅଫ ଲଭ -ଜର୍ଣ୍ଣି ଉଇଥ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ ଯେଉଁଥିରେ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ଥାନର ସୁଫି ଫକିର ଓ ସେମାନଙ୍କର ମଜାର ରୁପରେ ଗବେଷଣା କଥା ଲେଖାଯାଇଥିଲା ଓ ପାକିସ୍ଥାନର ଜନପ୍ରିୟ ସୁଫି ଗାୟକ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସଙ୍କର କବାଲି କଳା ବିଷୟ ଚର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା ।[୯]
  • କରାଚିର ଲିଆକତାବାଦଠାରେ ସୁଡ଼ଙ୍ଗକୁ 'ଗୁଲାମ ଫରିଦ ସାବ୍ରି' ନାମକରଣ କରାଯାଇଥିଲା ।[୧୦]
  • ସର୍ବକାଳୀନ ହିଟ ତାଜଦାର-ଇ-ହରମ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଯୋଗୁ ପାକିସ୍ଥାନର କୋକ ସ୍ଟୁଡିଓ ଅତିଫ ଅସଲାମ ଓ ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସଙ୍କୁ ବିଶେଷ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେଇଥିଲେ ।[୧୧]
  • ଅଦନାନ ସମି ଗାଇଥିବା ଗୋଟିଏ ଗୀତ 'ଭର ଦୋ ଝୋଲି ୟା ମୁହମ୍ମଦ' କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ସ‌ହିତ ଭାରତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ବଜରଙ୍ଗୀ ଭାଇଜାନ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା ।
  • ୨୦୨୧ ମସିହାର ମଇ ୪ ତାରିଖ ଦିନ ଗୁଲାମ ଫରିଦ ସାବ୍ରି, ମକବୁଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରି ଓ ଅମଜାଦ ଫରିଦ ସାବ୍ରିଙ୍କ ନାମରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ । [୧୨]

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ[ସମ୍ପାଦନା]

  • ପାକିସ୍ଥାନର ପ୍ରେସିଡେଣ୍ଟ ୧୯୭୮ ମସିହାର ସାବ୍ରି ବ୍ରଦର୍ସ ଦଳକୁ ପ୍ରାଇଡ ଅଫ ପରଫର୍ମାନ୍ସ ପୁରସ୍କାର ଦେଇଥିଲେ ।[୧୩]
  • ଆମେରିକାର ଫେଡେରାଲ ସରକାର ଗୁଲାର ଫରି ସାବ୍ରି ଓ ମକବୁଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରିଙ୍କୁ ୧୯୮୧ ମସିହାରେ ସ୍ପିରିଟ ଅଫ ଡେଟ୍ରଏଟ ପୁରସ୍କାର ଦେଇଥିଲେ । [୧୩]
  • ଭାରତର ରାଗ ରଙ୍ଗ ସୋସାଇଟି ୧୯୮୦ ମସିହାରେ ଗୁଲାମ ଫରିଦ ସାବ୍ରି ଓ ମକବୁଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରିଙ୍କୁ 'ଖୁସରୋ ରଙ୍ଗ' ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ କରିଥିଲେ ।
  • ସ୍ରାଇନ ଅଫ 'ନିଜାମୁଦ୍ଦିନ ଆଉଲିୟା'ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଗୁଲାମ ଫରିଦ ସାବ୍ରି ଓ ମକବୁଲ ଅହମଦ ସାବ୍ରିଙ୍କୁ 'ବୁଲବୁଲ ଏ ପାକ ଓ ହିନ୍ଦ' ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା ।[୧୩]

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. "MAQBOOL AHMED SABRI, YADGAAR INTERVIEW ALONG HIS DAUGHTER AMEEMA BAJI WITH FARAH MADAM". YouTube. Retrieved 9 October 2021.
  2. Chris Menist (12 October 2011). "Maqbool Sabri obituary | Music". The Guardian. London. Retrieved 13 November 2013.
  3. "CalmView: Overview". Archived from the original on 5 December 2020.
  4. "Qawwali: Sufi Music of Pakistan | Nonesuch Records". Nonesuch.com. Retrieved 13 November 2013.
  5. "ଆର୍କାଇଭ୍ କପି". Archived from the original on 2021-07-28. Retrieved 2022-02-03. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)
  6. "The Sabri Brothers". Real World Records. Retrieved 2020-02-15.
  7. Dawn.com (2016-06-23). "Amjad Sabri laid to rest in Karachi, thousands attend funeral". Dawn.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2020-02-15.
  8. "Man Kunto Muala II Abida Parveen talk about to Sabri Brothers II abida parveen sabri brothers". YouTube. Retrieved 9 October 2021.
  9. "Amatullah ArmstrongChishti". Amatullah.zikr.org. Retrieved 2020-02-15.
  10. "New names for three underpasses". thenews.com.pk. Mir Shakil-ur-Rahman. 31 March 2008. Retrieved 17 November 2015.
  11. Fatima, Sana (14 September 2015). "Coke Studio has hit home in the first four episodes". nation.com.pk. NawaiWaqt Group. Retrieved 17 November 2015.
  12. "Balaghal Ula Bi Kamaalihi | Ali Zafar | Naat". YouTube. Retrieved 9 October 2021.
  13. ୧୩.୦ ୧୩.୧ ୧୩.୨ "Sabri Brothers -Maqbool Ahmed Sabri Remembers Ghulam Fareed 1994 Taziati Program 2". YouTube. Retrieved 9 October 2021.