ଦର୍ଶନା ଜାଭେରୀ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(ଦର୍ଶନା ଝାଭେରୀରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
Darshana Jhaveri
Born

ଦର୍ଶନା ଜାଭେରୀ (ଜନ୍ମ 1940), ଚାରି ଜାଭେରୀ ଭଉଣୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ସବୁଠାରୁ ସାନ, ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ନୃତ୍ୟ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟର ଜଣେ ଅଗ୍ରଣୀ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଦର୍ଶକ ଅଟନ୍ତି ।[୧] ସେ ଜଣେ ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ, ଅନୁସନ୍ଧାନ ପଣ୍ଡିତ, ଶିକ୍ଷକ ଚାରିଜଣ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଖ୍ୟାତି ଭଉଣୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ, ଯାହାର ନାମ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ସହିତ ସମକକ୍ଷ ହୋଇପାରିଛି । ସେ ଗୁରୁ ବିପିନ ସିଂଙ୍କର ଜଣେ ଶିଷ୍ୟ ଏବଂ ୧୯୫୮ ମସିହାରେ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀମାନଙ୍କ ସହିତ ମଞ୍ଚରେ ଅଭିନୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।[୨] ସେ ୧୯୭୨ ମସିହାରେ ମଣିପୁରୀ ନର୍ତ୍ତନାଳାୟର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା, ଯାହା ଭାରତରେ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟକୁ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିଥିଲା ​​ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ମୁମ୍ବାଇ, କୋଲକାତା ଏବଂ ଇମ୍ଫାଲରେ କେନ୍ଦ୍ରର ମୁଖ୍ୟ ଅଟେ ।[୩][୪]

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଏବଂ ତାଲିମ[ସମ୍ପାଦନା]

ଦର୍ଶନ ଜାଭେରୀ ମୁମ୍ବାଇର ଏକ ଗୁଜରାଟୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଛଅ ବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ ତାଙ୍କ ବଡ଼ ଭଉଣୀ ନୟନା ଏବଂ ରଂଜନାଙ୍କୁ ଗୁରୁ ବିପିନ ସିଂଙ୍କଠାରୁ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ଶିଖୁଥିବା ଦେଖିଥିଲେ । ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର, ସେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀ ସୁଭର୍ନାଙ୍କ ସହ ନୃତ୍ୟ କଳା ଶିଖିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ।[୫] ପରେ, ସେ ସୂତ୍ରଧାରୀ କ୍ଷେତ୍ରେତୋମ୍ବି ଦେବୀଙ୍କଠାରୁ ପାରମ୍ପାରିକ ରାସଲିଳା ନୃତ୍ୟ, ଗୁରୁ ମୈତେଇ ଟୋମ୍ବା ସିଂଙ୍କଠାରୁ ନାଟ ପୁଙ୍ଗ ଏବଂ କୁମାର ମୈବୀଙ୍କଠାରୁ ପାରମ୍ପାରିକ ମୈବୀ ଯୋଗୀ ଶିଖିଲେ ।

ବୃତ୍ତି[ସମ୍ପାଦନା]

୧୯୫୦ ଦଶକ ବେଳକୁ ଜାଭେରୀ ଭଉଣୀମାନେ - ନୟନା, ରଂଜନା, ସୁବର୍ନା ଏବଂ ଦର୍ଶନା - ଭାରତ ତଥା ବିଦେଶରେ ମଞ୍ଚରେ ଏକାଠି ଅଭିନୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୫୬ ମସିହାରେ, ପ୍ରଥମ ଅଣ-ମଣିପୁରୀମାନେ ଇମ୍ଫାଲର ରାଜପ୍ରାସାଦ ଭିତରେ ଥିବା ଗୋବିନ୍ଦଜୀ ମନ୍ଦିରରେ ନୃତ୍ୟ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ । ପରିଶେଷରେ, ଭଉଣୀମାନେ ୧୯୭୨ ମସିହାରେ ମୁମ୍ବାଇ, କୋଲକାତା ଏବଂ ଇମ୍ଫାଲରେ ନିଜ ଗୁରୁ ଏବଂ କଳାବତୀ ଦେବୀଙ୍କ ସହିତ ମଣିପୁରୀ ନର୍ତ୍ତନାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲେ, ଏବଂ ସମୟ ସହିତ ସେମାନଙ୍କର ନାମ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ସହିତ ସମକକ୍ଷ ହେଲା ।[୬] ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି, ଦର୍ଶନ ନୃତ୍ୟ ଉପରେ ଅନେକ ପୁସ୍ତକ ଏବଂ ପ୍ରବନ୍ଧ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ନିଜ ଜୀବନ କାଳରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ, ଅନୁସନ୍ଧାନ ତଥା କୋରିଓଗ୍ରାଫିରେ ତାଙ୍କ ଗୁରୁଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।[୭]

୨୦୦୮ ମସିହାର ଏକ ପ୍ରବନ୍ଧରେ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ନୃତ୍ୟ ସମାଲୋଚକ ସୁନୀଲ କୋଥାରୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟର ମନ୍ଦିର ପରମ୍ପରାକୁ ସହରକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ସେମାନେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ଅଟନ୍ତି । ପ୍ରବନ୍ଧରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ଯେ ନୟନା ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବରୁ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସୁଭର୍ନା ଅସୁସ୍ଥ ଥିବାରୁ ରଂଜନା ଏବଂ ଦର୍ଶନା ତାଙ୍କ ନୃତ୍ୟଦଳ ସହିତ ଅଭିନୟ ଜାରି ରଖିଥିଲେ ଏବଂ ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ ।[୮][୯]

ପୁରସ୍କାର ଏବଂ ସମ୍ମାନ[ସମ୍ପାଦନା]

ଦର୍ଶନା ଜାଭେରୀଙ୍କୁ ୧୯୯୬ ମସିହାରେ ସଂଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡେମୀ, ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ନୃତ୍ୟ, ସଙ୍ଗୀତ ଏବଂ ନାଟକ ଏକାଡେମୀଦ୍ୱାରା ସଙ୍ଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ମିଳିଥିଲା ।[୧୦] ତାଙ୍କୁ ୨୦୦୨ରେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।[୧୧] ତାଙ୍କୁ ୨୦୧୮ରେ କାଳିଦାସ ସମ୍ମାନ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ।

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. Ajith Kumar, P.K. (2 March 2007). "Dancer's mission". The Hindu. Archived from the original on 19 March 2007. Retrieved 29 March 2010.
  2. "Subtle expressions: Darshana Jhaveri enthralled the audience with her Manipuri dance recital". The Hindu. 16 February 2007. Archived from the original on 13 January 2008. Retrieved 31 March 2010.
  3. "Illuminating show on dance choreography: It was a happy confluence of teachers and disciples as Sri Shanmukhananda Sabha, Mumbai, celebrated its Golden Jubilee". The Hindu. 21 November 2003. Archived from the original on 25 February 2004. Retrieved 31 March 2010.{{cite news}}: CS1 maint: unfit URL (link)
  4. Doshi, p. 43
  5. "Learn a traditional art form: Darshana Jhaveri". The Times of India. 29 Jan 2010. Archived from the original on 11 August 2011. Retrieved 31 March 2010.
  6. "Sisters in sync". India Today. 13 February 2008. Retrieved 31 March 2010.
  7. Darshana Jhaveri
  8. "DANCING QUEENS". India Today. 16 January 2008. Retrieved 31 March 2010.
  9. "Dance Listings: DOWNTOWN DANCE FESTIVAL". New York Times. 24 August 2007. Retrieved 31 March 2010.
  10. Dance Manipuri awardees Archived 5 September 2018 at the Wayback Machine. Sangeet Natak Akademi website
  11. "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 21 July 2015.