ହାଇପୋକାଲେମିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପକ୍ଷାଘାତ
Hypokalemic periodic paralysis | |
---|---|
Familial hypokalemic periodic paralysis (FHPP)[୧] | |
ବିଭାଗ | Neurology |
ଲକ୍ଷଣ | Episodes of severe muscle weakness[୨] |
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | 10 to 30 years old[୨] |
କାରଣ | Genetics, hyperthyroidism[୨] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Renal tubular acidosis, other causes of low potassium, thyrotoxic periodic paralysis, hyperkalemic periodic paralysis, myasthenia gravis[୨] |
ପ୍ରତିକାର | Avoiding triggers, potassium supplementation, acetazolamide, potassium-sparing diuretics[୨] |
ଚିକିତ୍ସା | Potassium chloride by mouth[୨] |
ପୁନଃପୌନିକ | Rare[୨] |
ହାଇପୋକାଲେମିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପକ୍ଷାଘାତ ( ହାଇପୋ କେପିପି ) ହେଉଛି ଏକ ଜେନେଟିକ୍ ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ ମାଂସପେଶୀ ସାମୟିକ ଭାବରେ ଗମ୍ଭୀର ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଏ ।[୨] ଏହାର ମୂଳ କାରଣ ଜନ୍ମରୁ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆକ୍ରମଣ ସାଧାରଣତଃ ୧୦-୩୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ନାହିଁ। [୨] ଆରମ୍ଭ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଦୁର୍ବଳତା, ଥକ୍କା, ଝିମ ଝିମ ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ।[୨] ଆରମ୍ଭ କିଛି ମିନିଟରୁ କିଛି ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲାଗେ ଏବଂ ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ କିଛି ଘଣ୍ଟାରୁ କିଛି ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିପାରେ । [୨] [୩] ଆକ୍ରମଣର ଆବୃତ୍ତି ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ।[୨] ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ଆସ୍ପିରେସନ୍ ନିମୋନିଆ, ଅନିୟମିତ ହୃତ୍ସ୍ପଦନ ଏବଂ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ମାଂସପେଶୀ ନଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ । [୨]
ଅଧିକାଂଶ ମାମଲାରେ ସିଏସିଏନ୧ଏସ (CACNA1S) ଜିନରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେତୁ ହୋଇଥାଏ ଏବଂଏହା ଅଟୋସୋମାଲ୍ ପ୍ରାଧାନ୍ୟବାଦୀ ଥାଏ ।[୨] ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନଟି ପିତାମାତାଙ୍କଠାରୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ସୂତ୍ରରେ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବିକାଶ ସମୟରେ ହୋଇପାରେ । [୨] ଉଚ୍ଚ ଥାଇରଏଡ ଯୋଗୁଁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାମଲା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ, ଯାହାକୁ ଥାଇରୋଟକ୍ସିକ୍ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପକ୍ଷାଘାତ କୁହାଯାଏ । [୨] କଠିନ ବ୍ୟାୟାମ ପରେ କିମ୍ବା ଏକ ଉଚ୍ଚ କାର୍ବୋହାଇଡ୍ରେଟ୍ ଖାଦ୍ୟ, ଲୁଣ, ମଦ୍ୟପାନ, ଥଣ୍ଡା, ମାନସିକ ଚାପ କିମ୍ବା କର୍ଟିକୋଷ୍ଟିରଏଡଦ୍ୱାରା ଆକ୍ରମଣ ହୋଇପାରେ । [୨] ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଏକ ଆୟନ ଚ୍ୟାନେଲରେ ଏକ ତ୍ରୁଟି ରହିଥାଏ ଯାହା କମ୍ ରକ୍ତ ପୋଟାସିୟମ୍ ଅବଧିରେ ପରିଣତ ହୁଏ। [୨] ଲକ୍ଷଣ ଓ ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ କିମ୍ବା କମ୍ ପୋଟାସିୟମ୍ ଉପରେ ଆଧାର କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।[୨]
ଆକ୍ରମଣକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ପ୍ରୟାସରେ ଟ୍ରିଗର, ପୋଟାସିୟମ୍ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ୍, ଆସେଟାଜୋଲାମାଇଡ ଏବଂ ପୋଟାସିୟମ୍-ସ୍ପେରିଙ୍ଗ୍ ଡାଇୟୁରେଟିକ୍ସ ଏଡ଼େଇବା ଆବଶ୍ୟକ ।[୨] ଏହାର ଚିକିତ୍ସାରେ ପୋଟାସିୟମ କ୍ଲୋରାଇଡକୁ ୦.୫ମିଇରୁ ୧ମିଇ/ କିଲୋଗ୍ରାମ ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ।[୨] ଏଥିରେ ଉପଶମ ନହେଲେ ୦.୩ ମିଇ/କେଜି ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ୩୦ ମିନିଟ୍ ଦିଆଯାଇପାରେ ଯଦି ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ୨୪ଘଣ୍ଟାରେ ସର୍ବାଧିକ ୨୦୦ ମିଇ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉନ୍ନତି ନହୁଏ । [୨] ଯେଉଁମାନେ ଗିଳି ପାରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ ଆରିଥମିଆ ଥିବ, ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ପୋଟାସିୟମ୍,ବିଶେଷତଃ ମ୍ୟାନିଟଲରେ ଦିଆଯାଇପାରେ । [୨]
ହାଇପୋ କେପିପି ଏକ ବିରଳ ରୋଗ ଯାହା ୧୦୦,୦୦୦ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ । [୨] ମହିଳାମାନେ ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ କମ୍ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି। [୨] ଉଚ୍ଚ ଥାଇରଏଡ କାରଣରୁ ଏସିଆବାସୀ ଏବଂ ଲାଟିନକ୍ସରେ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । [୩] ଏହାକୁ ପ୍ରଥମେ ମସଗ୍ରେଭ ୧୭୨୭ ମସିହାରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । [୨]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Harrison's principles of internal medicine. Jameson, J. Larry; Kasper, Dennis L.; Longo, Dan L. (Dan Louis), 1949-; Fauci, Anthony S., 1940-; Hauser, Stephen L.; Loscalzo, Joseph (20th ed.). New York. 13 August 2018. p. 307. ISBN 978-1-259-64403-0. OCLC 1029074059.
{{cite book}}
: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: others (link) - ↑ ୨.୦୦ ୨.୦୧ ୨.୦୨ ୨.୦୩ ୨.୦୪ ୨.୦୫ ୨.୦୬ ୨.୦୭ ୨.୦୮ ୨.୦୯ ୨.୧୦ ୨.୧୧ ୨.୧୨ ୨.୧୩ ୨.୧୪ ୨.୧୫ ୨.୧୬ ୨.୧୭ ୨.୧୮ ୨.୧୯ ୨.୨୦ ୨.୨୧ ୨.୨୨ ୨.୨୩ ୨.୨୪ ୨.୨୫ Phuyal, P; Nagalli, S (January 2020). "Hypokalemic Periodic Paralysis". PMID 32644604.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ ୩.୦ ୩.୧ Weber, F; Lehmann-Horn, F; Adam, MP; Ardinger, HH; Pagon, RA; Wallace, SE; Bean, LJH; Stephens, K; Amemiya, A (2018). "Hypokalemic Periodic Paralysis". GeneReviews. PMID 20301512.