ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ପାଳିତ ପର୍ବପର୍ବାଣି

• ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତି: ମହା ବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି: ଓଡ଼ିଆ ନବବର୍ଷ
• ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା ବା ଅଖି ତୃତୀୟା: ବୈଶାଖ ଶୁକ୍ଳ ତୃତୀୟା : ରଥ ନିର୍ମାଣ ଅନୁକୂଳ । ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ।
• ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା ବା ଗନ୍ଧଲେପନ ଯାତ୍ରା: ବୈଶାଖ ଶୁକ୍ଳ ତୃତୀୟା (ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା) ଠାରୁ ୪୨ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୤ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଭୂଦେବୀ, ମଦନ ମୋହନ, ରାମ କୃଷ୍ଣ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ସରସ୍ଵତୀ ଓ ପଞ୍ଚ ଶିବ (ଶ୍ରୀ ଲୋକନାଥ, ଶ୍ରୀ [[ଯମେଶ୍ଵର], ଶ୍ରୀ କପାଳମୋଚନ, ଶ୍ରୀ ମାର୍କଣ୍ଡେଶ୍ଵର ଓ ଶ୍ରୀ ନୀଳକଣ୍ଠେଶ୍ଵର) ପାଲିଙ୍କିରେ ନରେନ୍ଦ୍ର ପୋଖରୀକୁ ଯାଇ ୨୧ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଚାପ ଖେଳନ୍ତି ୤
• ନିଳାଦ୍ରି ମହୋଦୟ (ଅଧିବାସ):
• ନିଳାଦ୍ରି ମହୋଦୟ: ବୈଶାଖ ଶୁକ୍ଳ ଅଷ୍ଟମୀ
• ନୃସିଂହ ଜନ୍ମ: ବୈଶାଖ ଶୁକ୍ଳ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ
• ଭିତର ଚନ୍ଦନ: ଜ୍ୟୈଷ୍ଠ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ (ଜଳକ୍ରିଡ଼ା ଏକାଦଶୀ):
• ଶୀତଳ ଷଷ୍ଠୀ: ଜ୍ୟୈଷ୍ଠ ଶୁକ୍ଳ ଷଷ୍ଠୀ (ଆରଣ୍ୟ ଷଷ୍ଠୀ): ଶିବପାର୍ବତୀଙ୍କ ବିବାହ ଉତ୍ସବ ୤
• ରାଜେନ୍ଦ୍ରାଭିଷେକ: ଜ୍ୟୈଷ୍ଠ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଦଶମୀ:
• ରୁକ୍ମିଣୀ ହରଣ: ଜ୍ୟୈଷ୍ଠ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ: ଦେବବିବାହ ବା ପଦ୍ମା ଏକାଦଶୀ ୤
• ଚମ୍ପକ ଦ୍ବାଦଶୀ: ଜ୍ୟୈଷ୍ଠ ଶୁକ୍ଳଦ୍ବାଦଶୀ: ଚମ୍ପାଫୁଲ ଦ୍ଵାରା ବିଷ୍ଣୂପୂଜା (ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ବିବାହୋତ୍ସବ) |
• ଦଇତାପତିଙ୍କ ପ୍ରବେଶୋତ୍ସବ
• ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ, ଗଜ ବେଶ
• ଅଣସର: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ପ୍ରତିପଦଠାରୁ ପନ୍ଦରଦିନ କାଳ
  • କରାଳ କର୍ମ: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ପ୍ରତିପଦ ରୁ ଚତୁର୍ଥୀ: ଠାକୁରମାନଙ୍କର ଅଙ୍ଗର ବସ୍ତ୍ରକୁ ଉତାରି କରାଳକାମ କରାଯାଏ ୤
  • ଫୁଲରି ତେଲ ଲାଗି: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ପଞ୍ଚମୀ ରୁ ସପ୍ତମୀ: ବଡ଼ ଓଡ଼ିଆ ମଠ ଏହି ସେବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ପଦାର୍ଥ (କର୍ପୂର, ଚୂଆ, ପରଖ, ପିଙ୍ଗଳ ଓ ରାଶିତେଲ) ଯୋଗାଇଥାଆନ୍ତି୤ ଏହା ପୂର୍ବ ବର୍ଷ ହେରା ପଞ୍ଚମୀ ଠାରୁ ମାଟି ତଳେ ପୋତା ହୋଇ ରଖାଯାଇଥାଏ ୤
  • ଶ୍ରୀକପଡ଼ା ଉତ୍ସବ ବା ପଟ୍ଟାବନ୍ଧନ: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ଅଷ୍ଟମୀ: ଏହିଦିନ ଶ୍ରୀ ଜୀଉମାନଙ୍କୁ କପଡ଼ା ବନ୍ଧନ କରାଯାଏ ୤
  • ମସୃଣ ଲେପନ: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ନବମୀ: ଶ୍ରୀ ଜୀଉମାନଙ୍କୁ ଚନ୍ଦନ, କର୍ପୂର, ରାଶିତେଲ, ଏବଂ ଝୁଣା ଇତ୍ୟାଦି ଲେପନ କରାଯାଏ ୤
  • ଚକା ବିଜେ: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ଦଶମୀ: ତିନିଟି ପଥର ଚକତି ଉପରେ ଶ୍ରୀ ଜୀଉମାନଙ୍କୁ ଅପସ୍ଥାପିତ କରି କସ୍ତୁରି, କୁଙ୍କୁମ ଇତ୍ୟାଦି ଲେପନ କରାଯାଏ ୤ ଏହି ଚକତି ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିକରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଏବଂ ସୁଦର୍ଶନ ତଥା ଅନ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଲେଖାଁଏରେ ଶ୍ରୀବଳଭଦ୍ର ଓ ସୁଭଦ୍ରା ଅବସ୍ଥାପିତ ହୁଅନ୍ତି ୤
  • ଚନ୍ଦନ ଲାଗି: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ଏକାଦଶୀ: ଶ୍ରୀ ଜୀଉମାନଙ୍କୁ ଚନ୍ଦନ, କର୍ପୂର, ଚୁଆ, କସ୍ତୁରି ଓ କୁଙ୍କୁମ ଇତ୍ୟାଦି ମିଶ୍ରିତ କରି ଲେପନ କରାଯାଏ ୤ ଦଶମୂଳ (ବେଲ, ଗମ୍ବାରୀ, ଫଣଫଣା, ଅଗବଥୁ, ପାଟେଳୀ, ଶାଳପର୍ଣ୍ଣୀ, କୃଷ୍ଣପର୍ଣ୍ଣୀ, ବୃହତୀ, ଅଙ୍କରାନ୍ତି ଓ ଗୋଖୁରା) ମୋଦକ ଲାଗି କରାଯାଏ ୤
  • ଓଷା ଲାଗି ବା ରାଜ ପ୍ରସାଦ ବିଜେ: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ଦ୍ଵାଦଶୀ: ଠାକୁରମାନଙ୍କୁ ପ୍ରସାଦ ବିଜେ କରାଯାଏ ୤
  • ଅଣସର ତ୍ରୟୋଦଶୀ: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ତ୍ରୟୋଦଶୀ: ଶ୍ରୀ ଜୀଉମାନଙ୍କର ଘଣା ଲାଗି ଓ ପାଟ ବସ୍ତ୍ରର ପୟର ପୂଜା ହୁଏ ୤
  • ବନକ ଲାଗି ଓ ଚକା ଅପସର: ଆଷାଢ଼ କୃଷ୍ଣ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ: ବନକ ଲାଗି କରାଯାଏ ୤ ଅଣସରର ଶେଷ ଦିବସ୤
  • ନବଯୌବନ ଦର୍ଶନ: ଆଷାଢ଼ ଅମାବାସ୍ୟା (ଉଭା ଅମାବାସ୍ୟା): ଏହିଦିନ ନୂତନ ଚିତ୍ରିତ ଠାକୁରମାନଙ୍କୁ ସର୍ବସାଧାରଙ୍କ ଦର୍ଶନ ନିମନ୍ତେ ଉଭା କରାଯାଏ ୤
• ନେତ୍ରୋତ୍ସବ : ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ପ୍ରତିପଦା (ରଥଯାତ୍ରାର ପୂର୍ବଦିନ): ଶ୍ରୀ ଜୀଉମାନଙ୍କର ଆଖିର ରଙ୍ଗ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ କରାଯାଏ ୤
• ରଥଯାତ୍ରା: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ବିତୀୟା: ରଥରେ ଆଡ଼ପ ମଣ୍ଡପ (ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର)କୁ ବିଜେ କରନ୍ତି ୤
  • ହେରାପଞ୍ଚମୀ: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ପଞ୍ଚମୀ: ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ହେରିବାକୁ ଘଣ୍ଟ ଘଣ୍ଟା, କାହାଳୀ ସହ ସୁସଜ୍ଜିତ ପାଲିଙ୍କିରେ ବସି (ଲୁଚିକରି) ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଆନ୍ତି ଓ ରଥଯାତ୍ରାରେ ସଙ୍ଗରେ ନେଇ ନଥିବାରୁ କ୍ରୋଧ ଜର୍ଜରିତ ହୋଇ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥରୁ ଖଣ୍ଡେ କାଠ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇ ଫେରି ଆସନ୍ତି ୤
  • ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରା: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଦଶମୀ (ବାହୁଡ଼ା ଦଶମୀ): ଏ ଦିନ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁ ରଥରେ ଗୁଣ୍ଡିଚା ଘରୁ ବଡ଼ ଦେଉଳକୁ ଫେରନ୍ତି ୤
  • ସୁନାବେଶ ବା ବଡ଼ ତଢ଼ାଉ ବେଶ: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ
    • ହରିଶୟନ: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ (ବଡ଼) (ହରିଶୟନ ଏକାଦଶୀ)
  • ଗରୁଡ଼ ଶୟନ ଦ୍ଵାଦଶୀ:
  • ଅଧର ପଣା: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ତ୍ରୟୋଦଶୀ
  • ନିଳାଦ୍ରି ବିଜେ: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ ଦିନ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ, ବଳଭଦ୍ର, ସୁଭଦ୍ରା ଓ ସୁଦର୍ଶନ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ବିଜେ କରିଥାନ୍ତି ।
• କର୍କଟ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ବା ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଯାତ୍ରା: ଏହି ଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଗତି ହେତୁ ଯେଉଁ ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ଆରମ୍ବ ହୋଇଥାଏ ତାହାକୁ ପୁରାଣ ମତେ କର୍କଟ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ ।
• ଚିତାଲାଗି ଅମାବାସ୍ୟା: ଶ୍ରାବଣ ଅମାବାସ୍ୟା (ଚିତଉ ଅମାବାସ୍ୟା):
• ବାଡ଼ି ନୃସିଂହ ବିଜେ:
• ଝୁଲଣ ଯାତ୍ରା: ଶ୍ରାବଣ ଶୁକ୍ଳ ଦଶମୀ ଠାରୁ ପ୍ରତିପଦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
• ବଳଭଦ୍ର ଜନ୍ମ : ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣମୀ (ଗହ୍ମାପୂର୍ଣ୍ଣମୀ):
• ରାହୁରେଖା ଲାଗି:
• ନଗର୍ଭଉଦକ ବନ୍ଦାପନା/ ଯେଉଡ଼ ଭୋଗ:
• କୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମ: ଭାଦ୍ରବ କୃଷ୍ଣାଷ୍ଟମୀ (ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଓ ଦୂର୍ଗାଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ):
• ନନ୍ଦୋତ୍ସବ: ଭାଦ୍ରବ କୃଷ୍ଣନବମୀ: ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀର ପରଦିନ କୃତ ଉତ୍ସବ
• ବଣଭୋଜି ବେଶ: କୋଳିବିକା/ ବକାସୁର ବଧ ବେଶ
• କାଳୀୟ ଦଳନ ବେଶ: ଭାଦ୍ରବ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଏକାଦଶୀ (କାଳୀଦଳନ ଏକାଦଶୀ): ଧେନୁକାସୁର ବଧ ବେଶ:
• ପ୍ରଳମ୍ବାସୁର ବଧ ବେଶ: ଭାଦ୍ରବ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଦ୍ଵାଦଶୀ
• କୃଷ୍ଣ ବଳରାମ ବେଶ: ଭାଦ୍ରବ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ତ୍ରୟୋଦଶୀ
• ସପ୍ତପୁରୀ ଅମାବାସ୍ୟା: ଭାଦ୍ରବ ଅମାବାସ୍ୟା (ସାତପୁରୀ ଅମାବାସ୍ୟା):
• ଦାବାଗ୍ନି ଓ ନିକୁଞ୍ଜ ଲୀଳା:
• ଅନ୍ଧ ପ୍ରସ୍ତାବ ଲୀଳା:
• ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ: ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳ ଚତୁର୍ଥୀ: ପାଞ୍ଜି ପୂଜା, ଗଣେଶ ପୂଜା ୤
• ରେଖା ପଞ୍ଚମୀ: ଭାଦ୍ରବ କୃଷ୍ଣ ପଞ୍ଚମୀ (ରକ୍ଷା ପଞ୍ଚମୀ): ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରେଖା ଲାଗି ୤
• କୃଷ୍ଣ ଲିଳା:
• ରାଧାଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ: ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳାଷ୍ଟମୀ(ଦୁର୍ବ୍ବାଷ୍ଟମୀ): ରାଧିକା ଏହିଦିନ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ୤ ଶ୍ରୀସୁଦର୍ଶନ ଦେବଙ୍କ ଆଶ୍ରମ ବିଜେ ।
• ଲବଣି ଖିଆ: ମଥୁରାହାଟ ଜୁର ଉତ୍ସବ
• ପାର୍ଶ୍ଵପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକାଦଶୀ: ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ (ବଡ଼): ଶୟନ ଏକାଦଶିର ପରବର୍ତ୍ତୀ ବଡ଼ ଏକାଦଶୀ ୤ ଏ ଦିନ ବିଷ୍ଣୁ ଶୋଇଥିବା ଅବସ୍ଥାରେ ବାଆଁପାଖରୁଉ ଡାହାଣ ପାଖକୁ କଡ଼ ଲେଉଟାନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ଵାସ ୤
• ବାମନ ଜନ୍ମ: ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳଦ୍ଵାଦଶୀ: ସୁନିଆ/ ଗରୁଡ଼ ପାର୍ଶ୍ଵ ପରିବର୍ତ୍ତନ/ ଇନ୍ଦ୍ରଧ୍ଵଜ ପୂଜା । ବାମନ ଅବତାରତେ ବିଷ୍ଣୁ ଏ ଦିନ ଅଦିତିଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ଆବିର୍ଭୁତ ହୋଇଥିଲେ ୤

ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ଵାଦଶୀ ତିଥିରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ପାରମ୍ପରିକ ରୀତି ମତେ ବାମନ ଜନ୍ମ ନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ ୤ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଧୂପ ଉଠିବା ପରେ ଗର୍ଭଗୃହରେ ଥିବା ଜୟବିଜୟ ଦ୍ୱାରକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଏ ୤ ଭିତରେ ପାଣି ପଡ଼ି ପୋଛା ମରାଯିବା ପରେ ପଣ୍ଡା ପଞ୍ଚବର୍ଣ୍ଣ ମୁରୁଜରେ ମଣ୍ଡଳ ତିଆରି କରନ୍ତି ୤ ତିନିବାଡ଼ରେ ବନ୍ଦାପନା ପରେ ମହାଜନ ସେବକମାନେ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଭିତର ସିଂହାସନକୁ ବିଜେ କରାନ୍ତି ୤ ବଣିଆ ଦେଇଥିବା ଏକ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ବାମନ ପ୍ରତିମାଙ୍କୁ ପଞ୍ଚାମୃତରେ ମହାସ୍ନାନ କରାଯାଇ ଶୀତଳ ଭୋଗ କରାଯିବା ପରେ ଗର୍ଭଉଦକ ନିମନ୍ତେ ପଞ୍ଚୋପଚାରରେ ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ ୤ ରାମନବମୀ ଅଥବା ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଭଳି ନୀତି ନ ହୋଇ ବିଧିବ୍ୟବସ୍ଥା ତଥା ପାରମ୍ପରିକ ରୀତି ମତେ ଖଣ୍ଡୁଆ ଘୋଡ଼ାଇ ପୋଥିପାଠ ପ୍ରମାଣେ ଜନ୍ମନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାପରେ ପାଳିଆ ମହାସୁଆର ଦେଇଥିବା କ୍ଷୀର, ଲହୁଣି ଓ କୋରାକୁ ପଣ୍ଡା ମଣୋହି କରାଇଥାନ୍ତି ୤ ମାଜଣା ମଣ୍ଡପରେ କେତେକ ନୀତି ସମ୍ପାଦିତ ହୋଇ ବାମନ (କୃଷ୍ଣ) ଦକ୍ଷିଣଘରକୁ ବିଜେ କରନ୍ତି ୤ ଏହି ଅବସରରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ସନ୍ଧ୍ୟାଧୂପ ପରେ ସ୍ନାନବେଦୀ ପାଖ ଚାହାଣୀମଣ୍ଡପଠାରେ ବଡ଼ଛତା ମଠ କୋଣରେ କୋଠ ସୁଆଁସିଆ ସେବକମାନେ ଗୋଟିଏ କାଠ ଗୟଳରେ ସପ୍ତମେଘ ବାଉଁଶରେ ତିଆରି କରି ପୋତିଥାନ୍ତି ୤ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସପ୍ତମେଘ ବନ୍ଧାହୋଇ ରହନ୍ତି ୤ ପୂଜାପଣ୍ଡା ସେବକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଇନ୍ଦ୍ରଧ୍ୱଜ ପୂଜା ସମ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ୤ ଏହି ଅବସରରେ ରୋଷରୁ ମହାସୁଆର ଦୁଇ ଓଳି ଅନ୍ନ ଆଣି ରଖିବାପରେ ପଣ୍ଡା ତାହାକୁ ପଞ୍ଚୋପଚାରରେ ପୂଜା କରି ବନ୍ଦାପନା କରିଥାନ୍ତି ୤ ବର୍ଷକରେ ଏହି ଗୋଟିଏ ଦିନ କେବଳ ଶଙ୍ଖୁଡ଼ି ବାହରକୁ ଯାଇଥାଏ ୤

• ଅନନ୍ତ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ: ଅନନ୍ତ ବାସୁଦେବ ମନ୍ଦିରରେ ନିତି ସମାପନ କରାଯାଏ
• ଇନ୍ଦ୍ର ଗୋବିନ୍ଦ ପୂଜା:
• ସହସ୍ର କୁମ୍ଭ ଅଭିଷେକ: ଆଶ୍ଵିନ କୃଷ୍ଣ ଅଷ୍ଟମୀ
• ଦଶହରା: ଆଶ୍ଵିନ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଦଶମୀ: ଆୟୁଧ ପୂଜା ଓ ବିଜୟା ଦଶମୀ
• ଦ୍ଵିତୀୟା ଓଷା: ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମନ୍ଦିରରେ ନିତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ୤
• ଆଶ୍ଵିନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: କୁମାର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: ପଶା ଖେଳ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ୤

ପାରମ୍ପରିକ ରୀତିମତେ କୁମାରପୂର୍ଣ୍ଣମୀ ଦିନ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ମୁଦିରସ୍ତ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ଭିତରଚ୍ଛ ମହାପାତ୍ର, ମୁଦୁଲି ସେବକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପଶା, ଶକଟା ଓ କଉଡ଼ି ଖେଳ ହୋଇଥାଏ୤ ଏହି ଖେଳରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁ ପଶା ଖେଳରେ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ପାଖରେ ହାରିଯିବା ପରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଚଳନ୍ତି ପ୍ରତିମା ନୀଳମାଧବ ମହାଜନ ସେବକମାନଙ୍କ ହାତରେ ବିଜେ ହୋଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ମନ୍ଦିରରେ ସାତ ଦିନ ପାଇଁ ବନ୍ଧା ହୋଇ ରହନ୍ତି ୤ ଅଷ୍ଟମ ଦିନ ଶ୍ରୀଜୀଉମାନଙ୍କ ଅବକାଶ ନୀତି ପରେ ବନ୍ଧନରେ ଥିବା ମାଧବଙ୍କୁ ସେବାୟତ ମାନେ ଭିତର ସିଂହାସନକୁ ବିଜେ କରାନ୍ତି ୤

• ଗର୍ଭଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତି:
• କାର୍ତ୍ତିକ ବ୍ରତ: ରାଧାଦାମୋଦର ବେଶ ଆଶ୍ଵିନ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ ଠାରୁ କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳ ଦଶମୀ
• ପଞ୍ଚକ ବେଶ:
  • କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ (ବଡ଼): ହରି ଉତ୍ଥାପନ ଏକାଦଶୀ: ଦେବୋତ୍ଥାନ ଏକାଦଶୀ ବା ପ୍ରବୋଧନ ଯାତ୍ରା ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ବେଶ ବା ଠିଆକିଆ ବେଶ୤
  • କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳଦ୍ଵାଦଶୀ : ଗରୁଡ଼ ଉତ୍ଥାପନ ଦ୍ଵାଦଶୀ: ବାଙ୍କଚୁଡ଼ା ବେଶ ବା ବାମନ ବେଶ ୤
  • କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳତ୍ରୟୋଦଶୀରେ: ତ୍ରିବିକ୍ରମ ବେଶ ବା ଆଡ଼କିଆ ବେଶ
  • କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀରେ: ଲକ୍ଷ୍ମୀନୃସିଂହ ବେଶ ବା ଡାଳିକିଆ ବେଶ
  • କାର୍ତ୍ତିକ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ: ରାଜରାଜେଶ୍ଵର ବେଶବା ସୁନାବେଶ
  • ମଳତିଥିରେ: ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ
• ନବାନ୍ନ:
• ପ୍ରଥମାଷ୍ଟମୀ: ମାର୍ଗଶୀର କୃଷ୍ଣାଷ୍ଟମୀ (ପ୍ରଥମାଷ୍ଟମୀ)- ବନ୍ଦାପନା ନିତି ହୁଏ
• ଦେବ ଦୀପାବଳୀ: ଏହିଦିନ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଓ ବଳଭଦ୍ର କଶ୍ୟପ, ଅଦିତି, ଦଶରଥ, କୌଶଲ୍ୟା, ଦେବକୀ, ବସୁଦେବ, ନନ୍ଦ ଓ ଯଶୋଦାଙ୍କ ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ଶ୍ରାଦ୍ଧ କରନ୍ତି ୤
• ଓଢ଼ଣ ଷଷ୍ଠୀ: ମାର୍ଗଶିର ଶୁକ୍ଳ ଷଷ୍ଠୀ (ମୂଳକ ଷଷ୍ଠୀ/ ପ୍ରାବରଣ ଷଷ୍ଠୀ / ଗୁହ ଷଷ୍ଠୀ) : ଏହିଦିନ ଠାରୁ ଶୀତ ବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରନ୍ତି୤
• ପାଣ୍ଡୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: ମାର୍ଗଶିର ପୂର୍ଣ୍ଣମୀ:
• ଧନୁ ସଂକ୍ରାନ୍ତି: ଏହି ଦିନ ଠାରୁ ପହଲି ଭୋଗ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ରେ ଶେଷ ହୁଏ ୤
• ବଉଳ ଉଆଁସ ବା ବକୁଳ ଅମାବାସ୍ୟା: ପୌଷ ଅମାବାସ୍ୟା (ବଉଳ ଅମାବାସ୍ୟା) : ବରାହ ଜନ୍ମ ୤ ଏହିଦିନ ଗଇଁଠା ପୂଜା କରାଯାଏ ୤
• ପୁଷ୍ୟାଭିଷେକ:
• ନବାଙ୍କ ବେଶ: (ଫୁଲ ମେଲାଣ)
• ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ବା ଉତ୍ତରାୟଣ ଯାତ୍ରା: ଏହି ଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଉତ୍ତର ଗତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ମନ୍ଦିର ସମେତ ସବୁ ଓଡ଼ିଆ ଘରେ ପାଳିତ ହୋଇଥାଏ ।
• ପଦ୍ମ ବେଶ:
• ବସନ୍ତପଞ୍ଚମୀ: ମାଘ ଶୁକ୍ଳପଞ୍ଚମୀ(ଶ୍ରୀପଞ୍ଚମୀ): ସରସ୍ବତୀ ମନ୍ଦିରରେ ପାଞ୍ଜି ପୂଜା କରାଯାଏ, ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ପଞ୍ଚପଲ୍ଲବ ଲାଗି ୤ ରଥକାଠ ଅନୁକୂଳ |
• ତିଳ ସପ୍ତମୀ:
• ଭୌମ ଏକାଦଶୀ: ମାଘ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ (ବଡ଼):
• ମାଘ ପୂର୍ଣ୍ଣମୀ: (ଅଗ୍ନ୍ୟୁତ୍ସବ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ବା ଅଇଘରା ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ବା ଅଗିଜଳା ପୂର୍ଣ୍ଣିମା) ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଗଜଉଦ୍ଧାରଣ ବେଶ ୤
• ମହାଶିବରାତ୍ରି: ଶ୍ରୀଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିରରେ ହରି ହର ଭେଟ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ୤
• ଶିକାର ବା ବେନ୍ତ
• ଦୋଳ ଯାତ୍ରା: ବସନ୍ତୋତ୍ସବ: ଫାଲ୍‌ଗୁନ ଶୁକ୍ଳ ଦଶମୀ (ଫଗୁ ଦଶମୀ) ଠାରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
• ଅଗ୍ନି ଉତ୍ସବ: ରାଜାଗ୍ନି
• ହୋଲି:
• ଚୈତ୍ର ଗୁଣ୍ଡିଚା: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ଷଷ୍ଠୀ(ଅଶୋକ ଷଷ୍ଠୀ/ ବାସନ୍ତୀ ଷଷ୍ଠୀ/ ସ୍କନ୍ଦ ଷଷ୍ଠୀ): ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ବେଢ଼ାରେ ଥିବା ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ଏହା ପାଳନ କରାଯାଏ
• ଅଶୋକାଷ୍ଟମୀ: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳାଷ୍ଟମୀ: ଶ୍ରୀ ଭଣ୍ଡାର ଲୋକନାଥଙ୍କୁ ଇଶାନେଶ୍ବର ମହାଦେବଙ୍କ ମନ୍ଦିରକୁ ପଟୁଆରରେ ନିଆଯାଇ ନିତି ପାଳନ କରାଯାଏ ୤ ଏହା ପରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ବଲ୍ଲଭ ମଠ ଦେଇ ମନ୍ଦିରକୁ ଫେରି ଆସନ୍ତି ୤
• ରାମ ନବମୀ: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳନବମୀ: ଏ ଦିନ ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଜନ୍ମୋତ୍ସବ ପାଳନ ହୁଏ । ଜେଉଡ଼ ଭୋଗ ।
• ଯଜ୍ଞ ରକ୍ଷା: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ଦଶମୀ
• ସୀତା ବିବାହ: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ
• ବନବାସ: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ଵାଦଶୀ
• ଦମନକ ଲାଗି ବା ଦମନକ ଚୋରି: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ତ୍ରୟୋଦଶୀ ଓ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ
• ଲଙ୍କା ପୋଡ଼ି: ଚୈତ୍ର ପୂର୍ଣ୍ଣମି
• ସେତୁ ବନ୍ଧ: ବୈଶାଖ କୃଷ୍ଣ ପ୍ରତିପଦ
• ରାବଣ ବଧ: ବୈଶାଖ କୃଷ୍ଣ ଦ୍ଵିତୀୟା
• ରାମାଭିଷେକ: ପୂନର୍ବସୁ ନକ୍ଷତ୍ର ସ୍ଥିତି ଅନୁଯାୟୀ ପାଳନ କରାଯାଏ ୤

ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ

• ମାଦଳା ପାଞ୍ଜି
• ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର
• ରଥଯାତ୍ରା
• ଅଣସର
• ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ବେଶ
• ନବକଳେବର

ଆଧାର

• କୋହେନୂର୍ ପଠାଣି ସାମନ୍ତ ପଞ୍ଜିକା