ପ୍ରଗତିଶୀଳ ସୁପ୍ରାନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ପାଲସି
Progressive supranuclear palsy | |
---|---|
Steele–Richardson–Olszewski syndrome, frontotemporal dementia with parkinsonism, progressive supranuclear palsy[୧] | |
ବିଭାଗ | Neurology |
ଲକ୍ଷଣ | Impaired balance, slowed movements, difficulty moving eyes, dementia, trouble swallowing, depression[୩][୪] |
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | 45–76 years[୧] |
କାରଣ | Unknown[୫] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Based on symptoms, supported by medical imaging[୩] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Parkinson's, frontotemporal dementia, Alzheimer's, corticobasal degeneration[୩][୧] |
ଔଷଧ | Levodopa, amantadine[୩] |
ଚିକିତ୍ସା | Supportive care[୩][୧] |
Prognosis | Life expectancy 7 yrs post diagnosis[୩] |
ପୁନଃପୌନିକ | 6 per 100,000[୩] |
ପ୍ରଗତିଶୀଳ ସୁପ୍ରାନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ପାଲସି ( PSP ) ହେଉଛି ମସ୍ତିଷ୍କର ଏକ ଅବକ୍ଷୟକାରୀ ରୋଗ ଯାହା ସମୟ ସହିତ ଖରାପ ଦିଗକୁ ଯାଏ ।[୩] [୬] ସନ୍ତୁଳନହାନୀ, ମନ୍ଥର ଗତି, ଆଖି ବୁଲେଇବାରେ ଅସୁବିଧା, ଗିଳିବାରେ ଅସୁବିଧା, ଉଦାସୀନତା ଏବଂ ଜ୍ଞାନଗତ ଦୁର୍ବଳତା ଭଳି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଇପାରେ ।[୩] [୪] ରୋଗ ଜଟିଳ ହେଲେ ନିମୋନିଆ ଏବଂ ପତନ ହୋଇପାରେ । [୪]
ଏହି ଅବସ୍ଥାର କାରଣ ଅନିଶ୍ଚିତ, ଯଦିଓ ଆଂଶିକ ଭାବରେ ଜେନେଟିକ୍ ଦୋଷ ଥାଇପାରେ ।[୫] [୧] ସାଧାରଣତଃ ରୋଗର ପାରିବାରିକ ଇତିହାସ ନଥାଏ ।[୧] ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ପ୍ରଣାଳୀରେ ମସ୍ତିଷ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଟାଉ ପୁଷ୍ଟସାର (tau proteins, abbreviated from tubulin associated unit) ବିକଶିତ ହୋଇପାରେ ।[୩] ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ଆଟିପିକାଲ ପାର୍କିନସୋନିଆନ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ।[୫] ଲକ୍ଷଣ ଉପରେ ଆଧାରିତ ହୋଇ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ଏବଂ ମେଡିକାଲ ଇମେଜିଙ୍ଗଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ହୋଇପାରେ। [୩] ସମାନ ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗମାନ ଯଥାକ୍ରମେ ପାର୍କିନ୍ସନ୍ ରୋଗ, ଫ୍ରଣ୍ଟୋଟେମ୍ପୋରାଲ ଡିମେନ୍ସିଆ ଏବଂ ଆଲଜିମର ରୋଗ ହୋଇପାରେ । [୩]
ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକର ଉପଶମ ପାଇଁ ୨୦୨୧ ସୁଦ୍ଧା କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଚିକିତ୍ସା ନାହିଁ ।[୪] [୧] ଲେଭୋଡୋପା ଏବଂ ଆମାଣ୍ଟାଡାଇନ୍ ଭଳି ଔଷଧ କିଛି ଲୋକଙ୍କଠାରେ ଲକ୍ଷଣକୁ ସାମୟିକ ଭାବରେ ଉପଶମ କରିପାରେ । [୩] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକରେ ୱାକର୍ ବ୍ୟବହାର, ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଜୋତା କିମ୍ବା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଚଷମା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ।[୧] ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ସମୟରୁ ପ୍ରାୟ ୭ ବର୍ଷ ଅଟେ। [୩]
ଏହି ରୋଗ ପ୍ରତି ୧୦୦,୦୦୦ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ଛଅ ଜଣଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ ।[୩] ସାଧାରଣତଃ ୪୫-୭୫ ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କଠାରେ ଲକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ।[୧] ସମାନ ହାରରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳା ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । [୧] କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଜାତି, ଅବସ୍ଥାନ, କିମ୍ବା ବୃତ୍ତି ସହିତ ଏହାର କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ ।[୩] ଏହି ଅବସ୍ଥା ପ୍ରଥମେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଷ୍ଟିଲ, ରିଚାର୍ଡସନ ଏବଂ ଓଲ୍ସଜେଉସ୍କି ୧୯୬୪ ମସିହାରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।[୫]
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ ୧.୦୦ ୧.୦୧ ୧.୦୨ ୧.୦୩ ୧.୦୪ ୧.୦୫ ୧.୦୬ ୧.୦୭ ୧.୦୮ ୧.୦୯ "Progressive Supranuclear Palsy". NORD (National Organization for Rare Disorders). Archived from the original on 17 November 2018. Retrieved 11 April 2021.
- ↑ Shukla R, Sinha M, Kumar R, Singh D (April 2009). "'Hummingbird' sign in progressive supranuclear palsy". Annals of Indian Academy of Neurology. 12 (2): 133. doi:10.4103/0972-2327.53087. PMC 2812742. PMID 20142864.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ ୩.୦୦ ୩.୦୧ ୩.୦୨ ୩.୦୩ ୩.୦୪ ୩.୦୫ ୩.୦୬ ୩.୦୭ ୩.୦୮ ୩.୦୯ ୩.୧୦ ୩.୧୧ ୩.୧୨ ୩.୧୩ ୩.୧୪ ୩.୧୫ Golbe LI (April 2014). "Progressive supranuclear palsy". Seminars in Neurology. 34 (2): 151–9. doi:10.1055/s-0034-1381736. PMID 24963674.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ "Progressive Supranuclear Palsy Information Page | National Institute of Neurological Disorders and Stroke". www.ninds.nih.gov. Archived from the original on 9 April 2021. Retrieved 11 April 2021.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ ୫.୨ ୫.୩ Agarwal, S; Gilbert, R (January 2021). "Progressive Supranuclear Palsy". PMID 30252354.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ "ICD-11 - Mortality and Morbidity Statistics". icd.who.int. Archived from the original on 2018-08-01. Retrieved 2020-11-06.