ତେଲେଙ୍ଗାନା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ

ତେଲେଙ୍ଗାନା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ
Telangana rāṣṭra unnata n'yāyasthānaṁ
తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉన్నత న్యాయస్థానం
ତେଲେଙ୍ଗାନା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟTelangana rāṣṭra unnata n'yāyasthānaṁ; తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉన్నత న్యాయస్థానం
	Telangana State High Court Building
ସ୍ଥାପିତ	1 January 2019 (6 years ago)
ସ୍ଥାନ	Hyderabad, Telangana
ଭୌଗଳିକ ଦିଗବାରେଣି	17°22′09″N 78°28′19″E / 17.369181°N 78.472039°E
ସଂରଚନା	Executive selection subject to qualification
ଅଧିକାର ପ୍ରାପ୍ତ	Constitution of India & Andhra Pradesh Reorganization Act, 2014
ବିଚାରପତି କାର୍ଯ୍ୟକାଳ	mandatory retirement by age of 62
ସଦସ୍ଯତା ସଂଖ୍ଯା	42 {Permanent 32; Addl. 10}
Website	tshc.gov.in
Chief Justice
ବର୍ତ୍ତମାନ	Sujoy Paul
ନିଯୁକ୍ତି ଦିନ	21 January 2025

ଇଂରାଜୀ ଲିଙ୍କ

https://or.wikipedia.org/wiki/Telangana_High_Court

ତେଲେଙ୍ଗାନା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ହେଉଛି ଭାରତର ନବଗଠିତ ତେଲେଙ୍ଗାନା ରାଜ୍ୟର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ । ଏହା ତତକାଳୀନ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ସପ୍ତମ ନିଜାମ ମୀର ଓସମାନ ଅଲି ଖାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରାଥମିକ ଭାବରେ ଏହା ପୂର୍ବତନ ହାଇଦ୍ରାବାଦ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଭାବେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୫୬ ମସିହାର ନଭେମ୍ବର ମାସରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ରାଜ୍ୟ ଗଠିତ ହେବା ପରେ ଏହାକୁ "ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ" ଭାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରାଯାଇଥିଲା । ୨୦୧୪ ମସିହାରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ରାଜ୍ୟ ବିଭାଜନ ପରେ ଏହି ନ୍ୟାୟାଳୟକୁ "ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ" ଭାବେ ପୁନଃ ନାମକରଣ କରାଯାଇଥିଲା ।^[୧]

2018 ଡିସେମ୍ବର 26 ରେ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏକ ଆଦେଶ ଜାରି କରି "ହାଇଦ୍ରାବାଦ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ"କୁ ବିଭକ୍ତ କରି, ହାଇଦ୍ରାବାଦ ରେ ମୁଖ୍ୟ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଆସନ ସହିତ ତେଲେଙ୍ଗାନା ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଏବଂ ଅମରାବତୀ ରେ ମୁଖ୍ୟ ଆସନ ସହିତ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ପାଇଁ ଏକ ଅନ୍ୟ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏହି ବିଭାଜନ ଓ ଦୁଇଟି ନୂତନ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଗଠନ 2019 ଜାନୁଆରୀ 1 ରୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା ।

2014 ଜୁନ 2 ରୁ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ପୁନର୍ଗଠନ ଆଇନ 2014 ଲାଗୁ ହେବା ପରେ, ଏହି ନ୍ୟାୟାଳୟ ଦୁଇଟି ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ଏକା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଭାବେ କାମ କରୁଥିଲା । 2019 ଜାନୁଆରୀ 1 ରେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ପାଇଁ ଅଲଗା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଗଠନ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାକୁ "ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ" ଭାବରେ ଉଦ୍‌ଘାଟିତ କରାଯାଇଥିଲା ।

ଏହି ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ହାଇଦ୍ରାବାଦରେ ଅବସ୍ଥିତ ଓ ଏଥିପାଇଁ 42 ଜଣ ବିଚାରପତିଙ୍କ ପଦବୀ ଅନୁମୋଦିତ ହୋଇଛି । 2023 ଜୁଲାଇରେ ଆଲୋକ ଆରାଧେଙ୍କୁ ତେଲେଙ୍ଗାନା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ନୂତନ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।^[୨]^[୩]

ନ୍ୟାୟିକ ଇତିହାସ

ନିଜାମ ଶାସନ ସମୟରେ ଏହି ନ୍ୟାୟାଳୟ "ଅଦାଲତୁଲ ଆଲିୟା ଓସମାନିଆ" (ଓସମାନ ଅଲି ଖାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚ ଅଦାଲତ) ପଚିତ ଥିଲା । ୧୯୫୬ ନଭେମ୍ବର 5 ରେ ରାଜ୍ୟ ପୁନର୍ଗଠନ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଗଠିତ ହେବା ପରେ ଏହାକୁ "ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ" ଭାବେ ନାମକରଣ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ 2019 ଜାନୁଆରୀ 1 ରେ ତେଲେଙ୍ଗାନା ରାଜ୍ୟ ଗଠନ ପରେ ଏହି ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟକୁ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇ ଦୁଇଟି ନୂତନ ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ତିଆରି କରାଯାଇଥିଲା ।

ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଭବନର ଇତିହାସ

ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ ଭବନ ବର୍ତ୍ତମାନ ମୁସି ନଦୀର ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହି ଭବନ ଲାଲ ଓ ସାଧା ରଙ୍ଗର ପଥରରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି ଓ ଇଣ୍ଡୋ-ସାରାସେନିକ ଶୈଳୀରେ ତିଆରି ହୋଇଥିବା ଏହି ଭବନ ହାଇଦ୍ରାବାଦ ସହରର ଏକ ସୁନ୍ଦର ନ୍ୟାୟାଳୟ ଭବନ ଭାବେ ପରିଚିତ । ଏହି ଭବନର ନିର୍ମାଣ ନିଜାମ ସପ୍ତମ ମୀର ଓସମାନ ଅଲି ଖାନଙ୍କ ଶାସନକାଳରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।^[୪]

ଆଧାର

↑ "High Court for the State of Telangana". tshc.gov.in. Retrieved 2025-06-08.
↑ Ramu, Marri (2023-07-27). "Chief Justice Alok Aradhe tells Telangana to have State Litigation Policy". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2025-06-08.
↑ "Justice Alok Aradhe is the New Chief Justice of Telangana High Court". Bru Times News (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2025-06-08.
↑ Moin, Ather (2019-04-20). "Hyderabad high court building turns 100 years old | Hyderabad high court building turns 100 years old". www.deccanchronicle.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2025-06-08.

ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗଟି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ । ଆପଣ ଏହାକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସମୃଦ୍ଧ କରିପାରିବେ ।

[1] "High Court for the State of Telangana". tshc.gov.in. Retrieved 2025-06-08.

[2] Ramu, Marri (2023-07-27). "Chief Justice Alok Aradhe tells Telangana to have State Litigation Policy". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2025-06-08.

[3] "Justice Alok Aradhe is the New Chief Justice of Telangana High Court". Bru Times News (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2025-06-08.

[4] Moin, Ather (2019-04-20). "Hyderabad high court building turns 100 years old | Hyderabad high court building turns 100 years old". www.deccanchronicle.com (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2025-06-08.

[୧]

[୨]

[୩]

[୪]