ଆଲକହଲ (ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବହାର)
 Full structural formula of ethanol | |
| Clinical data | |
|---|---|
| Routes of administration | topical, intravenous, by mouth |
| ATC code | |
| Legal status | |
| Legal status |
|
| Pharmacokinetic data | |
| Metabolism | Liver |
| Identifiers | |
| CAS Number | |
| PubChem CID | |
| DrugBank | |
| ChemSpider | |
| Chemical and physical data | |
| Formula | C2H6O |
| Molar mass | ୪୬.୦୭ g·mol−1 |
| 3D model (JSmol) | |
| |
| |
ଆଲକହଲ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Alcohols) ଅନେକ ଆକାରରେ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ଯେପରିକି ଆଣ୍ଟସେପ୍ଟିକ (antiseptic), ଡିସଇନଫେକ୍ଟାଣ୍ଟ (disinfectant) ଓ ଆଣ୍ଟିଡୋଟ (antidote) ଭାବରେ ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।[୧] ଇଞ୍ଜେକସନ ଛୁଞ୍ଚି (needle stick) ଫୋଡ଼ିବା ପୂର୍ବରୁ ଓ ଅପରେଶନ ପୂର୍ବରୁ ଏହା ଚର୍ମ ଡିସଇନଫେକସନ (disinfect skin) ନିମନ୍ତେ ଲଗାଯାଏ । ରୋଗୀର ଚର୍ମ ଓ ଡାକ୍ତରଙ୍କର ହାତ ଡିସଇଫେକସନ ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନେକ ସ୍ଥାନ ପରିଷ୍କାର କରିବା ନିମନ୍ତେ ଲଗାଯାଏ ।[୨] ଏହା ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ ଓ ମିଥାନଲ (methanol) ବା ଏଥିଲିନ ଗ୍ଲାଇକଲ ବିଷକ୍ରିୟାରେ (ethylene glycol toxicity) ଫୋମେପିଜୋଲ (fomepizole) ନମିଳିଲେ ଏହି ଆଲକହଲ ଶିରାଭ୍ୟନ୍ତର ଇଞ୍ଜେକସନ (injected into a vein) ଆକାରରେ ଦିଆଯାଏ । [୧]
ଏହା ଚର୍ମରେ ଲଗେଇଲେ ଜଳାପୋଡ଼ା ହୋଇପାରେ ।[୨] ଏହା ଏକ ଜ୍ୱଳନଶୀଳ ପଦାର୍ଥ ହୋଇଥିବାଯୋଗୁ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋକଟେରି (electrocautery) ବ୍ୟବହାର କଲାବେଳେ ସାବଧାନ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ।[୧] ଇଥାନଲ (ethanol), ଡିନେଚର୍ଡ଼ ଇଥାନଲ (denatured ethanol), ୧-ପ୍ରୋପାନଲ (1-propanol) ଓ ଆଇସୋପ୍ରୋପାଇଲ ଆଲକହଲ (isopropyl alcohol) ଇତ୍ୟାଦି ଆଲକହଲର alcohol ପ୍ରତିରୂପ ।[୩][୪] ଏହା ଅନେକ ଅଣୁଜୀବ (microorganisms) ବିରୁଦ୍ଧରେ କାମକରେ କିନ୍ତୁ ସ୍ପୋରମାନଙ୍କୁ (spores) ଅକ୍ଷମ କରିପାରେନାହିଁ । ଏହା ୬୦%ରୁ ୯୦% ସାନ୍ଦ୍ରତାରେ ଉତ୍ତମ କାମକରେ ।[୪]
ଆଲକହଲ ସନ ୧୩୬୩ରୁ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଆସୁଛି ଓ ୧୮୦୦ ଶତାବ୍ଦୀର ଶେଷ ଭାଗରୁ ଏହା ବ୍ୟବହାର ନିମନ୍ତେ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଆସୁଛି ।[୫] ଏହାର ନାମ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ଔଷଧ ଚିଠାରେ (World Health Organization's List of Essential Medicines) ଅଛି ଯାହା ମୌଳିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସିସ୍ଟମ (health system) ନିମନ୍ତେ ଅତି ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।[୩] ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ (developing world) ୭୦% ଡିନେଚର୍ଡ଼ ଆଲକହଲ ଏକ ଲିଟରର ମୂଲ୍ୟ ୧.୮୦ରୁ ୯.୫୦ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ।[୬] ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହାର ୯୯% ଏକ ଲିଟରର ମୂଲ୍ୟ ୩.୯୦ ପାଉଣ୍ଡ ।[୧] ବ୍ୟବହାରିକ ଫର୍ମୁଲା ହ୍ୟାଣ୍ଡ ରବ୍ (alcohol based hand rub) ଆକାରରେ ଓ କ୍ଲୋରହେକ୍ସିଡିନ ସହିତ ଏହା ମିଳେ ।[୪][୭]
ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ ୧.୨ ୧.୩ British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. pp. 42, 838. ISBN 9780857111562.
- ↑ ୨.୦ ୨.୧ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. p. 321. ISBN 9789241547659. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ ୩.୦ ୩.୧ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ ୪.୦ ୪.୧ ୪.୨ McDonnell, G; Russell, AD (January 1999). "Antiseptics and disinfectants: activity, action, and resistance". Clinical Microbiology Reviews. 12 (1): 147–79. PMID 9880479.
- ↑ Block, Seymour Stanton (2001). Disinfection, Sterilization, and Preservation (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. p. 14. ISBN 9780683307405.
- ↑ "Alcohol, Denatured". International Drug Price Indicator Guide. Archived from the original on 25 March 2020. Retrieved 8 December 2016.
- ↑ Bolon, MK (September 2016). "Hand Hygiene: An Update". Infectious disease clinics of North America. 30 (3): 591–607. PMID 27515139.