"ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ" ପୃଷ୍ଠାର ସଂସ୍କରଣ‌ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ତଫାତ

Content deleted Content added

Inline

୧୫:୩୪, ୧୩ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୭ ଅନୁସାରେ କରାଯାଇଥିବା ବଦଳ

ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ , ଜଗୋଈ ନାମରେ ଜଣାଯାଏ, ^[୧] ପ୍ରମୁଖ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ନୃତ୍ୟ ରୁ ଗୋଟିଏ ଅଟେ ।^[୨] ମିଆଁମାର, ଆସାମ, ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏବଂ ମିଜରାମ ସହିତ ଜଣାଯାଉଥିବା ପୂର୍ବ-ଉତ୍ତର ଭାରତରେ ସ୍ଥିତ ଏକ ରାଜ୍ୟ ମୂଳ ରୂପେ ମଣିପୁର ଅଟେ ।^[୩]^[୪] ଏହା ବିଶେଷ ରୂପେ ନିଜ ହିନ୍ଦୁ ବୈଷ୍ଣବ ବାଦ ବିଷୟ ଗୁଡିକ ପାଇଁ ଜଣାଯାଏ ଏବଂ ରାଧା-କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପ୍ରେମ ଚରିତ ନାଟକର ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ପ୍ରଦର୍ଶନ ରାସଲୀଳାକୁ ଡାକିଥାଏ ।^[୩]^[୧]^[୫] ଶୈବ ବାଦ , ଶକ୍ତି ବାଦ ଏବଂ କ୍ଷେତ୍ରିୟ ଦେବତା ମାନଙ୍କୁ ସମ୍ବୋନ୍ଧିତ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ନୃତ୍ୟ କରାଯାଇଥାଏ ।^[୬]^[୭]

ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟର ମୂଳ, ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ନୃତ୍ୟ ସହିତ, ପ୍ରାଚୀନ ହିନ୍ଦୁ ସଂସ୍କୃତ ପାଠ ନାଟ୍ୟଶାସ୍ତ୍ର ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଭାରତ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆ ମଧ୍ୟରେ ସଂସ୍କୃତି ସଂଲଗ୍ନର ପ୍ରଭାବ ସହିତ ହୋଇଥାଏ ।^[୮] ପାରମ୍ପରିକ ପୌରାଣିକ କଥା ଅନୁସାରେ, ମଣିପୁର ଘାଟୀ ର ସ୍ବଦେଶୀ ଲୋକ ହିନ୍ଦୁ ମହାକାବ୍ୟ ରାମାୟଣ ଏବଂ ମହାଭାରତରେ ଗନ୍ଧର୍ବ ରୂପେ ସମ୍ମାନିତ ନୃତ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଥିଲେ , ଯିଏ ଏକ ନୃତ୍ୟ ପରମ୍ପରାର ବର୍ଣ୍ଣନା ଦିଆଯାଇଛି ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ମଣିପୁର ରେ ।^[୬]^[୫]^[୯] ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟର କଳା ର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିବା ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଲିଖିତ ଗ୍ରନ୍ଥ 18ବିଂ ଶତାବ୍ଦୀର ଆରମ୍ଭରୁ ରହିଛି ।^[୧୦]

ଗ୍ୟାଲେରୀ

ରାଧା-କ୍ରୀଷ୍ଣାଙ୍କ ପ୍ରେମ କାହାଣୀ ସାଧାରଣତଃ ମଣିପୁରୀ ରେ ଦେଖାଯାଏ
ଗନ୍ଧର୍ବଙ୍କ ରୂପରେ ନର୍ତ୍ତକୀ ମାନଙ୍କୁ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ମଧ୍ୟକାଳୀନ ଯୁଗର ମନ୍ଦିରରେ ମୂର୍ତ୍ତୀ ମିଳିଛି । ମଣିପୁରୀ ଲୋକମାନେ ଏହା ମାନୁଛନ୍ତି କି ସେହି ମୂର୍ତ୍ତି ଗନ୍ଧର୍ବଙ୍କ ଅଟେ^[୧୧]
ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ସଙ୍ଗୀତକାର ପାଙ୍ଗ ଚୋଲାମ ଖେଳୁଛନ୍ତି
ଲାଇ ହରୋବା , ଏକ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ
ମଣିପୁରୀ ନର୍ତ୍ତକୀ ପରମ୍ପରାଗତ ବେଶଭୂଷା ରେ
ଜାଗୋଇରେ ସଙ୍ଗୀତ ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର

ଆଧାର

↑ ^୧.୦ ^୧.୧ Reginald Massey 2004, p. 177.
↑ Williams 2004, pp. 83–84, the other major classical Indian dances are: Bharatanatyam, Kathak, Odissi, Kathakali, Kuchipudi, Cchau, Satriya, Yaksagana and Bhagavata Mela.
↑ ^୩.୦ ^୩.୧ James G. Lochtefeld (2002). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: A-M. The Rosen Publishing Group. pp. 420–421. ISBN 978-0-8239-3179-8.
↑ Reginald Massey 2004, pp. 177–187.
↑ ^୫.୦ ^୫.୧ Ragini Devi 1990, pp. 175–180.
↑ ^୬.୦ ^୬.୧ Reginald Massey 2004, pp. 177–180.
↑ Saroj Nalini Parratt (1997). The pleasing of the gods: Meitei Lai Haraoba. Vikas Publishers. pp. 14–20, 42–46.
↑ Saryu Doshi 1989, pp. xv–xviii.
↑ Saryu Doshi 1989, p. xii.
↑ Reginald Massey 2004, p. 179.
↑ Ragini Devi 1990, p. 176.

[FOOTNOTEReginald_Massey2004177-1] ୧.୦ ^୧.୧ Reginald Massey 2004, p. 177.

[FOOTNOTEWilliams200483–84,_the_other_major_classical_Indian_dances_are:_Bharatanatyam,_Kathak,_Odissi,_Kathakali,_Kuchipudi,_Cchau,_Satriya,_Yaksagana_and_Bhagavata_Mela-2] Williams 2004, pp. 83–84, the other major classical Indian dances are: Bharatanatyam, Kathak, Odissi, Kathakali, Kuchipudi, Cchau, Satriya, Yaksagana and Bhagavata Mela.

[lochtefeld420-3] ୩.୦ ^୩.୧ James G. Lochtefeld (2002). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: A-M. The Rosen Publishing Group. pp. 420–421. ISBN 978-0-8239-3179-8.

[FOOTNOTEReginald_Massey2004177–187-4] Reginald Massey 2004, pp. 177–187.

[FOOTNOTERagini_Devi1990175–180-5] ୫.୦ ^୫.୧ Ragini Devi 1990, pp. 175–180.

[FOOTNOTEReginald_Massey2004177–180-6] ୬.୦ ^୬.୧ Reginald Massey 2004, pp. 177–180.

[7] Saroj Nalini Parratt (1997). The pleasing of the gods: Meitei Lai Haraoba. Vikas Publishers. pp. 14–20, 42–46.

[FOOTNOTESaryu_Doshi1989xv–xviii-8] Saryu Doshi 1989, pp. xv–xviii.

[FOOTNOTESaryu_Doshi1989xii-9] Saryu Doshi 1989, p. xii.

[FOOTNOTEReginald_Massey2004179-10] Reginald Massey 2004, p. 179.

[FOOTNOTERagini_Devi1990176-11] Ragini Devi 1990, p. 176.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]

[୫]

[୬]

[୭]

[୮]

[୯]

[୧୦]

[୧୧]

@@ ୧୦ କ ଧାଡ଼ି: / ୧୦ କ ଧାଡ଼ି: @@
 File:Ras Lila.jpg|thumb|ରାଧା-କ୍ରୀଷ୍ଣାଙ୍କ ପ୍ରେମ କାହାଣୀ ସାଧାରଣତଃ ମଣିପୁରୀ ରେ ଦେଖାଯାଏ
 File:Apsara Gandharva Dancer Pedestal Tra Kieu.jpg|thumb|ଗନ୍ଧର୍ବଙ୍କ ରୂପରେ ନର୍ତ୍ତକୀ ମାନଙ୍କୁ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ମଧ୍ୟକାଳୀନ ଯୁଗର ମନ୍ଦିରରେ ମୂର୍ତ୍ତୀ ମିଳିଛି । ମଣିପୁରୀ ଲୋକମାନେ ଏହା ମାନୁଛନ୍ତି କି ସେହି ମୂର୍ତ୍ତି ଗନ୍ଧର୍ବଙ୍କ ଅଟେ{{Sfn|Ragini Devi|1990|p=176}}
-File:Pung cholom performer, Manipur.jpg|thumb|left|160px|ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ସଙ୍ଗୀତକାର  ''ପାଙ୍ଗ ଚୋଲାମ'' ଖେଳୁଛନ୍ତି <ref name=narayan57/>
+File:Pung cholom performer, Manipur.jpg|thumb|left|160px|ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ସଙ୍ଗୀତକାର  ''ପାଙ୍ଗ ଚୋଲାମ'' ଖେଳୁଛନ୍ତି
 File:Lai haraoba.JPG|thumb|ଲାଇ ହରୋବା , ଏକ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ
 File:Rasa Lila in Manipuri dance style.jpg|thumb|ମଣିପୁରୀ ନର୍ତ୍ତକୀ ପରମ୍ପରାଗତ ବେଶଭୂଷା ରେ