"ଶୁଚିତ୍ୱ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ
Content deleted Content added
ଟିକେ Regular Character Changes |
ଟିକେ ଵ ବଦଳରେ ବ, as per https://or.wikipedia.org/wiki/topic:Up86qjal0bt4nlce |
||
୧ କ ଧାଡ଼ି: | ୧ କ ଧାଡ଼ି: | ||
{{ଛୋଟ|Sanitation}} |
{{ଛୋଟ|Sanitation}} |
||
[[Image:EscherichiaColi NIAID.jpg|thumb|230px|[[Escherichia coli|ଇ କୋଲାଇ]] [[ଜୀବାଣୁ]] ବଡ଼ ଆକାରରେ]] |
[[Image:EscherichiaColi NIAID.jpg|thumb|230px|[[Escherichia coli|ଇ କୋଲାଇ]] [[ଜୀବାଣୁ]] ବଡ଼ ଆକାରରେ]] |
||
ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟକର ଉନ୍ନତି ସାଧନ ଓ ଘରୁ ପରିତ୍ୟକ୍ତ ବିଭିନ୍ନ ବିପଦ ଜନକ ପଦାର୍ଥର ଦୂରୀକରଣକୁ '''ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ''' ବା ସାନିଟେସନ (Sanitation) କହନ୍ତି । ଶାରୀରିକ, [[ଅଣୁଜୈବିକ]] ଓ [[ରାସାୟନିକ]] ପଦାର୍ଥ ବିପଦଜନକ ହୋଇପାରେ । ମନୁଷ୍ୟ ଓ ପଶୁଜାତ ମଳ, କଠିନ [[ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁ]] ଘରୋଇ ବର୍ଜ୍ୟ [[ଜଳ]], [[କାରଖାନା ବର୍ଜ୍ୟ ପଦାର୍ଥ]] ଓ [[କୃଷି ବର୍ଜ୍ୟ ପଦାର୍ଥ]] ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ହାନୀକାରକ ହୁଏ । ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟହାନୀକର ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ନିମନ୍ତେ ଯନ୍ତ୍ରୀ ସାହାଯ୍ୟ (ନାଳ, ଭୂତଳ ନାଳ ଓ ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳ ପରିସ୍କାର କର୍ମ), ସାଧାରଣ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ନିପୁଣତା (ପାଇଖାନା ଓ ସେପ୍ଟିକ ଟାଙ୍କି ତିଆରି) ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା ଅଭ୍ୟାସ (ସାବୁନଦ୍ବାରା ହାତ ଧୋଇବା) ଆବଶ୍ୟକ ।<br /> |
|||
ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଚ.ଓ. ଅନୁସାରେ |
ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଚ.ଓ. ଅନୁସାରେ |
||
: |
:ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ କହିଲେ ସାଧାରଣତଃ ମନୁଷ୍ୟ ମଳ ମୂତ୍ରର ନିରାପଦ ଦୁରୀକରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବୁଝାଏ । ସାରା ପୃଥିବୀରେ ନିଅଣ୍ଟିଆ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ ଯୋଗୁ ରୋଗ ହୁଏ । ଉନ୍ନତ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ ଯୋଗୁ ଘରେ ତଥା ଗୋଷ୍ଠୀରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ୁଥିବା ଦେଖାଯାଉଛି । ରନ୍ଧନଶାଳାର ବର୍ଜ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ଓ ଦୂଷିତ ଜଳର ଦୂରୀକରଣଦ୍ବାରା ଶୁଚିତ୍ତ୍ବର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ହୁଏ । <br /> |
||
ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ବିଷୟ |
ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ବିଷୟ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ ପରିସରକୁ ଆସେ<ref>[http://www.who.int/topics/sanitation/en/ who.int]</ref> ।<br /> |
||
* ଉନ୍ନତ |
* ଉନ୍ନତ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ଏହା ଘରେ ମନୁଷ୍ୟ ମଳ ଦୂର କରିବା ପରିଚାଳନାକୁ ବୁଝାଏ । <br /> |
||
* ଯଥା ସ୍ଥାନ |
* ଯଥା ସ୍ଥାନ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ଯେଉଁଠାରେ ନିଷ୍କାସନ କରାଯାଏ, ସେହିଠାରେ ଏହାକୁ ନଷ୍ଟ କରାଯାଏ । <br /> |
||
* ଖାଦ୍ୟ |
* ଖାଦ୍ୟ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ନିମନ୍ତେ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟପ୍ରଦ ପ୍ରକ୍ରିୟା । <br /> |
||
* ପରିବେଶ |
* ପରିବେଶ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ପରିବେଶଦ୍ବାରା ସଂକ୍ରମିତ ରୋଗ ନ ହେବା ନିମନ୍ତେ ପରିଚାଳନା । ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳ, କାରଖାନା ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁ ଓ ଶବ୍ଦ ପ୍ରଦୂଶଣ ରୋକିବା ପରିଚାଳନା । <br /> |
||
* ପରିସ୍ଥିତି |
* ପରିସ୍ଥିତି ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁକୁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟବହାର ଉପଯୋଗୀ ପଦାର୍ଥକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ । |
||
== ଆଧାର == |
== ଆଧାର == |
||
{{ଆଧାର}} |
{{ଆଧାର}} |
୧୩:୩୪, ୧୧ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୮ ଅନୁସାରେ କରାଯାଇଥିବା ବଦଳ
ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟକର ଉନ୍ନତି ସାଧନ ଓ ଘରୁ ପରିତ୍ୟକ୍ତ ବିଭିନ୍ନ ବିପଦ ଜନକ ପଦାର୍ଥର ଦୂରୀକରଣକୁ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ ବା ସାନିଟେସନ (Sanitation) କହନ୍ତି । ଶାରୀରିକ, ଅଣୁଜୈବିକ ଓ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ବିପଦଜନକ ହୋଇପାରେ । ମନୁଷ୍ୟ ଓ ପଶୁଜାତ ମଳ, କଠିନ ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁ ଘରୋଇ ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳ, କାରଖାନା ବର୍ଜ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ଓ କୃଷି ବର୍ଜ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ହାନୀକାରକ ହୁଏ । ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟହାନୀକର ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ନିମନ୍ତେ ଯନ୍ତ୍ରୀ ସାହାଯ୍ୟ (ନାଳ, ଭୂତଳ ନାଳ ଓ ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳ ପରିସ୍କାର କର୍ମ), ସାଧାରଣ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ନିପୁଣତା (ପାଇଖାନା ଓ ସେପ୍ଟିକ ଟାଙ୍କି ତିଆରି) ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା ଅଭ୍ୟାସ (ସାବୁନଦ୍ବାରା ହାତ ଧୋଇବା) ଆବଶ୍ୟକ ।
ଡବ୍ଲ୍ୟୁ.ଏଚ.ଓ. ଅନୁସାରେ
- ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ କହିଲେ ସାଧାରଣତଃ ମନୁଷ୍ୟ ମଳ ମୂତ୍ରର ନିରାପଦ ଦୁରୀକରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ବୁଝାଏ । ସାରା ପୃଥିବୀରେ ନିଅଣ୍ଟିଆ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ ଯୋଗୁ ରୋଗ ହୁଏ । ଉନ୍ନତ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ ଯୋଗୁ ଘରେ ତଥା ଗୋଷ୍ଠୀରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ୁଥିବା ଦେଖାଯାଉଛି । ରନ୍ଧନଶାଳାର ବର୍ଜ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ଓ ଦୂଷିତ ଜଳର ଦୂରୀକରଣଦ୍ବାରା ଶୁଚିତ୍ତ୍ବର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ହୁଏ ।
ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ବିଷୟ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ ପରିସରକୁ ଆସେ[୧] ।
- ଉନ୍ନତ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ଏହା ଘରେ ମନୁଷ୍ୟ ମଳ ଦୂର କରିବା ପରିଚାଳନାକୁ ବୁଝାଏ ।
- ଯଥା ସ୍ଥାନ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ଯେଉଁଠାରେ ନିଷ୍କାସନ କରାଯାଏ, ସେହିଠାରେ ଏହାକୁ ନଷ୍ଟ କରାଯାଏ ।
- ଖାଦ୍ୟ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ଖାଦ୍ୟ ନିରାପତ୍ତା ନିମନ୍ତେ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟପ୍ରଦ ପ୍ରକ୍ରିୟା ।
- ପରିବେଶ ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ପରିବେଶଦ୍ବାରା ସଂକ୍ରମିତ ରୋଗ ନ ହେବା ନିମନ୍ତେ ପରିଚାଳନା । ବର୍ଜ୍ୟ ଜଳ, କାରଖାନା ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁ ଓ ଶବ୍ଦ ପ୍ରଦୂଶଣ ରୋକିବା ପରିଚାଳନା ।
- ପରିସ୍ଥିତି ଶୁଚିତ୍ତ୍ବ - ବର୍ଜ୍ୟ ବସ୍ତୁକୁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟବହାର ଉପଯୋଗୀ ପଦାର୍ଥକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ।