ପୋଟାସିଅମ ଆୟୋଡାଇଡ
Clinical data | |
---|---|
Trade names | iOSAT, SSKI, ThyroSafe, ThyroShield, others |
AHFS/Drugs.com | monograph |
Pregnancy category |
|
ATC code | |
Legal status | |
Legal status |
|
Identifiers | |
| |
CAS Number | |
PubChem CID | |
DrugBank | |
ChemSpider | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
ECHA InfoCard | 100.028.782 |
Chemical and physical data | |
Formula | KI |
Molar mass | 166.0028 |
3D model (JSmol) | |
Melting point | 681 °C (1,258 °F) |
Boiling point | 1,330 °C (2,430 °F) |
Solubility in water | 1280 mg/mL (0 °C (32 °F)) 1400 mg/mL (20 °C (68 °F)) 1760 mg/mL (60 °C (140 °F)) 2060 mg/mL (100 °C (212 °F)) |
| |
|
ପୋଟାସିଅମ ଆୟୋଡାଇଡ (Potassium iodide) ଏକ ରାସାୟନିକ ଯୌଗିକ ପଦାର୍ଥ (chemical compound), ଔଷଧ (medication) ଓ ଖାଦ୍ୟ ପରିପୂରକ (dietary supplement) । [୧][୨] ଔଷଧ ହିସାବରେ ଏହା ହାଇପରଥାଇରଏଡିଜ୍ମ (hyperthyroidism) ଓ କେତେକ ଔଷଧ (radiopharmaceutical) ଯୋଗୁ ରାଡିଏସନ ଏମରଜେନ୍ସି (radiation emergencies) ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଉଥିବାରୁ ଥାଇରଏଡ ଗ୍ରନ୍ଥିର (thyroid gland) ସୁରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।[୩] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଚର୍ମ ରୋଗ ସ୍ପୋରୋଟ୍ରାକୋସିସ (sporotrichosis) ଓ ଫାଇକୋମାଇକୋସିସ (phycomycosis) ରୋଗରେ ଦିଆଯାଏ । [୩][୪] ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଖାଦ୍ୟରେ ଆୟୋଡିନ (iodine) ଅଭାବ ଥାଏ ସେଠାରେ ଏହା ପରିପୂରକ ଭାବରେ ଦିଆଯାଏ ।[୨] ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ।[୩]
ପୋଟାସିଅମ ଆୟୋଡାଇଡର ସାଧାରଣ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାର ବାନ୍ତି, ତରଳ ଝାଡ଼ା, ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ରାସ୍ ଓ ଲାଳ ଗ୍ରନ୍ଥି (salivary gland) ଫୁଲିବା ଦେଖାଯାଏ ।[୩] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟରେ ଆଲର୍ଜି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା, ମୁଣ୍ଡବଥା, ଗଏଟର (goitre) ଓ ଅବସାଦ (depression) ହୋଇପାରେ ।[୪] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହା ଶିଶୁପ୍ରତି କ୍ଷତିକାରକ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ରାଡିଏସନ ଏମରଜେନ୍ସିରେ ଦିଆଯାଏ ।[୩] ପୋଟାସିଅମ ଆୟୋଡାଇଡର ରାସାୟନିକ ଫର୍ମୁଲା chemical formula ହେଲା କେଆଇ KI ।[୫] ପୋଟାସିଅମ ହାଇଡ୍ରକ୍ସାଇଡ (potassium hydroxide) ସହିତ ଆୟୋଡିନ ମିଶେଇ ବ୍ୟବସାୟୀକ ଭିତ୍ତିରେ ପୋଟାସିଅମ ଆୟୋଡାଇଡ ତିଆରି କରାଯାଏ ।[୬]
ସନ ୧୮୨୦ରୁ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପୋଟାସିଅମ ଆୟୋଡାଇଡ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଆସୁଛି ।[୭] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[୮] ଏହା ଜେନେରିକ ଔଷଧ ନାମରେ (generic medication) ବିକ୍ରୟ ହୁଏ । ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଏହି ଔଷଧର ଏକ କୋର୍ଷ ବାବଦ ୨୫ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରୁ କମ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ ।[୯] ଲୁଣରେ ଏହା ମିଶେଇ (iodization of salt) ପୋଟାସିମ ଆୟୋଡାଇଡ କରିବା ନିମନ୍ତେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ହୁଏ । [୨]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ Council, National Research; Studies, Division on Earth and Life; Research, Board on Radiation Effects; Incident, Committee to Assess the Distribution and Administration of Potassium Iodide in the Event of a Nuclear (2004). Distribution and Administration of Potassium Iodide in the Event of a Nuclear Incident (in ଇଂରାଜୀ). National Academies Press. p. 10. ISBN 9780309090988.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ Stwertka, Albert (2002). A Guide to the Elements (in ଇଂରାଜୀ). Oxford University Press, USA. p. 137. ISBN 9780195150261.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ ୩.୩ ୩.୪ "Potassium Iodide". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. p. 390. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ Ensminger, Marion Eugene; Ensminger, Audrey H. (1993). Foods & Nutrition Encyclopedia, Two Volume Set (in ଇଂରାଜୀ) (s ed.). CRC Press. p. 16. ISBN 9780849389801.
- ↑ Kaiho, Tatsuo (2014). Iodine Chemistry and Applications (in ଇଂରାଜୀ). John Wiley & Sons. p. 57. ISBN 9781118878651.
- ↑ Oriel, J. David (2012). The Scars of Venus: A History of Venereology (in ଇଂରାଜୀ). Springer Science & Business Media. p. 87. ISBN 9781447120681.
- ↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. p. 224. ISBN 9781284057560.