ଭଲଭ୍ୟୁଲସ
| ଭଲଭ୍ୟୁଲସ | |
|---|---|
 କରୋନାଲ ସିଟି ସ୍କାନରେ ଅନ୍ତନଳୀ ମୋଡ଼ିହୋଇଯାଇଥିବା ଦେଖାଯାଉଛି ଯାହାକୁ ଭଲଭ୍ୟୁଲସ କୁହାଯାଏ | |
| ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ଓ ବାହାର ସ୍ରୋତ | |
| ସ୍ପେଶାଲିଟି | ସାଧାରଣ ଶଲ୍ୟ ବିଭାଗ |
| ଆଇସିଡ଼ି-୧୦ | K56.2 |
| ଆଇସିଡ଼ି-୯-ସିଏମ୍ | 537.3, 560.2 |
| ରୋଗ ଡାଟାବେସ | 13996 |
| ଇ-ମେଡ଼ିସିନ | ped/2415 |
| MeSH | D045822 |
ଭଲଭ୍ୟୁଲସ ନାମ ଦିଆଯାଏ ଯେତେବେଳେ ଅନ୍ତନଳୀ ଓ ମେସେଣ୍ଟେରି ନିଜେ ନିଜ ଚାରିପଟେ ଗୁଡ଼େଇ ହୋଇଯିବାଦ୍ୱାରା ଖାଦ୍ୟନଳୀ ଅବରୋଧ (bowel obstruction) ହୁଏ ।[୧] ଲକ୍ଷଣ: ଉଦର ଯନ୍ତ୍ରଣା (abdominal pain), ପେଟ ଫୁଲା (abdominal bloating|), ବାନ୍ତି, କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ (constipation), ଓ ଝାଡ଼ାରେ ରକ୍ତ (bloody stool.)ପଡ଼େ ।[୧][୨] ଲକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ ଦୃତ ବା ଧୀର ହୋଇପାରେ ।[୨] ମେସେଣ୍ଟେରି ଗୁଡ଼େଇ ହୋଇଯିବାଦ୍ୱାରା ରକ୍ତନଳୀ ଚିପି ହୋଇ ଅନ୍ତନଳୀକୁ ରକ୍ତ ସରବରାହ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ।[୧] ଏହା ଫଳରେ ଜ୍ୱର ବା ପେରିଟୋନାଇଟିସ ହୋଇପାରେ ।[୨]
କେତେକ ସଙ୍କଟ ଜନକ କାରକ: ଜନ୍ମଗତ ତୃଟି (birth defect) ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତନଳୀ ମାଲରୋଟେସନ (intestinal malrotation), ବୃହତ ଅନ୍ତନଳୀ (colon), ହିରସ୍ପ୍ରଙ୍ଗ ଡିଜିଜ (Hirschsprung disease), ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ଓ ଆବଡୋମିନାଲ ଆଡହେସନ (abdominal adhesion) ।[୧] ଦୀର୍ଘକାଳୀନ କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ ଓ ଅଧିକ ଫାଇବର ଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇଲେ ମଧ୍ୟ ଏହି ସଙ୍କଟ ଜାତ ହୁଏ ।[୩] ଅନ୍ତନଳୀର ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ଅଂଶ ହେଉଛି ସିଗମଏଡ କୋଲୋନ (sigmoid colon) ଓ ତା'ପରେ ସିକମ (cecum) । [୧] ପିଲାଙ୍କର କ୍ଷୁଦ୍ରାନ୍ତ୍ର ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ ।[୪] ପାକସ୍ଥଳୀ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରେ ।[୫] ସାଧାରଣ ଏକ୍ସ-ରେ, ଜିଆଇ ସିରିଜ (GI series) ବା ସିଟି ସ୍କାନ (CT scan) ସାହାଯ୍ୟରେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । [୧]
ସିଗମଏଡ କୋଲୋନ ଭଲଭ୍ୟୁଲସ ଥିଲେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଭାବରେ ସିଗମଏଡୋସ୍କୋପି (sigmoidoscopy) ଓ ବେରିଅମ ଏନିମା (barium enema) ଦେଇ ଚିକିତ୍ସା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଏ । ଅଧିକ ପୁନରାବୃତ୍ତି ସଙ୍କଟ ଥିବାରୁ ଦୁଇ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ବାୱେଲ ରିସେକସନ ଅପରେଶନ କରିବାକୁ ସାଧାରଣତଃ ସୁପାରିସ କରାଯାଏ ।[୩] ଅନ୍ତନଳୀ ଅତ୍ୟଧିକ ମୋଡ଼ିହୋଇଥିଲେ ତୁରନ୍ତ ଅପରେଶନ ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ।[୧] ସିକମରେ ଭଲଭ୍ୟୁଲସ ହୋଇଥିଲେ ଅପରେଶନ କରି ସେହି ଅଂଶ କାଢ଼ିଦିଆଯାଏ ।[୩] ସିକମ ଭଲ ଥିଲେ ତାକୁ ନିଜ ପୋଜିସନକୁ ଆଣି ସିଲେଇ କରିଦିଆଯାଏ ।[୧][୩]
ଖ୍ରୀ:ପୂ: ୧୫୫୦ରେ ଭଲଭ୍ୟୁଲସ ବିଷୟରେ ପୁରାତନ ମିଶରରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା । ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଏହି ରୋଗ ଆଫ୍ରିକା, ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବ (Middle East) ଓ ଭାରତରେ ହୁଏ ।[୩] ବାର୍ଷିକ ଏକ ଲକ୍ଷ ଲୋକରେ ୨-୩ ଜଣଙ୍କୁ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହି ରୋଗ ଆକ୍ରମଣ କରେ ।[୬][୨] ସିଗମଏଡ ଓ ସିକମ ଭଲଭ୍ୟୁଲସ ୩୦ରୁ ୭୦ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ହୁଏ ।[୧][୭] ଗାଙ୍ଗ୍ରିନ ହୋଇ ତନ୍ତୁ ମୃତ୍ୟୁ ହେବା ନ ହେବା ଉପରେ ଏହାର ଫଳାଫଳ ନିର୍ଭର କରେ ।[୨] ଲାଟିନ ଭାଷାର ଭୋଲଭିଅର ("volvere") ଶବ୍ଦରୁ ଭଲଭ୍ୟଲସ ଶବ୍ଦ ଆସିଛି ଯାହାର ଅର୍ଥ ଗୁଡ଼େଇ ହେବା । [୩]
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ ୧.୪ ୧.୫ ୧.୬ ୧.୭ ୧.୮ "Anatomic Problems of the Lower GI Tract". NIDDK. July 2013. Archived from the original on 28 July 2016. Retrieved 3 August 2016.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ ୨.୪ Marx, John; Walls, Ron; Hockberger, Robert (2013). "95". Rosen's Emergency Medicine - Concepts and Clinical Practice (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. ISBN 1455749877.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ ୩.୫ Gingold, D; Murrell, Z (December 2012). "Management of colonic volvulus". Clinics in colon and rectal surgery. 25 (4): 236–44. PMID 24294126.
- ↑ Wilkins, Lippincott Williams & (2009). Professional Guide to Diseases (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 283. ISBN 9780781778992.
- ↑ Feldman, Mark; Friedman, Lawrence S.; Brandt, Lawrence J. (2010). Sleisenger and Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease: Pathophysiology, Diagnosis, Management, Expert Consult Premium Edition - Enhanced Online Features (in ଇଂରାଜୀ) (9 ed.). Elsevier Health Sciences. p. 384. ISBN 1437727670.
- ↑ Gordon, Philip H.; Nivatvongs, Santhat (2007). Principles and Practice of Surgery for the Colon, Rectum, and Anus, Third Edition (in ଇଂରାଜୀ). CRC Press. p. 971. ISBN 9781420017991.
- ↑ Beck, David; Beck, David E. (2012). "23". Handbook of Colorectal Surgery: Third Edition (in ଇଂରାଜୀ). JP Medical Ltd. ISBN 9781907816208.