ଅବ୍ଦୁଲ ହମିଦ
ଅବ୍ଦୁଲ ହମିଦ | |
|---|---|
 ୨୦୦୦ ଭାରତୀୟ ଟିକଟରେ ହମିଦ | |
| ଜନ୍ମ | ୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୩୩ ଧାମୁପୁର, ଘାଜିପୁର ଜିଲ୍ଲା, ସଂଯୁକ୍ତ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ |
| ମୃତ୍ୟୁ | ୧୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୬୫ (ବୟସ ୩୨) ଚିମା, ଖେମ କରନ, ଟାର୍ନ ଟରନ ଜିଲ୍ଲା, ପଞ୍ଜାବ, ଭାରତ |
| ସେବା/ | ଭାରତୀୟ ସ୍ଥଳ ବାହିନୀ |
| କାର୍ଯ୍ୟକାଳ | ୧୯୫୪-୧୯୬୫ |
| ପଦବୀ | ହାବିଲଦାର |
| ସେନା ବିଭାଗ | ୪ ଗ୍ରେନେଡିଅର୍ସ |
| ସଂଘର୍ଷ/ଯୁଦ୍ଧ |
|
| ପୁରସ୍କାର | |
| ପତ୍ନୀ | ରସୁଲାନ ବିବି |
କମ୍ପାନୀ କ୍ୱାର୍ଟରମାଷ୍ଟର ହାବିଲଦାର ଅବଦୁଲ ହମିଦ ଇଦ୍ରିସି ପିଭିସି (୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୩୩ - ୧୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୬୫) ଜଣେ ଭାରତୀୟ ସେନା ସୈନିକ ଥିଲେ । ୧୯୬୫ ମସିହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ମରଣୋତ୍ତର ଭାବେ ଭାରତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସାମରିକ ସମ୍ମାନ ପରମବୀର ଚକ୍ର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।
ହାମିଦ ୧୯୫୪ ଡିସେମ୍ବରରେ ସେନାରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଗ୍ରେନାଡିଅର୍ସ ରେଜିମେଣ୍ଟର ଚତୁର୍ଥ ବାଟାଲିୟନରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲେ । ଚୀନ-ଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ତାଙ୍କ ବାଟାଲିୟନ ପିପୁଲ୍ସ ଲିବରେସନ ଆର୍ମି ବିରୋଧରେ ନାମକା ଚୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲା । ୧୯୬୫ ମସିହାର ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଖେମ କରନ-ଭିଖିୱିଣ୍ଡ ଲାଇନରେ ଥିବା ଚିମା ଗ୍ରାମ ସମ୍ମୁଖରେ ୪ ଗ୍ରେନେଡିୟର ବାଟାଲିୟନକୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦବୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ୯-୧୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୬୫ରେ ଅସଲ ଉତ୍ତର ଯୁଦ୍ଧରେ ହମିଦ ୮ଟି ପାକିସ୍ତାନୀ ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିବା ସହ ନବମ ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ଧ୍ୱଂସ କରି ନିହତ ହୋଇଥିଲେ ।
ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ[ସମ୍ପାଦନା]
ଅବଦୁଲ ହମିଦ ୧୯୩୩ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୧ ତାରିଖରେ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ରାଜ୍ୟର ଗାଜିପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଏକ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମାତାଙ୍କ ନାମ ସକିନା ବେଗମ୍ ଏବଂ ପିତାଙ୍କ ନାମ ମହମ୍ମଦ ଉସମାନ, ଜଣେ ଦରଜି । ହାମିଦ ପୋଷାକ ସିଲେଇ କରି ବାପାଙ୍କ ବ୍ୟବସାୟରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ।[୨]
ସାମରିକ ଜୀବନ[ସମ୍ପାଦନା]
୧-ଭିଖିୱିଣ୍ଡ, ୨-ଛମ୍ବ, ୩-ଜୋରିଆନ, ୪-ଚିମା, ୫-ଇକୋଗିଲ କେନାଲ, ୬-କାସୁର, ୭-ଖେମକରଣ, ୮-ଅସଲ ଉତ୍ତର
ସେ ୨୭ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୫୪ରେ ଭାରତୀୟ ସେନାର ଗ୍ରେନେଡିୟର୍ସ ରେଜିମେଣ୍ଟରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ପରେ ତାଙ୍କୁ ରେଜିମେଣ୍ଟର ଚତୁର୍ଥ ବାଟାଲିୟନ (ପୂର୍ବରୁ ୧୦୯ତମ ଇନଫେଣ୍ଟରି)ରେ ଅବସ୍ଥାପିତ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ତାଙ୍କର ବାକି କ୍ୟାରିୟର ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।[୩] ସେ ଆଗ୍ରା, ଅମୃତସର, ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀର, ଦିଲ୍ଲୀ, ନେଫା ଏବଂ ରାମଗଡ଼ରେ ବାଟାଲିୟନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।[୪]
୧୯୬୨ ମସିହାର ଚୀନ-ଭାରତ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ହମିଦଙ୍କ ବାଟାଲିୟନ ବ୍ରିଗେଡିୟର ଜନ୍ ଡାଲଭିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସପ୍ତମ ପଦାତିକ ବ୍ରିଗେଡର ଏକ ଅଂଶ ଥିଲା ଏବଂ ପିପୁଲ୍ସ ଲିବରେସନ ଆର୍ମି ବିରୁଦ୍ଧରେ ନାମକା ଚୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା । ଘେରି ଯାଇ ବାଟାଲିୟନ ଚାଲି ଚାଲି ଭୁଟାନ ଓ ମିସାମାରି ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲା। ଦ୍ୱିତୀୟ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଜିଭିପି ରାଓଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ମରଣୋତ୍ତର ଭାବେ ମହାବୀର ଚକ୍ର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା; ଏହା ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ପରଠାରୁ ହାମିଦଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଟାଲିୟନଦ୍ୱାରା ପ୍ରାପ୍ତ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସାହସିକତା ପୁରସ୍କାର ଥିଲା ।[୪]
ଭାରତ - ପାକିସ୍ତାନ ୧୯୬୫ ଯୁଦ୍ଧ[ସମ୍ପାଦନା]
ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରିବା ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ବିଦ୍ରୋହ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନର ରଣନୀତି ଅପରେସନ ଜିବ୍ରାଲ୍ଟରର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀର ସୀମାରେ ଏକାଧିକ ଅନୁପ୍ରବେଶ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲା। ୧୯୬୫ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୫ରୁ ୧୦ ତାରିଖ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତୀୟ ସୈନିକମାନେ ଏକ ଗଣ ଅନୁପ୍ରବେଶର ପର୍ଦ୍ଦାଫାସ କରିଥିଲେ। କଏଦ ହୋଇଥିବା କାଗଜପତ୍ର ଓ କଏଦୀମାନେ କାଶ୍ମୀରକୁ ଗେରିଲା ଆକ୍ରମଣ କରି ଦଖଲ କରିବାକୁ ପାକିସ୍ତାନର ଯୋଜନା ପଦାକୁ ଆଣିଥିଲେ। ଏଥିପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନୀମାନେ ପାଖାପାଖି ୩୦ ହଜାର ଗେରିଲାଙ୍କୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଇଥିଲେ। ଅଜ୍ଞାତ କାରଣରୁ, ଗେରିଲା ସୈନ୍ୟମାନେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇଥିଲେ, ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଥିଲେ କିମ୍ବା ଧ୍ୱଂସ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହୋଇନଥିଲା ।[୫] ହାଜି ଫିର ଏବଂ ଫିର ସାହେବାଙ୍କୁ ଭାରତ ଗରିଲା ଘାଟିଗୁଡ଼ିକୁ ନିପାତ କରିବା ପାଇଁ ଗିରଫ କରିଥିଲା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଏକ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ଯାହା ଛମ୍ବ ଏବଂ ଜୋରିଆନକୁ ଦଖଲ କରିଥିଲା । ଅମୃତସରରେ ଥିବା ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ଘାଟି ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଛି ।[୫]
ଅସଲ ଉତ୍ତର ଯୁଦ୍ଧ[ସମ୍ପାଦନା]
୪ ଗ୍ରେନାଡିୟର୍ସ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୭-୮ ମଧ୍ୟରାତ୍ରିରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ଏବଂ ଭୋର ବେଳକୁ ୩ ଫୁଟ (୦.୯୧ ମିଟର) ଖାଲ ଖୋଳିଥିଲେ। ସକାଳ ସାଢ଼େ ୭ଟାରେ ସେମାନେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଟ୍ୟାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍କାର ଶୁଣିଥିଲେ,[୬] ଯାହା ଦେଢ଼ ଘଣ୍ଟା ପରେ ରାସ୍ତାରେ ଧକ୍କା ଦେଇଥିଲା । ହମିଦ୍ ତାଙ୍କ ବାଟାଲିୟନର ଜୋଙ୍ଗା ମାଉଣ୍ଟେଡ୍ ରିକୋଏଲ୍ଲେସ୍ ରାଇଫଲ୍ (ଆର୍ସିଏଲ୍ଆର୍) ଦଳର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। ୩୦ ଫୁଟ (୯.୧ ମିଟର) ଦୂରରେ ଥିବା ଏକ ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ହମିଦ ତାଙ୍କ ଆରସିଏଲ ବନ୍ଧୁକରେ ଧକ୍କା ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଟାଲିୟନ ସେମାନଙ୍କ ଗୁଳିକୁ ଅଟକାଇ ରଖିଥିଲା ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦୁଇଟି ଟ୍ୟାଙ୍କରେ ଥିବା ପାକିସ୍ତାନୀ ସୈନିକମାନେ ଫେରାର ହୋଇଯାଇଥିଲେ । ପୂର୍ବାହ୍ନ ସାଢ଼େ ୧୧ଟାରେ ଭାରତୀୟମାନେ ଆର୍ଟିଲାରି ଗୁଳିଚାଳନା କରିବା ପରେ ଆଉ ଏକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆକ୍ରମଣର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ। ହମିଦ ଆଉ ଏକ ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ଧକ୍କା ଦେଲେ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଟ୍ୟାଙ୍କରେ ଥିବା ପାକିସ୍ତାନୀ ସୈନିକମାନେ ପୁଣି ପଳାଇଗଲେ । ଶେଷ ବେଳକୁ ଏକ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କମ୍ପାନି ଗ୍ରେନେଡିୟର୍ସ ପଦବୀ ଚାରିପାଖରେ ଆଣ୍ଟି-ପର୍ସନାଲ୍ ଓ ଆଣ୍ଟି-ଟ୍ୟାଙ୍କ ମାଇନ୍ ବିଛାଇଥିଲା।[୬]
ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୯ ତାରିଖ ସକାଳ ୯ଟାରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସାବ୍ରେ ଜେଟ୍ ସେମାନଙ୍କ ବାଟାଲିୟନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା। ସକାଳ ସାଢ଼େ ୯ଟା, ସାଢ଼େ ୧୧ଟା ଓ ଅପରାହ୍ନ ୨ଟା ୩୦ରେ ପାକିସ୍ତାନୀମାନେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। ସନ୍ଧ୍ୟା ସୁଦ୍ଧା ହମିଦ ୪ଟି ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ଧକ୍କା ଦେଇ ସାରିଥିଲେ। ଏହି ବାଟାଲିୟନ ମୋଟ ୧୩ଟି ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲା ଏବଂ ଅନେକକୁ ପରିତ୍ୟକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ଭାରତୀୟମାନେ ଶର୍ମନ ଟ୍ୟାଙ୍କର ଏକ ସ୍କ୍ୱାଡ୍ରନ୍ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିନେଇଥିଲେ, ଯାହା ଆମେରିକା ନିର୍ମିତ ପାକିସ୍ତାନୀ ପ୍ୟାଟନ୍ ଟ୍ୟାଙ୍କବିରୋଧରେ ପ୍ରଭାବହୀନ ଥିଲା। ଟ୍ୟାଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ଅଧିକ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥିତିରେ ନିୟୋଜିତ କରିବା ପାଇଁ ସେଞ୍ଚୁରିଆନ୍ ଟ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରାଯାଇଥିଲା। ଫଳରେ ୪ ଗ୍ରେନେଡିୟରଙ୍କ ପାଖରେ କେବଳ ଆରସିଏଲ୍ ବନ୍ଧୁକ ଓ ଖଣି ରହିଯାଇଥିଲା।[୬]
ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୦ ତାରିଖ ସକାଳ ପ୍ରାୟ ୮ଟାରେ ୨୦୦ ଗଜ (୧୮୦ ମିଟର) ଦୂରତାରେ ଥିବା ତିନୋଟି ଟ୍ୟାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଲହର ଆସିଥିଲା। ହମିଦ ତାଙ୍କ ଆରସିଏଲ୍ ବନ୍ଧୁକରେ ଆଉ ଏକ ଟାଙ୍କିକୁ ଧକ୍କା ଦେଇଥିଲେ। ସକାଳ ୯ଟାରେ ପାକିସ୍ତାନୀମାନେ ପୁଣି ଥରେ ଆର୍ଟିଲାରି ସପୋର୍ଟ ବଢ଼ାଇ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ହମିଦ ଆଉ ଏକ ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିଥିଲେ। ଯେହେତୁ ତାଙ୍କ ଖୋଲା ଜିପ୍ ଗୁଳିମାଡ଼ର ଶିକାର ହୋଇଥିଲା, ତେଣୁ ସେ ଅନ୍ୟ ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ଚାଲିଗଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଲୋକମାନଙ୍କୁ କଭର ନେବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ। ହମିଦ ଏବଂ ଏକ ପାକିସ୍ତାନୀ ଟ୍ୟାଙ୍କ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ପରସ୍ପରକୁ ଦେଖିଥିଲେ । ଏକୁଟିଆ ଏବଂ ନିଜ ସ୍ଥିତି ବଦଳାଇବାରେ ଅସମର୍ଥ ହୋଇ ସେ ଟାଙ୍କି ଉପରକୁ ଗୁଳି ଚଳାଇଥିଲେ ଏବଂ ତୁରନ୍ତ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଏହି ବାଟାଲିୟନ ପାକିସ୍ତାନୀମାନଙ୍କର ଅଧିକ ଆକ୍ରମଣକୁ ଦମନ କରିଥିଲା ଏବଂ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଏକ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଭାରତୀୟ ବିଜୟ ଥିଲା ।[୬]
ପରମବୀର ଚକ୍ର[ସମ୍ପାଦନା]
ଆସାମ ଉତ୍ତର ଯୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ହମିଦଙ୍କୁ ୧୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୬୫ରେ ପରମବୀର ଚକ୍ରରେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା ।[୭] ସରକାରୀ ପ୍ରଶଂସାପତ୍ରରେ ଲେଖାଯାଇଛି:
୧୯୬୫ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୦ ତାରିଖ ସକାଳ ୮ଟାରେ ଖେମ କରନ ସେକ୍ଟରର ଭିକିୱିଣ୍ଡ ରାସ୍ତାର ଚିମା ଗ୍ରାମ ସମ୍ମୁଖଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ପାଟନ୍ ଟ୍ୟାଙ୍କର ଏକ ରେଜିମେଣ୍ଟ ସହ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା । ଆକ୍ରମଣ ପୂର୍ବରୁ ତୀବ୍ର ଗୁଳିଚାଳନା ହୋଇଥିଲା। ଶତ୍ରୁ ଟ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ସକାଳ ୯ଟା ବେଳକୁ ଆଗୁଆ ସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ। ଗମ୍ଭୀର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଅନୁଭବ କରି ଆରସିଏଲ୍ ବନ୍ଧୁକ ବାହିନୀର କମାଣ୍ଡର ଥିବା କମ୍ପାନି କ୍ୱାର୍ଟରମାଷ୍ଟର ହାବିଲଦାର ଅବଦୁଲ ହମିଦ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ତୀବ୍ର ଗୁଳି ଓ ଟ୍ୟାଙ୍କ ଗୁଳିରେ ନିଜ ବନ୍ଧୁକକୁ ଜିପରେ ଲଗାଇ ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ। ଫାଇଦା ଉଠାଇ ସେ ଅଗ୍ରଣୀ ଶତ୍ରୁ ଟ୍ୟାଙ୍କକୁ ଧକ୍କା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ତା'ପରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ନିଜର ସ୍ଥିତି ବଦଳାଇ ଅନ୍ୟ ଏକ ଟାଙ୍କିକୁ ନିଆଁରେ ପୋଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଶତ୍ରୁ ଟ୍ୟାଙ୍କମାନେ ତାଙ୍କୁ ଦେଖି ତାଙ୍କ ଜିପକୁ ଏକାଗ୍ର ମେସିନ୍-ଗନ୍ ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ବିସ୍ଫୋରକ ଗୁଳି ତଳେ ଆଣିଥିଲେ। ଏଥିରେ ନିରାଶ ହୋଇ କମ୍ପାନି କ୍ୱାର୍ଟରମାଷ୍ଟର ହାବିଲଦାର ଅବଦୁଲ ହମିଦ ନିଜ ବନ୍ଧୁକରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ଶତ୍ରୁ ଟ୍ୟାଙ୍କ ଉପରକୁ ଗୁଳି ଚଳାଇଥିଲେ। ଏପରି କରିବା ସମୟରେ ସେ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ବିସ୍ଫୋରକ ଗୁଳିରେ ଗୁରୁତର ଆହତ ହୋଇଥିଲେ। ହାବିଲଦାର ଅବଦୁଲ ହମିଦଙ୍କ ସାହସିକ କାର୍ଯ୍ୟ ତାଙ୍କ ସାଥୀମାନଙ୍କୁ ସାହସିକ ଲଢ଼େଇ କରିବାକୁ ଏବଂ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ଭାରୀ ଟ୍ୟାଙ୍କ ଆକ୍ରମଣକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲା। ଅପରେସନ ସମୟରେ ନିଜର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ନିରାପତ୍ତା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବହେଳା ଏବଂ ନିରନ୍ତର ଶତ୍ରୁ ଗୁଳି ଆଗରେ ତାଙ୍କର ନିରନ୍ତର ସାହସିକତା କେବଳ ତାଙ୍କ ୟୁନିଟ୍ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ସମଗ୍ର ଡିଭିଜନ ପାଇଁ ଏକ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଉଦାହରଣ ଥିଲା ଏବଂ ଭାରତୀୟ ସେନାର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପରମ୍ପରାରେ ଥିଲା । - ଗେଜେଟ୍ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ନଂ-୧୧୧—ପ୍ରେସ୍/୬୫ [୮]
ସାମରିକ ସାଜସଜ୍ଜା[ସମ୍ପାଦନା]
| ||
|
|
|
| ପରମବୀର ଚକ୍ର | [୯] | ||
| ସମର ସେବା ଷ୍ଟାର | ରକ୍ଷା ପଦକ | ସୈନ୍ୟ ସେବା ପଦକ | |
ପରମ୍ପରା[ସମ୍ପାଦନା]
୨୦ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୨୮ ତାରିଖରେ ଇଣ୍ଡିଆ ପୋଷ୍ଟ ପକ୍ଷରୁ ହାମିଦଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ୩ ଟଙ୍କିଆ ଟିକଟ ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ସାହସିକତା ପାଇଁ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ଷ୍ଟାମ୍ପରେ ହମିଦଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଏବଂ ଏକ ଜିପର ଏକ ଉଦାହରଣ ରହିଛି ଯେଉଁଥିରେ ଏକ ରାଇଫଲ୍ ରହିଛି। [13]
ହମିଦଙ୍କ ବିଧବା ରସୁଲନ ବିବି ୨୦୦୮ମସିହାରେ ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ଭାରତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପ୍ରତିଭା ପାଟିଲଙ୍କୁ ଭେଟି ତାଙ୍କ ଗ୍ରାମରେ ଏକ ସାମରିକ ନିଯୁକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା, ଦୁଲାପୁରସ୍ଥିତ ହମିଦଙ୍କ ଘରକୁ ଏକ ସ୍ମାରକୀରେ ପରିଣତ କରିବା, ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ତାଙ୍କର ଶ୍ରାଦ୍ଧବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ କରିବା ଏବଂ ତାଙ୍କ ନାତିନାତୁଣୀଙ୍କୁ ସରକାରୀ ଚାକିରି ପାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ପ୍ରତିବର୍ଷ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୯ ତାରିଖରେ ଅବଦୁଲ ହମିଦଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ଅସଲ ଉତ୍ତର ଗାଁରେ ବଡ଼ ବଡ଼ କ୍ରୀଡ଼ା ଓ ସଂସ୍କୃତି ମେଳା ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ । ୨୦୧୧ମସିହାରେ ହମିଦଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ୪୬ତମ ବାର୍ଷିକୀ ଅବସରରେ ଫ୍ଲାଗ୍ ଅଫ୍ ଅନର ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ପକ୍ଷରୁ ତାଙ୍କ ନିଜ ଗାଁ ଧାମୁପୁରରେ ଥିବା ଏକ ସ୍ମାରକୀର ମରାମତି କରାଯାଇଥିଲା। ହାମିଦଙ୍କ ଏକ ନୂତନ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି, ଗେଟ୍ ଏବଂ ସୀମାର ମରାମତି ଏବଂ ରଙ୍ଗ କରଣ ଏବଂ ବଗିଚାର ଉନ୍ନତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା । ଏହି ଅବସରରେ ଫ୍ଲାଗ୍ ଅଫ୍ ଅନରର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ତଥା ସାଂସଦ ରାଜୀବ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ବକ୍ତବ୍ୟ ରଖିଥିଲେ।[୧୦][୧୧] ୧୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୧୭ରେ ହମିଦଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ୫୨ ତମ ବାର୍ଷିକୀ ଅବସରରେ ତତ୍କାଳୀନ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଜେନେରାଲ ବିପିନ ରାୱତ ଗାଜିପୁର ଜିଲ୍ଲାରେ ଏକ ସ୍ମାରକୀ ଉନ୍ମୋଚନ କରିଥିଲେ ।[୧୨] ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୩ରେ ଅଧିକାର ସେନାର ସଭାପତି ଅମିତାଭ ଠାକୁର ଭାରତ ସରକାର ଏବଂ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ସରକାର ଧାମୁପୁର ସ୍ମାରକୀକୁ ଅବହେଳା କରୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲେ ।[୧୩]
ଲୋକପ୍ରିୟ ସଂସ୍କୃତିରେ[ସମ୍ପାଦନା]
ପରମବୀର ଚକ୍ର ବିଜେତାଙ୍କ ଜୀବନ ଉପରେ ୧୯୮୮ ମସିହାରେ ନିର୍ମିତ ଟିଭି ଧାରାବାହିକ ପରମବୀର ଚକ୍ରର ଦଶମ ଏପିସୋଡ୍ରେ ୧୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୬୫ରେ ହମିଦଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବିଷୟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରାଯାଇଥିଲା। ହମିଦ୍ ନସିରୁଦ୍ଦିନ ଶାହା ଅଭିନୟ କରିଥିବା ବେଳେ ଏହି ଧାରାବାହିକର ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଇଥିଲେ ଚେତନ ଆନନ୍ଦ।[୧୪]
ବୃତ୍ତଚିତ୍ର[ସମ୍ପାଦନା]
ଅସଲ ଉତ୍ତରର ଯୁଦ୍ଧ - ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ (୨୦୧୮) ପରଠାରୁ ସର୍ବବୃହତ ଟ୍ୟାଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧ ଏକ ଟିଭି ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟାରୀ ଯାହା ଡିସ୍କଭରୀ ଚ୍ୟାନେଲ ଧାରାବାହିକ, ମିଶନ ଆଣ୍ଡ ୱାର୍ସଦ୍ୱାରା ବୀର ଉପରେ ଆଧାରିତ ।[୧୫][୧୬]
ଭାରତୀୟ ସେନାଦ୍ୱାରା ଜାରି ହୋଇଥିବା ସିକ୍ୟୁଏମଏଚ ଅବଦୁଲ ହମିଦଙ୍କ କାହାଣୀ ଏବଂ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ବିବରଣୀ ଦିଆଯାଇଛି ।[୧୭]
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ Rajat Pandit (updated 12 August 2018) "National War Memorial to miss August 15 deadline". Times of India (). Retrieved on 26 November 2018.
- ↑ "Abdul Hamid death anniversary: Lesser-known facts about the Indian Army soldier posthumously conferred with the Param Vir Chakra". News9live (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 2022-09-10. Retrieved 2023-09-17.
- ↑ Chakravorty, B. (1995). Stories of Heroism: PVC & MVC Winners (in ଇଂରାଜୀ). Allied Publishers. ISBN 978-81-7023-516-3.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ Palsokar, R. D. (1980). The Grenadiers, a Tradition of Valour (in ଇଂରାଜୀ). Grenadiers Regimental Centre.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ Cardozo, Major General Ian (2003-12-31). Param Vir: Our Heroes in Battle (in ଇଂରାଜୀ). Roli Books Private Limited. ISBN 978-93-5194-029-6.
- ↑ ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ ୬.୩ Cardozo, Major General Ian (2003-12-31). Param Vir: Our Heroes in Battle (in ଇଂରାଜୀ). Roli Books Private Limited. ISBN 978-93-5194-029-6.
- ↑ Chakravorty, B. (1995). Stories of Heroism: PVC & MVC Winners (in ଇଂରାଜୀ). Allied Publishers. ISBN 978-81-7023-516-3.
- ↑ Cardozo, Major General Ian (2003-12-31). Param Vir: Our Heroes in Battle (in ଇଂରାଜୀ). Roli Books Private Limited. ISBN 978-93-5194-029-6.
- ↑ Chakravorty 1995, p. 49. sfn error: multiple targets (2×): CITEREFChakravorty1995 (help)
- ↑ "Bangalore organisation to restore a war memorial in UP". web.archive.org. 2018-02-28. Archived from the original on 2018-02-28. Retrieved 2023-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Flags of Honour honours Hero of Khemkharan". web.archive.org. 2018-02-26. Archived from the original on 2018-02-26. Retrieved 2023-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Gen. Bipin Rawat unveils bust of 1965 war hero Abdul Hamid - The Hindu". web.archive.org. 2017-09-11. Archived from the original on 2017-09-11. Retrieved 2023-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ वीर अब्दुल हमीद पार्क! राष्ट्रीय धरोहर! हो रही उपेक्षा!, retrieved 2023-09-17
- ↑ "Army Chief to keep promise made to 1965 martyr's wife". web.archive.org. 2018-01-17. Archived from the original on 2018-01-17. Retrieved 2023-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Battle of Asal Uttar - Largest Tank Battle Since World War II | Mission & Wars | Veer by Discovery - YouTube". web.archive.org. 2018-08-06. Archived from the original on 2018-08-06. Retrieved 2023-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Gen VP Malik (retd) on Discovery Channel's new series Battle Ops - The Hindu". web.archive.org. 2018-08-06. Archived from the original on 2018-08-06. Retrieved 2023-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "Story of CQMH Abdul Hamid | Ghostarchive". ghostarchive.org. Retrieved 2023-09-17.
ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ସମ୍ମାନିତ ବିଜେତାଗଣ  | ||
|---|---|---|
| ସମ୍ମାନିତ |
|  |
| ରଚୟିତା | ||