କୃତ୍ରିମ ରୋଗ ଅନ୍ୟ ଉପରେ ଆରୋପଣ
| Factitious disorder imposed on another | |
|---|---|
| Factitious disorder by proxy, Munchausen syndrome by proxy (MSbP, MbP), fabricated or induced illness by carers (FII), medical child abuse | |
 Overview of factitious disorder imposed on another | |
| ବିଭାଗ | Psychiatry |
| ଲକ୍ଷଣ | Variable[୧] |
| କାରଣ | Unknown[୨] |
| ବିପଦ କାରକ | Pregnancy related complications, mother who was abused as a child or has factitious disorder imposed on self[୩] |
| ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Removing the child from the caregiver results in improvement, video surveillance without the knowledge of the caregiver[୪] |
| ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Medical disorder, borderline personality disorder, other forms of child abuse, delusional disorder[୫] |
| ଚିକିତ୍ସା | Removal of the child, therapy[୨][୪] |
| ପୁନଃପୌନିକ | Relatively rare[୪] |
କୃତ୍ରିମ ରୋଗ ଅନ୍ୟ ଉପରେ ଆରୋପଣ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Factitious disorder imposed on another/ FDIA), ଅନ୍ୟ ନାମ ମଞ୍ଚୋସନ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ୍ ବାଇ ପ୍ରକ୍ସି (Munchausen syndrome by proxy/ MSbP) ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା, ହେଉଛି ଏକ ଅବସ୍ଥା ଯାହାଦ୍ୱାରା ଜଣେ ଯତ୍ନକାରୀ ଅନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି, ସାଧାରଣତଃ ସେମାନଙ୍କ ପିଲାଙ୍କଠାରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା ଦେଖାଯାଏ । [୬] ଏଥି ଘଟଣାରେ ଶିଶୁକୁ ଆଘାତ କିମ୍ବା ପରୀକ୍ଷା ନମୁନା ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରେ । [୬] ଏହା ପରେ ସେମାନେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅସୁସ୍ଥ କିମ୍ବା ଆହତ ବୋଲି ଉପସ୍ଥାପନ କରନ୍ତି । [୫] ଯତ୍ନ ନେଉଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା କୌଣସି ବିଶେଷ ଲାଭ ବିନା ଘଟିଥାଏ ।[୫] ଶିଶୁର ସ୍ଥାୟୀ ଆଘାତ କିମ୍ବା ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇପାରେ । [୬]
ଏହାର କାରଣ ଜଣା ପଡିନାହିଁ । [୨] ପ୍ରାଥମିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହୁଏତ ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷଣ କରିବା ଏବଂ ଚିକିତ୍ସକମାନଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ହୋଇପାରେ । [୪] ଗର୍ଭଧାରଣ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଜଟିଳତା, ଏବଂ ଜଣେ ମା ଯିଏ ପିଲାବେଳେ ନିର୍ଯାତିତ ହୋଇଥିଲେ କିମ୍ବା ନିଜ ଉପରେ କୃତ୍ରିମ ରୋଗ ଆରୋପଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲେ।[୩] ଶିଶୁର ଯତ୍ନକାରୀ ଲୋକଠାରୁ ରୋଗୀକୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ ନେଇ ଚିକିତ୍ସା କରିବାଦ୍ୱାରା ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ କିମ୍ବା ଭିଡିଓ ସିସିଟିଭିରେ ଉନ୍ନତି ଆସିଲେ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ । [୪] ପ୍ରଭାବିତ ଲୋକମାନେ ଶାରୀରିକ ନିର୍ଯାତନା ତଥା ଚିକିତ୍ସା ଅବହେଳାର ଶିକାର ହୋଇଥିଲେ। [୧]
ଏହାର ପରିଚାଳନାରେ ଶିଶୁକୁ ପୋଷ୍ୟ ଚିକିତ୍ସାରେ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ।[୨] [୪] ଯେତେବେଳେ ଯତ୍ନକାରୀ ସେମାନଙ୍କର ସାହାଯ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ କରିବା ଅନୁଭନ କଲେ ଥେରାପିରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ । [୪] ଏହା କେତେ ସାଧାରଣତ ତାହା ଜଣାଯାଇ ନାହିଁ,[୫] ତଥାପି ଏହା ଅପେକ୍ଷାକୃତ ବିରଳ ଦେଖାଯାଏ । [୪] ୯୫%ରୁ ଅଧିକ ମାମଲା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ମା ସହିତ ଜଡିତ । [୩] ଏହି ଅବସ୍ଥା ପ୍ରଥମେ ୧୯୭୭ ମସିହାରେ ରୟ ମେଡୋଦ୍ୱାରା ନାମ କରଯ ହୋଇଥିଲା । [୪] ବିଶୃଙ୍ଖଳାର ଉପସ୍ଥିତି ଅପରାଧିକ ଆଚରଣକୁ ସୂଚାଇପାରେ । [୫]
ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]
- ↑ ୧.୦ ୧.୧ Stirling J; American Academy of Pediatrics Committee on Child Abuse Neglect (May 2007). "Beyond Munchausen syndrome by proxy: identification and treatment of child abuse in a medical setting". Pediatrics. Berlin, Germany: Karger Publishers. 119 (5): 1026–30. doi:10.1542/peds.2007-0563. PMID 17473106. Archived from the original on 2021-02-24. Retrieved 2020-08-02.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ ୨.୨ ୨.୩ Jacoby, David B.; Youngson, R. M. (2004). Encyclopedia of Family Health (in ଇଂରାଜୀ). Marshall Cavendish. p. 1286. ISBN 9780761474869. Archived from the original on 2021-03-09. Retrieved 2020-08-02.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ ୩.୨ Yates, G; Bass, C (October 2017). "The perpetrators of medical child abuse (Munchausen Syndrome by Proxy) - A systematic review of 796 cases". Child Abuse & Neglect. 72: 45–53. doi:10.1016/j.chiabu.2017.07.008. PMID 28750264.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ ୪.୩ ୪.୪ ୪.୫ ୪.୬ ୪.୭ ୪.୮ Myers, John E. B. (2005). Myers on Evidence in Child, Domestic, and Elder Abuse Cases (in ଇଂରାଜୀ). Aspen Publishers Online. pp. 280–282. ISBN 9780735556683. Archived from the original on 2021-01-06. Retrieved 2020-08-02.
- ↑ ୫.୦ ୫.୧ ୫.୨ ୫.୩ ୫.୪ American Psychiatric Association (2013), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.), Arlington: American Psychiatric Publishing, pp. 324–326, ISBN 978-0890425558
- ↑ ୬.୦ ୬.୧ ୬.୨ "Factitious Disorder Imposed on Self - Psychiatric Disorders". Merck Manuals Professional Edition (in କାନାଡିୟ ଇଂରାଜୀ). Archived from the original on 7 September 2015. Retrieved 28 April 2019.