Jump to content

ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ସପ୍ତମ ପରିଶିଷ୍ଟ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(Seventh Schedule to the Constitution of Indiaରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ପ୍ରାକକଥନ

ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ସପ୍ତମ ପରିଶିଷ୍ଟରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର, ରାଜ୍ୟ ସରକାର ତଥା ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଯେଉଁ ଯେଉଁ ବିଷୟରେ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ ତଥା ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିପାରିବେ ତାହାର ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । ସମ୍ବିଧାନର ୨୪୬ ଧାରାରେ ଏହି ବିଷୟ ଅନ୍ତର୍ଗତ ତିନୋଟି ତାଲିକାର ସନ୍ଦର୍ଭ ରହିଛି, ଯଥା; କେନ୍ଦ୍ର ତାଲିକା, ରାଜ୍ୟ ତାଲିକା ଏବଂ ଯୁଗ୍ମ ତାଲିକା ।[୧][୨]

କେନ୍ଦ୍ର ତାଲିକା[ସମ୍ପାଦନା]

କେନ୍ଦ୍ର ତାଲିକା ବା ତାଲିକା-୧ରେ ଏହିଭଳି ୧୦୦ ଗୋଟି ବିଷୟର ସୂଚୀ ଦିଆଯାଇଛି ଯେଉଁଥିରେ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କିମ୍ବା ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା କେବଳ ଭାରତର କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଧିକାରଭୁକ୍ତ ହେବ ।

ତାଲିକା-୧[ସମ୍ପାଦନା]

ସଂପ୍ରତି ଏହି ତାଲିକାରେ ୯୭ଗୋଟି ବିଷୟ ରହିଛି ।[୩][୪]

ରାଜ୍ୟ ତାଲିକା[ସମ୍ପାଦନା]

ରାଜ୍ୟ ତାଲିକା ବା ତାଲିକା-୨ରେ ଏହିଭଳି ୬୧ ଗୋଟି ବିଷୟର ସୂଚୀ ଦିଆଯାଇଛି ଯେଉଁଥିରେ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କିମ୍ବା ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା କେବଳ ଭାରତର କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଧିକାରଭୁକ୍ତ ହେବ । ପ୍ରଥମତଃ ଏହି ତାଲିକାରେ ୬୬ଟି ବିଷୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା ।

ତାଲିକା-୨[ସମ୍ପାଦନା]

ସଂପ୍ରତି ଏହି ତାଲିକାରେ ୬୧ଗୋଟି ବିଷୟ ରହିଛି ।[୫]

ସମବର୍ତ୍ତି ବା ଯୁଗ୍ମ ତାଲିକା[ସମ୍ପାଦନା]

ଯୁଗ୍ମ ତାଲିକା ବା ତାଲିକା-୩ରେ ରହିଥିବା ବିଷୟରେ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିବା କିମ୍ବା ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ଓ ସଂପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟର ଅଧିକାର ଭୁକ୍ତ ଅଟେ । ତେବେ କେନ୍ଦ୍ରର ଅଧିକାର ଭୁକ୍ତ ତାଲିକା -୧ ପ୍ରକାରେ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଣୟନ କରିଥିବା କୌଣସି ନୀତି ବା ନିୟମର ଉଲଂଘନ ପୂର୍ବକ ଯଦି ରାଜ୍ୟ ତାଲିକା-୨ ଆଧାରରେ କିଛି ନିୟମ ପ୍ରଣୟନ କରିଥାନ୍ତି ତେବେ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଣୀତ ଆଇନ ହିଁ ବୈଧ ହେବ ।

ତାଲିକା-୩[ସମ୍ପାଦନା]

ଏହି ତାଲିକାରେ ୫୨ଗୋଟି ବିଷୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅଛି ।[୬][୫]

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. "Article 246 in The Constitution Of India 1949". Retrieved 8 June 2018.
  2. "Seventh Schedule (Article 246)" (PDF). Retrieved 8 June 2018.
  3. "The Union Subject List". Retrieved 7 July 2018.
  4. "SEVENTH SCHEDULE". Retrieved 7 July 2018.
  5. ୫.୦ ୫.୧ "Seventh schedule". Retrieved 7 July 2018.
  6. "The Concurrent Subject List". Retrieved 7 July 2018.

ବାହାର ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]