Jump to content

କୁମୁଦଲତା ମହାନ୍ତି

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
କୁମୁଦଲତା ମହାନ୍ତି
ଜନ୍ମ(1946-11-11)୧୧ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୬
ତୋଟାପଡ଼ା, ଖୋର୍ଦ୍ଧା
ମୃତ୍ୟୁ୧୯ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୨(2022-11-19) (ବୟସ ୭୬)
କଟକ
ଜାତୀୟତାଭାରତୀୟ
ପ୍ରସିଦ୍ଧିସାହିତ୍ୟିକା
ବୈବାହିକ-ସାଥୀଇଂ ନଗେନ କୁମାର ମହାନ୍ତି
ପିତାମାତାନନ୍ଦକିଶୋର ଦାସ, ସତ୍ୟଭାମା ଦେବୀ

କୁମୁଦଲତା ମହାନ୍ତି ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖିକା । ଏହା ସହିତ ଆକାଶବାଣୀ ଓ ଦୂରଦର୍ଶନରେ ଜଣେ ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରାପ୍ତ ଗୀତିକାର ହେବା ସହିତ ନିଜ ସାରସ୍ୱତ ସାଧନା ନିମନ୍ତେ ଓଡ଼ିଶା ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟ ସମିତି ଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନୀତ ହୋଇଥିଲେ ।

ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଜୀବନୀ

[ସମ୍ପାଦନା]

ସେ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାର ତୋଟାପଡ଼ା ଗ୍ରାମରେ ୧୧ ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୬ ମସିହାରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ଥିଲେ ଜଣେ ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ । କାର୍ଯ୍ୟୋପଲକ୍ଷେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନକୁ ବଦଳି ହେଉଥିବାରୁ କୁମୁଦଲତାଙ୍କ ପାଠପଢ଼ା ମଧ୍ୟ ବିଭିନ୍ନ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ ସମାପନ ହୋଇଥିଲା । ଦଶମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥିବା ବେଳେ ଇଂ ନଗେନ କୁମାର ମହାନ୍ତିଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ବିବାହ ହେଲା । ଘରସଂସାର ଭିତରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହିଲେ ମଧ୍ୟ ସ୍ବାମୀଙ୍କ ପ୍ରେରଣା ଓ ଦିଗଦର୍ଶନ ଯୋଗୁଁ ସେ ଘରୋଇ ଭାବେ ମାଟ୍ରିକ ଓ ପରେ ପରେ ଆଇ.ଏ, ବି.ଏ ଏବଂ ବି.ଇଡ଼ି. ପାସ୍ କରିପାରିଥିଲେ । ସୁନାବେଡ଼ା ଏରୋନଟିକ୍ସ ଉଚ୍ଚ ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନ ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ୨୦୦୦ ମସିହାରେ ଅବସର ନେଲେ । ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ତାଙ୍କର ଓଡିଶୀ ନୃତ୍ୟ, ହାରମୋନିଅମ ବାଦନ, ଗୀତ ଗାଇବାରେ ରୁଚି ଥିଲା । ସୁନ୍ଦର ଭାଷଣ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ପାରୁଥିଲେ ।

ସାହିତ୍ୟ କୃତି

[ସମ୍ପାଦନା]

୭ମ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଢୁଥିବା ବେଳେ କବିତା ଲେଖିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଶିକ୍ଷାଦାନ ଓ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ ଭିତରେ ତାଙ୍କ ଲେଖାଲେଖି ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବେ ଚାଲିଥିଲା । ରାଜ୍ୟର ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ପତ୍ରପତ୍ରିକାରେ ତାଙ୍କର ଅଜସ୍ର ଲେଖା ପ୍ରକାଶିତ । କବିତା, ଗୀତିକବିତା, ଉପନ୍ୟାସ, ଶିଶୁସାହିତ୍ୟ, ନାଟକ, ଗୀତିନାଟ୍ୟ, ପ୍ରବନ୍ଧ ଆଦି ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଭାଗରେ ତାଙ୍କର ୭୦ରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ବ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରକାଶିତ । ୨୦୦୧ରେ ପ୍ରକାଶିତ "ଅନେକ ସ୍ଵପ୍ନ" ତାଙ୍କରି ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ଗ୍ରନ୍ଥ ।[] ଏଥିରେ ସେ ମଣିଷ ଜୀବନର ଜଟିଳତା ସହ ତାହାର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ସ୍ଵପ୍ନ ଏବେଂ ଅଭିଳାଷକୁ ଜୀବନ୍ତ ରୂପରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।[] ଆଧୁନିକ, ସୁଗମ ସଂଗୀତ, ଭଜନ, ଜଣାଣ, ଦେଶାତ୍ମବୋଧ, ପଲ୍ଲୀଭିତ୍ତିକ ଗୀତିକବିତା ଓ ଓଡିଶୀ ସଂଗୀତ ରଚନାରେ ସେ ବେଶ୍ ସଫଳ । ଗୀତିକାର ଭାବେ ସେ ଉଭୟ ଆକାଶବାଣୀ ଓ ଦୂରଦର୍ଶନ ଦ୍ବାରା ସ୍ବୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ । ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି ସେ ରଚନା କରିଛନ୍ତି ସଂଖ୍ୟାଧିକ ଭଜନ, ଜଣାଣ, ଚଉତିଶା । ତାଙ୍କ ରଚିତ ଶିଶୁ ନାଟକ ଶ୍ରବଣ କୁମାର, ଯୌତୁକ ଲୋଭ, ପଲ୍ଲୀ ପଥେ, ଅପାଠୁଆ ରାଜୁଆ ଭାଇ, ଏକଲବ୍ୟ, ଦାସିଆ ବାଉରୀ, କବିବର ରାଧାନାଥ ଓ ଗୀତିନାଟ୍ୟ ଦଳବେହେରା ଆକାଶବାଣୀରେ ପ୍ରସାରିତ । ଶିଶୁପ୍ରେମୀ କୁମୁଦଲତା ଶିଶୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି 'କୁମୁଦକଳି ପାଠାଗାର' । ବନପ୍ରଭା ସାହିତ୍ୟ ସଂସଦର ସଭାପତି ରହିବା ସହ ବହୁ ପତ୍ରପତ୍ରିକା ଓ ସାହିତ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ସହ ଓତପ୍ରୋତଃ ଭାବେ ଜଡିତ କୁମୁଦଲତା ନିଜ ସାରସ୍ବତ ସାଧନା ପାଇଁ ଅନେକ ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନୀତ । 'ଜୀବନ ନଈର ସୁଅ' ତାଙ୍କର ସଂଘର୍ଷପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନର ମନୋଜ୍ଞ ଆତ୍ମଲିପି ।

ରଚନାବଳୀ

[ସମ୍ପାଦନା]

ଉପନ୍ୟାସ

[ସମ୍ପାଦନା]
  • ଏକ ମନ ଦୁଇ ଧାର
  • ମନର କୁହେଳି
  • ଧରିତ୍ରୀର ଲୁହ
  • ବୋହୁ ଯଦି ଏମିତି ହୁଏ
  • ଝଡ଼ର ଶେଷ କଥା
  • ବିବାହ ପରେ
  • ଅବଳା ମନ
  • ତଥାପି ସଂପର୍କ
  • ସ୍କୁଲ ସେକ୍ରେଟାରୀ
  • ମିଳନ ଏକ ଭଙ୍ଗା ନୀଡର
  • କାଞ୍ଚନ
  • ଛଡା ଫୁଲ
  • ଜୀବନ ନାଟକ

ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟ

[ସମ୍ପାଦନା]
  • କୁନା ଓ ପରୀ
  • ହୀରା ହାର
  • ସମୁଦ୍ରର ଶଙ୍ଖ
  • ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ
  • ତିନି ବନ୍ଧୁ
  • ଆଜି କାମ ଆଜି କର
  • ଫୁଲ ଚାଙ୍ଗୁଡି
  • ସହିଷ୍ଣ ବନ୍ଧୁ
  • ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କ ହୃଦୟ
  • ଭଗବାନ ଅଛନ୍ତି

ଗୀତିକବିତା

[ସମ୍ପାଦନା]
  • ଭକ୍ତି ଗଙ୍ଗା
  • ଭକ୍ତି ଫୁଲ
  • ପ୍ରଣତି ଏକ ବ୍ୟଥିତ ହୃଦୟର
  • ଅର୍ଘ୍ୟ ତୁମ ପାଇଁ
  • ଭକ୍ତି ଚନ୍ଦନ
  • ଭକ୍ତି ଦୀପ
  • ଭକ୍ତି ପୂଜାଫୁଲ
  • ତୁମକୁ ଜଣାଣ
  • ନିବେଦନ
  • ନୈବେଦ୍ୟ ତୁମ ପାଦତଳେ

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ

[ସମ୍ପାଦନା]
  • ଜୀବନ ନଈର ସୁଅ ‐ ଆତ୍ମଜୀବନୀ
  • ସଂପ୍ରତି ସାହିତ୍ୟ
  • ପ୍ରବନ୍ଧ ସାଗର
  • ଅନୁଭୂତିରୁ ଚେନାଏ
  • ଜୀବନ ସମୀକ୍ଷା
  • ଅନେକ ସ୍ବପ୍ନ
  • କଳି କାହାଣୀ
  • ଅଭିନନ୍ଦନିକା

ସମ୍ମାନ ଓ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା

[ସମ୍ପାଦନା]

ସାହିତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ତାଙ୍କ ଅବଦାନ ପାଇଁ ସେ ୬୦ ରୁ ଅଧିକ ପୁରସ୍କାରରେ ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ ।[]

  • ପ୍ରଜାତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଚାର ସମିତି ଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନୀତ
  • ଓଡ଼ିଶା ଶିଶୁ ସାହିତ୍ୟ ସମିତି ଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନୀତ
  • ସଚେତନ ସାହିତ୍ୟ ଅନୁଷ୍ଠାନ ତରଫରୁ 'ସ୍ୱୟଂପ୍ରଭା' ଉପାଧି ପ୍ରାପ୍ତ

୧୯ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୨ ଦିନ ସେ ମାତ୍ର ୭୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ପରଲୋକ ଗମନ କରିଥିଲେ ।[]

  1. କୁମୁଦଲତା ମହାନ୍ତି (2001). ଅନେକ ସ୍ୱପ୍ନ (in Oriya).{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. ୨.୦ ୨.୧ "Odia Book Anek Swapna PDF Download - Odisha Magazines" (in ଆମେରିକୀୟ ଇଂରାଜୀ). 2022-12-05. Retrieved 2025-03-31.
  3. Bureau, O. B. (2022-11-19). "Eminent Odia Litterateur Kumudalata Mohanty Passes Away". Odisha Bytes (in ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2025-03-31.